Þjóðviljinn - 10.01.1969, Blaðsíða 1

Föstudagur 10. janúar 1969 — 34. árgangur — 7. tölublað.
Síðustu forvöð að gera skil
□ Enn er nokkuð ókomið af skilum i Happdrætti Þjóðviljans 1968
en -nú fara að verða allra síðustu forvöð að Ijúka skilum áður en
vinningsnúmerin verða birt.
□ Innbeimtu- og umboðsmenn eru beðnir að hraða fullnaðarskil-
um eftir föngum svo hægt sé að birta vinuiagsnúmerin.
□ Tekið á móti skilum á afgreiðslu Þjóðviljans að Skólavörðu-
stíg 19, sími 17500, til kl. 6 daglega og á skrifstofunni i Tjarnargötu
20, sími 17512, opið til kl. 7 á kvöldin.
Happdrætti Þjóðviljans 1968
I <s>-
HÆGT AÐ UPPRÆTA ATVINNU-
LEYSID HER A SKOMMUM TIMA
Nú þarf afhafnir - ekki endalaust umfal i nefndum
Q Atvinnuleysingjar í Reykjavík og nágrenni eru
nú um 1.000 talsins og nær 2.000 skráðir í öllum
kaupstöðunum. Til þess að aflétta þessu neyð-
arástandi þarf skjótar, markvissár og einbeitt-
ar aðgerðir — ekki endalaust umtal í nýjum og
nýjum nefndum, heldur athafnir.
'•/
□ Þjóðviljinm hefur snúið sér til Guðmundar J. Guðmundssonar,
varaformanns Dagsbrúnar, sem sæti á í atvinnumálanefnd
Reykjavíkur, og spurzt fyrir um það hvort þar hafi ekki komjð
fram tiilögur um aðgerðir sem dregið gætu úr atvinniuleysi
þegar á næstunni. Guðmundur kvað svo vera og bemti á eft-
irtalin atriði: '
Síldveiðibáta á línuveiðar
í nefndinni hefur komið íram sú tillaga að 10—12 stórum sild-
arbátum verði gert kleift að hefja útilegu og línuveiðar og leggja
afla sinn upp í Reykjávík,. en ætlUni'n vax að > þessir bátar- yrðu
látnir liggja bundnir . fnam-í ..marz mánuð eða sumir sendir til
veiða á Norðuirsjó. Áhöfnin á hverjum þessara báta er 13 manns
en reiknað er með að útgerð þeirra veiti tvöfalt fleiri vinnu i
landi. Útgerð 10—12 þessara báta myndi þannig tryggja atvinnu
fyrir meira en 400 manns og auk þess dýrmætar gjaldeyristekj-
ur fyrir þjóðarbúið.
-<§>

Myndin sýnir bátaflotann bundinn í Reykjavíkurhöfn, en allar horfur virðast nú á því að um miðjan þennan mánuð skelli á verkfall
á bátaflotanum um land allt að kalla.
Vélstjórafélag íslands hefur
boðað verkfall á bátaflotanum
Verkfallið hefst á miðnætti aðfaranótt 16. þ.m. hafi samningar ekki tekizt
■ í fyrrakvöld boðaði Vélstjórafélag íslands verkfall fyrir
þá félaga sína sem starfa á bátaflotanum og hefst verkfall-
ið á miðnætti n.k. miðvikudagskvöld, 15. b-m., hafi samning-
ar ekki tekizt fyrir þann tíma við samtök útgerðarmanna
um kjör vélstjóra á bátunum. Verkfall þetta nær ekki til
vélstjóra á togurunum eða farskipunum.
Ingólfiur Inigólfsson fbnmaður venkifaillið tækii til imikils hlUita
Vélstjóraféilaigsins, sagdi i 1 viðtaili þeiirra. Næi- það aðeins til vél-
við Þjóðviljann í gær, að í fé- stjóra á bátaflotanum, en ekki
laginu, sem er iandsifélag væru til vélstjóna á togunum eða far-
aMs um 1300 félaigsmenn, en hann skipum. Þá stendur Vél&tjórafé-
kvaðst ékki vdta með vissuhvað iliag Vesbmannaeyja, svo og vél-
stjórar á Vestfjörðum fyrir ut-
an landsfélaigið og hafa þessir
aðilar enn ekiki boðað til verk-
falls. Félög sikipstjóra og stýri-
mianna sem einnig eru aðilar að
samninigunum nú hafa heidur
ekiki boðað vaqkfall. Var það
upplhaiflliega æblunin að þessi fé-
lög öll hefðu saimffllot um verk-
faJllsboðun, sagði Ingólfur, en af
því varð þó ékki.
Skrípaleikur
Það var óhjátovaamilegt, að
boða til verkfaiils, sagði Inigólfur
ennfremur. Samningaimir eru
ekkert nema skrípafeikuir og hafa
ekkert gengið. ,Það eru aðrir að-
ilar en útvegsmenn sam ráðaþar
á bak við tjöldin. Sammdpgarnir
eru og tengidir . fisfcverðinu sem
er ókomið enn, en ailiar■ horfur
virðast á því, að Jónas Haralz
ætli að skammta 8% fisfcverðs-
liæklkun. Annars er ekki hægt að
tala um fiskverð lengur, þegar
27 prósemt eru tekim afl óskiptum
Fmmhald á 9. síðu.
Útgerðarmeinn munu hafa teíkið þessari huigmynd sæmilega
en telja sér um megn að kaupa veiðarfæri nema til komi sér-
stök fyrirgreiðsla. Er talið að stofnkostnaður á bát vegna sHíkra
veiða sé innain við hálfa milj., þannig að aðeios þyrfiti 4-5 míljónir
króna srvo að þessi útgerð gæti hafizt. Hefur atvinnumiálanefnddn
rætt þetta mál við forsætisráðhenra og mun það nú vera í at-
hugun. Er þess að vænta að sú athugun taki skamman tíma, þvi
að hér er um einfalt mál að ræða, og að athafnir taki við.
Togara Kletts á veiðar
Annað atriði sem f jallað heflur verið um í nefndirmA er útgerð
á togurum Kletts, en þeir eru Geir, Hvalfell og Asfcur. Er hér
um að ræða togara í sama flofcki og Ingólfur Amarson, og al-
gerlega flráleitt að láta þá liggja ónotaða á aitvinnuleysisitímum
eða selj-a þá sem brotajárn fyrir hlægilegt verð einis og gert hef-
ur verið. Til þess að hægt sé að gera þessa þrjá togara út á vedð-
ar, þurfla þeir að flara í klössun sem kosta mun 4—5 miljónir
króna á skip. Er þar að sjálfsögðu um að ræða hverf.andi lítinn
kostmað til þess að koma mikilvirkum a'tvinnutækjuim í gagndð,
draga úr atvinnuleysi og auka gjaldeyristekjur.
Einnig þessi hugmynd hefur verið til athuguniar hjá stjórmar-
völdunum, en málavextir eru svo einfaldir að ekki ætti að vema
þörf á frekari vangaveltum. Þessa togara ber að setja i slipp
tafarlaust og hraða viðgerðum, svo að þeir geti hafið veiðar sem
fyrst.
Endurreisn byggingariðnaðarins
Guðmundur J. Guðmundsson lagði áherzlu á það að hægt væri
að uppræta atvinnuleysið á stuttum tíma með því að hagnýta
alla þá aðstöðu sem til er í landinu, starfrækja þau atvinnutæki
sem fyrir eru. Auk þeirra ráðstafana sem minnzt hefur verið
á er brýniust nauð9yn í Reykjaivík að koma í veg fyrir það al-
gera hirun sem nú blasir við í by.gginigariðmaði, en til þess þarf
að tryggja nýtt fjármagn, á.m.k. 200 miljón'ir króna. Er þar ekfci
aðeins um að ræða nauðsynlegar atvinnuframkvEemdir heldur
og ráðstaflamir til þess að koma í veg fyrir að nýtt neyðarástamd
skapist í húsnæðismélum. Þá ber að haga skólabyggingum og
öðrum opinberum fra'mkvæmdum sem ákveðmar hafa verið
þaninig að aufca framkvæmdir þegar atvinnusikortur er, eins og
þessa fyretu mánuði rársdns. Ennfremur verður að fylgjast með
öllum atvininufyrírtækjum í höfuðborginni og tryggja þeim þá
áðstöðu sem þarf til fuúra afkasta, t.d. með óhjákvæmilegu
rekstrarfé. Með slíkri stefnu væri hægt að aflétta atvinnuleys-
inn á skömmum tíma.
Þessum sýnarleik verður að íinna
Ástæðan fyrir atvinouleysinu er einvörðunigu skilningsleysd,
ráðleysi og getuleysi stjómairvalda. Eftir verkföllin miklú i miarz
í fyrra hét rífcisstjórnin því að gera ráðstafanir sem. dyggðu
til þess að koma í veg fyirir atvinnuleysi og sérstök viðræðunefnd
var sett á laggirmar undir forustu Jóhanns Hiafsteitns til þess að
tryggja flramfcvæmdir, Þessi Ioforð ríkisstjórnarinnar hafa verið
svikin gersamlega; forusta Jóhanns Hafsteins hefnr reynzt orð,
orð innantóm. Síðan heflur ríkisstjómin reynt að tefja málin og
flækja með því að bjóða upp á viðræður í nýjum og nýjum stofn-
unum, hlaða einni nefndinni oflan á aðra, maginia skriffinnskuna
og orðagjálfrið — á meðan atvinnuleysinigjunum hefur fjölgað
viku eftir vi'ku.
Þessum sýndarleik verður að linna. Málin hafa
verið nægilega rædd, allar staðreyndir eru tiltæk-
ar — nú er kominn tími til athafna. Atvirinuleys-
ing junum og samtökum launafólks ber nú að beita
sér til þess að neyða stjómairvöldin til þess að fram-
kvæma þær fjölbreyttu hugmyndir sem þegar eru
komnar fram og uppræta atvinnuleysið á næstú
vikum. — m.
V.