Þjóðviljinn - 25.02.1970, Blaðsíða 4

4 SÚBA — I*íÓBWŒ£«niMN — MiðwitouidaigWr 25. febanúar 1970-
— málgagn sósialisma, verkalýðshreyfingar og þjóðfrelsis
Otgefandi:
Framkv.stjóri:
Ritstjórar:
Otgáfufélag Þjóðviljans
EiSur Bergmann.
Ivar H. lónsson (áb.), Magnús Kjartansson,
Sigurður Guðmundsson.
Sigurður V. Friðþjófsson.
Svavar Gestsson.
Olafur Jónsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust 19. Simi 17500
(5 linur). — Askriftarverð kr. 165.00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 10.00.
Fréttaritstjóri:
Ritstj.fulltrúi:
Auglýsingastj.:
Hvaða umboð?
p'inhver alvarlegaista afleiðingin af inngöngu ís-
lands í EFTA er mjög stórfelld röskun á verð-
lagskerfinu í landinu. íslendingar hafa lengi haft
þann hátt á að hirða tekjur í ríkissjóð með toll-
heimtu af innfluttum varningi, og einn tilgangur-
inn með þeirri aðferð hefur verið sá að jafna
byrðum réttlátlega niður, faka hærri tolla af imið-
ur nauðsýnleguim vamingi en hversdagslegustu
neyzluvöium. Nú verða ýmsir tollar lækkaðir og
felldir niður smátt og smátt, en á móti kemur stór-
felld hækkun á söluskatti, en hann leggst af sama
þunga á allar vörur og þjónustu. Þær hækkanir
sem koma til framkvæmda af þessum ástæðum
um næstu helgi nema 900 -1.000 miljónum króna
á ári, og verðhækkanirnar verða þegar í stað til-
finnanlegar. Til að mynda imun ný íbúð hækka
af völdum söluska'ttshækkunarinnar um 25.000 til
40.000 krónur. Vinsæl heimilistæki, svo sem ís-
skápar, frystikistur og sjónvarpstæki, hækka um
ca. 1.000 krónur. En sé talið saman verða tilfinn-
aplegastar hækkanir á þeim hversdagslegu
neyzluvörum sem dag hvern eru réttar yfir búð-
arborð; söluskattshækkunin jafngildir því að árs-
útgjöld meðalf jölskyldu aukist um ca. 20.000 krón-
ur á ári ■— eða neyzlan skerðist að sama skapi.
^öluskattshækkunin jafngildir tilfinnanlegri
lækkun á raunverulegu kaupi, ofan á þá stór-
felldu kjaraskerðingu sem einkennt hefur þróun-
ina á undanfömum árum. Ekki kemur á óvart
þótt viðreisnarstjórnin standi að slíkum árásum,
en hinu hljóta launamenn að taka sérstaklega eft-
ir að leiðtogar frjálslynda flokksins, Hannibal
Valdimarsson og Björn Jónsson, forseti og vara-
forseti Alþýðusambands íslands, eru í hópi þeirra
manna sem bera ábyrgð á þessari kollsteypu. Væri
fróðlegt að heyra hvar þeir telja sig hafa fengið
umboð til jafn blygðunarlausra árása á afkomu
launafólks.
Tækifærí
^stæða er til að fagna því að Tíminn tekur nú
mjög eindregið undir kröfur launafólks um
mjög verulegar kauphækkanir í samningunum í
vor. Orð blaðsins ættu að hafa þeim mun aneira
gildi sem þar tala menn er eiga þess kost að fylgja
skoðunum sínum eftir í verki. Svo sem kunn-
ugt er ráða Framsóknarmenn yfir mjög veiga-
miklum þáttum í framleiðslukerfi landsmanna,
öflugum og áhrifaríkum fyrirtækjum. Illu heilli
hafa þessi fyrirtæki um langt skeið haft mjög
nána samvinnu við fyrirtæki Sjálfstæðisflokks-
ins og ríkisstjómina um aðgerðir til þess að skerða
kjör launafólks, en skrif Tímans eru ótvíræð vís-
bending um það að nú sé þessi afstaða gerbreytt
og fyrirtæki Framsóknarflokksins reiðubúin til
samninga um verulegar kauphækkanir. Virðist
einsætt að verklýðsfélögin hagnýti sér þetta tæki-
færi og hefji sem fyrst viðræður við þessi fyrir-
tæki um nýja samningsgerð. — m.
Að fella niður setningu

Það ep í sjálfu sér éfoatBlega
upplýsandii staðreynd að
blöðdn Ný daigsibrún og Nýtt
land — frjáís þjóð, hafasivar-
izt í fóstbræðralag í sérsitök-
um árásíuim á Guðimund J.
Guðmundsson. Það eru efoki
tíðindi íengur að þeir Heró-
des og Pílatus verði flélagiair.
1 síðasta blaði hannibaiista
eru hatramimar árásir á Guð-
mund J. Guðmundsson, öll
forsíðan og önnur síða bJaðs-
ins eru undirlaigðar og þarer
beinlínis látið að því liggja
að Guðmundur hafi hivatt til
landflótta héðan till Husqu-
arna eða annarra fyrirtaeikja
erlendis, sem Islendin.gar hafa
stairfað við á síðusitu mánuð-
um. Ennfreimur segir í grein
litla blaðsins: „En allt bend-
ir til að þau fyrirheit seirn
þeim voru gietfin hér heáma
hafi verið srvikin í öttilum
megnatriðum“.
Nú kann það vel að vera
að ednhverjir þeirra verka-
manna, sem fióru utan til
Husquama tellji sdg svikna —
og hefur það reyndar þegiar
koimið fraim — og er þar
vissulega uoi alvarlegt mál
að ræða sem krefst ailrarat-
hugunar. Hins vegar vita
allir sem vita vilja að Guö-
mundur J. Guðmundsson og
fleiri tailsmenn Alþýðubanda-
lagsins innan verfoalýðsihoæyf-
ingarinnar hatfa varað við íland-
flóttanum og la.gt á það á-
herzilu að þeiir telji hann enga
lausn. Er hægt að færa fram
mairgajr tilvitnaniir í viðtöi við
Guðmund J., Jón Snorra og
Guðjón Jónsson hér úr Þjóð-
viljanutn, siem staðfesta þetta.
Auk þesa hefur margoft verið
lögð á það r£k áherzla hér í
Þjóðviljanuim einum blaða að
eina lausn vandans , væri að
hækfoa kaupið stórlega og í
öðm tagi að stórauka atvinn-
una í lanöinu sjálfu. Fyrir
þessu þyrtfti veirfoalýðshreyf-
ingin að berjast af öllu sínu
aiffli.
Á það hefur lí'ka verið þent
hér í blaðinu hvemig komið
er fyrir verkaiýðsihreyfing-
unni og. vimnubrögð hennar
hatfa verið gaignrýnd. Til að
mynda hefur verið bent sér-
sitaldega á þá mjög alvarleigu
staðreynd, að forseti og vara-
forseti Alþýðusamiþandsins
hafa gert Jaunatfólfoi í venka-
lýðsfélögunum um land allt
erfitt fyrir á siíðustu miisser-
um með sérstaikri þjónustu
sinni við ríkisstjótmina, en
þessdr menn eru rauriar að
greiða gamila skuld frá því er
Bjairni Beinediktsson lyfti
þeim í virðingarstöður innan
verk al ýðsh reyf i nga.rin nar a
sfðasta þinigi Alþ'ýðusamibands
ísliands. Þessar staðreyndir
vita þeir sem ritsitýra litlla
blaðinu með langia natfninu,
en reyna óihönduglega að
breiða yfir þær með dylgjum
og rógi. Þetta 'sannasit meðal
annars í nefndri grein í bflaði
hanmbailisíta, en þar grillir í
sannleikann innan um þvætt-
inginn þar sem vitnað er í
orð þau siem Alþýðublaðið hef-
ur eftir Guðtmundi um Husq-
uama-má'lið: —? Kaupið er
ékM ýfoja hátt frekar en í
öðrum verfosmiiðjum þar sem
færibandavinn'a er, sagði
Guðmundur, 8 s.kr. á tím-
ann fyrst í stað, en síðan
a.m.k. 10 kr. Atf þessu verða
þeir að borga minnst 30% í
sfoatta og fyrir mat og hús-
næði a.m.k. 500 s-for. Er því
eina vonin til að fá sœimdlegt
kaup að tailsvert verðd um
yfirvinnu eða akkorð. Liggur
því í augum uppi að vinnan
er ekki fyrir fjölskyldumenn,
en því mé einrrig bæta við
að þeir sem eru yngri en 19
ára fá aðeins 74 prósent af
þessu kaupi. Er þetta mjög
slæmt þar sem stærsta vanda-
málið hjá olrfour er einmdtt
það að nú oru atldurstfldkikam-
ir 16 — 18 ára algerlega út-
undan á vinnumarkaðnum,
sagði Guðmundur”. Á því,
skal sérstök aitlhygli va'kin að
liifla blaðið feillir niður orðin
sem hér að ofan eru feitletr-
uð, enda gastu þau ein næ'gt
til þess að rífa niður árásar-
grein blaiðsins. Þetta sýnir þó
áikatfleiga skýrt hver er tifl-
gangur blaðsins: Að fela
staðreyndir og fella jatfnvel
niður úr tilvitnuðum máls-
greinum það sem beinir Ijós-
inu að staðreyndum miálsins.
en kemur ifc hedm og samian
við annan máfltflutning þlaðs-
ins.
Svavar Gestsson.
LEIKFÉLAG KÓPAVOGS:
ÖLDUR
Eftir JAKOB JÓNSSON
Leikstj.: Ragnhildur Steingrímsdóttir
Það eru víst fá listaverk, sem
timans tönn vinnur efoki á,
bæði hvað viðvíkur listrænu
'gi'ldi og einniig því að sá grund-
völlur og forsenda sem lista-
verk spretta úr, er situndum
kippt burt meö breyttum þjóð-
félagsháttum, smraekk og tízku.
Það er kannski eitt listaverkaf
þúsund, sem lifir af, verður
klassískt. Elf aðedns ætti að
sernja og tflytja slfk listaverk
yrði líklega fátt um tíöindiög
tiiítoreytni í láfi þess föilk^ sem
hefur áhuga á og nýtur listar.
Þegair getið er hér frumsýn-
ingar á „öldum“ eftir Jakob
Jónsson hjá Leikfélagi Kópa-
vogs, getur eniginn sæmálega
heiðarlegur maður annað en
drepið, í framlhjáleið, á það
kraíitaverk sem að baki ledfcsýn-
Bifreiðainnflytjendur efna tii
bilasýningar í Skautahöiiinni
-<s>
Akveðið hefur verið að efna
til bifreiðasýningar, hinnar fyrstu
sinnar tegundar hérlendis, dag-
ana 1. - 10. maí n.k., og stend-
ur Félag ísl. bifreiðainnflytjenda
að henni. Sýningin verður hald-
in í Skautahöllinni, og sýnt þar
á um 2500 fermetra svæði bæði
innanhúss og utan.
Eing og áður hefur verið get-
ið, verða aöalsýninigarvörumra
Nýtt útibú Sam-
vinnubankans í
Vík í Mýrdal
Síðastliðinn föstudag opnaði
Samvinnubankinn nýtt útibú í
Vík í Mýrdal. Samninguir var
gerður við Kaupfélaig Skaftfell-
inga um að innlánsdeild kaup-
félagsins hætti starfsemi sinni,
en innistæður hennar flytjisit í
bankann, Innlánsdeildarbækur
verða innkallaðar, en sparisjóðs-
bækur bankans koma í þeirra
stað. Innistæður innlánsdeildar-
innar námu kir. 22 milj. við yf-
irtökuna.
Hið nýja útibú mun annasit
alla almenna bankastarfsemi, og
vonast er til, að starfræksfla þess
verði til eflingar atvinnulífi og
búskap í héraðinu.
Útibússtjóri útibúsins í Vík
hefur verið ráðinn Jón Ólaís-
son frá Selfossi.
fóllks og jeppabitfreiðar, sem
verða sýndar innanhúss, og
sendiferða- og vöruf'lutningabif-
reiðax, sem sýndar verða utan-
húss. Ennfremur verða sýndiar
ýmsar vörur á útisvæði, s.s.
hjólhýsi, bátar, jarðvinnsluvél-
ar, og fleira þess háttar. Auk
þessa verða reistar sýningar-
stúkur fyriir ýmsa aðila með at-
vinnurekstur tengdian bifreiðum.
s.s. vatrahluti o.s.frv. Einnig
vesrður tryggingafélögum og olíu-
félögum gefinn kostur á að
kynna starfsemi sína á sýning-
unni.
Þátttaka í sýningunni er mjög
almenn, og hefur orðið að tak-
marka fjölda sýnenda og sýn-
ingarbifreiða, þannig að færri
hafa komizt að en skyldi.
Þar sem bifireiðasiýning þessi
er hin fyrsta, sem haldin verð-
ur í Skautaihöllinni, vei-ða gerðar
allmi'klar breytingar á húsinu,
s.s. steypt nýtt gótlf í aðalsal, á-
hortfendastúfour fjarlægðar ogúti-
svæði lagíært. Skapast þó hin
ákjósanflegasta aðstaða til sýn-
ingarhalds í húsinu.
Stjórn Félags bifreiðainnflytj-
enda kaus 3ja manna sýningar-
stjóm til að sjá um fraimkvæmd
sýninigarinnar, og skipa hana eft-
irtaiidir menn:
Þórir Jónsson, formaður, Matt-
hías Guðmundission og Ingimund-
ur Sigfússon.
Sýningarstjórn hefur unnið
viðam-ikið un di rbú n i ng.ss tarf og
hetfur undirbúninigur staðið frá
síðustu áraimótum.
ingum áhugamianna stendur,
ekki aðeins hvað viðvífour þess-
ari sýningu, heldur öllum, ledk-
sýningum áhugamanna sem
upp eru færðar víða á land-
inu. Þar er enginn stóri bróðir,
sem hleypur uindir bagga, ef
iflfla fer og þar verða leifcaram-
ir að hefja sína vinnu við æf-
ingar eftir að lokið er brauð-
stritinu sjálfu-
Þrátt fyrir þetta tekst þess-
um áhuigatfélöigum oft á tíðum
að komia upp sýnin.gum siem
gegna þyí htatverki að sfcemmta
fiólki, og oft þnóast þessi stairf-
semi í þó átt að verulegra til-
þrifa gætir á sviðinu og sýn-
ingar verða furðu hei'lsteyptar
og trúverðu'gar.
Þetta finnst mér að þeim í
Kópavógi haifi tekizt í þessari
uippfærsflu og er þar þó við
þónókkra ertfiðfleika að etja
vegna efnis og framsetningar
leiksiins, sem er lamgt fró því
að faflfla inn í þann tíma sem
nú er, oig það miat sem nútfma-
fóflk hefur á leiklist.
Um fraimtmistöðu einstafora
leiíkara skal efoki fjölyrt hér, en
það eiga þedr allir sameigin-
legt að vinna í fullri alvöru að
því að koma þessu gamfla leik-
riti til síldla, að túlka þær til-
finningar, sem þama eru á
daigsEkrá, en í „Öldum“ eru
leiddar fram sorgin og gleðin,
lítilmennskan, ræktarleysið og
Guð, en ástin er að sjálfsöigðu
m.eð í spilinu, en öflfl þessi fýr-
irbæri manrriífsins eru þama
fram sett ó mjög hefðbundinn
hátt.
1 þessum átökum öfllum gera
allir sitt bezta til að ná upp
spennu og stígandi og þaðtekst
á stundum, og það er efcfci við
leifcara að safcaist, og naunar
eteki hötfundinn heldur, að öld-
ur leiksins rísa stundum mis-
hátt.
Að sýningu lokinni voru
leikarar, leikstjóri og hölfundur
hyllitir með langvarandi og
hlýju lótfaitafld og blómum.
H. S.
Stjórnarmyndun
á ftalíu seinleg
RÓM 23/2 — Tilraunin tíl að
endurreisa miðvinstri-stjórn á
Ítalíu gengur erfiðlega og er
enn ekkert hægt um það að
segja hvort hún muni takast. Á-
gireiningur er miHi fLokfcanna
um mörg mikilvæg mál og er nú
fjallað um þau í sérsitökum
nefndum.
Stairfsmenn ítalskp s^nvarps-
ins, fréttamenn, lei&arar ög
tæknimenn, lögðu i daig niður
vinnu til að fylgja á eftir kröfu
sflfinj um að þeir fái meírf'ÍKfCft-
unarrétt utn daigskrárliðiná.
Stutt verkföU voru einnig í orku-
veirum og almannatfiarartækjum
í Róm í dag.
Radiófónn
hinna
vandlátu
Yfir 20 mismunandi gerðir
á verði við dllra hæfi.
Komið og skoðið úrvalið
í stærsfu viðtækjaverzlun
landsins.
B UÐ I N
Klapparsfíg 26, sími 19800
ÚTBOÐ
Leitað er tilboða í að byggja nýja hótelálmu við
Hótel Loftleiðir.
Onnur, þriðja og fjórða hæð nýbyggingarinnar
skulu afhentar fullgerðar 25. apríl 1971.
Utboðsgögn eru afhent i Teiknistofunni s.f.. Ár-
múla 6, frá miðvikud. 25. febrúar gegn 10.000 kr.
skilatryggingu.
Tilboðin verða opnuð laugardaginn 21. marz n.k.
, kl. 11 f.h. í .Leifsbúð að Hótel Loftleiðum