Þjóðviljinn - 23.10.1970, Side 4

4 SlÐA — ÞJÖÐVUjJINN — FðstudagnLr 23. október 1070.
— Málgagn sósialisma, verkalýðshreyfingar og þjóðfrelsis —
Otgefandl: Otgáfufélag ÞjóSviljans.
Framkv.stjóri: EiSur Bergmann.
Ritstjórar: Ivar H. lónsson (áb.), Magnús Kjartansson
SigurSur GuSmundsson
Fréttaritstjóri: SlgurSur V. FriSþjófsson
Ritstj.fulltrúi: Svavar Gestsson.
Ritstjórn, afgrelSsla, auglýslngar, prentsmiSja: SkólavörSust. 19. Síml 17500
(5 línur). — AskriftarverS kr. 165.00 á mánuSi. — LausasöluverS kr. 10.00
Ungur fíokkur
J dag hefst flokksráðsfundur Alþýðubandalagsins í
Reykjavík og koma þar saman fulltrúar flokks-
manna af öllu landinu til að ráða ráðum sínuim og
kjósa miðstjórn flokksins. Einmitt nú eru mikil
verkefni framundan og veltur á miklu fyrir al-
þýðu landsins og þjóðmálaþróun á íslandi að Al-
þýðubandalagið, flokkur verkalýðshreyfingar og
sósíalisma, reynist vanda vaxinn og takist að móta
heilbrigða stefnu og starfsaðferðir, sem líklegar
séu 'til árangurs. Á margan hátt er nú hægara um
vik en verið hefur, Alþýðubandalagið er orðinn
samstilltur stjómmálaflokkur sem hefur afl og
þor til að einbeita baráttu sinni og kröftuim út á
við, að því verkefni sem hann hlýtur að takast á
við eigi hann að verða einnig framvegis flokkur
vérkálýðshreyfingar og sósíalisma á íslandi;
stjómmálaflokkur sem alltaf h'afi alþýðumálstað
og sjálfstæði þjóðarinnár áð léiðarljósi. '
J^osningamar á sl. vóri sýndu svo ekki verður um
villzt að Alþýðubandalagið er nú þegar einn að-
alstjómmálaflokkur landsins, og hefur að mestu
sigrazt á sundrunginni sem um margra ára skeið
lamaði starf þess; orðið stjómmálaflokkur sem
sækir nú fraim til nýrra sigra og stóraukinna á-
hrifa á landsmálin. Ríkisstjóm Sjálfstæðisflokks-
ins og Alþýðuflokksins rambar nú til falls. Vem-
legar breytingiar á stjórnmálasviðinu gætu verið
í aðsigi. Alþýðubandalagið á mikið verk fyrir
höndum og verður að nota vel tímann fraim
að alþingiskosningunum á sumri komanda. Kosn-
ingasigur hinna rótfæku stjómmálasamtaka sem
eiga í nánustu samstarfi við verkalýðsfélögin og
berjast fyrir þeirra málstað, getur gerbreytt
stjórnmálaástandi og stjómmálahorfum í land-
inu. Verði kosningasigurinn nógu stór get-
ur Alþýðubandalagið knúið fram stefnubreyt-
ingu íslenzkrar ríkiss'tjómar að loknuim kosn-
ingunum. Það mun öllum Alþýðubandalags-
mönnum nú efst í hug að fylkja sér þéttar
saman um sameiginlegan málstað, málstað ís-
lenzkrar alþýðu, en Mta ekki ágreining um minni
háttar atriði draga úr afli hins unga stjómmáM-
flokks, sam þegar hefur hasMð sér völl af einurð
og myndarskap í íslenzkum stjómmálum, og ætl-
ar sér ekki lítinn hlut vegna þess að þar er um
velferð íslenzkrar alþýðu og sjálfstæði þjóðarinn-
ar að tefM.
Jþjóðviljinn býður flokksráðsmenn Alþýðubanda-
Mgsins velkomna til fundar og væntir þess að
djörfung og einhugur einkenni störf hinna kjörnu
frúnaðarmanna flokksins. — s.
Passía ný og gömul. — Menningarleg
kúgun í annarri mynd.
,,Einn starfsmetinn“ fjallar
um launamiál, starfsimat og
fáa útvadda í bnófi, sema hann
kaMar Passía ný og göimul.
Síðana bréfið skrifar ,,'þrigig.ia
bama faðir“, og gerir hann að
umtailsefni hátt verðlag á
menningu.
Illan bifur haf ég á þeirri
miklu þögn sem umilyikur
kjaramál opinberra starfs-
manna. Fyrst var pukrazt ár-
um saman við eitithvað sem
kaJlaðist starfsonat og átti að
mér skildist að gera vesaling-
ana með lágiu laiunin eitthvað
ánægðari með sinn hlut —
því að nú skyldi vesöld þeirra
vísindálega sönrauð og síðan
uppáskrifuð af þeim sjálfum.
En þetta með uppáskriftina
var kannski misskilningur, þvi
í mínu starfsman nafél agi hafa
aðferðir og niðurstöður starfs-
matsins aldrei verið kynntar,
hvað þé bornar undir okkur
félagana. En stjómar- og
nefndairmenn eru væntanlega
veíl settir enda í háum laiuna-
flokkum fyrir. Eittihvað eru
þeir líklega að feQa, því til
hvers er pukrið ef ekki til að
greiða fyrir samningamakki
þeirra við Manga Mel og hös-
kolla hans? Láglaunafólkið í
landinu hefur ekiki góða
feynsflu Sf þeim kjarasamn-
ingum sem gerðir eru á bak-
við það sjálft. Þar er þá nefni-
lega oftast verið að stjmkja
það nútíma réttlæti, semhelzt
msetti tjá svofelldum orðum:
„Sá sem mikið heflur, skal
meira fá“. Og nú ku þeir, trún-
aðanmenn okkar í háu launa-
flokkunum, að vpra að sem/ja
um kaupið. Ég og mínir lík-
ar bíðum eftir úrslitunum
heldur hnípnir í bragði. Fáir
útvaOdir ráða, og það Tætur
að likum hvernig þeir dæma
mdlli verðugra og óverðugra:
Frelsaður kem ég þá fyrir
þinn dóm,
fagnaðarsælan heyri ég róm,
í þínu nafni útvalder
útvalinn kalla mig hjá sér.
Svo bið ég blessað sálma-
skáldið afsökunar á hnupllinu.
Einn starfsmetinn.
Bæjarpóstur góður.
Islenzkir fjölmiðlar skýra
gjaman frá menninigarlegri
kúgun hinum megin á hnett-
inum og þó ednkum austan við
okkur, og er mikið hæft í þeim
fréttaflutningi. Víða um heim
fá listamenn ekki að skrifa
eins og þeir vilja, né miála
eftir því sem andinn blæs
þeim í brjóst eða þáfestanót-
ur á papi>ír efltir eigin vild. í
rauninni er ekki hægt að
þvertaka fyrir að þeir geri
þetta, en útgáfa og flutningur
þessara vcrka er bannaður,
þannig að admenningur fær
ékki notið snilligáfu lista-
mannanna. Hér á landi er
ekki menningairileg kúgun í
þessu tilliti, hér mála menn,
skrifa og semja eins og þá
lyst-r og hafa tíma til frá
bra.uðstritinu, en saimt sem
áður hefur almenningur cft
ekki tök á því að njótaverk-
anna, því að verðlag menn-
ingarinnar er of hátt. Að
vissu leyti eruim við því á-
móta illa settir og menningar-
lega kúgaðar þjóðir.
Hér kosita nýútkomnar bæk-
ur mörg hundruð krónur, —
þannig að ógemingur er fyr-
ir láglaunaimann að stunda
bókakaup í ríkuim masli. Segja
má seim svo, að þennan vanda
megi leysa með því aðslkipta
við bókasöfn, en þar getur
bið eftir nýrri og athyglis-
verðri bók numið ménuðum
Ef mann langar til að bjóða
f jölskyldu sinni í leikhús, kostai
það venjulega ekki minna en
þúsund krónur, og þann mun-
að er ekki hægt að leyfa sér
nema tvisvar þrisvar á ári.
Sama gildir um tónleika, og
hér erum við raunar komin
að ástæðu þess, að ég staikk

niður penna. Fyrir nokkrum
árum kostaði miðd á Sinfón-
íutónieika innan við 100 kr.
Krónan hefur að vísu fallið
nokkrum s’nmim síðan og
verðlag á öllum sviðum hefur
hækkað, en varla svo mikið
að rétfllæta megi hina gífur-
legu hækkun aðgangseyris að
tónleifcunum. Sæmileg sæti
kosta nú á 3. hundrað króma,
þannig að tónleikaferö fyrir
5 manna fjölskyldu kostar
rúmlega þúsund kr. Þegar
miðaverðið var skaplegt, þurfti
maður að hafla mikið fyr'rþví
að komast á tónleika, og Há-
skólabíó var jaflnan hóttskipað
tónlistarunnendum. Þá sjald-
an sem ég læt eftir mér að
fara á Sinfóníutónleika nú
orðið er salurinn venjulega
aðedns hálfsetinn, og það er
ömiurileg sjón, einkum og sér
í lagi þegar maður vedt. að
fjöldi manns hefur áihuga á
að s:tja i auðu stólunum, en
pyngjan leyfir það ekki.
Að verðleggja mienninguna
svona hátt er að mdnni hyggju
afar vafasöm ráðstöfun, og
þau yfirvöld, sem þannig
meina þegnum sínum að
njóta hennar, hafa hreinteikki
efni á að hneyksllast á menn-
ingarilegri kúgun annars stað-
ar f heiminum
Með þökk fyrir bmtinguna.
Þriggja barna faðir.

Nýyrðum fjölgar, — Mogg-
itm orðheppinn að vanda
Ég las í Morgunblaðinu. á
2. síðu þess hinn 23. sept. sl.,
innrammaða srein. Það var
samtíningur og spádómar úr
Norðurlandablöðum um kosn-
ingiairnar í Svíþjóð, sem þá stóðu
yfir. Spádómamir voru þess
efnis, að atkvæðatölur Olofs
Palme mundi verða svo rýr
að hann yrði aO styðjiast við
annan flokk. Fyrirsögnin í
Mogganum var svohljóðandi:
„Munu nota kommúnista sem
atkvæðaclýr". Þeflta orð. at-
kvæðadýr. hef ég aldred séð á
prenti fyrr og finnst mér það
frekair ólýðræðislegt, sérstak-
lega skairtar það illa á siOum
Morgunblaðsins, sem er blað
þeirrar ríkisstjómar, sem ár-
um saman hefur notið styrks
Alþýðuflokksins tdl þess að
komia sinum málum fram. En
Mogginn smjattar á þessu ný-
yrði. þvi að seinna í grein-
inni segir ritstjórinn orðrétt:
„Má telja víst að sósíaldemó-
kratar fari með kommúnista
sem atkvæðadýr, sem neydd
eru til að greiða því atkvæði
sem ríkisstjórnin leggur fram".
Ekki trúi ég öðru en gler-
auigun hafi h-rokkið af þeim
Alþýðuflokksmönnum við lest-
urinn sem á Alþingi fslendinga
hafa á síðustu árum stuðlað
að flram.gan.gi allra þeirra mála
sem Sjálfstæðisflokkurinn hef-
ur barið fram. Það er til gam-
alt orðtak eða spakmæli sem
hér á vel viO: , Gerðu illum
gott, og þakkaðu fyrir að
hann drepur þig ekki“. Því
stuðningur Alþýðuflokksins við
Sjálfstæðisflokkinn er að verða
honum til hnekkis og má bú-
ast við að verði hans bana-
biti, ef ekfci verða ðflúg
straumhvöirf og alþýðusamtök-
in velti af sér doðanum og
nafnigiftinni, sem Morgunblað-
ið nefnir vinstri sinnaða stnðn-
intrsmehn ríkisstjórnarinnar.
Hér á íslandi hefuir í blöðum
og úfcvarpi verið talað um
kjósendur sem menn, en ekki
sem dýr. En við lestur spá-
dómsorða blaðs allrastétta-
flokksinis um meðferð mála á
þjóðþingi Svía vaknar spurn-
ing: Hefur höfundur ramma-
greinar Moggans ekki hlaupið
svolítið útundan sér i skáld-
leigum draumum um notkun
atkvæða á Alþingi? Atkvæða-
dýr er ekki fallegt orð um þá
menn, sem greiða öllu atkvæ’ði
sem ríkisstjómin leggur til.
Sjálfstæðisílokkurinn hefði
ekki getað án stuðnings á Al-
þingi fellt flest frumvörp sem
fulltrúar vinnand; stétta hafla
borið fram til hagsbóta fyrir
þá landsmenn sem vinna þjóð-
arbúinu með heila og hönd til
lands og sjávar, ef hann hefðd
ekki notið stuðnings þeirra siem
á Alþingi sjtja fyrir Alþýðu-
flokkinn, en hafa leikið djarf-
an leik í þjónustu sdnni við
þann braskaralýð sem Alþýðu-,
flokkurinn var fyrrum stofnað-
ur til að hamla á móti; sorg-
legt en satt að stefnan er
breytt, alþýðunnj til tjóns. Og
má um það segja eins og skáld
eitt sinn sagði um misheppn-
aðan mann: „Hann er verstur
Sjálfum sér og svo eru fleiri".
Það grimma hatur, siem oft
má lesa út úr ummælum heild-
sala og atvinnurekenda rit-
stjóra stjómarblaðanna, er
undra vert. Hvaðain hefðu þeir
gjaldeyri til að státa með, ef
verkafólk til sjós og lands mial-
aði þejm ekki gull?
Moggin segir skýrt og skor-
inort frá því meðal annars 4.
október að heirinn sé hér hafð-
Ur til að verndia ríkisstjómina
fyrir verkalýðnum, vama þvi
að fólk fái bætt kjör sín. Inni
í blaðinu. Mogganum, seair
frá verkfalli sem verkafólk I
hafði fyrir nokkrum áirum háð |
eftir að allar aðrar leiðir til
bættra kjara höfðu lokazt
vegna þjösnalegrar og fjand-
samlegrar framkomu þeinra
manna &em ganga í fjársjóðd
þá sem vinnandi fólk , skapar.
Eftir að bréfritarinn er búinn
að lýsa því hvað þetta verk-
fall hafi verið háð af miklu
harðfengi, segir hann orðrétt:
„Þetta var ein meiriháttar her-
æfing, sem að öllum líkindum
hefði endað með valdaráni, ef
forinigjar hennar og liðþjálfar
hefðu ekki haít beyg af setu-
liðinu á Keflavíkurvelli“.
Þetta stóð í Morgunblaðinu 4.
þessa mánaðar, um þær mund-
ir sem sjómenn voru að gera
tilraun til þess a’ð rétta hlut
sinn í kjarabaráttu sinni.
Sem - sa'gt: penin.frahand-
hafar íslands þurfa að hafa
her frá NATÓ til að grípa til,
ef verkalýður til lands og sjáv-
ar krefst réttmætra kjarabóta.
Vonandi opnast augu margra
fyrir því, hver tilgangur her-
setu er hér í vopnlausu landi.
Hann er ekki hér til að verja
okkur, sauðsvarta, stritandi al-
þýðu, fyrir ágenigni hervelda.
Það vorum við nú búin að fá
vitneskju um og sjá þégar
þorsfcastríðið var háð hér í
okkar landhelgi og Bretamir
rændu forðabúrið okkár," gérðu
út hersfcipaflota til að verja
sína ræningja, höfðu í hátun-
um og gierðu ítrekaðar til-
raunir til að drepa sjómennina
okkar. Við, sem áttum fólkið
okkiar á sj ónum þá og oftar við
öflum matar í þjóðarbúið og
gjaldieyris til framkvæmda og
menningarlífs á íslamdi, heyrð-
um ekki né sáum i blöðum
stjórniarvalda eða útvarpj á-
skorun til hersins á Keflavík-
urvelli að kcana íslenzkum so'ó-
mönnum til aðstoðar í þedm
lífsháska sem þeir voru. Nei,
herinn svaf vært og ríkis-
stjómin vakti hann ekki þá.
Herinn verður að hverfa til
sinna heimkynna að því verð-
ur að vinna. Nógu len.gi hefur
hann verið hér sem hraeða í
varphólma tuska og hattur og
prik, sem ránfluglar hræðast
ekki hót, enda ekki til þess
ætlazt.
14. okitóber 1970.
Viktoría Halldórsdóttir,
frá Stokkseyri.
Tilkynning til viðskiptavina
S/GURPLASTS HF.
Höfum flu'tt verksimiðjuna og afgreiðsluna
að Elliðavogi 117 (inngangur frá Duggu-
vogi).
SIGURPLAST H. F.
Elliðavogi 117, símar 35590 — 32330.
IbúB óskust!
Ung og reglusöm hjón með 1 bam óska eftir 2ja
herb. íbúð á leigu. — Fyrirframgreiðsla
Upplýsingar í síma 38701.