Þjóðviljinn - 30.03.1968, Blaðsíða 4
4 SÍÐA — ÞUÖÐVnaJINN — IjatisaatiiaiBur 30. imacz 1065.
Útgeíandi: Sameinmgarfiokkur alþýðu — Sósialistaflokkurinn.
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson. (áb.), Magnús Kjartansson.
Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Auglýsingastj.: Sigurður T. Sigurðsson.
Framkvstj.: Eiður Bergmann
Ritstjórn. aígreiðsla. auglýsingar prentsmiðja: Skólavörðustíg 19.
Sími 17500 (5 línur). — Askriftarverð kr. 120.00 á mánuði. —
Lausasöluverð krónur 7,00.
Nítján ár
j dag eru liðin rétt nítján ár frá miklum örlaga-
degi í íslenzkri nútímasögu. 30. marz 1949 á-
kvað meirihluti alþingismanna að hafna hlutleysis-
stefnu í utanríkismálum og taka upp aðild að hem-
aðarbandalagi, og svo sem til þess að leggja áherzlu
á að ísland væri orðið herveldi voru Reykvíkingar
þennan dag látnir komast í kynni við kylfur og
táragas og 'síðar pólitísk réttarhöld. Þó var það ekki
herstyrkur íslendinga sem sótzt var eftir þennan
dag, heldur aðstaða sem hagnýtt var með hemám-
inu tveimur árum síðar.
jgú fáránlega hugmynd að vopnlaus og frið-
söm smáþjóð eins og íslendingar gerðust aðilar
að hernaðarbandalagi hefur löngum verið rökstudd
með því að land okkar væri einn hlekkurinn í keðju
Atlanzhafsbandalagsins, og enginn hlekkur mætti
bresta ef keðjan ætti ekki að slitna. En einnig þeir
sem trúðu þessari samlíkingu og báru hag hinna
bandarísku hemaðarsamtaka fyrir brjósti vita nú
að keðjan er ekki lengur til. Öflugasta ríki Atlanz-
hafsbandalagsins á meginlandi Evrópu, Frakkland,
sleit keðjuna fyrir nokkru, og sundraði þannig
gersamlega öllum hemaðaráætlunum bandalags-
ins á meginlandinu. Herfræðingum ber saiman um
að fyrri áætlanir Nató um svokallaðar varair Vest-.
urevrópu séu marklaus pappírsgögn eftir að Frakk-
ar slitu hemaðarsamvinnu við bandalagið. En svo
fróðlega hefur við brugðið að enginn heldur því
fram að öryggi í Evrópu hafi orðið valtara við
þessá ráðabreytni; það er öllu heldur samhljóða
mat manna að það hafi styrkzt til muna, enda hafa
meginlandsríkin orðið fyrir verulegum áhrifum
af fordæmi Frakka og flest tekið upp utanríkis-
stefnu sem fjarlægzt hefur sjónarmið Atlanzhafs-
bandalagsins. Meira að segja Bandaríkin og Bret-
ar hafa staðfest þetta mat í verki með því að
draga í ár verulega úr herstyrk sínum í Þýzka-
landi. Hemaðarleg upplausn Atlanzhafsbandalags-
ins hefur styrkt friðsaimlega sambúð í Evrópu til
muna.
jjet'ta er staðreynd sem öllum íslendingum ber
að hafa í huga á raunsæjan hátt, ekki sízt þeim
sem stóðu. að innlimun landsins í hemaðarsamtök
fyrir 19 ámm. Hverjum þeim íslendingi sem hugs-
ar ráð sitt af raunsæi og skynsamlegu viti má vera
ljóst að þessi örsmáa friðarþjóð á ekkert erindi í
hemaðarbandalag, enga samleið með þeirri hern-
aðarófreskju sem nú notar mátt sinn til þess að
reyna að kúga fátæka smáþjóð austur í Asíu í ein-
hverri siðlausustu ofbeldisstyrjöld mannkynssög-
unnar. Þátttaka íslands í hernaðarbandalagi hefur
alltaf verið fjarstæða, og reynslan sýnir að hún
yerður ekki lengur studd röksemdum um svokall-
að valdajafnvægi í Evrópu; það jafnvægi varð stöð-
ugra um leið og keðjan slitnaði. Því ber íslending-
um að minnast þess sérstaklega í dag að eftir ár
geta þeir sent formlega úrsögn sína Úr Atlanzhafs-
bandalaginu. — m.
„Dísirnar sjö" — balletsýning
Atriði úr ballettinum „Dísirnar sjö“ í sýningu óperunnar í Azerbaidjan, sem er eitt af lýðveldum Sovétrikjanna eins og kunnugt
er. Höfundur þessa ballets (tónlistarinnar) er kunnasta tónskáld þar um slóðir, Kara Karaéf, sem nýlega varð fimmtugur að aldri.
Karaéf var á sínum tíma nemandi Dmitri Sjostakovitsj og eftir bann liggur mJkill fjöldi ýmiskonar tónverka.
Stéttarsamband bænda:
Framundan eru vaxandi fjár-
hagserfíðleikar fyrir bændur
Þjóðviljanum hefur borizt
eftirfarandi fréttatilkynning frá
Stéttarsamhandi baenda:
— Á aukafumdi í Stéttarsaim-
baindi bænda, sem haldinn var
í Bændahöllinni dagana 7. og
8. febrúar sídasitliðiran, var rætt
hið alvarlega ástand sem skap-
azt hefur í landfoúnaðinum
vegna hins óhagstæða verðiags-
úrsikurðar á síðastliðiniu hausti,
verðfalls og söluerfiðleika á.er-
lendum mörkiuðum, áhrifa erf-
iðs tíðarfars og hækkandi verð-
lags í rekstrarvöruim vegna ný-
afstaðdnnar gengisféhingar.
Hjá fulltrúuim kom frammik-
iM uggur tim fjárhagsleiga af-
komiu lamdfoúnaðiarins og bænda-
stéttarinnar af mefndum ástæð-
um.
Eftirfarandi ályikitun var sam-
þykkt:
„Vegna þess ástands í land-
búnaðinum, sem skapazt hefur
vegna nýafstaðinnar d/ómsnið-
urstöðu yfimefndar í verðiags-
má1um og aukiinnar dýrtíðar af
völdum gengisfelliniga, ékveður
aukafundur Stéttarsamband.s
bænda í febrúar 1968 að kjósa
5 menn tii þess, ásamt stjórn
Stéttarsamþandsins, að ganiga á
fund ríkisstjórnar Islands og
bera fram m.a. eftirfarandi:
1. — Að bændum verði tryggt
grundvalllarverð á framleið-s!lu
yfirstandandi verðlagsárs og á
þær birgðir fraimfleiðsluvara,,
sem tiíl voru við upphaf þess.
2. — Að rékstrarlán til land-
búnaðarins verði stóraukin.
3. — Að lausaskuldum bænda
verði breytt í föst lán með hóf-
legum vöxtum.
4. —i Að gefiinn verði frestur
á afborgun stofinlána í Búnað-
arbanka Isilands.
5. — Að tilbúinn áburður
verði greiddur niður á komandi
vori, svo hann hækki ekki í
verði frá því sem var á fyrra
ári.
6. — Að fielld verði brott
gen.gistrygging á stofnlánum
vinnslustöðva og ræktunarsam-
banda.
7. — Að tollar af landbúnað-
arvélum og varaihlutum til
þeirra verði lækkaðir eða felld-
ir ndður með öíRu.
8. — Að ríkisstjórnin verð-
bæti ull og gærur af fram-
leiðslu verðlagsársins 1966-1967.
aukafúndar Stéttarsamibanidsins,
skal tekið fram að Riíkissijóður
hefur ékki fé aflögu til þess að
verða við þessum óskum Stétt-
arsambandsims.
Af þvi er varðar tillöguna í
2. töluilið er þess að geta, að
samkvæmt útredkniingum Hag-
stofunnar er mjög óihagstætt
fyrir Ríkissjóð að greiða niður
áburðarverð. Hinsvegar er í at-
hugun hvort unnt sé að auka
rekstrarlán til bænda til að
auðvelda þeim kaup ó áburði á
næsta vop.
Ingólfur Jónsson“
Eins og sjá má a£ bréfinu er
synijað þýðimtgarmestu atriðun-
leiðsluninar og niðurgreiðslu á
þeirrd haakkun sem verður á
áburði í vor.
Stjóm Stéttarsamfoand6 bsenda
hefur á fundi 25. þ.m. rætt úm
þá niðurstöðu af viðraeðunum
við ráðíherrana, sem kiemur
fram í bréfi landbúnaðarráð-
herra, og þykir henni sýnt að
framiunidan eru vaxandi fjár-
hagserfiðleikar fyrir bændur,
einikum í samfoandi við óhág-
stætt verð á útfluitningsvörum
sem getur leitt til . beinnar
verðskerðingar á uppgjöri af-
urðanna á þessu ári og svo í
öðru lagi þær milklu hækkanir
á rekstrarvörum landbúnaðar-
ins s.s. tilbúnum áburðd o.fl.
9> __ Að sett verðj nú ^,gar um s.s. um verðtryggingu fram- ótjóm Stéttarsamfoamds bænda.
regluigerð samikvæmt ákvæðum^---------------------------------------------———--------------------------—
45. gr. framileiðsiluróðsiaganna,
sem kveði nánar á um fram-
kvæmd II. kafla laganna.“
Nefnd sú sem um ræðir í
tillögunni fór ósarnt stjóm
Stéttarsambandsins á fumd for-
sætisráðberra Bjama Bene-
diktssonar og Ingódfs Jónsson-
ar landbúnaðarráðherra til að
kynna þeim efni tillagnanna og
ástaind í landbúnaðinum yfir-
leitt.
Stjóm Stéttarsaimbandsins
hefur oft rætt foessd mál við
landbúnaðarráðherra og skrifað
forsætisráðherra og óskað sivars
við málaleitan. aukafundarins.
Svarbréf barst frá landbún-
aðarráðherra dagsett 23. þessa
mánaðar og fer það hér á eft-
ir.
„Sem svar við bréfi dags. 20.
þ.m. skal þetta tékið fram:
Um þau atriði er greiniir í
1., 5. og 8. töiluilið í tillögum
Frá Raznoexport, U.S.S.R.
ío,í,a5^Z; SSÍ'i'Wfi!