Þjóðviljinn - 19.04.1967, Blaðsíða 3

Miðwkudagur 19. apríl 1067 — íxJÓSVfiJSNN-SÉ&A 3
Yfirmaður Ghanahers féll í
uppreisnartilraun mánudag
ACCRA 18/4 — Margir menn létu lífið meðan á stóð bar-
dögum milli fjandsamlegra hópa innan hersins í miðborg
Accra, höfuðborgar Ghana í gær. Meðal þeirra sem féllu
var yfirmaður hersins, Emmanuel Kotoka, sem stjórnaði
uppreisninni gegn Kwame Nkrumah og kom núverandi
herforingjastjóm til valda.
Til bardaga kom er um 120
manna herflokkur reyndi í gær
að taka völdin af svonefndu
þjóðfrelsisráði sem nú stjórnar
landinu. Kúlur hvinu allt í kring
um Kristjánsborgarhöll þar sem
Brézjnéf harðorður í garð V-Þjóðverja
Steinn í útréttri
hendi V-þýzkra
BERLlN 18/4 — Leoníd Brézjnéf,
aðalritarí sovézka kommúnista-
flokksins, réðist harðlega á stefnu
vesturþýzku stjómarinnar í ræðu
sem hann hélt á þingi austur-
þýzkra kommúnista (SED) i
Berlín. Komst hann svo að orði
að Vestur-Þjóðverjar hefðu að
vísu rétt höndina austur á bóg-
inn, en í hendi þessari væri steinn
Brézjnéf sagði að Bonnstjómin
hlyti að ætla kommúnista mjög
heimska ef hun héldi að þeir
tsekju ekki eftir þeim steini sem
Verkfall
Pramhald af 1. síðu.
byrjunarkaup sveina í þessum
iðngreinum er kr. 2.410,00 áviku.
Jafnframt hafa félögin ".agt
fram tillögur um grundvailar-
reglur varðandi ákvæðisvinnu í
þessum starfsgreinum, einnig
þeirri tiMögu hafa atvinnurek-
endur vísað frá ásamt öðrutn
hagræðingartiMögum.
Um árabil hefur verið mdkil
vinna í málm- og skipasmíði og
heildartekjur sveina því markazt
af mjög mikilli yfirvinnu. Frá
því í október sl. hefur atvinna
dregizt mikið saman í iðngrein-
um þessum og heildartekjur
mállm- og skipasmiða minnkað
að sama skapi eða varlega á-
astlað um 25%.
sé í útréttri hendi hennair til
sósíalistískra ríkja. Brézjnéf á-
sakaði Bonnstjórnina um hera-
aðarstefnu, stuðning við nýnaz-
isma og að reyna að einangra
A-Þýzkaland. Hann lofaði Aust-
ur-Þjóðverjum fullum stuðningi
og taldi að samningar þeirra við
einstök Austur-Evrópuríki væri
spor í rétta átt til friðar og ör-
yggis í álfunni.
Brézjnéf minntist lítið á Kín-
verja, en forrmaður SED, Uilibr-
icht, hafði verið ákaflega illyrtur
í þeirra garð. Sagði hann aðeins
að hjálpin við Vietnam yrði á-
hrifameiri ef öl'l sósíalistísk riki
gerðu stórt sameiginlegt átak í
þeim efnum. Brézjnéf gaf til
kynna að Sovétmenn væru ekki
úrkula vonar um að geta komið
á heimsréðstefnu kommúnista-
flokka, en slík ráðstefna krefð-
ist langs undirbúnings.
Asjkenazí nefndur mesti
píanisti kynslóðarinnar
Sovézlti píanóleikarinn Vlad-
imír Asjkenazí hefur verið á
hljámleiksferð í Bandarikjun-
um að undanförnu. Hann lék
fyrir fáum dögum með Fíl-
harmoníunni í New York pi-
anókonsert op. 54 eftir Schu-
mann og hlaut mikið lof fyrir
frammistöðu sína.
Tónlistagagnrýnir blaðsins
Wonld Journal Tribune, Willi-
am Bender, tekur svo djúpt i
árinni eftir þessa tónleika að
segja, að tæplega þrítugur sé
Asjkenazi liklega þroskaðasíi
píanisti allrar yngri kynslóð-
arinnar. Hrósar Bender tón-
listarmanninum mikið fyrir
blæbrigðaríkan leik og róman-
tískt hugarflug svo og örugg-
an smekk .
Hann getur allt, þessi litli
náungi, segir Bender, og
kannski finnum við hvergi i
heiminum annan eins stíl
nema þá hjá landa hans, Svja-
toslav Richter — þó telur
gagnrýnandinn að Asjkenazi
lumi á ýmsu, sem jafnvel
meistari Richter ráði ekki yf-
ir.
Gagnrýnir New York Tim-
es teíkur mjög í sama streng
og segir m.a. að hér hafi ver-
Vladimír Asjkenazí
ið um edns góðan fllutning að
ræða og hægt sé að ímynda
sér.
EMing crnndnH } M mkumm / Adm
herflugvelinni
TEHERAN 18/4. Eldingu sló nið-
ur í persneska herflugvél í gær
og varð í henni sprenging. Hrap-
aði vélin til jarðar og fórust
með henni 23 menn, liðsforingj-
ar ásamt fjölskyldum sínum.
Framhald af 10. síðu.
gerðarmannasamtakanna, LÍU úr
útflutningsgjaldi væri fyrir starf
við bátagjaldeyriskerfið. Hefði
LÍO verið veitt þetta fé fyrirhin
mikilvægustu störf þremur árum
og 233 dögum áður en bátagjald-
eyriskerfið hefði verið upp tek-
ið. Myndu emíbættismenn hafa
sagt ráðherranum1 ósatt um mál-
ið.
stjórnin situr nú. Meðan á þessu
stóð voru tilkynningar lesnar í
útvarp sem voru hver annari
andstæðar. Fyrst var sagt að
stjórnarbylting hefði verið gerð,
en síðan að uppreisnartilraun
hefði mistekizt. Óbreyttir borg-
arar söfnuðust saman á götum
skelfdir og reyndu að átta sig
á því hvað væri að gerast.
Á blaðamannafundi seinna um
daginn sagði æðsti valdamaður
landsins, Ankrah hershöfðingi, að
uppreisnartilraun hefði verið
bæld niður, og þrír liðsforingjar
hándteknir, sakaðir um aðild að
henni, en neituðu þeir sekt sinni.
Þá var sagt að 120 manna
könnunarflokkur i hernum hafi
staðið fyrir uppreisnartilraun-
inni. Ankrah staðfesti, að yfir-
maður hans, Sam Arthur liðs-
foringi hefði verið handtekinn
og játað sekt sína. Ankrah taldi
ólíklegt að stuðningsmenn Nkru-
mat, fyrrverandi forseta, hefðu
staðið að þessari tilraun. Nkru-
mah dvelur nú í Guineu.
Samkv. síðari fréttum laum-
uðust uppreisnarmenn inn í höf-
uðborgina á miðnætti aðfaranótt
mánudags, fjórum stundum áður
en þeir réðust til atlögu. Komu
þeir á fjórum vörubílum og
fjórum brynvögnum og höfðu
með sér létt vopn. Um fjögur-
leytið höfðu þeir umkringt ýms-
ar stjórnarbyggingar og réðust
þá á útvarpsstöðina og tóku
hana. Þeim tókst að handtaka
nokkra meðlimi stjórnarinnar en
ekki tókst þeim að ná lögreglu-
stöðinni á sitt vald né heldur
samgöngumiðstöðvum.
Þessir atburðir munu að lík-
indum verða til þess að það
dragist enn á langinn að komið
verði á borgaralegri stjórn í
landinu.
Dauðadémar í
Ungverjalandi
BUDAPEST 18/4. Þrír Ungverj-
ar voru dæmdir til dauða í
Búdapest í dag, sakaðir um
stríðsglæpi. Allir voru meðlimir
þess fasistaflokks sem tók öll
völd í Ungverjalandi árið 1944.
Flug hafið milli
Tokíé og Moskvu
TOKIO 18/4. Alþjóðleg flugleið
yfir Síberíu var vígð í dag en
við það styttist flugtími milli
Moskvu og Tokíó næstum því
um helming. Lenti sovézk þota
af gerðinni TU-114 í Tokíó í
dag og hafði þá flogið 8000 kíló-
metra leið á tíu og hálfri
klukkustund. Leiðin verður rek-
in af sovézka flugfélaginu Aero-
flot og Air Japan.
Brezka nýlendan Aden hefur verið mjög í fréttum undanfarna
daga. Bretar hafa fallizt á að veita landinu sjálfstæði, en hafa
forklúðrað þar öllum málum og eru sterkar hreyfingar í nýlend-
unni andsnúnar þeirri tilhögun sem Bretar ætla sér að hafa á
því máli. Sendinefnd frá S.Þ. sem fór til Aden að kynna sér að-
stæður sneri aftur eftir skamma stund og bar við ósamvinnuþýðni
brezkra yfirvalda. — Myndin er frá átökum í Aden: Brezkur her-
maður stendur í vígahug yfir föllnum Araba,
SEATO-fundur haldinn um
Vietnammál, Frakkar neita
Bjarmi
Framhald af 1. síðu.
lendis en láta Bjarma síðan sigla
til Noregs til endanlegrar við-
gerðar.
íslendingar hafa á undanförn-
um árum fest geysilega fjármuni
í íslenzkum járniðnaði, og er
hann nú fær um að sinna flest-
um þeim verkefnum sem hér
þarf að vinna. En þessi fjárfest-
ing kemur þjóðinni því aðeins
að tilætluðu gagni að vélakost-
ur og vinnuafl séu hagnýtt. Það
er þjóðhagsleg endileysa að
koma fyrst upp fullkomnum
járniðnaði en senda síðan verk-
efnin til útlanda. Enda þótt óða-
verðbólgustefna ríkisstjórnar-
innar hafi grafið undan sam-
keppnisaðstöðu íslenzka járniðn-
aðarins, ber að taka tillit til
þess áður en verkefnj eru send
til útlanda hvert þjóðhagslegt
tjón hlýzt af því að hagnýta ekki
vélar, sérmenntað verkafólk og
aðra aðstöðu sem hér hefur
verið komið upp með ærnum til-
kostnaði. Engu að síður hefur
þessi útflutningur á verkefnum
verið látinn viðgangast í sívax-
andi mæli, á sama tíma og mjög
tilfinnanlegur verkefnaskortur
er í ýmsum járnsmiðjum, t.d.
Héðni.
WASHINGTON — SAIGON 14/4 — Hafinn er í Washing-
ton ráðherrafundur Suðaustur-Asíubandalagsins (SEATO),
sem Frakkar sækja ekki fyrir sakir andstöðu sinnar við
stefnu Bandaríkjanna í Vietnam. Búizt er við harðnandi
átökum í norðurhéruðum Suður-Vietnam á næstunni.
Ráðherrafundurinn stendur í
þrjá daga og fjallar aðallega um
Vietnam en einnig um þróun
mála í Kína. Dean Rusk utan-
ríkisráðherra setti fundinn og
sagði að Bandaríkjamenn mundu
halda áfram tillögugerð um Vi-
etnam, þótt þeir hefðu fram að
þessu fengið daufar undirtekt-
ir.
Utanríkisráðherra Ástralíu,
Paul Hasluck, gagnrýndi í ræðu
ýmis Evrópuríki fyrir að vilja
ekki aðstoða Bandaríkjamenn í
' Vietnam, og þá einkum Frakk-
land. George Brown utanríkis-
ráðherra Breta lofaði áframhald-
andi tillögugerð Breta um þetta
mál, og tók það fram að þeir
mundu ekki senda herlið til Vi-
etnam.
Yfirmaður Kyrrahafsflota
Alþýðubasidalag
Framhald af 1. síðu.
og hún var orðuð í lagafrumviarpi
meirihluta stjómar, svohljóðandi:
„ Alþýðubandalagið í Reykjavík
er samfylkingarsamtök reykvískr-
ar alþýðu. Hver sá Reykvíkingur
sem náð hefur 16 ána aldri og
samþykkir lög og aðhyllist mark-
mið Alþýðu'bandalaigsins getur
fengið inngöngu í Alþýðubanda-
lagið í Reykjavík“.
Miklar umræður urðu umlaga-
frumvarpið og breytingartfflög-
una og tóku 16 fundarmenn tíl
máls, eins og gieitið var í blaðinu
í gær. Ranglega var farið með
nafn eins ræðumannanna í frétt-
inni, Arnórs Þorkelssomar og
leiðréttisit það hér með.
Viðbrögð við úrskurði ráðherra
Fjárhagsáætiun Hafnarfjarð-
ar verður tekin fyrir aftur
Bandaríkjanna, Grant Sharp,
sagði í gær að búast mætti við
því að skæruliðar og Norður-
Vietnammenn hefðu sig mikln
meira í frammi á næstunni í
nyrztu héruðum Suður-Vietnam.
Kanadamenn hafa borið fram
tillögur um að stækka hlutlausa
beltið á milli landshlutanna og
herforingjastjómin í Saigon hef-
ur fallizt á það en stjómin í
Hanoi hefur vísað þeim áform-
um á bug.
Suður-Kóreumenn segjast hafa
lokið mestu aðgerð sinni í Vi-
etnamstríðinu til þessa og hafi
þeir komið um 200 þús. óbreytt-
um borgurum undir stjórnina í
Saigon. Um leið geti Suður-Kór-
eumenn nú haft fullt eftirlit
með 400 km löngum þjóðvegi
sem liggur frá suðri til norðurs.
Eins og Þjóðviljinn hefur
skýrt frá úrskurðaði Eggert G.
Þorsteinsson félagsmálaráðherra
fjárhagsáætlun Hafnarfjarðar
fyrir árið 1967 ógilda. Á fundi
bæjarstjómar í gær gerðust þau
tíðindi að sex fulltrúar meiri-
hlutans samþykktu að mótmæla
þessum úrskurði en um leið að
hlíta honum og verður fjár-
hagsáætlunin því tekin fyrir aft-
ur. Þessi samþykkt meirihlut-
ans fer hér á eftir — en gegn
henni greiddu atkvæði fulltrúar
Alþýðuflokks og Alþýðubanda-
lags.
Bæjarstjórn Hafnarfjarðar
mótmælir sem röngum þeim úr-
skurði félagsmálaráðherra Egg-
erts G. Þorsteinssonar, að fjár-
hagsáætlun Hafnarfjarðar fyrir
árið 1967 verði að ógilda, þar
sem vanrsekt hafi verið að láta
fara fram lögboðna atkvæða-
greiðslu um hverja einstaka
grein fjárhagsáætlunarinnar
(eins og komizt er að orði í
niðurlagi úrskurðarins).
28. gr. laga nr. 58/1961 kveður
á um meðferð og atkvæða-
greiðslu fjárhagsáætlunar, svo-
hljóðandi:
„Athuga skal fjárhagsáætlun
lið fyrir lið og greiða atkvæði
um hverja grein fyrir sig og á-
ætlunina í heild.“
■ Þessum ákvæðum var í einu
og öllu fullnægt við afgreiðslu
f j árhagsáætlunarinnar.
Þá mótmælir bæjarstjórn sér-
staMega þeirri furðulegu kenn-
ingu, sem fram kemur í úr-
skurði ráðherra, „að frávísun á
breytingartillögum við einstak-
ar greinar fjárhagsáætlunar geti
eMci samrýmzt réttum lögum og
venjum, og getur því afgreiðsla
þeirra í bæjarstjórn aðeins far-
ið fram með þeim hætti, að þær
séu með atkvæðagreiðslu ann-
aðhvort samþykktar eða felldar.“
Til stuðnings mótmælum bæj-
arstjórnar í þessu efni vísast til
13. gr. fundarskapa bæjarstjórn-
ar Hafnarfjarðar, sem staðfest
eru af félagsmálaráðuneytinu 14.
jan. 1963, en þar segir: „Mál má
afgreiða með því að samþykkja
það eða fella með því að vísa
frá með einfaldri eða rökstuddri
dagskrá.eða með því að fresta
því.“ Engin undantekning er
gerð um þetta varðandi tillögur,
sem snerta fjárhagsáætlun og
afgreiðslu hennar, hvorki í
landslögum né fundarsköpum.
Þar sem félagsmálaráðherra
Eggert G. Þorsteinsson hefir
endanlegt úrskurðarvald um
kæruatriðin og til dómstóla
verður því ekki leitað um rétt-
mæti úrskurðarins, verður að
hlíta honum á þann hátt, sem
fyrir er lagt og samíþykkir því
bæjarstjóm að taka fjárhagsá-
áætlunina aftur til síðari um-
ræðu á næsta bæjarstjórnar-
fundi.
Stefán Jónsson (sign).
Árni Gumtla«gsson (sign).
Hundrað férust
í hvirfilbyl
DACCA 18/4 — Að minnsta kosti
hundrað manns fórust og 500
særðust er hvirfilbylur skall á
þrem þorpum í Austur-Pakistan
í gær. Um þúsund manns misstu
heimili sín.
Valur vann í mfl.
Á sunnudag fór fram úrslita-
leikur í mfl. kvenna í íslands-
mótínu í handknattleik. Átfcust
þar váð Valur og FH og unnu
Valsstúlkumar aiuðveldan sigur
12:4, höfðu þær yfliriburði í öll-
um leikjum sínum í mötinu og
veitfcist létt að halda Islands-
meisteratitlinum.
1 2. fl. var úrsliteledkuiriiinn,
harðari, en þar sdgraói Valur
Fram með 8:7 eftír framlengdan
leik.
Byltingarnefnd
stjórnar Peking
PEKING 18/4. Haft ereftirmál
gögnum Rauðra varðliða a<
koma eigi á fót nýrri bylting.
arnefnd í Peking, sem eigi a?
stjóma menningarbylingunni
höfuðborginni.
Sex miljónir íbúa Peking hafj
ekki haft fastmótaða yfirstjóri
síðan Peng Sjén borgarstjór;
var vikið frá í fyrra. Nú teku:
til starfa fimmtán manna bylt
ingamefnd, svipuð þeirri o|
stjómar nú stærstu borg lands
ins, Sjanghæ.