Þjóðviljinn - 10.08.1972, Blaðsíða 5

ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 5. Fimmtudagur 10. ágúst 1972
Fréttir af
fiskveiðum
og fiskvinnslu
erlendis
fiskimál
^eftir Jóhann J. E. Kúld^
Neðansjávarútvarp
við fiskveiðar
Ný-Sjálendingar eru ekki mikil
fiskveiðiþjóð, og aðeins fáar
dýrar fisktegundir, svo sem hum-
ar, krabbi og túnfiskur hafa verið
nýttar þar á miðum fram að
þessu af landsmönnum sjálfum.
Þrátt fyrir þessar staðreyndir þá
hafa ný-sjálenzkir fiskimenn
tekið nýlega i þjónustu sina al-
gjörlega nýja og áður óþekkta
tækni við túnfiskveiðar. Þessi
nýja tækni er i þvi fólgin, að þeim
heí'ur tekizt að taka upp á segul-
band hljóð þau sem túnfiskurinn
gefur frá sér neðansjávar, þar
sem hann kemst i æti.
Túnfiskveiðiskip notar svo
hljóðupptökuna á eftirfarandi
hátt, þar sem túnfisks verður vart
á miðum; Settur erá flot Iéttbátur
frá veiðiskipinu, búinn tæki sem
endurvarpar hljóðupptöku tún-
fiskanna gegnum hátalara sem
sökkt er niður i hafið. Tún-
fiskurinn rennur á hljóðiö og
myndar torfu eins og um mikinn
ætisblett i hafinu væri að ræða.
Þegar hér er komið sögu, þá fer
veiðiskipið af stað og umhringar
torfuna. en túnfiskurinn biður ró-
legur á blettinum og áttar sig ekki
á þessum vélbrögðum mannanna.
Rekstur
verksmiðjutogara
virðist ganga vel
Bráðlega kemur á markað i
Bretlandi nýtt vörumerki á frosn-
um fiskflökum, sem ber heitið
..Seafridge". Þetta vörumerki
var nýlega skrásett af
Brekkes/Seafridge Ltd. sem er
eins konar systurfélag Newington
Trawlers of Hull. En það félag
hefur nýlega gengiö til samvinnu
við norsku verksmiðjutogaraút-
gerðina Gadus AS i Haugasundi
og kanadiska félagið Mapleship
Ltd.
Fyrsti verksmiðjutogari
þessarar samsteypu, algjörlega
nýtt skip, smtðað hjá A.M. Liaaen
AS i Álasundi, er nú kominn út i
fyrstu veiðiferðina og ber það
nafnið Seafridge Osprey. Skipið
fór á miðin i vor og áætlun skips-
ráðenda er sú, að losa farm af
frosnum flökum einhverntima i
ágústmánuði i Hull.
Annar verksmiðjutogarinn i
röðinni átti að sjósetjast nú i júli-
mánuöi. Þriðja verksmiöjutogara
þessarar samsteypu á svo að
hleypa af stokkunum i janúar n.k.
Þetta eru allt skip smiðuð eftir
sömu teikningu, hjá A.M. Liaaen
AS i Álasundi. Sagt er, að allir
þessir þrir verksmiðjutogarar
séu eign hins norska og hins
kanadiska félags og hafi verið
meiningin i upphafi að þeir yrðu
gerðir út frá Noregi, en þar sem
ekki náðust samningar við norsk
yfirvöld, sem eigendur töldu við-
unandi, þá var tekin upp sam-
vinna við hið brezka útgerðar-
félag og sigla skipin undir brezku
flaggi.
Þess má geta að norska út-
gerðarfélagiö Gadus AS á og rek-
ur tvo verksmiðjutogara frá
Noregi, sem vinna fiskinn um
borð i blokk, sem siðan hefur
verið söguð niður i neytendaum-
búðir hjá frystifyrirtækinu Iglo i
Haugasundi. En hjá þvi fyrirtæki
hafa að jafnaði unnið um fjörutiu
manns, sem breyta blokkunum
sem hinir tveir verksmiðju-
togarar Gadusútgerðarinnar
koma með að landi. i verðmeiri
framleiðslu.
Fmdus notar kassa
undir allan fisk
Ég var spurður að þvi nýlega af
málsmetandi manni i sjávarút-
vegsmálum, hvort það væri rétt,
að hið mikla fiskiðjuver sem
Findus rekur i Hammerfest i
Noregi, væri hætt að nota kassa
til geymslu á tsvörðum fiski um
borð i skuttogurum sinum.
Ég gat frætt þennan mann á
þvi, að þetta er ekki rétt og hefur
við engin rök að styðjast. Þessu
til staðfestingar get ég upplýst, að
nýjasti Findustogarinn sem af-
hentur var fyrirtækinu i s.l. júni-
mánuði frá skipasmiðastöð i
Kristianssundi hann var með inn-
réttaða fiskilest fyrir kassa, sem
raðaö er á uppskipunarfleka um
leiö og fiskur er isaður i kassana.
Ég tel rétt að þetta komi fram,
þvi fleiri hafa spurt mig þessarar
sömu spurningar. Þá er einnig
rétt að það komi fram, að það er
reglugerðarákvæði i Noregi, að
fiskur skuli geymdur isvarinn i
kössum i fiskilest veiðiskipa
meðan á veiðiferð stendur og
skipast upp i kössum sem settir
eru inn i kældar geymslur og
þannig biða vinnslunnar.
Findus-iðjuverið i Hammerfest
var eitt af fyrstu fyrirtækjunum i
Noregi sem byrjaði aö geyma
isvarinn fisk i kössum, bæði um
borð i skipunum og eins i landi,
áður en þessi geymsluaðferð var
lögleidd i Noregi, svo þetta fyrir-
tæki hefur langa reynslu að baki i
þessum efnum.
Fiskafurðaútflutningur
Norðmanna 1972
Samkvæmt norskum toll-
skýrslum var fiskafurðaút-
flutningur frá 1. janúar til 17. júni
i ár þessi, á eftirtöldum sjávar-
afurðum:
Hraðfryst fiskflök, ýmsar
tegundir 44,627 tonn
Heilfrystur fiskur, ýmsar
tegundir 8,520 tonn
Óverkaður saltfiskur (þorsk-
ur) 28,581 tonn
Fullverkaður saltfiskur, ýmsar
tegundir 25,691 tonn
Skreið, ýmsar tegundir 3,880 tonn
Niðursoðnar og niöurlagðar fisk-
afurðir 12,494 tonn
Þegar athuguð eru markaðs-
löndin þá kemur þetta i ljós:
Bandarikin kaupa langstærsta
hluta fiskflakanna, þar næst kem-
ur Bretland og Norður-trland,
þriðja markaðslandið í röðinni er
Sviþjóð og hið fjórða Finnland.
En fimmtán lönd eru skráð sem
kaupendur norskra hraðfrystra
fiskflaka.
Stærstu kaupendur heilfrosins
fisks eru Vestúr-Þýzkaland og
Japan, en ellefu lönd eru skráð
sem kaupendur að þeirri vöru-
tegund. Stærstu kaupendur
óverkaðs saltfisks eru: Spánn,
Frakkland og ttalia, en alls eru
markaðslöndin tiu. Stærsti kaup-
andi að fullverkuðum norskum
saltfiski er Brasilia, næst koma
svo Portúgal, Jamaica,
Dominiknska lýðveldið, og
Portúgalska vestur Afrika, en
alls eru átján lönd skráð, sem
kaupa fullverkaðan saltfisk frá
Noregi. Stærsti kaupandi
norskrar skreiðar er ttalia, en
annars dreifist skreiðarút-
flutningurinn á tólf lönd.
Framhald á bls. 11.
Kaupfélag Eyfirðinga býður upp á alhliða þjónustu. Það
er því ekki nauðsynlegt að íþyngja sér með of miklum
farangri i sumarleyfisferð til Akureyrar. Hinar ýmsu við-
skiptadeildir KEA sjá yður jöfnum höndum fyrir öllu, sem
viðkemur ferðalögum, hvort sem um er að ræða útivist
og tjaldbúðalíf, eða húsnæði og fæði í bænum. í öllum
bæjarhverfum finnið þér kjörbúðir vorar, sem fúslega
aðstoða yður við val lystugra og nærandi matvæla í nest-
ið. Og mörgum þykir handhægt og gott að fá sér heitan
mat á Matstofu KEA og nýlagaðan kaffisopa. Þeir, sem
hærri kröfur gera, kjósa að búa á Hótel KEA og neyta
þar veizlumatar að eigin vali.
Kaupfélag Eyfirðinga óskar yður góðs og endurnærandi
sumarleyfis og vill með þjónustu sinni stuðla að þv(, að
svo megi verða.
KAUPFELAG EYFIRÐINGA AKUREYRI
AÐALSKRIFSTOFA: HAFNARSTRÆTI 91-93 - SlMI (96)21400 (SAMBAND VID ALLAR DEILDIR)
Sumarleyfi eru hverjum manni nauðsynleg tilbreyting frá
önn og áhyggjum. Það er því mikilvægt, að þau verði fólki
til sem mestrar ánægju og hressingar.
Fá héruð eru veðursælli en Eyjafjörður. Fleisuleg bænda-
býli vekja ferðamanninum nýja trú á glæsta framtíð ís-
lands.
Akureyri er hin sjálfkjörna bækistöð gesta héraðsins, og
hefur upp á flest það að bjóða, sem hugurinn girnist.