Þjóðviljinn - 24.11.1968, Blaðsíða 12

Karl GuSjónsson I vanfrausfsumrœSunumáalþingi
Heildsalarnir fengu sitt
alþýðan kjaraskerðingu

■ Vegna slíkra mistaka og orðið hafa í sambandi
við gengisfellinguna nú hefði hver sómakær ríkis-
stjórn sagt af sér og ekki beðið vantrausts, sagði
Karl Guðjónsson, síðasti ræðumaður Alþýðubanda-
lagsins í útvarpsumræðunum um vantrauststillög-
una á Alþingi í fyrrakvöld.
Karl Guðjónsson.
Karl deildi fast á ríkisstjóm-
ina fyrir ranga steflniu í efna-
hagsmáil'uim og misheppnaðar ráð
stafanir, þar á rneöal fjórargeng-
islaekkanir. Ræðu sinni lauk Kairl
á þessa leid:
Við höfum enn við síðustu að-
gerðir fjarlægzt það að ná festu
í atvinnuilífi okkar og upphygig-
inigu. En því verður ekki með
saningimi neitað að aðgerða var
þörf í efnahagsmálum okkar og
þrátt fyrir alla ókosti gengisftellíl-
ingarinnar var hún þó eitt af því
sem til mála kom, vegna þess,
að útSutningsiatvinnuvegirnir
verða að fá fyrir afiurðir sínar
áilíka margar kícinur eins og kost-
Se&labankinn tekur tvö ný
erlend lán, 770 milj. kr.
í gær barst Þjóðvilljanum eft-
irfarandi fréttatilkynning frá
Seðdabankanum:
Seðlabankinn hefur í samráði
við ríkisstjórnina tekið tvö Ián
hjá alþjóðastofnunum til þcss að
bæta gTeiðslustöðu landsins út á
við og til að tryggja, að unnt
verði að standa við hvers konar
skuldbindingar þjóðarinnar er-
lendis og halda uppi eðlilegum
viðskiptum og atvinnustarfsemi,
þrátt fyrir rýrnun gjaldeyrisstöð-
unnar undanfarna mánuði. Lán-
in cru samtals að fjárhæð 8,15
milj. dollarar eða jafnvirði 110
milj. íslenzkra króna. Lánveit-
endur eru Evrópusjóðurinn og
Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn.
Nemur lán Evrópusjóðsins 5
milj. dollumm eða 440 milj.
íslenzkum krónum, en það er
hlutverk þess sjóðs að veita þátt-
tökuríkjum Eflna'hags- og fram-
farastofnunarinnair (OECD) lán
til skam-ms tfma, þegar þau eiga
í gjaldeyriserfiðleikum. Island
hefur einu sinni áður fengið lán
hjá Evrópusjóðnum pg var þaö
árið 1960, en það var endurgreitt
þegar á árinu 1961. Lán þetta er
að sinni aðeins umsamið til sex
mánaða, en gert er ráð fyrir
samninglum til lengri tóma síðar,
ef ástæða þykir til.
Á fundi stjórnair Alþjóðagjald-
eyrissjóðsins í dag var samþykkt
að veita Islandi lán að fjárhæð
3,75 milj. dollara, eða 330 milj.
Fundur í A ðalverí i dag kl. 3
Alþýðubandalagið efnir í dag
til almenns stjómmélafundar í
Aðalveri í Keflavík. Hefst fund-
urimn kl. 3 síðdegis.
Frummælendui:' eru Magmús
Kjartansson, alþingismaður og
Ragnar Amalds formaður Al-
þýðubandalagsins. Síðan verða
frjálsar umræður og frummæl-
endur svara fyrirspumum.
Em Suðurnesjamemn hvattir
til að fjölmenna.
íslenzkar krónur. Lán betta er
veitt samkvæmt reglum Alþjóða-
gjaldeyrissjóðsins um sérstök lán
til þjóða, er verða fyrir áiföllum
vegna skyndilegrar og ófyrinsjá-
anlegrar lækkunar á útflutnimgs-
tekna. Nefnist þessi tegund lána
jöfnunarlán (compensatory fin-
ancing) og em almeon skilyrði
þeirra, að um miktta lækkun út-
flutningsteikna sé að ræða, er við-
komandi ríki haifa ek'ki getað
kpmið í veg fyrir.
Lán Alþjóðagjaldeyrissjóðsins
er miðað við lækkun útflutnings-
tekna á tólf mánaða tímaibilinu
frá októberbyrjun 1967 til sept-
emberloka 1968, og er það hæsta
jöfmunarlán, sem heimilt er að
veita samkvæmt reglurn sjóðsins,
og samsvarar einum fjóirða af
kvóta Islands hjá Alþjóðagjald-
eyrissjóðnum. Endurgreiðisla láns-
ins verður háð þróun útflutn-
ingstekna næstu árin, en al-
mennar reglur Alþjóðagjaldeyris-
sjóðsins segja svo fyrir um, að
það skuli greitt að fullu á þrem-
ur til fimm árum. I nóvember
á sl. ári var Islandi veitt sams
konar lán og jafnhátt.
ar að framleiða þær. Og þó að
ég hafi hér gagmrýnt þessi ráð
og aðrir stjó'marandstæðingar
einnig réttilega, þá tel ég ráð-
stöfumina þó ekki aðal ádeiOuefn-
ið á stjórnina, heldur hitt, hvem-
ig hún hefur staðið að íram-
kvæmduim hieimnar, en það er með
meiri endemum en með nokkim
móti er réttóætanlegit og ærið
efni til vantrausts á stjórnina
eitt fyrir sig.
Engtn stjórn má vera svosljó,
að hún fylgist ekki mieð því í
hverja átt stefnir uim þjóðarhaigi
langtímum samian og hafi þá
jafnan uppi viðleitm til að gera
viðeigamdi ráðstafanir til að af-
stýra stóráfölluim, ef tól þeirra
virðist draga. Ekki vil ég heldur
ætla hæstv. ríkisstjórn það, að
hún sé ekki löngu búin að sjá,
að hér stefnir í hreinan voða.
Hitt hefur hún trassað lenigur,
en aifsaikainllegt er að ráðast gegn
háskanum.
Forsenda þess, að hinn jókvæði
áramgur verði í átt við það, sem
ætóazt eir tiH af gfingísfeJílinigu
eins og þeirri, sem nú er orðin,
er umifram allt sú, að aðigerð-
in. koimii í tíma, en eklki í ótfma,
að hún valdi ekki óróa í við-
skiptaUífinu eða framileiðslutrufl-
unum. Einskis þessa hefur hér
verið gætt. Mánuðum saman fyrir
gengisfelliniguina voru ýmist
stjórnarhieirrarnir sjáOtfir eðabJöð
þeirra talandi um það beint og
óbeint, að að'gerða af þessu tagi
væri von á næstunni. Eftirspurn
eftir gjaldeyri var alveg óeðJileg
í böinkuim landsins. Þó greip
stjórmin til ýrmiskonar kókráð-
stafaina, sem voru tiJbrigði í af-
greiðsJu, en eikkert stoðuðu til að
spara hinn þverrandi gjaJdeyri,
sem þjóðin átti þá yfir að ráða,
heOidur þvert á mióti varð með
öilu þessu æst upp kaupæði i'
laindinu, ekki bara eitt innkaupa-
æði heldur mörg, hvert á fætur
öðru unz vöruibirgðir margra
verzlana voru til þurrðar gengn-
ar og gjaRidieyrissjóðurinin — stolt
stjórniariiranar — orðinn neikvæð
stærð.
Þá hefði nú mátt æfla aðmæl-
irin.n væri fuIOur og skekiran og
lengra yrði ekki komizt á þess-
ari braut. En stjórnin átti sanrat
eftir að vininia enn eitt afrekið,
versta óhæfuverfcið í fráleitum
Framhald á 2. síðu
frimerki þýzkra og
íslenzkra unglinga
— á sýningunni DIJEX-68
A föstudagskvöld var opnuð í
Reykjavík þýzk-íslenzk frí-
merkjasýning unglinga með þátt-
töku Sameinuðu þjóðanna. Er
sýningin að Fríkirkjuvegi 11 og
vcrður opin daglega til 29. nóv-
ember. Sýningin nefnist DIJEX-
68.
Geir Hallgrímsson, borgarstjóri
opnaði sýninguna og auk hans
fluttu ávörp Sigurður H- Þor-
Fræðslufundur
Hið íslenzka náttúrufræðifélag
heldu.r fræðslufund í 1. kennslu-
stofu Háskólans á mánudags-
kvöld kl. 20,30. Þá flytur Bragi
Ámason. efnafræðmgur, erindi
um notkun tvívetnis við jarð-
hita-, jarðvatns- og jöklarann-
góknir.
steinsson, fórseti Landssambands
íslenzkra frímerkjasafnara, Reyn-
ir Karlsson og Jónas Hallgríms-
son, varaformaður Félags firí-
merkjasafnara.
Er b'oðsgestir höfðu skoðað sýn-
inguna sem er í kjallara hússins
var landsþing L.l.F. sett. Sýn-
ingin verður opin eftir hádegi
fyri-r almenning en fyrir há-
degi er skólanemendum í Reykja-
vík og nághenni sérstaklega boð-
ið á sýninguna.
Þeir sem taka þátt í sýning-
unni eru þýzkir unigjingar og ís-
lenzkir, auk þess Póststjóm Sam-
eirHjðu þjóðanna, Genf og Guð-
bjartur Ólafsson.
Sérstakt pósthús, með sér-
.stimpli, veröur opið á sýningunni
þegar hún er opin fyrir almenn-
ing. Þá verða einnig opnir þrir
sölubásar frímerkjakaupmanna.
mmt&m
•ám m
mmm
mmm
18811
m ■ mmm
mmm
i i
■ m m
111
I 1 m
t § y
Jgi
Sunniuidagur 24. návieimíber 1968 — 33. árganigur — 256. töluibilad.

Ung listakona heii-
ur sýningu í Unuhúsi
— Ég hef svo gaman að fólki
og þcsisvegna hef óg mikinn á-
huga á að mála andlitsmyndir
liér hcima, sagði ung Iistakona,
Svala Þórisdóttir, í viðtali við
Þjóðviljanm í gær, en hún opn-
ar fyrstu málverkasýningu sína
hénlendis í dag kl. 4 í Unuhúsi.
Rcyndar eiu amdilitsmyndir síð-
uir en svo í mieirihluta' méðdl
mynda heniniar á sýningurani, sem
virðist fersk, umg og þó nokkuð
frábruigðin því sem við höfuim
séð til annarra uragra málara upp
á síðkastið.
Svala er nýlega komin heim
frá þriggja ára námi í Englandi,
þar sem hún lærði fyrst ár í
London og síðan tvö ár við Rusk-
ir. School o£ Fine Arts í Oxford,
en hafði áður verið tvö ár við
Ha nd í ðaskóO an n hér heima. Ilól t
hún málvefrkasýningu í Oxford í
vor, svo þetta er í ainnað sinn
siern hún sýiniir.
Hún er mjög ánægð mieð nám-
ið ytra: — Það er gott að laera
af Bniglendingum, þeir eiga gott
með að tjá það í orðum sem þeir
vilja útskýra, — þetta reynist
okkur Islendingum öhægara. Sarnt
er Svaila ánægð að vera komin,
heim og þótt mikið sé um að
vera í lástalífi ytra etr ekki síðra
hér: — Ég kem jú beint í þessa
mikilu sýningaröldiu.
Um mismun á ungum lista-
mönnum ísJenizkum og brezkum
vildi hún ekki' dæma, þar sem
umgir málarar hefðu lítið sýnt
hér heima að umdanförnu, en
sagðist þó álíta að í heild væru
þeir brezku djarfari.
Svalia var þjairtsýn fyrir opm-
un fyrstu sýningarimnar og sagð-
ist fastleiga vonast til að geta
lifað af Oistmátarasitaiíi sínu.
í Um 1400 flöskur
] af smyglvíni í
I Jóni Þorlákssyni
I fyrradag fundu tollverð-
: ir mikið magn af smygluðu
áfengi um borð í togaran-
um Jóni Þorlákssyni, en
■ hann var að koma frá Bre-
| merhavcn úr söluferð.
[ Höfðu alls komið í leitir í
■ skipinu í gær 1399 flöskur
■ flöskur af áfengi, mest
: af áfengi, mest vodka eða
| 1240 flöskur, en hitt, 159
j flöskur, var genever.
Megnið af áfenginu var
: falið í gömlum olíutank,
| scm nú mun notaður fyrir
5 vatn, en auk þess fannst
talsvert í öðrum felustöðum
víðsvegar um skipið, svo
: sem í vistarverum skip-
E verja.
■ Skýrði rannsóknarlögregl-
• an Þjóðviljanum svo frá í
: gær að rannsókn málsins
: stæði enn yfir. Hafa tveir
skipverjar viðurkennt að
! þeir eigi meirihlutann af
smyglinu eða 800—900
• flöskur en flciri munu vera
; hluthafar í fyrirtækinu og
: var einn skipsmaður enn í
■ yfirheyrslu í gær.
87 gjaldskyldir söluturnar
• Það kom fram á fundi borgar-
stjórnar Reykjavíkur á
fimmtudaginn að treglega
gengur að innheimta gjjöld af
söluturnum, enda þótt gjald-
ið sé aðeins 10 þúsund krónur
á ári.
Borgarfuliltrúar AJþýðúbanda-
tagsins báru fraim svoíeOlda fyr-
irspuinn . á borgarstjórnarfundin-
uim:
1. Hvað cru nú reknir margir
gjaldskyldir „söluturnar“ (kvöld-
sölustaðir) í borginni?
2. Hve margir þcssara aðila
greiddu tilskilið söluturnagjald til
borgarsjóðs árið 1967 og hve
marglr hafa greitt í ár og hve
miklu ncma gjöldin samtals hvort
ár?
I svari borgarstjóra kom fram
að nú eru reknir 87 gjaldskyldir
söJutuirnar í borginni og að 85
aðilar hafa greitt upp í gjöfldin
á árinu 1967 samtals kr. 641 þús.
Þá væru nú innheimtar kr.' 642
þús. kr. á árinu 1968. Eftirsitöðv-
ar eru því nok.ki'ar frá árinu 1967
og ek'ki allt innheimt 1968, en
gjaldið fyrir hvern turn er kr.
10.000.
Guðmundur Vigfússon benti á
að þessar tekjur a£ söluturnunum
ganga til æskulýðssitairisemi í
borginni og því nauðsynflegt að
gamga fast efitir innheimtu á þeim,
enda er gjaldið eikki nema 10.000
og mœtti hækka í því skyni að
fá imn meira fé fyrir ungOingana,
tómstunda- og fólagsstari þeirra.
*