Þjóðviljinn - 19.10.1966, Blaðsíða 10

Wr'
****■&&
^-.nx íi'„
Bókm var flutt heim með Gullfossi og er myndin tekin har um
borð. Á borðinu iiggur Skarðsbók í innsigluðum umbúðum en við
það sitja talið frá vinstri: Seðlabankastjórarnir Sigtryggur Kiem-
enzson og Jóhannes Nordal, Eirikur Benedikz sendiráðunautur,
sem tók að sér gæzlu bókarinnar, og Kristján Aðalsteinsson skip-
stjórir
Fyrsta handritið endurheimt:
Skarisbók afhent
n ,
íslenzku þjóðinni
■ Fyrsta íslenzka handritið hefur verið endurheimt frá
útlöndum. Ein fegursta skinnbók, sem skrifuð hefur verið
á íslandi, Codex Scardensis eða Skarðsbók er komin til
landsins aftur og var í gær formlega afhent íslenzku þjóð-
inni til eignar af Jóhannesi Nordal seðlabankastjóra fyrir
hönd allra islenzku bankanna, en sem kunnugi er keyptu
þeir bókina á uppboði í London í desember ri. ár.
■ Afhendingin fór fram við hátíðlega athöfn í Ráðherra-
bústaðnum í gær og veitti Gylfi Þ. Gíslason menntamála-
ráðherra bókinni viðtöku fyrir hönd þjóðarinnar og fól
Handritastofnun fslands varðveizlu hennar. Viðstaddir voru
ráðherrar, bankastjórar og bankaráð allra bankanna,
forstöðumaður og starfsmenn Handritastofnunarinnar,
. prófessorar og aðrir framámenn í íslenzkum fræðum.
Skarðsbók verður höfð al-
menningi til sýnis í~ húsakynn-
um Þjóðminj asafnsins næstu
viku og er þess að vænta að
margir muni notfæra sér það
tækifæri tii að fá augum litið
þennan merkilega dýrgrip. Við-
gerð á handritinu er lokið og
hefur það verið fagurlega inn
bundið eins og Jóhannes Nordal
lýsti í ræðu sinni við afhend-
inguna, sem fer hér á eftir.
ísland verði miðstöð norrœnna
handritarannsókna.
Hæstvirtur menntamálaráð-
herra. Hinn 7. desember á sl. ári
var yður frá því skýrt, að hið
forna íslenzka handrit Codex
Scardensis eða Skarðsbók haf-i-
verið keypt fyrir hönd íslenzku
bankanna á uppboði í London
nokkrum dögum áður. Var yður
þá einnig tilkynnt, að bankarnir
vildu færa bók þessa íslenzku
þjóðinni að gjöf, en afhending
myndi fara fram, eftir að viðgerð
á handritinu væri lokið. Fyrir-
sjáanlegt var, að slík viðgerð
myndi taka nokkurn tíma. enda
þurfti bókin verulegrar viðgerð-
ar við, en vér töldum æskilegt,
að til hennar yrði vandað, svo
sem kostur var á, og ekkert til
sparað. (
Varð það að ráði, að leitað
var til eins hins þekktasta manns
á þessu sviði, Roger Powell í Pet-
ersfield á Englandi, en hann hef-
ur bundið mörg dýrmæt handrit
fyrir söfn á Bretlandseyjum. Tók
hann að «ér að gera við bókina og
bind^ hana með það fyrir aug-
um, að frágangur yrði svo fagur
og vandaður sem auðið væri. Að
ráði Powells var sú leið farin,
að ný kálfsskinnsblöð voru sett
á milli hinna gömlu skinnblaða,
en með því taldi hann að bezt
mætti tryggja hvort tveggja í
senn, fagurt útlit og hina ör-
uggustu varðveizlu hins gamla
handrits. Eftir að gert hafði. ver-
ið við skinnblöðin, svo sem kost-
ur var, var bókin bundin í ljóst
svínsleður með mahognispjöld-
um, og um hana búið í kassa úr
rósarviði. Er það von vor, að
þessi frágangur allur geti orðið
bæði til fyrirmyndar og hvatn-
ingar varðandi meðferð íslenzkra
handrita í framtíðinni.
Það varð til að flýta verulega
fyrir þessu verki, að frú Vigdís
BjÖrnsdóttir, sem unnið hefur að
viðgerð handritá á vegum Þjóð-
skjalasafns og Landsbókasafns,
gat tekið að sér að vinna að við-
gerð Skarðsbókar undir forsjá
Roger Powells. Veittu söfnin
henni leyfi til þessa verks með
fullum launum, en bankarnir
greiddu annan kostnað af því.
Vonumst vér til, að sú rhikilvæga
reynsla, sem Vigdís hefur feng-
ið í þessu verki, megi bera góð-
an ávöxt í starfi hennar í fram-
tíðinni að viðgerð íslenzkra ha^d
rita.
Jafnframt því að þakka Vig-
disi og Roger Powell fyrir þessi
störf þeirra, vil ég nota tækifær-
ið til þess að færa Eiríki Bene-
dikz, sendiráðunaut, sérstakar
þakkir, en hann hefur orðið tii
ómetanlegrar aðstoðar í máli
þessu öllu. Hefur hann verið með
í ráðum frá upphafi, bæði um
kaup Skarðsbókar, viðgerð henn-
Framhald á 7. síðu.
Uppseh er á alla
barnatónleikana
Vigdís Björnsdóttir, sem unnið hefur að viðgerð handritsins, virð-
ir bókina fyrir sér. Við hlið hennar stendur prófessor Einar Ólafur
Sveinsson, forstöðumaður Handritastofnunarinnar.
Sala áskriftarskírteina að
skólatónleikum Sinfóníu-
hljómsveitar íslands fyrir
börn á aldrinum B—12 ára
hefur gengið svo vel, að því
er Gunnar Guðmundsson
framkvæmdastjóri hljóm-
sveitarinnar sa'gði Þjóðviíj-
anum í gær, að uppselt er á
alla tónleikana og ákveðið
vegna hinnar gífurlegu eftir-
spumar að halda hverja tón-
leika þrisvar í stað tvisvar
eins og upphaflega var ráð-
•gert.
Þessi mikli áhugi fer langt
fram úr vonum okkar, sagði
Gunnar, og eru þetta ákaflega á-
nægjuleg viðbrögð hjá foreldrun-
um, en foreldrum allra skólabama
í Rvík á þessum aldri voru send
bréf, gegnum skólana og gefinn
kostur á að kaupa skírteini fyrir
börnin. Var þetta gert í samráði
við skólayfirvöldin og er verð
áskriftarskírteina fyrir alla tón-
leikana í þessum flokki í vetur
kr. 100.
Viðfangsefni fyrstu tónleikanna
sem haldnir verða á morgun í
Háskólabfói eru verk eftir Pro-
kofieff: Sumardagur, Bartók:
Tónlist fyrir böm 1.—2.h. og De-
bussy: TJr bamaherberginu,
Stjórnandi er Ragnar Björns-
son. Skýringar á verkunum verða
fluttar á undan, en auk þess
hafa öillum söngkennurum skól-
anna verið sendar upplýsingar
og leiðbeiningar til að þeirgeti
undirbúið börnin m.a. sagt þeim
frá tónskáldunum fyrir tónleik-
ana.
Barnatónleikarnir verða haldn-
ir tvisvar á morgun, kl. 10,30 og
kl. 14,30, en þriðja endur^ekn-
ingin verður n. k. þriðjudag 25.
október kl. 14,30 og er sala á-
skriftarmiða á þriðjudagstónleik-
ana til þeirra bama, sem frá
hafa orðið áð hverfa, nú hafin i
Ríkisútvarpinu. Alls em ákveðn-
ir fernir tónleikar í þessum
flokki í vetur.
Aðsókn að skólatónleikunum í
D-flokki sem ætlaðir eru fólki
á aldrinum 16—20 ára hefurekki
verið eins mikil, sagði Gunnar,
en fyrstu tónleikarnir í þeim
flokki verða haldnir 1 dag kl. 14.
Verða því lausir miðar til sölu
við innganginn í Háskólabíói.
Tónverkin sem flutt verða eru
öll frá endurreisnar- og barokk-
tímabilinu, þ.e. frá 16.—18. öld
og er ætlunin að þræða í þess-
um flokki tónlistarsöguna allt
fram á vora tíma með alls átta
tónleikum. Verða i dag fluttir
Madrigalar eftir Monteverdi,
þáttur úr d-moll sembalókonsert
Bachs þar sem einleikari á semb-
aló verður Gunther Breest, Guð-
mundur Jónsson syngur tvær ar-
íur eftir Hándel og Bjöm Ölafs-
son leikur fiðlukonsert eftir Viv-
aldi. Stjómandi verður Ragnar
Bjömsson.
ásgríms-
sýning í
Höfn
Sl. laugardag var -opnuð við
hátíðlega athöfn sýning í
Kaupmannahöfn á verkum
Ásgríms heitins Jónssonar
listmálara í húsi Kunstforen-
ingen við Gammelstrand. Eru
á sýningu þessari 87 myndir
alls, þar af 25 olíumálverk,
42 vatnslitamyndir og 20
teikningar.
Um uppsetningu sýningar-
innar og val mynda á hana
hafa séð listmálararnir Hjör-
leifur Sigurðsson og Jón Eng-
ilberts og frú Bjarnveig
Bjarnadóttir en prófessor Sig-
urður Nordal ritar í sýningar-
skrá um Ásgrím og verk hans.
Við opnun sýningarinnar
flutti formaður Kunstforen-
ingen, Paul Tillge, ræðu, bauð
gesti velkomna og lýsti á-
nægju sinni yfir því að fá
tækifæri til að sýna það
bezta í íslenzkri list, en á
vegum Kunstforeningen hef-
ur áður verið haldin samsýn-
ing á verkum Guðmundar
Thorsteinsson ar, Kjarvals og
Jóns Stefánssonar og einka-
sýningar á verkum Júlíönu
Svelnsdóttur og Svavars
Guðnasonar.
Þá talaði frú Bjarnveig
Bjarnadóttir, þakkaði hún
Kunstforeningen fyrir þann
heiður er hún sýndi lista-
manninum með þessari sýn-
ingu á verkum hans og þessi
fyrsta stóra sýning á verkum
Ásgríms eftir lát hans skyldi
haldin í Kaupmannahöfn þar
sem hann hlaut menntun sína.
Að lokum talaði G-unnar
Thoroddsen ambassador og
opnaði sýninguna. Og á laug-
ardagskvöldið höfðu ambassa-
dorhjónin boð in?ú á heimili
sínu í tilefni sýningarinnar.
Mikið um umferðars/ys og
árekstra i borginni í gær
Ólafur Halldórsson starfsmaðurkhandritastofnunarinnar ber Skarðs-
bók út í bíl, en honum til aðstoðar við gæzluna á leiðinni eru Guð-
mundur Hermannsson yflrlögregluþjónn og Bogi Jóhann Bjarna-
son varðstjóri. — (Ljósm. Þjóðv. A.K.).
Mikið var um árekstra og
önnur umferðaróhöpp í borginni
í gær og slösuðust fimm menn í
þeim, meira eða minna. Virðist
full ástæða til að minna öku-
menn og aðra vegfarendur á að
fara varlega nú þegar mesti
slysatími ársins fer í hönd, ef
miðað er við reynslu undanfar-
inna ára.
Fyrsta slysið varð rétt fyrir
lcl. 8 í gærmorgun á mótum Hofs-
vallagötu og Hringbrautar, en
þar varð fullotðin kona fyrir
bifreið. Var konan að fara ausi-
ur yfir götuna en bifreiðin á
leið norður Hofsvallagötu og
lenti konan á hægra framhorni
bílsins. Hún var flutt á Slysa-
varðstofuna, talin eitthvað brot-
in
Rétt fyrir kl. 10 um morgun-
inn varð harður árekstur á horni
Miklubnautar og Háaleitisbraut-
ar milli Daf-bifreiðar sem ók af
Háaleitisbraut inn á Miklubraut
og annarrar fólksbifreiðar sem
kom austur Miklubrautina. Mun
ökumaður Dafbílsins ekki hafa
tekið nógu vel eftir umferðinni
um aðalbrautina er hann ók inn
á. Hann kastaðist út úr bíln-
um og skall í götuna. Hann slas-
aðist talsvert, skaddaðist m. a.
á höfði og var fluttur á Slysa-
Framhald á 3. síðu.