Þjóðviljinn - 13.11.1968, Blaðsíða 2

Þjóðviljinn - 13.11.1968, Blaðsíða 2
2 SlÐA — ÞJOÐVHaJTHN — Miðivilkluidialglur 13. rjóvömta* 1968. Frá umræðum á alþingi um EFTA Ákve&ið að ísland tengist hagsmunafélagi auðríkja • Talsmenn aðildarumsóknarinn- ar í gær voru þeir Pétur Bene- diktsson framsögumaður meiri hluta utanríkismálanefndar, Gylfi Þ. Gíslason, Bjami Benediktsson, | Sveinn Guðmundsson, Jóhann j Hafstein og Hannibal Valdimars- son, sem kvað þessa umsókn að- j eins vera upphaf könnunar á að- j ild Islands cn ekki beina aðild- j arumsókn. Síðar yrði málið tek- ið til endanlegrar afgreiðslu að þeirri könnun lokinni. Lýsti Hannibal því yfir að hann myndi ásamt Bimi Jónssyni og Hjalta j I landhelgi Framjhald af 1. síðu. Að því er forsitjóri Laindhelgis- gæzlunnar, Pétur Sigurðsson, sagði Þjóðviljanum í gær. er tog- arinn Boston Phantom búinn af- ísunartækjum sem á að gera til- raunir með við strendur fslands í vetur, en þessar tilraunir eru gerðar vegna hinma miklu skips- tapa Breta við_ landið í fyrravet- ur. Hefur íslendingum verið boðið að fylgjast með þessum til- raunium. Afísingartækin eru einskonar gúmmíblöðrur sem komið hefur verið fyrir framan á brúnni og á fremri stálvöntum. Mun hægt að hleypa lofti í blöðrumar og sprengja ísinn af ef hann hleðst á skipið. Skipið átti að fá heimild til að sdgla innan landihelgislinu, sagði Pétur Sigurðsson, en ekki er ijóst hvort tilraunir þess voru þegar bafnar, þvi að gert var ráð fyrir að sérfræðingar væru um borð og fylgdust með tilraunun- um, en svo var ekki. Haraldssyni greiða umsóknar- beiðninni atkvæði og jókst þar með liðstyrkur stjórnarliðsins um þrjá þingmenn. Eysteinn Jónsson mælti fyr- ir áliti minni hluta utanrikis- málanefndar — auk Eysteins, Gils Guðmundsson og Ólafur Jóhannesson — en minni hlutinn lagði til að málinu yrði vísað frá með rökstuddri dagskrá. Auk þeirra töluðu gegn umsókninni þeir Magnús Kjartansson og Skúli Guðmundsson. f ræðu sinni minmiti Magnús Kjartansson í upphafi á, að efna- hagsbandalögin bæði væru hags- munasamtök auðugra iðnþróaðra rfkja í baráttu þeirra um ódýr hráefni við hráefnaframleiðenduir í lítt þróuðum ríikjum. Eitt al- varlegasta vandamálið f heimin- um nú væri vaxandi bil millli fátækra þjóða og ríkra og efna- hagsbandalög auðugra ríkja stuðluðu að því að breiklka bað. Magnús benti á að fslendingar hefðu einmitt fengið sérstaklega að kenna á bessum staðecynd- um, sem hráefna'fram 1 eiðandi, er framleiðsluvörur laindsmanna lækkuðu verulega á erfendum mörkuðum en uminar vörur úr hráefnum héðan héldust á sama verði. Magnús Kjartansson larrði sén- staka áherzlu á, að ekki lægju fyrir neinar rannsóiknir á ís- landi um það hvaða mörkuðum íslendingum væri heppilegast að tengjast. Það væri auðvitað eðli- legast að við könnuðum fyrst hvaða iðngreinar við ættum að leggja áherzilu á að þróa áður Veríð að leggja Bæjarjjvotta■ húsið í Sundhöllinni niður Stjórnar- blöðin fagna f viðtali við sjónvarpið í haust komst Hannibal VaJdi- marsson svo að orði að geng- islækkun gæti verið réttlátasta og drengilegasita úrræðið í efnahagsmáluim. Bkki virtist Hannibail allveg á sömu skioð- um i umræðum á þingi í fyrra- dag um nýjasta drengskapar- bragð viða-eismarstjömarin nar, en hann sagði anmiað sem stjómarblöðin henda á lofti í gær og birta mjög fagmandi. Morgunblaðið greinir þannig firá ummaelum hans: ,,Hamni- ball Vaildimairssom, forseti ASÍ, sagði á Alþingi í gær, að nauðsynlegt væri að tryggja hag hinna lægst launuðu í þjóðfélaginu, en skymsamiliegra væri að girípa til annarra ráð- stafana en beimrna kauphækik- ama, þar sem slíkt mundi gieira að engu ávinming atvinnuveg- anna af gengisiækkuninni." Og Alþýðuþlaðið hefur eftir hom- um: „Ég mun verða spurður siem forseti ASÍ: Er nokfcuð hægt að gera ainmað en hækka kauipið? Ég held, að kaup- hækteum sé etkiki fær leið, en það verður að verja hagsmuni himinii lægst 3aunuðu“. Með þessum ummiæilum er Hanmiþal Valdimarsson að taka umdir með sitjömariiðiinu sem ævinlega talar um vísi- töluþætur á laum siem „kaup- hækkun." En með kaupgjalds- vfsitöflu er ekki verið að tryggja neinar kauphækikanir, heldur er henni seitlað að koma í veg fyrir að kaup lækfcá, húm á að trygigja að raunveruiegt kaup haldist ó- skart. Ríkisstjómin ætilast til þess að launafóilik beri niýj- ustu gengislæk'kunina bó'ta- laust. Aætlað er að áhrif hann- ar á vísitölluna muni nema allt að 20°/o; raumverulegt kaup á semsé að lækka um því sem næst firmmtung. Augiljóst er að það blýtuir að vera næsta verkefni aliþýðusamtakanna að þeita sér af aJeffi fyrir því að rétturinn til kaupgjaldsvísitölu sé ekki tekinn af laumamönn- uim, sízt af öHu sá afar taik- madkaði réttur sem samið var um í vor. VerMýðisisamtökin hafa í aldarfjórðung litið á verðtryggingu laumia sieim grundvalian'éttindi, og frá þeim réttindum má sízt af öllu hvika nú, þagar þúsundir manna þúa við fcjör sem ekki em í neinu samræmi við getu hins ísfemzka þjóðfélags. Hags- munir hinna lægst launuðu verða ekki tryggðir með nednu öðru móti en því, að kaupið haldi verðgildi sínu, að fuiilar vísitölubætur komi á móti þeim hrikafegiu verðhækkunum sem nú dynja jrfir. Málgögn atvinnurekenda hafa ævinleiga kallllað verðtryggingu launa „fcauphækkun“, en hitt eru óneitaini.eiga býsna sö'guleg tíð- indi að sjálfur forsieti Aliþýðu- samtoands fsiands sfcuii taka undir- þann áróður ogl fá hrós fyrir í máligögmuim ríkisstjóm- arinnar. Naumast má minna vera en að verMýðsihreyf5ngim geri grein fyrir því hvort Hannibai hefur heimild til að nota forsetatitil sinn til stuðn- ings siíkum ummadlum. Austri. en endanlega yrði tekin ákvörð- un í þessu máli. Skipufagningu iönaðarins væri einnig nauðisyn- legt að toreyta í igrundvallaratrið- urn óður en ákvörðun væri teikin í þessum málum. Skipulagning iðnaðai-ins hér væri svipuð og hjá miljónaþjóð- uim, mörg fyrirtæki i hverri grein í stað þess, að við yrðum að sjálfsögðu að miða við fá stórfyrirtæki sem gætu orðið samkeppndsfær á erlemdium mörk- uðum. Magnús Kjartansson minnti síðan á að innan Efnaihagsbanda- lagsins eru nú uppi tillögur um lækkun tollmúranna fyrir lönd utan bandalagsins þamnig að verið gæti að fslendingar kasmust að samkomulagi um útflutning til þessai'a ríkja með tilliti til þess- i arar staðreyndar. Frívex'zlunarbandalaigið er í upplauismar ástandi. sagði Magn- ús síðan, Bretar fara öMu sínu fram, legg.ia á 10°/o innflutnings- toll á freðfisk gagnvart EFTA- rfkjum einnig og afleiðingin af framkwnu Breta er svo sú að Norðurlöndin innan EFTA haifa tekið upp alvarlegar viðf"æður um skipulaigt samstarf um efna- hagsmál. Rætt hðPur verið um samvinnu á sviði fiskiðnaðar og sölu á fiiskafurðum, ennfremur hefur í þessum viðræðum verið rætt um fjárfestingarbamfca Norð- wlandanna. Ef áformin um efna- hagsbandalag Norðurlandanna verða að veruleika er Fríverzl- unairbandalagið komið í tvennt að minnsta kosti. Okkur ber skylda til að fytgj- ast sérstaMega með umræðum um þessi mál á vettvangi Norð- uriandanna, sagði ræðumaður síðan. í efnalhagissamstarfi við aðrar þjóðir verðum við að nióta skilnin'gs á sérstöð-u okkiatr. Þess skilnings getum við helzt vænzt á vettvangi Norðuriandanna og bvi er ekki ásitæðia til þess að ganiga frá aðildarumsókn fyrr en Norðurlandakönnunin liggur fyr- ir. Það er ennfremur ljóst. sagði ræðumaður, að þegar EFTA-um- sóknin hefur verið lögð fram, verður hugjsanleg aðdld að EFTA notuð sem skálkaskjól fyrir að- gerðir ríkisstjómarinnar i eifna- bat’simálum. Hannibal Valdimarsson sagði bað efcki vera á dagskrá hvort íslendingar ættu að gerast aðilar að EFTA eða ekfci. Málið ætti aðeins að athuea. Þess vegna myndu h-ann, Hjalti Hairaldsson og Bjöm Jónssbn styðja „tillögu til þingsályktunar um aðildarum- sókn að Friverzlunarsiamtökum Evrnpu (EFTA)“, en sú er yfir- skrift þeirrar tilIögUi, sem af- greidd var í gær. Magnús Kjartansson og Ey- steinn Jónisson lögðu áherzlu á, að enda þótt það væri túlfeun istjónnarinnar að umsófcnina bæri aðeins að leggja fram vegna könnunar á málinu væri þessi tillaiga um aðilö að samtötounum úrslitaatriði. Könnunin yrði nefnilegia að öltum líikindum gerð með tilliti til aðildar. Síðan yrðu niðuretöður könnunairinnar laigð- ar fyrir alþimgi og sami hátitur á hafður og í alúmínmálinu. Þessi tillaiga felur því í sér að- ildarumsókn en eikki einigöngu könnun eins og talsmienn stjóm- arflokikanna ag Hannitoal vildu vera lúta. Að löknuim umræðum í gær fór fram atkvæðagreiðsla. Til- laga um frávfeun með rökstuddri dagstorá vár feMÖ rneð 33 atkvæð- um gegn 28, tillögugreinin: „Al- þinigi ályktar að heimila ríkis- stjóminnl að sækja um aðllö íslands að Frfverzlunarsiamtök- um Evrópu (Buropean Free Trade Association)“ var samþykkt með 34 atkvæðuim gegn 17 og tillagian í heild sambykkt með 35 atkvæð- um gegn 14 sem ályktun alþingis. ■ Um þessar mundir er veríð að leggja Bæjarþvottahúsið í Sundhöllinni niður og er ætlunin að afhenda þvottahúsi í einkaeign öll verkefni þess á næstunni. Þá er þegar þúið að segja upp átta konum, sem hafa utnnið allt að 17 árum hjá Bæjarþvottahúsinu og ganga sumar þessar konur nú atvinnulausar og hafa ekki getað útvegað sér vinnu á ný. Bæjarþvottahúsið hefur alltaf verið rekið í húsina&ði Suinöhall- arinear og hóf starfraefcsiu þar árið 1942 og voru þá keyptar í það garnlar danskar þvottavélar, — gufureiknar, og hafa staðið sig með prýöi. Þetta bæjarrekinia þvottahús þvoði löngum þvott frá Farsótt- arhúsinu, Hvítabandinu, Fæðing- arheimfllnu við Eiríksgötu og um skeið þvott frá Amarholti og Silungapolli, einnig handklæði frá ölluim borgarstofnuinum og er þar eklM sízt að gieta sundlauganna, svo og einkatau frá flólki úti í bœ. Þetta þvottahús hefur löngum sýnt ágætan reksturshagnað enda oft unnið þar vel. Hinsveigar tóku hinar gömlu véflar að lá-ta sig fyrir nokkruim árum oig tók þá að halla undan faeti og hefur þvottahúsið sýnt tap á sfðustu þrernur til fjóruim árum. Ekkert hefði verið handhægara Skemmtun Soropt- imista annað kvöld Soroptimist-klúbbur Reykjavík- ur gen.gst fyrir f járöflunarskemmt- un í Súlnasal Hótel Sögu á morg- un, fimm*"dag, kl. 20,30. Rennur allur ár af skemmtuninni til styrktarsjóðs klúbbsins. I vetur er í fyrsta skipti úthlutað úr sjóðnum og kosta þær Soroptim- ist-konur tvo drcngi sem verið hafa á Breiðuvíkurheimilinu til náms. Fer annar drengurinn í 3. bekk gagnfræðaskóla en hinn í Iandspróf og veitir Reykjavíkur- borg einnig styrk á móti konun- um. Mótmæli Framhald af 1. síðu. húsinu, en af því urðu ekki skemmdir. Er þingmenn komu út að lokn- um fundi voru gerð hróp að ráðhemrum og bingmönnum rík- isstjómarflokkanna. Niður með stjómina! hrópaði hópurinn er Ingólfur Jónsson gekik út, erx mest var bó hrópað er forsætis- ráðihem'a vatt sér út á götuna með verði laganna í hæfilegri fjarlægð og kvað þá við í kór: Niður með Bjama Ben! Niður með Bjama Ben! Gekk hópurinn á dftir Bjama, en lögregluþjón- ar slógu borg um hann meðam hann steig inn f bifreið sína, sem bflstjórinn hafði lagt í hlið- argötu. 1 reglugerð sjióðsins segir m.a.: „Tilgangur sjóðsins er að veita námisstyrM eða námslón til en að kaupa inn niýjar þvotta- vélar og útvega þessu vel rekna fyrirtæki betri samastað, enþetta hefur verið látið dankast og er nú svo komið, að borgán hefur verið önnurn kafin á undanförn- um mánuðuim að afhenda þvotta- húsi í einikaeign allan þvott á vegum bæjarins. Er hér átt við Þvottaihúsið Eimi. Eigandirxn byggði stórhýsi fyrir þremur til fjórum árum inn við Síðumúla og hefiur nú fjárfest mikáð síðustu mánuði — keypt inn hverja ný- tízku þvottavéiina af annarri, endia er fyrii'tækið búið að fá all- an þvott firá Borgarspítalanum og Fæð i nigarhei milin.u. Br talið, að eigandinn hafi gert tveggja ára samniitg um þvott frá borgar- reknum sjúkrahúsum og meiri þvottur er væntanlegur síðar. Þess ber að geta, að Hvítabandið, Farsóttarihúsið og Borgarsjúkra- húsið í Heilsuvemdarstöðinni hafa fiLutt allt sitt í Borgarsjúkra- húsið í Fossvogi og er þettaekk- ert smáræðis vierkefni, sem kem- ur þaðan. Trúlega er ætlunin að afihenda Þvottahúsinu Eimi fileiri verk- efni, enda hafa ftorsitöðumemn lýst þvi yfir við starfsfólkið, að æti- unin sé að leggja niður Bæjar- þvottahúsið í náinim fraontíð. dremigja, sem hafa verið lenigri eða skemmri txima á Breiðuvikur- heimilimu eða hliðstæðrt sitafn- un svo og til anmarra drengja' sem lífct stendur á um.“ Mjög hefur vertð vamdað til skemm'tiaitriða á ' fjáröflunar-1' skemimtundinei og verða þau m.a.: Halldór Haraldsson leikiur ein- Ieik á píanó, Ævar Kvaram, leik- art les upp, sýndur verðurMæðn- aður á ísöld og ísilenzfcur heimil- isiðnaður og tekur Ómar Ragn- arsison þátt í þeirri sýninigu. Guð- nín Á. Símomar syngur einsöng með undirleik Guðirúnar Krist- insdóttur og Heiðar Ástvaldsson, danstoennari stjómar danssýndnigu. Kynnir verður Guðmundur Jóns- son, óperusönigvart. Á skeimmtuninmi verður efnt til skyndihappdrættis og em vinn- inigar glæsilegir, m. a. filugfar til London, eftirprentun af verki eft- ir Mugg, útvarp, lampar, lo-pa- peysa og fileira, en> alls eru vinn- ingar 100. Leshringur ÆFK í kvöld miðvikudaginn 13. nóv. verður fram haldið leshring um kapítaliskt hagkerfi og einnig verður gi'ipið inn í hinar nýju efn ahagsráðstaf anir ríkisistj órnar- innar. Leiðbeinandi er Einar Ol- geirsson. Leshrinigurinn hefist kl. 9 í Þinghól. Félagar fjölmennið. Stjórnin. Kvenfél. sósíalsta í kvöld venður fundúí í Kven- félagi sósíalista og hefet hann klukkan 8,30 í Tjarmiargötu 20. Á dagskrá fundarins eru m.a. félagsmál og Anna Sigurðardóttir flytur erindi um málefini kvenna á Alþjóða mannréttindaáriniu. Oengislækkun Framhald af 10. síðu. 21 atkv. gegn 18; og fékk eiftri deild það til meðferðar um eitt leytið í fyrrinótt. Var öllum um- ræðum þar lokið xim nóttina og málið afgreitt sem lög. Einnig í efri deild vorti allir þingmenn stjómarflokkanna með málinu en allir þinigmenn stjómairandstæð- inga móti þvi. VAUXHALL BEDFORD Véladeild SÍS vill benda heiðruðum viðskipta- vinum á, að smásala á Vauxhall og Bedford varahfliutum í Ármúla 3, er nú flutt í nýja varahlutaverzlun Vélverks h.f. í Bíldshöfða. Vélverk h.f. getur þamnig boðið fullkomna varahluta- og viðgerðaþjónustu á sama stað til hagræðis fyrir viðskiptavini. Véladeild SÍS mun á næstunni opma vegleg- an SÝNINGARSAL fyrir nýja og notaða bíla að Ármúla 3, og býður nú sém fyrr nýjustu árgerðima af Vaiuxhall og Bedfbrd bifreið- um til afgreiðsiu strax eða síðar. Allar nánari upplýsingar veittar fúslega. SAMBAND ÍSL. SAMVINNUFÉLAGA ÍÉL 11 1 ÁRMÚLA 3. SÍM 1 1®®

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.