Þjóðviljinn - 20.03.1971, Blaðsíða 4

4 Sf»A —
— Í^J@andö#ua* 20. mm W^ðL
— Málgagn sósialisma, verkalýðshreyfingar og þjóðfrelsis —
Útgefandi: Utgáfuféiag Þjóðviljans.
Framkv.stjóri: Eiður Bergmann.
Ritstjórar: Ivar H. iónsson (áb.), Magnús Kjartansson,
SigurSur GuSmundsson.
Ritstj.fulitrúl: Svavar Gestsson. ,
Fróttastjóri: SigurSur V. Friðþjófsson.
Auglýsingastjóri: Heimir Inglmarsson.
Ritstjóm, afgrelSsla, auglýsingar, prentsmiSja: Skólavðrðust 19. Sími 17500
(5 linur). — Askríftarverð kr. 195.00 ó mánuði. — Lausasðluverð kr. 12.00.
Já, já og nei, nei
^ það var bent hér í blaðinu fyrir nokkrum dög-
um að þeir Hannibal Valdimarsson og Björn
Jónsson hafa síðustu árin hegðað sér eins og þeir
væru síðustu uppstoppuðu geirfuglamir á mark-
aði stjómmálanna. Þeir hafa éndalaust falazt
eftir tilboðum í sjálfa sig; til að mynda eru ekki
nema fáeinir mánuðir síðan þeir föluðust eftir
tilboðum frá hinúm vanþóknanlega þingflokki
Alþýðubandalagsins í sambandi við kosningar í
'trúnaðarstörf á þingi. Hins vegar hefur eftir-
spurnin eftir þessum pólitísku geirfuglum verið
lítil og síminnkandi; nú síðast hafa þeir gripið
til þess ráðs að reyna að gera stjómmálaatburð
úr því að nokkrir framagosar úr Sambandi ungra
Pramsóknarmanna hafa fengizt til að ræða við
þá og birta með þeim sameiginlega yfirlýsingu,
þar sem lagt er til að bæði Framsóknarflokkur-
inn og Samtök frjálslyndra og vinstri manna
verði lögð niður, en 1 staðinn verði stofnaður nýr
flokkur seim sameinist Alþýðuflokknum og verði
„samstundis stærsta og sterkasta stjómmálaafl
þjóðarinnar“ eins og komizt er að orði.
Jjað eina sem forvitnilegt er við þennan atburð
er sú mynd sem hann gefur af ástandinu inn-
an Framsóknarflokksins. Þegar Hannibalistar
buðu Sambandi ungra Framsoknarmanna til við-
ræðna, tók Timinn það afar óstinnt upp. Tómas
Karlsson birti greinar þar sem hann fór hinum
hraklegustu orðum um Hannibalista og leiðtoga
þeirra og tilkynnti Hannibal Valdimarssyni að
þótt hann hefði langa æfingu í því að kljúfa
flokka skyldi hann ekki ætla sér þá dul að hann
gæti klofið Framsóknarflokkinn. Nú er hins veg-
ar komið í ljós að ungir Framsóknarleiðtogar vilja
ganga miklu lengra en að kljúfa Framsóknar-
flokkinn; þeir telja greinilega að hann hafi lokið
hlutverki sínu og beri að leggja hann gersamlega
niður. Meðal þeirra sem kveða upp þann dóm er
Baldur Óskarsson, fjórði maðurinn á lista Fram-
sóknarflokksins í Eeykjavík í kosningunum í sum-
ar! Þetta einstæða fyrirbæri er itil marks um þá
miklu ólgu og óánægju sem magnazt hefur inn-
an Framsóknarflokksins um langt skeið og birzt
í ýmsum átburðum, m.a. klofningi sjálfrar blað-
stjómar Tímans. Þessi ólga er ekki afleiðing af
aðdráttaraflí pólitískra geirfugla, heldur óánægj-
unnar með stefnu og forustu Framsóknar.
|jað er afar athyglisvert að Tíminn hefur ekki
enn sagt aukatekið orð um þá afstöðu ungrá
Framsóknarleiðtoga að það sé nú eitt helztá
nauðsynjaverkið í islenzkum stjómmálum að
leggja Framsóknarflokkinn niður. Þegar Morg-
unblaðið spurði Ólaf Jóhannesson formann um
afstöðu hans, kvaðst hann ekkert vilja segja.
Þannig er ekki annað sjáanlegt en að hinn mikli
leiðtogi setli að svara kröfunni um tortímingu
Framsókarflokksins með hinum sígildu viðbrögð-
um sínum: Já, jó og nei, nei. — m.
Jón D. Jónsson:
Skuldar Alþýðusambandið engum neitt?
„Alþýðusamfoandið sikuldar
enguim neitt . .“ Þcssa hréissá-
legu yífeiý'sineu lætur A.S.Í. flrá
eór íaira í tileíini af því að nú
hefur, eklki vomim fynr, verið
valkið móils á sérkenn ilegu'm
samskiptum þeirrta við feær
stóttir sem þieir teljast brjést-
vöm fyrir.
Um þetita móll hiefur núver-
ið þagað siem fastast í tæp 6
ár eða síðam Hannibal birtiyf-
irlýsingu í Mongunblaðinu vor-
ið 1965, * þar sean hann fevít-
þvoði Alllbýðusamibandsstjóm
með sivipuðuim tilburðum ogá-
Mka yfirlæiti og nú. Síðanriikfi
algjör þögn um máMð. Var
mólstaður þessara virðulliegu
stjómaafierra A.S.Í. svona óað-
finnanlegur að jafnvel þaðtoilað,
sem slkelegglast hafði telkið upp
vörn fyrir verlkalýð, sem varó-
réttri beittur, sá nú enigia á-
stæðu til að leggja þeim mönn-
urn Iið sem hér voru sviptir
launum fyrir langá vinnú við
orfiðar aðstseður rétt fyrirjól-
in?
Og fevað um verfcalýðlsfélög-
in, félögin óklkar, sem unnum
þama að því að Iáta draum
þeiirra um orlofeheimili rætast?
Var það að þeirra óök, að þeim
vaaru spöruð ea 2% húsaverðs-
ins með því að þau verðmæti,
sem fiélagar þeirra höfðu lagt í
húsin með vinnu sirmi slkyildu
standa ógreidd sem ævarandi
miinnisvarði um siðferði flor-
ystumanna verlkailýðslhreyfing-
arinnar? Ætti maður tal við
einhvem af þeim herrum á ár-
inu 1965 varö flátt um varnir
fyrir þessar nýstárlegu laiuna-
ránsaðflerðir. „Já, þetta er
leiðindamál“, og swo ypptu þeir
öxlum og vonuðu að þögndn og
gleymskan mundu sikýla van-
sæmd þeirra.
En snúum ofekur þá að hlut
ASÍ i miáli þessu. föngu áður
en við málaramir hófum vinnu
við ortafsiheimiilin var ASÍljóst,
að verlktalki gæti eklki lolkið
verlkinu fyrir þá uppihæð, sem
tilboð hans gerði róð fyrir.
Kam þar margt til, tilltooðið var
af flestum tallið óeðlilega lágt,
en þar að aulkí höfðu verð-
hæikkanir og tafir, sem verlc-
talki taldi af vanefndum ASÍ
hœlkfcað kostnað.
I samninigi ASÍ við verk-
taka var heimild til að haida
eiftir 10% a£ kostnaðarverði
veriksins, með það fyrir augum
að tryggja greiðslur vinnulauna.
Þó ASÍ vissi vel, hvert stefndi
þegar við hófum störf þar
eystrai, voru okkur engar að-
varanir gefnar. ASÍ virtistlhins
vegar kappsmál aö verðmæta-
aufcning húsanna yrði semmest
vagna vinnu verkamanna og
iðnaðarmanna, áður en okkur
yrði ljóst, ihvað á döiflinni væri.
Sem sagt, að launum dkkar
sikyidi rænt. Að sjóíiflsögðu
grunaði okkuir ekki, að æðlsta
stjlóm verkailýðslhreyfinigairinniar
á íslandi hagaði sér á sivo ó-
hedðarlegan hótt. Ekkd dáttokk-
ur heldur í huig að ASÍ ihefði
ekki neytt réttar síns til að
hailda eftir þeim hluta, sem
átti að tryggja gireiðslu vinnu-
launa. Skymditega er sivoverk-
ið stöðvað. Kom þá í ljós, að
við miálararnir áttum ógreidd
laun milli 30 og 40 þúsund hver,
og aðrir iðnaðarmenn ogvedlca-
rnenn alimildar uipphæðir. ASÍ
bauð okkur mólurunum þá að
Ijúka því sem eftir vair af verk-
inu, sem vair ca. í/5 ihluti, ef
við féllum frá öllum aofoCum
á. hendur þeim fýrir ógréidd
laun fyrk þann hiluita, sem
--------------------------------------$
Frá hinni frægu baðströnd við Svartahaf, sólarströnd Búlgaríu.
Búlgarar hafa hug á auknum
viðskiptum við Islendinga
Búlgarskur verzlunarfulltrúi til fslands
Búlgörsk stjómarvöld sýna
nú í verki mikinn áhuga á
auknum samskiptum íslendinga
og Búlgara á sviði viðskipta- og
ferðamála. Undanfama daga
hefur búlgarski sendiherrann
Gantsév dvalizt hér á landi og
rætt við íslenzka aðila og i lok
naesta mánaðar, aprfl, tefcnr
búlgaskur verzlunairisendifull-
trúi við störfum í Reykjavík.
Gantsóv sendiiherra sagði
bláðamönnum í gærmorgun, að
hann hefði rætt við Þórfliall
Ásigeirsson róðuneytisstjtóra í
viðskiptamálaráðuneytimi, flull-
trúa úoftleiða og Plugfélaigs ís-
lands, fiarustumerin Sambands
iaLenzikra samvinnufélaiga og
Emil Jónsson utann'ldsráðlherra
oJl.. Sagðd hann að Búlgarar
hetfðu huig á að kaupa héðan
fisk og fiskafurðir, uli og ull-
arvörur, gærur og húðiir, en til
íslands gætu þeir selt ávexti,
grænmeti og komvöru, vefnað-
arvöiiu og vélar. Til þess að
greiða fýrir auknum viðskipt-
um þjóðanna hefðu Búlgarar
nú ákiveðið aö senda viðskiptai-
fuMtrúa til ísttands og er hann,
Solaiköv að nafni, væ/itanlegur
í lok aprílmánaðar sem fyrr var
sagt. Fram til þessa hatfa við-
■stoipti Búlgana oig ísttiendinga
verið tiltöOulega lítil; á þessu
ári nema þau tifl. dæmis sam-
anflagt aðedns um 3 milljánum
ístt. króna.
Margir eiga heimboð Búlgara
Gantsóv heflur verið sendi-
herra Búlgara á Norðurlöndum,
þ.e í Danmörfcu, Noragi, Sví-
þjóð og ísflandi ihieö aðsetri f
Stdkkhólmi, sl. 6 ár, en mun
láta af þeiim störtfium síðar á
þessu ári. Á þessum 6 árum
batfá góð samskipti þjóðanna
auikizt mjög, m.a. hafa gagn-
kvæmar heimsóknir náðiheirra
Búlgaríu og íslands siuðttað að
hinu góða samfbandi.
Sendilhertriann slkýrði frá þvi
á blaðamannaiflundinum aö flor-
seta íslands, dr. Kristjóni Eld-
jám og ýmsum öðrum ifomstu-
mönnum á siwiði stjómmála og
stjómsýslu á íslandi haffi ver-
ið boðið til Búttgaríu. Þiannig
á forsætisráðhenra inni hedm-
boð hins búttgarska starfslbróð-
ur. sem kom í oipintoera heim-
sókn til íslands á sfl. ári. Verð-
ur fretoairi áilavöriðun um heim-
sókn ráðlierrans tekin að lofcn-
um þinglkosninigum í júní n.k.
Þó hatfla Búlganar boðið ís-
lenzkri þlngmiannasenddneflnd
heim á áirinu borgarstiórinn í
Soffi'u, hötfluðbaf'g Búlgaríui, hetf-
ur sent Geir HaMgrímssyni
borgiairstjlóina heimiboð, búganska
viðskiptamál aráðuneýtið hefur
boðið ÞórbaMi Ásigeirssyni réðu-
neytissijória titt Búligaríu og loks
heflur BændaiCloikkurinn í Búlg-
aríu boðið send inefnd flrá
Fraimsófcnairtlfljoklknum í -feeÉm-
sókn.
hafði verið unninn. Slkyldu þeir
þá tryggja greiðslu fyrir þann
httuta sieim eftir var. Þessu
höfðingléga boði var bafnað! Á
fundi, sem haldinn var með
stjórn ASÍ og fluMtrúum þeilra
marrna, sem fyrir launatjóni
höfðu orðið við byggingu or-
laflsheimiiianna, skýrði Hamrii-
bal hin furðulegu viðbrögð
ASl með því, að lögfræðingur
sambandsins hefði varað ASÍ
við því að taka ábyrgð álaun-
um starfemanna við orloifs-
heimiilin. Þótti mönnum sið-
fræði lögfræðingsins í vafasam-
ara lagi og undruðust að for-
seti ASÍ skyttdi gera hana að
sinni. Sigursrveinn Jóhannssion,
þáverandi formaður mólaraifé-
laigsdns, aindmættti eindireigið
sjónaiimdðum ASÍ-manna og
tattdi þeim efklkri sœmandi ann-
að en sitanda futtl skil á laún-
um stanfemanna, þar seto ASÍ
í náflrii verikalýðisfélagianna yfir-
tækju verðmæti, sem ógreidd
vinna þessara manna hefði
skapað. Þessari sttooðun
hafnaði stjóm ASÍ algeirttegaog
taldí sflg hafa flufllan rétt til að
líta á þessi ógmddu verðmæti
sem réttmæta eign sina. É@
benti þeirn á að í augum aJlra
sæmilegra manna v.æri þetta
samslkonar verknaður og að
fcaupa eða taka upp í sfcuttd
hlut, sem maður vissi aðværi
sitolinn. Köm til aMsnarpra
orðaskipta og wairð flátt um
kveðjur. í hinum vandræða-
legu tittraunum tiH að afflsaka af-
sitöðu sína haffla þeir gefið í
slkyn að með því að lögfræð-
irigur okkar haffli gert krþlflur í
þrotaibú verlctaka, gætum við
þar aí leiðandi ekki gert kröf-
uir til ASÍ jaífnfrámt. Eins og
hér sést að framan og fttestir
vita. hafði ASÍ haiflnaö krötflum
okkar Iðnigu áðuir en lögflræð-
ingurinn hóf afsttdpti af imól-
inu og er því sú skýring á af-
stöðu þaitrra btteklking ein.
AMar tilraunir táH að fá ASÍ
til að breyta alfstBðu -—ainwi
reyndust árangurslausar, og
þegar verki við orlofflsheimittin
vár lokið og húsin tilíbúin, vöru
þau afflhent þeim fléttöigum, sem
sótt höfðu um þau eins ogekk-
ert væri við eignarréttinn að
arthuga. Ég dreg mjög í efa að
féttagsimönnum viðlcomandi fé-
laga haifi nokkuim tíma verið
sttcýrt satt ag rétt flrá öttttum
gamgi mólla í samlbandi við
þasisar by ggingaTfram kvæmd ir
ASÍ. Ég díreg ernnig stórtteiga í
effla aö meirihluti þes® attlþýðu-
fflólllks, sem aðilld *á að orloffls-
heimilum þessum helfði sæt.t
sig við að vera talinn eáigiandi
að og dvelja í húsum sem þann-
ig eru til loomin, að féttaigar
hans hefflðu veirið rændir arði
vinnu sinnair við byggiingu
þeirra. Ef svo reyndist, hef ég
gert mér rangar hugmyndir um
siðferði ísilenzks verkalýðs
Það er vant að sijá hvaðknýr
kunna florustumenn í veirkttýðs-
hreyfingunni til slíkra verka.
Um þessi nöfn stóð þó eintí
sinní nófckur Ijómi veignakjarks
þeirra oe einbeitnj í barátti,
fjrrir rétti og bættum kiörum
íslenzlfcrar allþýðu. Engarhroka-
fulMar yfirlýsingar sem aðerns
þera sttasmri saimvizku vitni. né
flótti bak við lagiakróka. sem
eikki eiga sér neina stoð í rétt-
laatlslkennd íslenzlks aillbýðufólks
geta endtuirlheimt þann Hóma.
Það veröur aðeins gert með þvi
að játa að hér var ranglegia!
hattdSð á máttum. Það er engin
minnltún áð Viðurkenna rnis-i
töfc sín. Ög það er það eina,
sem stjðm ASÍ getur gert, efl
hún viM endluirheimta þaðtraust
sém hún ernu sinni naut með-
al launamanna.
Jún D. Jónsson.
(l'BíJNAÐARBANKINN
—- <*i’ Itaitki ftolk-siii*