Þjóðviljinn - 02.09.1970, Blaðsíða 5

MSövifoudagur 2. september 1970 — ÞJÓÐVILJINN — SlÐA g
OFBELDI
Á miæðraidaiginn í vor tók
Pompi'dou FraikMaindsi£orseti á
nnótá nokfaruim, skrautbiúnum
broddborgairafrúm, sem áttu
að vera fuiltrúar flnainsikra
mseöra, og hélt yfir beim all-
langa ræðu, sem síöan var
endursögö ýtairitega í flréttaitíim-
um útvarps og sjónvarps. Þessi
ræða var byiggð upp eins og
fom víikivalki meö viöllaiginu
„Eituiilyf oig ofbdldi ógna fjöl-
sfoylduniiú“.
Þótt forsetinn teldii enga
þörf á því að slkilgireiiin'a hivaða
ofbeldi það væri, sem ógnaðd
fjölskyldunni (eða teidi þörf
á því að slkiilgreina það' ékfai),
var þó eikki vandséð við hvað
hann átti. Ofbeldisglæpum he£-
ur eklki fjölgað mjög í Praikik-
landi að undanfömu og lítið
verið um þaö tallað, en hins
vegar heiBur pólitísikt afibeldi
aulkizt mjög undanfairin tvö
ár, og verið ein vdnsælasta
dálikalfylling blaða, góðborgur-
um tdl sfoelfingar. Þagar nú
er tallað um að oEbeldi ógni
sdðflerðinu, foristindlólminum,
föðurlandinu, fjölsfoyldunni
eða Hverju öðm því, sem simá-
borgairanum er Unæirt, er yfir-
leitt átt við slífat oflbelldi. Að
vísu er eiklki auðvelLt að sjá
hvemig forsetinn huglsaiði sér
að oÆbeldi a£ hrvaða taigi sem
vaari gæti ,,ógnað fjölsikyld-
unnd“, en huigsanatengsll hins
fyrrverandi grísikukiennairai í
bedrri setninigu, sem hér var
tilgreind, fylgja hvoirt som er
efaki neinni venj'Ulegrd rök-
fræði, hiveimiB sem á þau er
lítið.
Þótt setning Pomipidous hafi
mieir Ifkzt intiilhailjdslausu slag-
orði en alvarlegri hugleiðingu
um vandamál samntímans, er
þó lífalegt að marigir sóu
hlynntir því viðhorfi, sem þar
kernur fram, og ifleiri en þeir
sem fylgja siteflnu hans að
öðru leyti. Það er neflnilega
staðreynd, sem ölllum er ljós
að pólitísfot oflbeldii heflur auk-
izt á undanfömmm árumi, eklki
aðeins í Frakkflandi heldur
mjög víöa á vestuiiöndum,
Það líður aldrei svo lamgur
tímd aö alvarlegar stúdenta-
óeirðir verðd eldd einhvers
staðar í Frafaklandi eða Vest-
ur-Þýzfcalaindi, og öðru hverju
berast fréttir um skemmdar-
verk, innbrot og jafnvel
sprenigjutilræði, sem eignuð
em vinstri mönnum með réttu
eða röngu. 1 Fraltfalandi var
t.d. í vetur gerð sprengjuórás
á premtsmiiðju þar sem hið
hægri sinmaða blað ,,Le Paris-
ien liilbéré“ er prentað, og
slkömimu síðar var faastað
sprengju að ráðhúsinu í Bes-
ancon, svo tvö dæmi séu
nefnd, Báðar árásdrnar vom
eiignaðar róttækum vinstri
miannuim, og vöktu rmjög mikla
athygfli og hneyfaslun. Mörg
flleiri slík miál miætti telja.
Haagri sinnaðir menn hafa
jaflnan fordæmt allar sllkar
baráttuiaðferðir harðlega og
reyndar talið bær gott vitni
um eöli baráttu hinna nýju
róttæfou vi'nstri manna: hún
jaiðraði við banditisma. En
vinstri rnenn haffa yfirleitt
ökfai rætt um þær mildari
arðum. Þótt þeir segist vera
sammála ýmsum marfomdðum
hdnna nýju vinstiri mianna,
telja þedr venjuflega að slíkar
aðferðir séu með öllu ótæfaar
og geti aldred venið annað
en vatn á myllu hins svart-
asta afftuirhaflds. Fransfair
kommiúnistar haffa jaflnvel lát-
ið að því liiggja að hægri
sinnuð stjórnairvöld kunni að
standa á bak við þessar garð-
ir tíl þesis að spilMai fýrir bar-
áttu verfklýðsstéttairinnar og
hinna raunverulegu vinstri
manna.
En meðal þeirra, sem haffa
faveðið sér hljóðs um þessi
mál er einn aðili, sem lítið er
hiustað á, enda ekkd von, því
að máiigögn hans eru venju-
lega lítið lesdn eða jaflnivel
gerö upptæfa: það eru þeir
róttæku vinstri mnenn sjálfir,
siem salkaðir eru um oflbdldis-
verkin. Þassdr mienm, sem toalla
sig „Maiodsta" í Fraklklandi
driaga enga ifjöður yfir það, að
þeir séu fy'lgjan'di slífoum að-
gerðum til að vinna að sínum
málstað, en því fler víðs fljarri
að þeir boði hvens kyns of-
beldi í b'aráttunni gietgn kap-
ítallistísfau þjóðfélaigi: þeir
hafa þvert á imióti fordæmt
ýtmsar aðgerðir mjög og talið
þær ramgar og gagnslausar.
Þessi afstaða þeirra stafar
efalki alf neinni hentisteflnu
heldur af því, að þessdr rót-
tæku vinstri menn eru alls
ekfai neinir hugsunarlausdr
rúðubrjótar eins og andstæð-
ingar þeirra vilija haldia flram
heldur hafa þeir alveg flast-
ákveðnar slkoðanir á oflbeldi
og tii'igangi þess.
í aiugum þeirra sprettur of-
beldi aldrei upp úr þuirru:
það er svair við því kerfis-
bundna afbeldi, sem þjóðlfélag-
ið og stjámaritaeirffið beita
mienn daglega og menm tafaa
gjaman efaitai efltir vegna þess
hve þeir eru orðnir því sam-
dauma. Til þess að oflbeldis-
aðgerðir hafi ednhverja pófli-
tísitaa þýðingu verður þetta eðli
þeirra því að korna ftdldlliega
í ljós. Þessdr róttælku mienn
hafa því sett sér njoíkfcrar regl-
ur, sem þeir fara efltir í bar-
áittunni.
Grumdvallarregla þeirra er
sú að hver aflbeldisaðgerð
verði að vera svar við skýrri
og aflmarfaaðri ofbelddsaðgerð
aif hálfu þeirra manna, sem
með völd flara og eru því
fiulltrúar „foerfSsáns“ (t.d, yfir-
manna á vmniustöövuim o.þ.h.),
þanni'g að tryggt sé að allir
þeir sem í hlut eiga skilji
fyllilega tiligamtg aðgerðarinn-
ar. Og önnur meginregla
þeirra er sú. að hver aðgerð
verði að vera „merikt" þedm,
sem bera álbymgð á henni,
þanmig að það leiki aldrei
neimn vafi á því hverjir hafa
verið þar að verfci.
Tilgangur þessara oflbeldds-
aðgeiða er fýrst og fremst sá
að vefaija verkamenn og aðra
til meðvitundar um það að
þeir þU'rfi ekki að beygja sig
undir hvoða ofbéldii sem er,
jaflnvel þótt það sé „löiglegt".
heldiur geti þeir veitt mót-
spyrnu gegn því. Aðgerðunum
er einnig ætlað að hræða
valdihafana og sýna þeim að
þeir geti ekfai farið með undir-
menn sfna eims og þeim þófan-
ast.
Telja rnætti upp fjöllimiargar
ofbeldisaðgerðir, sem gerðar
hafa verið í Frialkklandi í sam-
raerni við þessar meginreglur:
í verfosmiðjuim, þar sem at-
vinnurekendur halfa fylgt ör-
yglgisreglum slælega til að
auka ofsagiróða sinn og mann-
tjón hefiur hlotizt af, hafa
þessdr róttæfau vinstri mienn
flramið sfoamnadarverlk á vél-
uim þedm, sem slysunum ollu,
og þannág gent þær ógang-
flærar. 1 verksmiiðju ednni, þar
sem verkstjórarnir voru vanir
að ráðfleggja þedm verfoamönn-
um, sem vlldu yfingeÆa fiæri-
bönddn til að ganga öma
sinna, að giera þarfiir sínar á
staðnum, tóku verikamemn sdg
til, lokuðu veriksmdðjustjiórann
inni í gflæsdlegiri sfarifstofu
sinni meö teppalögðum gólf-
um og dreittu hann þar inni.
Mörg ffleiri slík dæmi rnastti
teflja.
Þá eru ótaldar þœr otflbeid-
isaðgerðar, sem miða að því að
sýna mönnuim flram á eðli þess
þjóðfféflaigs, sem- þeir búa í.
Franskir Maodstar tótou sig t.d.
til ednu sinni í vetur og brutust
inn í verzllun, þar sem seldar
eru sjaldgiæflar munaðarvörur,
gaimlar, úrvals víntegunddr,
reykt gæsaliflur o.iþh. fyrir
innlenda og erflemda auðkýf-
inga (meðal viðskiptavinanna
var Kosygin, forsœtisráðherra
Sovétrfkjanna, sem keypti þar
notokrar fflöstour aff sjaldigæfu
víiná fýrir ofimælisvei zlu sína).
Maoisitar stáflu þaæna nókltorum
flöstoum af gömnlu víni og
munaðarvörum — og útbýttu
því mieðal innffluttra verika-
manna í flátætoraihiverfum Par-
ísar. Meðan verikamennimir
lögðu sér góðgætið til mumns
útskýrðu Maóistamir fýrir
þeilm eðli þess þjóðtfélags^ þar
sem auðmenn hafla aðgang að
sénsitökum búðum til að baiupa
munaðarvörur fyxir ágóðann
af arðráni innfluttra verka-
manna. Þá sfoýrðu þeir þeim
eimnig frá því hrvað sá matur,
seom þeir væru að borða, kiost-
aði verikalmemn margar vinnu-
stundir. Með þessari aðflerð og
öðrum slíkum vötotu Maodst-
aænir fyrstir aithygli manna á
hinum hneyfasflanlega aðbún-
aði immtflluttra veritoamanna^
I
SKUGG-
SJÁNNI
sem áður hafðd jaffinan verið
þaigað yfir.
Þótt öll dætmi hér hafi vetrið
teikin af flrönskum Maoistum.
er ektoi erfitt fýrir hvem þann
miann, sem fyflgzt hefiur með
flréttum, aö benda á hliðstæð
diærná, sem sitanda okikur nær,
þar sem oflbelddsaögerðum hef-
ur verið bedtt til að svara hinu
foetrtfflsbundma og „löigllega“ ofl-
beldi þjóðfélagsdns og atfhjúpa
eðli þess.
En reginmunur er á þessu
ofbaldi og aðgerðum edns og
hinni nafnlausu sprengjuárás
á ráðhúsið í Besancon, sem ég
neflndd fyrr í þessum pistli.
Enda kom það 5i£ka í ljós við
rannsófon miálsins, að það voru
tvedr menn, sam naumast
verða bendlaðir við Maoisma
eða aðra viinstri stefnu, sem
áttu sök á því: annar var
fyrrveramdi OAS-maður og
hinn háttsettur maður í fé-
laigi Gaullista í borginni.' Þeg-
ar farið var að yfirheyra þé,
sögðu þedr að þeim heifði
fiundizt að yfirvöldin tækju
vinstri menn allt of mjútoum
töfaium; þess vegna befðu
þedr viljað vinna sitórviriki
noikkuirt, sem vinstri mönmim
yrði örugiglega kennt um og
gæti orðið stjórninni nokkur
hvatning til að taka betur í
lurginn á þeám. Og verjandi
þessara hu'gsjónamanna lagði
það til að þeir yflrðu látnir
sæta miildari reffisiingu vegna
þess hve tiIgBnglurinn heflði
verdð göfugur.
Völundur.
Sænska þjóðþingið í einni mál-
stofu eftir kosningar í haust
350 þingmenn kjörnir 20. september samkvæmt nýjum kosningalögum
□ í Svíþjóð er kosningabará'ttan á þessu
hausti að ná hámarki, en Svíar ganga eftir hálfa
þriðju viku til kosninga og kjósa nú í fyrsta
*
skipti samkvæmt ákvæðuim nýrra kosningalaga
þingmenn til sefcu í einni málstofu næstu þrjú
árin.
Kasmngiarnar fara ffiram
sunnudagdnn 20. september og
verða þá ekki edngöngu kosnir
fulltrúar á þjóðlþdnigið, heldur
og fulltrúaæ á hin einstöku
laindsþing, svo og sveitarstjórn-
arfulltrúar.
350 í stað 384 áður.
Svtfar hverfla nú frá deilda-
skiptingu á þingi og fojósa 350
-4>
EinkadagheimHin loks sett
undir barnaverndareftirfít
Eins og bent var á í Þjóðvilj-
anum nýlega er rekið taisvert af
eftirlitslausum barnaheimilum í
Reykjavík og nágrenni, þ. e.
einkaheimilum sem taka að sér
daggæzlu barna gcgn gjaldi, og
hefur barnaverndarnefnd ekki
haft tök á að fylgjast með þess-
um heimilum þar sem regiugerð
þar að lútandi hefur vantað.
Hefur menntamálaráðuneytið
nú loks staðfest reglugerð, sem
m. a. kveður á um dagvistun
barna á eintoahedmilum, og und-
anfarið auglýst í dagblöðunum,
að óheimilt sé að taka barn
eða börn i dagvist á einka-
hedmili gegn gjaldi nema veitt
haffl verið leyfi frá viðkomandi
barnaverndarnefnd.
Á barnaverndannefndin að
ganga úr stougga um að viðkom-
andi heimili uppfylli þau stoil-
yrði, sem sett eru um fóstur-
Framhiaid á 7. sáðu.
A Norðurlöndum gera
stjórnmálajnenn mikið að
þvl að fara á stóra vinnu-
staði og ræða við starfs-
fólk í matar- og kaffihlé-
um. Þessi mynd var tekin
fyrir fáum dögum, er G. H.
Hermannsson form. sænska
kommúnistaflokksins talaði
til verkaimanna og iðnaðar-
manna á stórum byggingar-
stað.
fiulltrúa til setu í einni mál-
stoflu. Fastokar þingflulltrúum
noítókuð, því að í báðum deild-
um sænska Ríkisdagsins áttu
áður sœti alUs 384 fulllitrúar.
Þetta er aðalibreytingdn sem hin
nýju lög hafa í för með sér.
En ýmisar aðrar breytingar
verða einnig.
1 eldri lögum var svo foveð-
ið á að fraimtojóðandi yrði að
vera búsiettur í kjördæmi bví
sem hann byði sig flram í. Nú
er þetta ákvæði um heimdlis-
festi í kjördæmi aifnumiið að
þvi er varðar þjóðþingið, en
gildir enn um framboð við
landsþingslkosninigar og siveitar-
stjómarmál.
Kosniiiga- og fojörgengisaldur
lætokar og er nú hinm samd og
fullræðisaldur. Kjörgengir eru
þvi þedr sem 20 ára eru orðn-
ir á kjördegi, en kosningarétt
haffa hinsvegaæ allir þeir, sem
orðmr eru eða verða twftugjr
á þessu ári.
40 uppbótarþingmenn
Svflþjóð er sfoipt í 28 kjör-
dœmd alls. 310 alf hinum 350
þingmönnuim eru kjördæana-
kosnir, þ.e. kösnir í eiinhverju
kjördiæmanna 28, en 40 eru
uppbótairiþingimienn til jöflnunar
málli flokka. Þló flser flofolkur
því aðeins þángmamn eða þdmg-
memn fojöma, að fylgi hans netmi
að mimnsita kosti 4'A afl greddú-
um atkvæðum á öfllu liandinu,
eða 12% í einhverju kjördiæmi.
*
Som fyrr var sagt verða ednm-
ig tojömir fulltrúar á sænsku
landsþingin, héraðsþingin, hinn
20. septemtoer. Þá kjósa Stofok-
hóimsbúar í fyrsta skipti flull-
tiúa á landslþing, en hinsiveg-
ar verða engar landsþdngBltoosn-
imgar í Gaiutaborg, Málmhaug-
um (Malmö) og á Gotlandi, því
að þar ræfcja bæjar- og sveitar-
stjómir störf landsþinganna
annarsstaðar.
Eina yfirstjórn á
innflutningi og
blöndun
fóðurkorns
Á aðalfiumdi Stéttarsamibamds
bæmda 1970 var mua. samþyfokt,
að hagkvæmit væri og nauð-
symlegit að innfflutningur kjam-
flóöurs yröi samednaður undir
eánni yfflrstjóm svo og mölun
og bflöndun flóðurbætis. Fól
funduirinn stjóm sambandsins
að vdnna að því, að slakiu fyrir-
komulagi yrði komdð á og jafln-
fram stefnt að því, að komið
yrði á jötfinumarveiði á kjarn-
fóðri.
Funduriim taHidl sjiálsagt, að
nú þegar yrðu teknar upp við-
ræður við þá aðdlo, sem annazt
haffa innflutning fk5ðurkoms og
unddribúa nú mióttöku og
geynasflui á Baiusu ikoimi og tolönd-
*wx fojamflóðurs.
Ofvarpshús á að
rísa í Þórshöfn
• tltvarp Færeyja hefur fyrir
nofokru keypt húsnæði það í
Þórsihöfn, sam stoflnunin heflur
haflt till affnota allt frá fýrstu
dögum stairfseimi sinnar. Er
ætlunin að reisa þama út-
varpslhús, sem fullnægi ört vax-
andd stoffnun.
Góður afli við
Grænland
• Færeysfoir bátar hafla að umd-
amflömu aifflað vel við Qræn-
land. 1 Frederifesháb hefur t.d.
borizt meird aiffli á land upp á
siíðfeastið, en unnt heflur verið
að vinna í fiskiðjuverinu, sem
tefour við affla færeysku bát-
arrna.
t