Þjóðviljinn - 24.06.1971, Blaðsíða 5

Firmmtudagur 24. júní 1971 — ÞJÖÐVILJINN — SlÐA g
Rekstur dótturfyrirtækis Sölumiðstöðvar hraðfrystihúsanna í Bandaríkjunum, Coldwater Seafood
Corporation gekk vel árið 1970. Undirbúningur sr nú liafinn að stækkun fiskiðnaðarverksmiðju
Coldwater í Cambridge, Maryiand, en myndin er tekin í verksmiðjunni.
Framleiðsla hraifrystihúsa
innan SH 74.649 lestir '71
Á síðasta ári, 1970, nam
heildarframleiðsla hraðfrystra
sjávarafurða hjá frystihúsum
innan Sölumiðstöðvar hrað-
frystihúsanna 74.649 lestum,
sem var 9,2% meira en árið
áður. Framleiðsla frystra fisk-
flaka og fiskblokka nam 56.865
lestum og var bað 4,8% aukn-
ing frá árinu 1969. Þá varð
og mikil aukning i frystingu
humars, rækju og skelfisks
F ramleiðsla eftir landsMut-
um var sem hér segir: lestir
Vestmannaeyjar ......... 15.038
Suðumes ............... 10.650
Hafnarfjörður ........... 3.943
Reykjiavík og aiustainfj. 10.043
Akranes ................. 3.737
Breiðafjörður ........... 3.147
Vestfirðir ............. 15.198
Norðurland .............. 9.020
Austfirðir .............. 3.917
Framleiðsluihaestu frystihús-
in innan S.H 1970 voru: lestir
Fiökiðjan h.f. Vestm. 4.253
Hraðfrystist. Vestm, h.f. 3.631
Vinnslustöðin h.f. Vestm 3.393
Útg.fél. Akureyringa h.f. 3.268
ísfél. Vestm.eyjia h.f. Ve. 3.225
Fyrstu 4 mánuðir ársins
Framleiðsla S.H. frá 1. janú-
ar til 30. apríl 1971 var 28.794
lestir sem var 12,6% minna
en á sama tíma í fyrra. Mest-
ur varð samdrátturinn í fram-
leiSslu hraðfrystihúsa í Vest-
miannaeyjum, 2.710 lestir, siem
var 32,5% minna en á sarna
tíma í fyrra. Á Austfjörðum
jókst framleiðsdan úr 514 lest-
um í 1.296 lestir.
Útflutningurinn 1970
Útflutningiur S.H. árið 1970
var 80.685 lestir, sem var
19,2% meira en árið áður. Að
verðmæti var útflutningiurinn
4.131 milj. króna (cif).
Af verðhæiktounrjm hrað-
frystra sjávarafurða 1970
greiddi S.H. í Verðjöfnunar-
sjóð fiskiðnaðarins 241,7 milj.
króna.
Eftir helztiu mörkuðum
skiptist útfflutningurinn sem
hér segir: lestir
Bandaríkin ............. 43.280
Sovétríbin ............. 19.700
T ékkóslóvakiía ........ 2.461
Bretiand ............... 2.937
V-Þýzkaland ............. 1.546
Að magni jókst útflutning-
urinh til Bamdaríkjanna um
22,5% og til Sovétríkjanna um
9,1%.
Fryst fiskflök og fiskbloikk-
ir voru megin-uppistaðan í út-
flutningsverðmætinu, og fór
svo til öill þessi framleiðsla
til Bandaríkjanha og Sovét-
ríkjanna.
Heilfrystur fiskur, en í þeim
afurðaflokki er einniig heil-
frystur flatfiskur. fór einkum
til Sovétríkjanna Og Bretlands.
Aðalmarkaðir fyrir humar,
rækju og skelfisk voru í Bandia-
ríkjunum. Bretlandi. ftalíu og
Sviss.
Rekstur fyrirtækis S.H. í
B andáríkj unum Coldwater Sea-
food Corp., gekk vel árið 1970.
Heildarverðmaéti seidra afurða
var 4.086 milj. króna, sem var
47,8% meira en árið áður.
Að magni jókst vörusala fyr-
irtækisins um 27,9% og vtar
48.896 smál.
Undirbúningur er hafinn að
stækkun fiskMnaðarverksmiðju
Coldwáter í Camibridge, Mary-
land, og er um að ræðá tvö-
földun á stærð þeirrar, sem nú
er fyrir.
Ndkkur söluiaiukning varð
til Bretlands og Vestur-Evr-
ópu frá árinu áður. Fyrirtæki
S.H. í London, Snax (Ross)
Ltd., rekur 27 „Fish and Chips“-
búðir í London og var heild-
arvelta þeirra á s.l. ári 57,9
milj. króna.
Verðlag hraðfrystra sjávar-
afurða fór hæikkiandi á öllium
helztu mörkuðum á árinu 1970
og er þess vænzt að verðlag
haldist stöðugt á yfirstandandi
ári.
í stjóm Sölumiðstötðvar hrað-
fryistihúsanna fyrir starfsárið
1970 voru á aðaJfundinum í vor
kjömir: Einar Sigurðsson, Ein-
ar Sigurjónsson, Finnbogi Guð-
mundsson, Gíslá Konráðsson,
Guðfinnur Einarsson, Gunnar
Guðjónsson, Ingvar Vilhjálms-
son, Sigurður Ágústsson og
Tryggvi Ófeigsson.
Reka hvorir ;
aðra heim
MOSKVU, LONDON 22/6 —
Brezkia utanríkisráðuneytið til-
kynnti það á þriðjúdag, að
tvedmur sovézkum diplómötiim
hefði verið vísað úr landi fyrir
sakir njósna. Samtímis var til-
kynnt í Moskvu, að tveimur
háttsettum mönhum við brezkia
sendiráðið hefði verið skipað úr
landi vegha starfsemi, sem; ekki
samræmdist stöðu þeirra.
Hernaðarástand
ríkir í Bólivíu
LA PAZ 22/6 — Stjómin í
Bólivíu lýsti í gærkvöld hemað-
arástandi til þess að komá í veg
fyrir, að hún sagði, samsæri
gegn Juan Torres, forseta. Her-
lögin verða einnig til þess, að
ekki verður leyft að baldia þing
verkamanna, námsmanna og
bænida, sem hefjast áttá síðari
hluta þriðjudags.
Innanrikisráðhérrann, Jorge
Gallardo. lét svo um mælt yið
fréttamenn, að hersveitir, sem
taldar væru trúar Torres hers-
höfðingja, væru nú á leið tE
La Paz. Hann kwað filest bendia
til þess, að samsærið gegn stjóm-
inni ætti sér rætur í annarri
stærstu borg landsins, Coohab-
aimja.
Starfsemi fjögra stofnana SÞ á síðastliðnu ári
Frá skrifs’tofu upplýsingadeildar Samein-
uðu þjóðanna í Kaupmannahöfn hefur Þjóðvilj-
anum borizt yfirlit um margháttaða stárfsemi
nokkurra stofnana innan vébanda S.Þ. á síðasta
ári. Er þar ýmsan fróðleik að finna, sem ásitæða
þykir til að birta, en stofnanir þessar eru: Al-
þjóðaheilbrigðismálastofnunin (WHO), Matvæla-
og landbúnaðarstofnunin (FAO), Alþjóðavinnu-
málastofnunin (ILO) og
stofnunin (UNESCO).
WHO
Tvö alþjóðileg eftirlitskerfi —
annað til að mæla magn loft-
mengunair og hitt til að skra og
vara við skaðlegum áihrifum
lyfja — voru meðal þeirra
verikefm sem Alþjóðahefflbrigð-
ismál astofnu.n in (WHO) voru
falin til viðbótar fynri verkefn-
uim, sem varða söínun og dneiif-
ingu upplýsinga um heim allan
um aðstæður sem hafla áhrif
á heilsufar manna.
Kenfið tffl að fýlgijast með og
rannsaka lciftmengun er í hönd-
um tvaggja miðstöðva í London
og Wasihington, þriggja svæðis-
sitöðva í Moskvu, Nagpur og
Tókíó og 20 rannsióknarstofnana
viðs vegar um heim.
Eftirlitið með akaðsamlegum
áhriflum lyfja verður í tenigsl-
wm við aöalstöðvar WHO í
Menningar- og vísinda-
Genf, og er búizt við að staæf-
semin hefjdst á þessu ári. Fyrri
reynslá hefur fært naönnum
heim sanninn um það, að ekki
er hœgt að sjá eða segja flyrir
alla fýlgilkiviMa niýs læknisiyfs
með því að reyna það á dýr-
um eða gera tilraunir með það
á rannsótonartstoíum. Þess
vegna er nauðsynlegt að halda
uppi kei’fisbundnu eftiriiti með
nýjum lyfjum sem koma á
markaðinn.
Starfeemi WHO í samlbandi
við baráttuna giegn sjúkdiómum
kostaði 67,6 miiljónir dollara
og tók meðal annars tffl eftir-
lits með og baráttu gegn srndt-
andi sjúkdómum (malaría. kúa-
bóla, berklar, trakóma, holds-
veiki, kólera o.fl.) og etfttingu
og samræmingar lœknisfræði-
legra rannsókna og tilrauna.
1 hjálp siinni við aðildarríkin
liagði AHþjlóöahefflbrigðism'ála-
stofniunin sem fyrr meginá-
herzlu á efldngu og þróun inn-
lendma heilsuvemdarstöðva og
menntun og þjáilfun lækna og
hjúkrunarliðs,
Yfir 100 ráðsteflnur, þing,
fundir og námslkeið af ýmsu
tagi voru haldin á vegum WHO
árið 1970 titt að auðvelda og
örva ailiþjóðleg stoipti á viðhiarf-
um og reynstu í laalknisfræði og
heilsugæzlu um heim allan.
Svo var sérsitötoum sjóöi
Sameinuðu þjóðanna fýrir
fóttksfjöl'gumrvandamáil (UNF-
PA) og sænsku hjéttpairstofnun-
inni SIDA ifýrir að þatoka, að
hesgt var að auka og effla sitarf-
semi Ailþjóöaheilíb'ri gðismdla-
stafnunarinnar á sviði fjöl-
skylduéætilaina og tatomiörkunar
barneigma. 40 land þáigu hjáttp
á þessu sviðd árið 1970 — og
bedndist hún fyrst og fremsit að
faiglegri menntun og vísinda-
rannsóknum.
Haldið var 23. þing Alþjóða-
heilbrigðismállastaEnunariinnar í
Genf, sem samlþykkti fiárhiags-
áætlun fyrir árið 1971 að upp-
hæð 73,2 mffljarðar dollara.
FAO
1 júní 1970 hélt Matvæla- og
landbúnaðarstaflnun Sameinuðu
þjóðanna (FAO) aðra attþjóða-
ráðstefnu sína um matvælaá-
stand heimsins í Haag, ogtocxmiu
til hennar 1800 þátttakendur,
þar af 600 frá vanþróuðum
löndum. Meðal helzbu umræðu-
efna, sem fjaOlað var um á réð-
stefnunni, vom umhvenfisvemd,
sambanidið miilli betri Mfelkjara
og hiolllara mataræðis, verzlun-
arpólitík cng httutverlk æskunnar
í þróunarsitarfiniu.
FAO hólt uipp á 25 ára af-
mæii sitt í nóvemiber 1070.
Addeke H. Boerma fnam-
kvæmdastjóri rifjaði upp sitairf-
semi stafnunarinnar á liðnium
aldtarfjólrðungi og sagði, að erfr
itt væri að geifa nétovæmar töl-
ur, en samikvæmit fljótlegum
útreikninigum virtist sem fjár-
magn staflnunanininiar til tælkni-
hjáttpor og frumifjárféstinigar —
að meðtöldum framlögum flrá
ríkisstjómum móttölkulliandanna
— nœmi um einum mffljarði
doillana fram til þessa. Seinni
fjárfesiting er svo aftur komdn
uppí um það bil tvo miljanða
dottlama.
Á árinu 1970 niámu útgtiöJdl
PAO tffl reglulegrar starfsemi
sinnar 36 miffljónum dollara.
Ennfromur hatflði stofmunin á
hendi stjóm verfcetflna iyrir
Þróun a ráætlu n Samieinuöu
þjöðanna (UNDP) og flram-
livæmd þeirna í hinum ýmsu
löhdum, og tiii þeirra runnu 71
miiljón dollara. Innan ramma
Herferðar gegin hungri hafði
FAO á hendi framkvæmd 137
verkefna Af þeim voru 80 ný
verkeflni, sem Herferð gegn
hungri studdi með 3 milj. dkffll-
ara flramlagi.
Á árinu 1070 voni veifctir 800
námsstyirtoir. Siðan 1951 heffur
FAO veiifct samtals um 8.700
námsstyrtoii. FAD ábtá þátt í að
skipulleggja og rettoa 37 flrseðslu-
miðstöðvar með samtatts 750
þáfcttakendium. Ennfremur voru
þrjár miðstöðvar stoipulagðar i
samvinnu við Attþjóðatojam-
arkustofnunina (IAEA).
Á fjárhagsiárinu 1969/1970
veifcti Allþjóðalbanlkinn og etofn-
anir hans lán og gjaildlflresti,
sem samtals námu 275 rrtilj.
dotttt. til 21 vorkeEnis, sem FAO
höflur étt þátt í að samþykkja
Og undiirhúa.
Frá 1. janúar tffl. 30. nóvemr
ber 1970 veitti Attheimsmat-
viæiaiáiæitlluiniin (WFP). sem lýtar
sameáginleigri stjóm Sameinuðu
þjdðalnna og FAO, 270 mfflj.
dioOttaira til 90 þróunarverkeflna
og 13 miljlóinár tffl. 20 neyðar-
úrræða.
ILO
A árimu 1970 gerði Alþjóða-
vimnumálllastotfinunán (TLO)
flyrota meiriháttar ráðstaflanir
gegn atvinmuleysi í heirmniuim,
sem er að verða ískyggflegt
heimsivandamélL
Þessar ráðsbaíainir voru geirð-
ar í Kottomlbiu, þar sem Al-
þjóðajvinnumélastorifsrt;. gerði
í samvinnu vdð rítoisstjóm
landsins uimiflangsmfflda rann-
sóttm á efnahagslegu og félags-
letgu ástandd í landinu og lagði
flram þráumaráæthm, sem hafði
að marikmiði að útvega sem
allira fflestum landsmönnum at-
vimnu.
Slkýrsttan — Towards FulEl
Employment — er hin fyrsta
siinnar tegundar sem byggð er á
rannsókn einstaks lands innán
ramma þeirrar heámsáæfflun-
ar um aibváranu handa öttlurn
sem ILO hetflur gert. Sfcýnslan
gæti ef tál vitttt. ernmig veitt öðr-
um löndum laiusmir á stnum at-
vinnuörðugleifcum.
Alþjóðaivinnumálaráðsteflnan
kom saiman í júní og samþytokrtá
nýjan sáifctmála um árlegt -laun-
að flri frá stortflum. Ráðsteflnan
samþyiklkti einnág sátfcmála og
tfflmætti um lágmaitosttaun, eink-
um með hliðsjón af vanþróuðu
löndunum, og táttimæli um sór-
stok tflærðsttunámskeið og
vimnuáæfflan ir flyrir eeslkiulýðinn
með tfflliti tffl þróunarviðleitni-
innar. Enn flremur samþykkrtá
riáðsteflnan élyitotan um réttindi
flaigfléilaga og semlbamd þeirra
við ailmenin borgaratteg réttindi.
1 ottctóber eflndi Albjóða-
vinnumáttaráðsiteflnan til sér-
srtalkrar ságlingaráðstefnu —
þeiirrar tfýrsita sininar tegundar
síðan árið 1958. Þar voru sam-
þýkitobar efltirflairandi reglur:
sáttmáli og tfflmætti um táttm-
trn slysa, sáttmáli og tvenn tffl-
maeli um ástand slkipsKlefa flyr-
ir áhaflnir sttripa, loftkælingn
og eftirlit með slkaðlegum hé-
vaða, títtmastti um atvinnurvanda-
mál, tilmæli um faigléaa
Franihald á 1 síðu.