Þjóðviljinn - 22.11.1970, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 22. nóvemlbar 1970.
— Málgagn sósíalisma, verkalýðshreyfingar og þjóðfrelsis —
Otgefandl: Otgáfufélag Þjóðviljans.
Framkv.stjóri: EiSur Bergmann.
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson (áb.), Magnús Kjartansson,
SigurSur Guðmundsson.
Ritstj.fulltrúi: Svavar Gestsson.
Fréttastjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Auglýsingastjóri: Heimir Ingimarsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust. 19. Simi 17500
(5 linur). — Askriftarverð kr. 195.00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 12.00.
Sameinuðu þjóðirnar og Kína
Jjað hefur nú gerzt í fyrsfa sinni að tillaga á alls-
herjarþingi Sameinuðu þjóðanna um viður-
kenningu á rétti Kína í samtökunum hlaut meiri-
hluta atkvæða, 51 ríki greiddi tillögunni atkvæði,
49 ríki greiddu atkvæði á móti en 25 sátu hjá, m.a.
ísland. Þetta verður þó ekki úrslitaatkvæðagreiðsl-
an um málið, því Bandaríkjastjórn tókst enn að
smala nógu imörgum atkvæðum um tillögu, sem
kvað á um að tvo þriðju atkvæða þyrfti á allsherj-
arþinginu svo aðaltillagan teldist samþykkt.
j£ína var sem kunnugt er eitt stórveldanna sem
stofnuðu Sameinuðu þjóðirnar og á fast sæti
í öryggisráðinu, með neftunarvaldi og öðrum rétt-
indum sem því fylgja. En það skrípalega ástand
hefur ríkt allt frá stofnun alþýðulýðveldis í Kína,
að „stjórn“ Sjang Kajséks á Taívan hefur farið
með aðstöðu stórveldisins Kína í samtökum Sam-
einuðu þjóðanna, að sjálfsögðu ekki sem stjórn
þess eylands, heldur sem stjórn alls Kína! Seta
„kínverska" fulltrúans með stórveldisaðstöðu í ör-
yggisráðinu er að sj'álfsögðu skrípaleikur einn, og
það er Bandaríkjastjórn sem tekizt hefur að við-
halda þeim skrípaleik fram á þennan dag, til álits-
hnekkis og vanvirðu fyrir Sameinuðu þjóðirnar.
Nú skilja það fleiri með hverju ári að þeim skrípa-
leik verður ekki haldið áfram til lengdar, fleiri og
fleiri ríki tengjast Kína stjórnmálasambandi og
brölt Bandaríkjastjórnar verður með hverju ár-
inu fáránlegra.
jyjeðal fyrstu ríkjanna sem voru nógu raunsæ til
að viðurkenna stjórn Alþýðulýðveldisins Kína
voru Bretland, Danmörk, Noregur, Svíþjóð og
Finnland. Ríkiss'tjóm íslands hefur hins vegar
kosið að dindlas’f aftan í Bandaríkjastjórn og m.a.
skoríð sig úr hópi annarra Norðurlandaríkja, sem
viljað hafa viðurkenna þau réttindi sem Kína ber
samkvaamt stofnskrá og lögum Sameinuðu þjóð-
anna. Það er vansæmandi fyrír íslenzku þjóðina
að kynna sig ár eftir ár á alþjóðavettvangi dingl-
andi með B'andaríkjunum á þennan hátt. Hitt ætti
að vera sjálfsagt mál að íslendingar viðurkenndu
þá staðreynd, að s't'jóm Kína situr í Peking en ekki
á Taívan, og draga þá ályktun af þeirrí viðurkenn-
ingu staðreynda að taka upp virkt stjómmálasam-
band og viðskiptasamband við Kína, og greiða því
atkvæði á þingi Sameinuðu þjóðanna að sú stað-
reynd verði einnig viðurkennd í þeim samtökum.
Þjóðabandalag, sem útilokar fulltrúa fjölmenn-
ustu þjóðar heims og sviptir hana réttindum,
skortir mikið á að geta gegnt hlutverki sínu. Því
er vel að meirihluti hefur nú fengizt á þingi Sam-
einuðu þjóðanna fyrir því, að þessi staðreynd verði
viðurkennd. Bandaríkjastjórn mun ekki 'fakast
lengi að neita staðreyndum, og óneitanlega væri
æskilegt að ríkisstjórn íslands yrði ekki hin síð-
asta sem hætti að dindlast með Bandaríkjunum til
skemmdarverka á Sameinuðu þjóðunum. — s.
I
!
!
i
bæjar-
pósturinn
LBNGRA MÁL birtum við yf-
irleitt sjaldan hér í póstinum,
því að við teljum styttri og
fleiri efnisþætti æskilegri.
Aðsend bréf eru þvi iðulega
stytt, ekki sízt þegar höfundur
mælist undan nafnbirtinigu.
Nokkru öðru máli gegnir um
bréf og gneinar, sem birtar
eru undir fiullu nafni höf-
undar; þá er ekki um stytt-
ingu að ræða nema í samráði
við greánarhöfunda.
★
1 DAG er síðara brðfið eða
greinin í lengra lagi, en fyrra
bréfið er styttra og svolhljóð-
andi:
Nýlega hitti ég á fömum
vegi áhugasaman liðsmann í
verkalýðshreyfingunni. Sagði
hann mér að á næstunni yrði
haldinn ársfundur Menningar-
og firæðslusambands alþýðu,
en stofnun þessi hefur með
höndum fræðslu- og uppeldis-
störf meðal launþega að til-
hlutan Alþýðusambandsins.
Sagðist maðurinn hafa séð
dagskrá þessa fiundar og það
með, að aðalefni fiundarins
yrði erindi Sigurðar E. Guð-
mundssonar, framkvæmda-
stjóra Húsnæðismálastofnunar
ríkisins, um fræðslustarf
verkalýðssamtakanna á ná-
grannalöndunum. Gott er það,
sagði ég í einfeldni minni.
Gott og ekki gott, sagði kunn-
ingi minn. Nú, og hvað um
það? Jú, ég hef það fyrir satt,
að nefndur embættismaður
hafi nýlega greitt atkvæði
með bvi að ræna launþéga
umsömdum verðlagsuppbótum,
sem koma eiga til greiðslu 1.
des. n. k., en embættismaður
þessi er nefnilega í filokks-
stjórn Alþýðufloklísins og átti
þess vegna atkvæðisrétt uro
afstöðu flokksins til kauprans-
laganna.
Nú var mér öllum lokið.
Hvernig mátti það vera að
maður sem ætlar að hafa for-
ustu um að mennta og ala
upp meðlimi verkaiýðssam-
takanna geti gengið svt> í ber-
högg við hagsmuni þeirra og
einróma samþykktir Alþýðu-
sambandsins?
Ég spurði því manninn
hverjir stjórnuðu þessum mál-
um. Hann nefndi nafn, og
sagðist ég þá ekki trúa því, —
sá tilnefndi hefur fagurlega
rauða skel og myndi aldrei
draga slíkan mann sem Sigurð
til forustu í menningar- og
fræðslumálum ailþýðunnar,
sagði ég.
Samtai okkar varð ekki
lengra, en ef rétt er með
farið um afstöðu þessa menn-
ingarvita samtakanna, þá er
tími til kominn að taka fram-
kvæmd fræðslumála innan
Aiþýðusambandsins fastari
tökum eftirleiðis. SXP.
★
OG SVO er síðari greinin,
sem Kristvin Kristinsson
skrifar:
Það fyrirtæld, sem er hvað
þekktast í þessu landi, er
Eimskipafélag Islands. Það
leikur vart á tveim tungum
að þetta fyrirtæki er stórt og
öflugt, og heifur marga í sinni
þjónustu. Um árabii hafa góð-
ir stárfskraftar þjálfazt þar
upp og eru margir þeirra tald-
ir með þeim beztu á sínu
sviði. Eimskip hefur því feng-
ið gott orð á sig sem flutn-
inga- og þjónustufyrirtæki, en
til þess að fá gott orð, þarf
að hafa gott starfsfólk. Þetta
hafa forystumenn fyrirtækis-
ins gert sér ljóst frá upphafi,
en þáttaskil eiga sér stað hjá
Eimskip ekki síður en annars
staðar.
Fyrr á árum völdust góðir
verkstjórar, . ekki síður en
góðir verkamenn; þá var oft-
ast friður á milli þeirra og
verkamannanna sem varð til
þess að störfin urðu létt og
i flestir ánægðir, en með nýjum
tímum koma nýir herrar og
þegar að svo er komið er hætt
við að mistök geti átt sér
stað í mannavali. Þessar stað-
reyndir hafa blasað við okkur
verkamönnum á síðari árum.
Nýr forstjóri hefur tekið við
daglegum rekstri fyrirtækis-
ins. Hann hefiur tekið þá
stefnu að breyta daglegum
rekstri fyrirtækisins, þó nokk-
uð mikið, og það hefur óneit-
anlega komið mikið niður á
starfsfólki Eimskips.
Það má vera, að það hafi
verið nauðsynlegt, að breyta
mörgu vegna breyttra tíma og
gera viðeigandi ráðstafanir, en
hræddur er ég um að verka-
fólkinu hafi þótt fullróttækar
ráðstafanir sem framkvæmda-
stjórinn hefur oft gert, þó ég
persóulega álíti að hann sé
ekki höfundur að þeim öllum.
Framkvæmdastjórinn, Öttar
Möller, byrjaði á því fyrir
SKÁKIN
Ritstjórar:
Bragi Kristjánsson og
Ólafur Björnsson
Afmælismót T.R.
Snaggaraleg skák
Þegar þessar línux eru ritað-
ar er iokið sex umferðum á
millisvæðamótinu á Mallorca.
Efstu menn eru. 1. Fisolier
(Bandar.) 4V2 vinning og bið-
skák við Hort. 2.-5, Panno(Arg-
entínu), Ujtumen (Mong.). Glig-
oric (Júgósl.), Húbner (V-
Þýzkal.), allir með 4 vinninga
ÓMtíð er nokkiruan biðskákuim,
og því er erfitt að gera sér
grein fýrir heildarstöðimni.
Fischer byrjar af mikilum
krafti eins og við mátti búast.
Sigur hans yfir Smysllov í 2.
urnferð er sérstaklega mikil-
vægur. Mangólinn Ujtumenhef-
ur komið mest á óvart. Hann
lagði tvo stórmeistara aö velli
í tveim fyrstu umferðunúm, þá
Kaupránsmenn í samtökum launþegfa. — Er
að skapast hættuástand hjá Eimskip?
!
nókkrum árum að böla i burtu
elztu starfskröftum félagsins á
þeim fiorsendum að það væri
nauðsynlegt vegna breyttra
tíma.
Útaf fyrir sig er það rétt, að
þegar fólk er orðið sjötiu ára
gamalt fái það umbun sinnar
starfsævi og geti setzt í hélg-
an stein, en þjóðfélagsaðstæð-
ur eru þannig að þetta gamla
fólk var ekki við því búið að
skapa sér möguleika til að
lifa lengur.
Það hefði verið mannlegt að
bíða með svo róttækar ráð-
stafanir þar til þjóðfélagið
var búið að skapa þá mögu-
leika.
Um árabil hefur verkalýðs-
hreyfingin hamrað á þessu í
samningum en það varð ekki
fyrr en 1969 að tókst að fá
fram lífeyrissjóð fyrir okkur.
Hefði þessi sjóður verið kom-
inn í gagnið þegar Óttarr
Möller sagði upp þessum
mönnum vegna aldurs, þá
hefðum við starfsmenn hans
og aðrir ekki legið honum á
hálsi fyrir það.
Ég álít að þessi aðgerð ein
sýni, að nú er ekki lengur
hugsað um fó’llkið, heldur ein-
göngu um hag fyrirtækisins.
Hræddur er ég um að meðal-
aldur fólks í landinu verði
ekki eins hár, þegar við lesum
næstu skýrslur um meðalald-
ur í landinu.
1 framhaldi af þessu hljót-
um við að hugsa, hvort Óttarr
Möller hafi ekki valið sér
samstarfsmenn sem hafa sama
hugsanagang gagnvart verka-
fólki félagsins, ég hef a. m.
k. kynnzt því a£ eigin raun.
Eflaust má búast við því, þar
sem margir vinna, að uppi séu
mismunandi skoðanir á hlut-
unum, en verkamennirnir eru
á þeirri skoðun að eftir því
sem starfsaldur þeirra hækkar
eigi þeir að fá aðstöðu til
þeirrar vinnu, sem þeir eru
færir um að leysa af hendi.
Við skulum taka dæmi: Þeir
sem vinna á vélum og bílum,
þeir byrja á eldri tækjunum
og vinna sig síðan upp á
betri tæki.
Þessi meginregla var í
heiðri höfð fyrr á árum, en
nú hin síðari ár hefiur þetta
snúizt þannig, að lífci yfir-
verkstjóra félagsins ekki við
manninn, þá skal hann gjalda
þess með því að vera alltaf á
lélegum tækjum. Sætti hann
sig ekki við það, þá skal hann
fara heim. Þama er sem sagt
komin valdníðsla í stað
verkstjómar. Svona fi’amlcoma
orsakar sífelldan Aófrið á
vinnusvæðinu og að sjálfsögðu
minni afiköst. Þetta tel ég
mjög hættulegt, og getur
skapazt það ástand; að allir
fari að fylgjast með öllum í
þeim eina tilgangi að klekkja
á mönnum, og raunar er
ástandið þannig núna.
Með þessum línum er ég
ekki að segja að ekkert sé at-
hugavert við verkamenn fé-
lagsins, sáður en svo, en hvað
höfðingjarnir hafast að, hinir
ætla sér leyfist það.
Framkoma firamkvæmda-
stjóra og yfirverkstjóra gagn-
vart mér er máske þess eðlis
að ekki er sanngjamt gagn-
vart lesendum að segja frá
henni í smáatriðum, en hún
sýnir í ríkum mæli þá vald-
níðslu sem ég talaði um áðan,
og mun ég rekja hana í smá-
atriðum ef tilefni gefst til síð-
ar.
Það má vera að í þessum
línum skíni í gegn mikil
beiskja í garð framkvæmda-
stjóra og yfirverkstjóra vegna
framkomu þeirra við mig og
skal ég ekki neita því að svo
er, en það eitt knúiði mig
ekki til að skriifa þetta grein-
arkorn, heldur það, að það
er að skapast hættuástand hjá
Eimskip vegna mannavals hjá
stjórn félagsins á þessum
mönnum sem eiga að sjá um
daglegan rekstur, mönnum
sem eiga að vera tengiliðir á
miili stjórnar annars vegar og
verkamanna hins vegar. Það
segir sig sjálft að það er ekki
hægt fyrir okfcur að bera
virðingu fyrir þeim sem segja
Oklcur fyrir verfcum, sem eru
þannig, að annað hvort tala
þeir til okkar með ónotum og
jafnvel hatri eða þá að ekki
er hægt að tafca mark á þeim
af öðrum orsökum.
Ég vil að endingu beina því
til formanns félagsstjórnar
Eims'kips að kynna sér hivort
allar aðgerðir framtavæmda-
stjóra og yfirveikstjóra gagn-
vart verkafólski komi til með
að standast fyrir félagsdómi,
og mun ég vera fús að vera
honum innanhandar með
skýrslugerðir þar að lútandi,
þvi félagsstjóminni þer skylda
til að gæta hagsmuna hlut-
haifa, þar á meðal mín og sjá
um að verkstjórar séu þess
fuUfærir að sinna þeim störf-
um sem þeim er treyst fyrir,
en láta ekki valdníðslu vera
sítt eina leiðarljós.
Kristvin ÍCristinsson.
I
!
Reshevsky og Matulovic. Einnig
hefur hann gert jafntefli við
Gligoric og Poluigajevsky. Vest-
ur-Þjóðverjinn Hubner heiEur
einnig staðið sig vél, ekki tapað
skák ennþá, m.a. gert jafinteiflli
við Fischer, Tajmanov og Hort.
Brasifl íumaðurinn Medking, fyrr-
um undrábam, en nú orðinn 19
ára, hefur teflt við mjögsterka
andstæðinga það sem af er.
Hann hefur unnið Hort og
Smyslov, svo hann er til alls
líklegur. Slök frammistaða
Smyslovs. fyrrverandi heims-
meistara og Horts befur vakr.ð
undrun raanna.
★
Enn hatfia eklki borizt neinar
sitaákiir firá milKsvæðamlóltdinu. 1
staðinn sjáum við snaggaraflega
sfcák frá aifmælissfcáikmóti T.R.
Hvítt: Jón Þorsteinsson
Svart: Jónas Þorvaldsson
GRUNFELDS VÖRN
(Breytt leifcjaröð).
1. d4 d5
2. c4 Rf6
Óvenjuilegur leifcur. Ofitast er
leifcið 2. — e6, 2. — c6 eða
2. — dxc4.
3. cxdð Rxd5
4. Rf3 g6
5. e4 Rb6
6. Rc3 ' —
Bezt er 6. h3, til að hindra
BG4.
6. — Bg7
Náfcvæmara er 6. — Bg4, því
í tveim næstu leifcjum færhvít-
ur tæfcifæri til að. leifca h3.
7. Be3 ; 0-0
8. Be2 Bg4
Lotosins!
9. Dd2 —
Eðlilegra er 9. 0-0 Rc6, 10.
d5 o.sifrv.
9. — Rc6
10. Hdl —
Ekifci gengur 10. |d5 Bxf3, 11-
gxf3 (11. dxcö Dxd2f, 12. Bxd2
Bxc3, 13. Bxc3 Bxe4), 11. — Reð
og svartur hefur góða sitöðu.
10. — Bxf3
11. gxf3 : e5
12. d5 Rd4!
13. Rb5? —
Framihald á 13. síðu.