Þjóðviljinn - 24.02.1968, Blaðsíða 2

Þjóðviljinn - 24.02.1968, Blaðsíða 2
2 SÍÐA — ÞJÓÐVTLJINN — Laugardagur 24. febrúar 1968. Doktorsvörn við lagadeild Háskóla íslands í dag í dag, laiugai-dag, fer fram doktorsvörn við lagadeild Háskóla íslands, Gunnar Thor- oddsen ambassador og fyrrver- andi þingmaður og ráðherra ■ ver þá rit sitt „Fjölmæli", sem Bókaútgáfa Menningarsjóðs gaf út fyrir nokkru. Eins og getið hefur verið i fréttum er hér um allmikið rit að ræða, 471 blaðsíðu alls. Efni bókarinnar skiptist í þrjá meg- inþætti, auk inngangs, heim- ildaskrár og efnisyfirlits. Fyrsti þáttur ritsins heitir: „Frá Grágás til gildandi laga“. Eru þar fyrst rakin ákvæði hinna fornu laga, sem varðveitt eru í Grágás, um fullréttisorð og fjölnjæli. Meiðyrði voru ým- ist í óbundnu máli eða bundnu, en við hinu síðara voru mun strangari viðurlög. Til skýr- ingar og samanburðar eru nefnd allmörg dæmi úr íslend- ingasögum og öðrum fornrit- um um meiðyrði og móðganir. lýst saknæmi þeirra, dómsúr- skurðum og refsingum. Því næst er stuttur kafli um tJám- síðu. sem var lögtekin á árun- um 1271-1273 og gilti til 1281. Þá er kafli um Jónsbók, sem var í gildi um fjölmæli frá 1281 til 1838. Gerð er greiii fyrir nýmælum í Jónsbók á því sviðj réttarins, sem fjallað er^ um í ritinu, og getið margra ' dómsúrskurða úr Alþingisbók- um og fombréfasafni. Loks er rakin lagasetning um fjölmæli á tímabilinu frá 1838 fram til 1940. er gildandi hegningarlög voru sett. Annar og lengsti þáttur rits- ins nefnist: „Æran og vernd hennár'V'Er þar fjallað ræki- lega um þær réttarreglur, sem taldár eru gilda- um þau efni, •greirrt er frá kenningum ýmissa fræðimanna, andstáeðar fræði- kenningar vegnar og metnar. vitnað til fjölmargra íslenzkra dómsúrskurða og nokkurra er- léndra dóma og niðurstöður höfundar studdar fræðilegum rökum. Hér er m.a. skilgreint hugtakið æra,' skýrt frá því, í hverju árásir á æruna séu fólgnar, hverjir njóti æruvernd- ar og hvenær ærumeiðing sé fullframin. Fjallað er um við- horf réttarins til sanninda um- mæla, um almennt málfrelsi og prentfrelsi, lifandi fyrirmyndir í skáldskap og myndlist, mál- frelsi alþingismanna, útbreiðslu ærumeiðinga og söguburð. Greint er frá refsingum, ómerk- ingu ummæla og öðrum viður- lögum. Loks er stuttur kafli um siðareglur blaðamanna. Þriðji ’þáttur ■ ritsins heitir: „Yfirlit um erlendan rétt.“ Er þar rakinn gildandi rétturj um ærumeiðingar í Danmörku, Englandi, Frakklandi, Noregi, Sviþjóð og Þýzkalandi og birt helztu lagaákvæði, sem gilda í þeim löndum um þau efni. Af framansögðu má Ijóst vera, að höfundur hefur í riti sínu dregið saman á einn stað mikinn fróðleik, sögulegan og praktiskan, um ærumeiðingar í hinni / víðtækustu , merkingu þess orðs, ekki aðeins æru- meiðandi ummæli heldur og móðgandi athafnir og atferli ýmiskonar. Að sjálfsögðu er minnstur hluti þessa efnis- magns frumlegur af hendi höf- undar. eins og bezt sést af því 'að 2. efnisþáttur bókarinn- ar, „Æran og vernd hennar“, er aðeins vænn þriðjungur af bókinni í heild. í þeim kafla er þó að finna það efni sem flesta varðar: fjallað um gild- andi réttarreglur, lýst fræði- kenningum og skiptum skoðun- um á einstökum atriðum, getið dóma á inniendum og erlend- um vettvangi, — og þar er' að finna niðurstöður höfundar um einstök athugunarefni Blaðamenn þurfa kannski öðrum oftar að hafa í huga þau takmörk sem lagaákvæði. m.a. um höfundarábyrgð og meiðyrði, setja þeim í starfi; þessvegna er ekki óviðeigandi að minnast á siðareglur blaða- manna í riti sem þessu hans Gunnars Thoroddsens. Sá galli er þó þar á að áliti blaða- manns sem þessar línur ritar. að ekki er fullkomlega rétt farið með siðareglur Blaða- mannafélags fslands í bókinni. þær sem samþykktar voru á framhaldsaðalfundi 9. maí 1965 f bókinni stendur að I. reglan hljóði svo: „Blaðamaður leit- ast við að gera ekkert það. sem til vanvirðu má telja fyr- ir stétt hans eða stéttarfélag. blað eða fréttastofu. Honum ber að forðast hvað eina, sem rýrt geti álit aimennings á blaðamennskustarfi blaðamanns sem slíku ... “ , o.s.frv. Rétt er seinnj málsgreinin svona: ....Honum ber að forðast hvað eina, sem’ rýrt geti álit almennings á blaðamennsku, starfi blaðamanns sem slíku ...“ o.s.frv. Þarna breytir ein lítil komma svip setningarinnar. Það sem sagt er um siða- reglur blaðamanna á Norður- löndum, á bls. 399 í bókinni. er heldur ekki allskostar ná- kvæmt. Siðareglur, sem lands- samtök danskra blaðamanna, þ.e. Dansk joumalistforbund, hafa viðurkennt eru ekki tii á blaði, nema þá helzt þær meginregijUr sem settar hafa verið af Alþjóðasambandi blaðamanna, The International Federation of Joumalists, og Norðurlandasamtökin eru aðil- ar að. Danska blaðamannasam- bandið hefur lýst sig þvert á móti andvígt þeirri nefnd fr byggir störf sín á „siðareglum“ í sambandi við frásagnir af refsimálum: nefnd þessi. „Pressenævn". er stofnuð með einhliða ákvörðun samtaka danskra útgefenda. Danske Dagblades Fællesrepræsenta- tion, og eiga sæti í henni 3 eða fjórir fulltrúar útgefenda og einn hæstaréttardómari. Að því er varðar sænska blaðamenn, er þess að geta að á aðalfundi Blaðamannasam- bands Sviþjóðar, Svenska journalistförbundet, sem hald- inn verður í júní n.k. kemur m.a. til umræðu uppkast að siðareglum blaðamanna. Þær eru því ekki enn í gildi í Sví- þjóð, eins og gefið er í skyn í bók Gunnars Thoroddsen. Gunnar Thoroddsen V'.ium.U I jV.tfui.Vli warírKftiv* i 71 ih-»> toíc-^tr^wS f o: bí f KVS . .&A* U«Ík3>»VÍOv- &SS& >TÍ JfAft Ú? : .v>4 } jf f yðK % V \\i»ý kó'-v iVV $*!« .\V 4ÍA ’cs* brt’ t- IVtkxy «xK' l 7 v. !v . jv .k»i' {.'.tó/JJ’. }l trÍ 5 t a yftvj xr\*\2&\hs'«rv K 5Jv\j anb fe'tv' r ,*v !y\v, ircjnif' tr-tj ■■ “.7 V |*K<ív.: . - •.,-»* Nri <•%-. vvfttw:- i-. b, W . TtnC {►k’v íráS'yif i! f v » V' \ jj.Cr. i1 f, Va'.rWt,' r« &tr. ( UvVat Ivi'N t a h tr.\ þv* j 9. Sfvérv,* v. H ÚS.-* f> K V--W Vtó£-a* \>i' V. t\*.v f' w rjrnt <V-f 7\*í v<vCsr*» \«tfi.tírt4fera'' ■>-X Vf * eftr .r .rý\ í-.noSittó' «w\'. jv.v; iV\ »V Á- KivÁ \ »v':f Ijjv'i* A i>v; K\\*í \rH.\r.x' J'íi • >-’: Sff íaítTjpr «rVvvlv ;. ftvk# h' v H* v*i'. .^■^P 1\ .\.- »i. .• V >' "'k K' ;Vrr ‘„V K jtV.r.' Kv KWf vb-rwi'í'wfJivnX' í : .ú\ % V ff í\Vb-T vVþ.'T'. ,T .Viwrfri* »vK-’fív-k U,.\í feffaSU 'SV :\>.‘ Gí»v?i>SrVíS'Cr t *tfv . íU.vtfCW. < XVi, 5> OV* %<n t\^v, K-Vf' Ý»•••>>iyijt* t?vcv ^ v'.ív? iV.V' • w. n .úufcVvu Ý.i .T' fT upK'ír.; > • - " .........‘ trv M.-úuing,usjöður Kápusíða bókarinnar Verndun aíalhrautarréttarm Reglan um biðskyldu hefur verið brotin þarna á gatnamótunum. Afleiðingin varð árekstur og tugþúsunda króna tjón á ökutækjunum. UMFERÐARNEFND REYKJAViKUR LÖGREGLAN i REYKIAVÍK STANZ — Algengasta orsök umferðar- slysa og árekstra í Reykjavík undanfarin ár er sú, að reglur um stöðvunar- og biðskyldu eru ekki virtar. Ákvæði um þessi átriði eru skýr, og ætti því ekki að vera vandkvæðum bundið fyrir ökumenn. að hafa þau ávallt í huga og aka sam- kvæmt þeim. Tilgangurinn með aðalbraut- arréttinum er sá, að gera veg þann, sem nýtur aðalbrautar- réttarins, greiðfærari en aðra vegi og auka þannig notagildi hans að miklum mun. Mikil- vægt er því, að ökumaður, sem kemur frá hliðarvegi, virði ti! fullnustu rétt þess, sem fer um aðalbrautina, meðal annar? með því að draga úr hraða, hæfilega Iöngu áður en komið er að vegamótum. Snöggheml- un á síðustu stundu verður til þess,"' að ökumaður á aðai- brautinni hikar. Hann getur ekki treyst rétti sínum > alger- lega, en það tefur báða aðiia 'og rýrir að mun notagildi að- aLbrautarinnar. , Stöðvunarskylda Allir ökumenn þekkja stöðv- unarmerkið, en hvað boðar þetta merþi? Þegar ökumaður kemur akandi að gatnamótum sem merkt eru moð stpðvunar- skyldumerki, ber honum að stöðva algjörlega, áður en hann ekur inn á, eða yfir gatna- mótin. Ef stöðvunarlína er mörkuð á yfirborð götunnar, á að stöðva við hana, þannig að ' framendi bifreiðarinnar nemi við stöðvunarlínuna. Sé stöðvunarlína ekki mörkuð á akbrautina, er heppilegast að hafa það íyrir fasta venju, að stöðva við sjálft stöðvunar- merkið. Ef merkið eða stöðv- unarlínan er ekki nærri jaðri t akbrautarinnar, þannig að öku- maður sjái vel til beggja hiiða eftir akbrautinni, er rétt að framkvæma sjálfa stöðvunma eins og áður er sagt, en láta bifreiðina síðan renna rólega inn að sjálfum gatnamótunun og stöðva aftur. ef umferð er á aðalbrautinni. Aðalatriðið er, að stöðvun- in sé markviss, að bifreiðin sé í algjörrí kyrrstöðu, tll að tryggja að umferðin á aðal- brautinni verði ekki fyrir truflunum eða töfum. Biðskylda Þegar 'ökumaður kemur ak- andi að biðskyldumerki, ber honum að draga úr hraða í hæfilegri . fjarlægð frá gatna- mótum og gæta þess, að trufla ekki þá umferð, sem fer eftir aðalbrautinni. Ef útsýni er mjög byrgt eða blint, þannig að ökumaðurinn hefur ekki nægilegt útsýni yfir .gatnamót- in, ber honum að stöðva si- gjörlega, sem um stöðvunar- skyldu væri að ræða. Biðskyldu- og stöðvunar- skyldumerki eru sett upp til þess að skapa greiðari og ör- uggari umferð. Merkin eru fyrst og fremst sett upp við götur, sem liggja að miklum umferðargötum, til þess að vemda þá umferð, sem fer eftir aðalbrautinni og vama því, að sú umferð verði tmfl- uð eða hindruð. ÖKUMENN! — Verum minn- ugir þess að um 15 prósent umferðaróhappa í Reykjavík sl. ár urðu vegna þess, að regl- ur um biðskyldu og stöðvunar- skyldu voru brotnar. Skjótra aðger&a er þörf hjá bæjar- yfirvöldum og ríki Verkamannafélagið Hlíf í Hafnarfirði hélt mjög fjöl- mennan fund sl. þriðjudag 20. febr. um atvinnu- og kjara- mál. Hafði bæjarstjóm og bæjar- stjóra verið boðið til umræðu um atvinnumálin, en sú venja hefur ríkt um/langan tíma að þessum aðilum væri boðið á Hlífarfundi á hverju nýbyrj- uðu ári til umræðu um at- vinnumál. I ■ Allir bæjarfulltrúarnir mættu og bæjarstjóri að einum und- anskildum, sem var veikur. Umræður voru fjömgar og að þeim loknuili var samþykkt eftirfarandi tillaga: „Fundur haldinn í Verka- mannaféiaginu Hlíf þriðjudag- inn 20. febrúar 1968, þar sem atvinnumálin í Hafnarfirði eru til umræðu, ítrekar fyrri' ályktanir slikra funda í Verka- mannafélaginu Hlíf, um að framtíð Hafnarfjarðar hvíli öðru fremur á sjávarútvegi. Fyrir því telur fundurinn ógnvekjandi þá öfugþróun sem nú á sér stað í atvinnumálum bæjarins þar sem um er að ræða stórfelldan samdrátt á sviði útgerðar og fiskiðnaðar, sem leitt hefur til þess m.a. að um alvarlegt atvinnuleysi hefði verið að ræða sl. sumar og haust, hefði Bæjarútgerðin eigi verið rekin og nú á miðri vetrarvertíð myndi fjöldi verka- manna vera atvinnulaus, ef ekki kæmu til framkvæmdirnar í Stranmsvík þar sem hundrað hafnfirzltir verkamenn sækja vinnu sína. Fundurinn telur að brýna nauðsyn beri til þess að allt verði gert til þess að auka út- gerð og fiskiðnað í bænum og nú þurfi skjótra aðgerða við af bæjaryfirvöldum og þá ekki' síður af hálfu ríkisvaldsins. Bendir fundurinn á nokkur atriði sem hann telur brýnust til úrbóta: 1. Allt verði gert sem hægt er til þess að auka fiskverkun Bæjarútgerðarinnar. Verði fengnir bátar til að leggja þar upp, auk togarans Maí. Þá verði athugað um kaup á tveim nýjum togurum til Bæjarútgerðarinnar eða til almenningshlutafélags, seni með lögum sínum verði tengt rekstri Bæjarútgerð- arinnar. 2. Gerð verði alvara úr fyrir- ætlunum um rekstur Norð- urstjömunnax, og bann það sem nú er fyrirhugað á veiði sildar við Suðvesturland nái ' eigi til veiði sildar í niður- suðu. 3. Hafin verði þegar lagfær- iug og endurbætur á hafn- argörðum og þá sérstaJklega þeim nyrðri, sem nú er stór- skemmdur af viðhaldsleysi. 4. Áfram verði haldið með að lengja bólverkið fyrir fram- an Bæjarútgerð og Norður- stjörau. 5. Gert verði bólverk og við- legupláss við syðri hafnar- garðinn. 6. Gerð verði smábátahöfn með bryggjum og annarri nauésynlegri aðstöðu í Hval- eyrarlóni". Þá var samþykkt að skora á Alþingi að samþykkj’a fram- komið frumvarp um breyting- ar á lögum um atvinnuleysis- tryggingasjóð og þingsályktun- artillögu Geirs Gunnarssonar um rekstur fiskibáta. Einnig var sam£>ykkt að beina því til bæjarstjómar Hafnarfjarðar, að fulltrúa verkalýðsfélaganna verði gef- inn kostur á að vera í nefnd sem bæjarstjórn tilnefni til viðræðna við rikisstjórn um lausn efnahagsmála Bæjarút- gerðar Hafnarfjarðar. Þá var sarraþykkt að skora á núverandi útgerðarráð Bæj- arútgerðar Hafnarfjarðar að birta efnahagsreikning Bæjar- útgerðarinnar fyrir árið 1968 á opinberum vettvarigi. -,>---------------,.............- léhann SH Haukur og Karl eru efstir önnur umferð Boðsmóts T.R. var tefld í fyrrakvöld og fóru leikar svo að Karl Þorleifsson vann Jón Þór, Gylfi Magnússon vanin Rúbek Rúbeksen, Haukur Angantýsson vann Hermann Ragnarsson, Jóhann Þórir vann Ólaf Einansson, Benedikt Hall- dórsson vann Guðmund Þórar- ir.sson, Sigurður Herlufsen vann Tryggva Arason, Jóhann Sigur- jónsson vann Sigiurð Kristjáns- son, ■ en Sigurgeir Gíslason og Þórir Ölafsson gerðu jáfntefli. Að loknum tveimur umferðum eru Jóhann Sigurjónsson, ICarl og Haukur e&tir' með 2 vinninga. 3. umferð var tefld í gærkvöld. , ; Fundur mei glímu- dómurum i' i Stjórn Glímusambands Isl. hefur ákveðið að halda fund með glímudómurum um breyt- ingar þær, sem gerðar hafa ver- ið á glímulögunum. Fundur- inn verður haldinn í Kaffi Höll á morgun kl. 3 eJi. Glímudómarar eru hvattir til að fjölmenna á fundinn. Glímulög Glímulögiin eru nýútkomin, en um útgáfu þeirra sá Bóka- útgáfa Í.S.I. Þau fást hjá t- þróttasambandi Isl., Iþrótta- miífefcöðiinim í Lauaaaxted. og í á mergun verzluninni Hellas, Skólavörðu- stíg 17. Nýlr ævifélagar Glímu- sambandsins Þessir menn. hafa gerzt ævi- félagar Glímusambandsins: Ingvi Guðmundsson, húsa- smíðameistari, Garðahreppi. Valdimar Óskarsson, skrifstofu- stjóri, Reykjavík. Gunnar Egg- ertsson, framkvæmdastjóri, R- vik. Sigurður Sigurjónsson, raf- virkjameistari, Reykjavfk. Fréttir frá Glímusambandi Islands.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.