Þjóðviljinn - 14.02.1969, Síða 10

Nemendur framhaldsskóla með
kröfugöngu í dag og á morgun
Landsprófsnemendur afhenda kröfugerð sína í dag, aðrir framhaldsskóla-
nemar með útifund á morgun. Ráðherrar og þingmenn á fund á mánudag
□ Landsprófsnemend-
ur í gagnfræðaskólum í
Kópavogi og Reykjavík
efna til kröfugöngu til
menntamálaráðuneytis-
í dag klukkan þrjú
íns
frá Gagnfræðask. Aust-
urbæjar. Ákvörðun um
kröfugönguna var tekin
Samanburður vöruverðs og vinnulauna hér og erlendis
Lífskjörín hér versna og
eru nú lakarí en erlendis
• Hvað tekur það langan tíma
fyrir verkamenn að vinnafyr-
ir iífsnauðsynjum í ólíkum
löndum? Hvernig eru til
dæmis lífskjör hins íslenzka
verkamanns borið saman við
stéttarbræður þeirra í ná-
grannaborgum Evrópu — fer
hagur þeirra batnandi eða
versnandi á líðandi stund?
• Þetta er hinri raunhæfi
samanburðargrundvöllur á
lífskjörum manna og verður
þó að taka tillit til hinnar
þjóðfélagslegu samhjálpar í
hverju landi. Þá verður einn-
ig að hafa í huga ólíkar
neyzluvörur og hina ódýru
markaði í hinum ýmsu síór-
borgum álfunnar, eins og t.d.
grænmetismarkaði, fiskmark-
aði og kjötmarkaði svq eitt-
hvað sé talið.
• Hér að neðán er birt sam-
anburðaryfirlit unnið upp úr
skýrslum Sameinuðu þjóð-
anna og Hagtíðindum miðað
við verðlaig og kaupgjald í
fjórum borgum Evrópm í
apríl-maí 1967 — sýtnir þetifca
yfirlit, hve margar mínútur
það tök verkamenn í þessum
borgum að vinna fyrir ýms-
um vörutegundum þá.
• Þá sýnir þetta yfirlit líka
hversu íslenzkur verkamaður
er í dag lengur að vinna fyr-
ir lífsnauðsynjum borið sam-
an við kaupgjald og verðlag
í apríl-maí 1967.
• í neðangreindum borgum
erlendis er gengið út frá
kaupi iðnverkafólks er svar-
ar til 2. taxta Dagsbrúnar hér
á landi og Iiggur það ltaup-
gjald til grundvalhir I þessu
yfirliti.
• Þá geta menn athugað þetta
á fleiri vörutegundum og eru
notaðar hérlendis tvær deili-
tölur í einingarverð. Annars
vegar deilitalan 75;4 (aurar/
mínútur) fyrir vorið 1967 og
hins vegar deilitalan 85,3 fyr-
ir daginn í dag- Kíló af hveiti
kostaði 1248 aura i apríl maí
1967. Þá er deilftölunni 75,4
deilt í 1248 aura og fást þá út
16,6 mínútur. Hvað kostar lríló
af hveiti í dag? — deilið með
85,3 í aúrafjöldann — fæst þá
út mínútufjöldinn eöa sá tími,
sem það tekur verkámann að
vinna fyrir brauðinu.
• Þess ber að gæta sérstak-
lega að viðmiðunartölur frá
Norðurlöndunum hefðu sýnt
Iífskjaraskerðinguna hér enn
skýrar en þær tölur sem hér
cru.

Fösfcudagur 14. febrúar 1969 — 34. .árganguír — 37. tolublað.
O z 55 u 33 O 55 55 O Ö 55 cð ‘M > < 1-3 > Sh pO
£ O < w i>
Vöruteg. w S CL| 83 «
Hveiti feg. 10 22 16 17 ( 26)
Franskbrauð — 13 16 31 24 ( 31)
Rúgbrauð — 13 43 17 12 ( 15)
Hrísgirjón — 24 45 28 27 ( 44)
Hvítasykur 11 24 17 8 ( 21)
Nautakjöt — 83 337 252 285 (348)
Lambasteik — 46 — 169 108 (167)
Svínaikjöt — 124 328 | 191 378 (434)
Nýr þorskur — 101 159 49 17 ( 20)
Egg 12 stk. 28 63 37 84 ( 89)
Smjör kg. 44 217 112 86 (154)
Nýmjólik lítr. 12 ' 16 11 9 ( 13)
Rjómi — 40 159 70 118 (122)
Kartöfilur kg. 7 8 4 15 ( 18)
Tómatar — 44 59 41 105 ( )
Epli / 24 26 31 51 ( 52)
Appelsínur 21 41 20 39 ( 42)
Bananar 1. fl. — 21 37 14 57 ( 57)
Rúsínur — 30 85 28 60* (125)
Te 100 g. 10 56 24 21 ( 26)
Kaffi kg. 113 185 141 107 (164)
Kakó — 64 112 169 122 (196)
Coca Cola lítr. 11 24 14 38 ( 39)
Handsápa stk. 7 17 11 14- ( 18)
Þvottaefni kg. 32 60 55 67 ( 76)
Tannkrem 100 gr. 24 42 29 35 ( 52)
Benzín „ 100 1. 246 318 166 690 (1200)
*) í la<usri vigt.
á fundi landsprófsnema í
fyrrakvöld, sem greint
hefur verið frá í blaðinu.
□ Þá efna nemend-
ur menntaskólanna og
Kennaraskólans til
kröfugöngu um bæinn á
morgun.
Handsipráfsiniemiar í Reykjavík
og Kópavogi eru. á niíunda hundr-
aðinu og má fiastlega gera ráð
fyrir fjöljmerani í gönigiunini í da.g,
sem hefist við G agn f rseðaskói a
Autsfcurbæjair. Geragið verð-
ur frá stólanum út á Berglþóru-
göifcu, miður Fnakkasfcíg, Bauigaveg
og síðan til menntamálaráðuineyt-
isins þair seim kröifiur landsprófs-
nema verða aflhentar ráðuneytis-
stjóra í mennta.máiaráðuneytinu,
en ráðherramn Gýlfi f>. Gísnason
er réfct einu sinni filogíinn í
útíönd.
Kröfiur 1 andsp róí’sn ema voru
saimþykktar á ráðstefnu þeirra,
sem haldin var í fýrrakvöld, og
Þjóðviljinn hefur greint; frá áð-
ur.
Blaðið hitti að méli nokkra
(landsprófsnema í gsermorgiun o>g
sögðu þeir að kröfugöngiumni
hefði verið vel fcekið af fiorráða-
mönnpim sikóilannia. Þó væru; til
uindanteknimigar í tveim gaign-
fræðaskóQum í borginni.
Á Iaugardag Iíka
En það eru ekki aðeins lands-
próífsnemar sem hugsa til hreyf-
in-gs þessa daigana. Á mongun
mun.u menmtHiinigair, nemiendur
Kennaraskólains og Háskóiastúd-
entar efina til kröfiugönigu og úti-
funda.r um sínar kröflur. sem
beinast fyrst og fii'emst að hús-
næðisvaindamálum skóilanna og
endursikoðun fræðslul öggj afar -
innar.
Bliaöið aifllaði sér þieirra uipp-
lýsinga á skirlfsitoflu Stúdentaráðs
Hásltólans í gærikvöld, að fcröfu-
ganga og útifiundurinni vaara á
dagsfcrá vegna þessaira tveggja
mállaifiioíklka.
Nemendur fara í hópum hver
firá sínum slkióila. Neimiendur
mehntaskólans í Hamrahilíð og
Kennaraskólams leggja af stað
frá sinum skóium M. 11 og hitt-
ast á Miklatúni. Síðan ganga þedr
seim lleið llgigur vestur Miklu-
b-raut oig Hringbrau-t og hitta Há-
sfcóilastúdénta á horni Skothús-
vegar og Ijauflásivegar. Loks
-koma nfemendur Menntaskóilans í
Reykjavílk í hópinn á homi Bók-
Möðustígs og Bauflásvegar. Síð-
an verður gengið sem lieiið li-ggur
út á Ama-rhóll og þa-r verður
haldinn útifundur. Fundarstjóri
á fundinum verðu-r Þorlákur
Framlhaild á 7. síðu.
SÚM-félagar opna
gaHerí á laugardag
— W.C. list með meiru
Gallcrí SÚM verður opnað á
laugardaginn að Vatnsstíg 3 b
með sýningu eins félaga í SÚM,
Sigurðar Guðmundssonar. Þetta
nýja Gallerí er ólíkt þeim sem
fyrir eru í Reykjavík að því leyti
að það er ekki byggt upp sem
gróðafyrirtæki og eru SÚM-fé-
lagarnir viðbúnir því að sta-nda
undir taprekstri að eýrin sögn.
Er blaðamaðurinn hafði loks
fundið Gallteiri SÚM uppi á lofti
í bákihúsi við Vátnsstíg hitti
ha-nn fyrir tvo umga listamieinin,
Sigurð og Krisbján Guðlmunds-
syni. Athyglisverð ljósmynd
blasti við: fyrmefndi listaimaður-
inn á saílerni, Ei ginkonan tók
myndina sem er aillt jað því í
fulllri Tíkamsstærð og hefði sjálf-
saigt gert einhvern forviða ef
fólk væri ekiki orðið • veraidar-
vant: fyfir tilstili erlendra bítla
og fileiri góðra maraia,
Sýningin sem opnuð verður á
lauglarda,ginn er fyrsta sýning
Sigurðar og verður þar 21 verk:
málverk og skúlptúr. Sigurður
var í Handíða- og mryndlistasikló'l-
anum og síðan við akademíu ,í
Hollandi. Hann hefur verið félaigi
í SÚM í e-itt ár en alls éru fié-
Oaigar 13 talsins.
Meiningin er að 2—3 sjái um
ytri rekstur á galleríinu hverju
sinni. Hver sýnimg muin standa
í tvær til þrjár vifcur og vierð-
ur opin firá, M. 4—10. Aðgamgs-
eyrir verður kr. 25. \
Lögð verður álherzla á að sýna
það -markverðiasta sém hef-ur
verið gert í list undamfarin ár
eða áratugi — nýjar tílffininimigar
í nútfmalist og experimental-
httuti svo firamiarlegja seim þeir
vii'ðast hafia einihvierja mein-ingiu.
Væntanlega verður immlemd og
erlemd mymdlist kyrnnt jöffmum
höndiuim.
Eigendurnir ætla
að mæla skurðinn
KAIRO 13/2 — Egypzka stjórn-
in gekk í dag að tilboði eigenda
skipanna, sem innilokuð eru í
Suez-skurðinum, um að mæla
upp og kortleggja suðurhluta
skipaskurðarins, svo að hægt sé
að losa skipin.
f bpinberri yflirlýsimigu Egypfca-
lamd-sistjómiar segir að .þessá á-
kvörðum sé í fiullu samræ-mi við
stefmu Egypta um hjálp við skipa-
eigendurna og erlendir sendi-
ráðsmeran 'í Kairo telja hiam-a mik-
ilvæigaista storefið í Suezmálimu í
meira em ár. Er þó 'jafmframt
bent á, að ma-ngam vamdamm þurfi
að yfirvdmma áður en hægt sé að
leysa skipim og sé t.d. ekki enm
vifcað um afstöðu fsraels tíl þeiss-
arar starfsemd í sfcurðimum.
Á 3. hundrað sótti
fund Æ.F. í Eyjum
Á þriðja hundrað manns sóttu
fund Æskulýðsfylkingarinnar á
Hótel HB í Vestmanhacyjum s.l.
sunnudag. Rúmaði veitingasalur-
inn varla fundargesti og urðu
um 60 ma-nns að standa allan
fu-ndinn, sem stóð í þrjá og hálfa
klúkkustund. Fundarefnið var
hið sama og verið liefur á öðr-
um fundum Æ.F. úti á lands-
byggðinni: Hvers vegna verður
að fella ríkisstjórnina?
Forystuimen-n uimgra Sjállfeitæð-
ismamna í Vestmannaeyjunj
mœttu á fium-dinum, og fengust
þeir Sigu-ngeir og Sigurður Jóns-
synir, ritstjórar Fylfcis, tíil að
tafca til méls eftír áskoraiiir
fiu-ndarboðenda. Þeigar á reyndi
Frumvarp á Alþingi:
Allir flokkar þingsins eru einhuga um
yfirráð íslendinga yfir landgrunninu
i’ruimvarpið um yfirráðarétt íslands á l'andgrunninu var
il 1. umræðu í neðri deild Alþingis í gær og flutti Emil
’ónsson utanríkismálaráðherra framsögu og reifaði
nálið.
Cysteinn Jónsson og Magnús Kjartans-son lýstu yfir
imægju sinmi með flutning frumvarpsins, sem væri
Jtórmál, og hétu því fylgi stjómarandstöðuflok'k-anna,
i'ramsókn-ai'flokksins og Alþýðubandalagsms.
1 firaimsögu lagði Emil Jónsson
áheirzilu á að sú hefði orðið þró-
un þessara miála að fileiri oig
fleiri rí-ki' hefðu talið rétt og
skýfct að lögifésta yfirráð siín á
landgrunmnu við strendur lands-
ins,
Hefði ýtt u-ndir þá þróun að
nú væri komin til svo mikil
tækná að fært væri orðið til
raininsófcna og vinnslu verðmætra
jarðefna úr botnd sjávar á mdklu
ha-fsdýpi, og væru slífcar rann-
sóikn-ir þegar í fiullum ganigi og
vinnsla hofin víða. — Meðal ann-
arrá hefðu hin Norðudlöndiin öll
t-ryggt sér slilíkan rétt.
í þetta sinn hefiði fis-kveiðilög-
söguilínan efcki giefcað fytgrt mieð.
En í því má-li væri stefnan ó-
þreytt og að því stefnt að Is-
lendiinigar hefðu fuill yfi-rráð fisk-
veiða á laindigrunndnu.
Mikiivægrt hagsmunamál
Magnús Kjartansson laigði á-
her'zlu á að hér væri á ferðinni
mikilvægt þjóðréttarilegt haigs-
imuinamál íslendinga, og lýsití yf-
Fraimihald á 3. síðu.
vogaði þó bvoraigur sór tíil að
verja rikisstjómina eimiu cwði,
og ræddi Sigurigeir uun Tékkó-
slóvakíu en Sigurður um starfs-
aðiferóir Æ.F. Var . þeim saðar
boðið að vierja sáðustu mínútuim.
f-undarins tíi að skýra skillmeirki-
lega stefnu rikissitjórn-airinnair og
verja efltir fiöngium, em þá gekk
forystusiveitiirf' af fiuindinum og
viðhafði Sigurgeir þau ummæli
að það væru „fileiri hundar svart-
ir . en hundutri-nn prestsins, eg
fileiri funddr en þessi.“ Muti
Sigurgei-r vei'a höfiundur að ó-
hróðurs-griein um fundiiinn í Vísd
s.l. mánudag.
Flofcksfólag Aliþýðuflloikiksins
$at á flundi' í öðiruim sall á hótei-
inu sama daig, og komu flundar-
menm þaðam á eftír niður á fiumd
Æ.F. Tólk eimin ú-r röðum þedira
til mótts, og kvað Alþýðufttokkinn
vdja hið bezta í öttlum máfliuim,
en pensómulega væri hamm þó óá-
nægður með mairgfc hjá ríkis-
stjórnánni, og væri efcki hæigt að
líta firaimihjá nauðsyn þess að
hæíkika kau-p láglauinannanma- uim
50—75% nú þegar yfiir- og næt-
u-rvimnu undangengi nna ára
sleppti.
Bftír fundinn genigu 14 miýir
féla-gar í Æ.F., en þar að auki
gerðust mar-gir áskrifiendur að
máttigaigni Æ.F., Neista. Var að-
allfundu-r Æ.F.V. haldinn sama
dag og kosnir í stjóm Guminiar
Marel Ti-yggvasom, Stgufiður Óli
Guninarsson og And-rés Sigirfiars-
son.
Um síðustu helgar hólt Æ.F.
fundi í Kefllavík og á AÍkrámesi;
sóttu 80 fu-ndiinm í Kefllaivík em
125 á Akranesi. Á hvoragum
þessára fumda kom fram rödd, er
vildi verja stefnu ríkisstjórnar-
imnar í efnahagsmállum.
i