Þjóðviljinn - 23.03.1974, Qupperneq 8

8 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugadagur 23.marz 1974.
4* m
Hallveig Thorlacius
Jón Helgason lét eitt sinn
þau orö falla, að í hugvís-
indum væri hægt að sanna
allt. Mér duttu þessi orð í
hug, þegar ég las ,,Rabb"
Daviðs Oddssonar í Lesbók
AAorgunblaðsins á sunnu-
daginn var. Það er hægt að
sanna allt, ef maður gefur
sér viðeigandi forsendur.
Þessi ungi maður segist vera
sannfærður um, ,,að rauðsokkur
hafi frá upphafi gengið vitlaust til
verks hér á landi. Þær einbeittu
sér i fystunni að rógi um húsmæð-
ur og reyndu að sannfæra fólk
RÓGUR UM
HÚSMÆÐUR?
um, að það starf væri til þess fall-
ið að auka forheimskan og nær-
sýni kvenna”. „Málstaður þeirra
er ekki slakur”, heldur hann á-
fram, ,,en þær konur, sem komust
þar i forystu i öndverðu, hafa
unnið baráttumálum sinum
meira ógagn en gagn”.
Auðvitað hafa rauðsokkur
„gengið vitlaust til verks”, ef það
væri rétt, „að þær hafi einbeitt
sér að rógi gegn húsmæðrum”.
En er þetta þá rétt? Eg þykist
ekki fylgjast verr með málflutn-
ingi Rauðsokkahreyfingarinnar
en hver annar, og ég hef aldrei
orðið vör við, að hann einkennist
af hnjóðsyrðum i garð húsmæðra
eða þeirra starfa. Kannske getur
Davið Oddsson flett þvi upp fyrir
mig og sýnt mér og öðrum hvar
þessi rógur hefur birst. Það hlýt-
ur að vera af nógu að taka, eða
hvað?
Það kann vel að vera, að ein-
stakir meölimir Rauðsokkahreyf-
ingarinnar hafi i hita baráttunnar
talað illa um heklunálar, án þess
að ég viti til þess. En það ber þá
að skoðast i stærra samhengi.
Það er nefnilega ekki sama hvort
konan hefur valiö sér húsmóður-
starfið af frjálsum vilja, vegna
þess að henni þyki það skemmti-
legasta starfið, eða af einhverjum
öðrum ástæðum. Mörgum kon-
um, og raunar körlum lika, finn-
ast heimilisstörf skemmtilegri en
önnur störf, og ég trúi þvi ekki, að
rauðsokkur séu svo illa innrættar,
að þær hafi neitt við það að at-
huga. En það er ekki mergurinn
málsins. Jafnrétti kynjanna er
fólgið i þvi, að réttur konúnnar til
að velja sér starf sé sá sami og
réttur karlmannsins. Að hún fái
raunverulega tækifæri til að
velja, en þurfi ekki alltaf að taka
tillit til ótal hluta áður en hún
velur. Og á meðan þvi er ekki náð
er eðlilegt, að fórnarlömbin reyni
að klóra i bakkann. Og fórnar-
lömbin eru ekki bara konur,
heldur lika karlmenn og börn.
Þetta skilja nú æ fleiri. Þetta er
ekkert einkamál fyrir konur.
Kvennmannsleysi
Framsóknarf lokksins
Ég get ekki sillt mig um að fara
nokkrum orðum hér neðanmáls
um Eystein og konurnar i Fram-
sóknarflokknum. Davið lýsir
nefnilega á svo átakanlegan hátt
viðskiptum þeirra i þessu sama
„Rabbi”. Það verður að skrifast
á reikning blaðamanns, ef hann
hefur þetta ekki rétt eftir Ey-
steini:
„Hann og flokksbræður hans
hefðu, rétt eins og andstæðing-
arnir, gengið milli Sigriðar,
Helgu og Láru og hvað þær nú
hétu allar, grátbeðið þær og
dekstrað, jafnvel bölsótast i þeim
um að ljá máls á að taka sæti á
listum fyrir alls konar kosningar.
En hversu lengi sem þeir hafi
þvælst á eftir þeim með grasið i
skónum þá gekk ekkert. Þær hafi
ekki látið plata á sig þingsæti”.
Davið kann að hafa fært þetta i
stilinn, en eitthvað hlýtur Ei-
steinn að hafa sagt i þessa áttina.
Enginn neitar vist þeirri stað-
reynd, að konur eru óeðlilega af-
skiptalausar um stjórnmál. En
það er fráleitt að draga upp svona
einhæfa mynd af ástandinu. Það
eru mjög margar konur, lika inn-
an Framsóknarflokksins, sem
hafa áhuga á stjórnmálum. Og
það eru þó nokkuð margar konur,
sem langar til að taka virkan þátt
i starfi Framsóknarflokksins, og
þær konur eru til sem vilja kom-
ast á þing. En það er ekkert pláss
íyrir þær nógu ofarlega á listum
til að þær hafi von til að komast
inn.
Ég hef orðið vör við, að það er
vaxandi óánægja meðal kvenna i
Framsóknarflokknum. Þeim
finnst þær hvergi komast að, þar
sem ákvarðanir eru teknar. Sum-
ar eru jafnvel stundum að hugsa
um að ganga i Alþýðubandalagið,
af þvi að þeim finnst, að þar riki
meira frjálslyndi i þessum efnum
(sem okkur finnst að visu mætti
vera meira).
Nú er óöum verið að sjóða sam-
an framboðslista til bæja- og
sveitastjórnakosninga. Kannske
forystumenn Framsóknarflokks-
ins fari nú aftur á stúfana og
„þvælistá eftir þeim með grasið i
skónum”. Við skulum vona að i
þetta sinn hafi þeir erindi sem
erfiði. Hallveig Thorlacius
Laust star
Starf fangavarflar við Hegningar-I
húsið í Reykjavik, er laust til um-l
sóknar. Umsóknir ásamt upplys-r
ingum um fyrri störf sendist skrif-l
i stofu sakadóms ReykjavikurJ
i Borgartúni 7. fyrir 28. marz n.k.
Yfirsakadómari.
Laust starf
■starf símastúlku við sakadóm l
■ Roykjavíkur or laust til umsóknar. |
■Um.sókn um starfið ásamt upplýs-l
linKum um aldur os fýrri störf send-|
list skrifstofu sakadóms Reykjavík-
|ur. Borpartúni 7 fyrir 15. þ.m.
Vfirsakadóniari.
ósamræmi
Hversvegna þetta
ósamræmi 4 starfsheitum?
spyr „Vöröur”og sendir þess-
ar auglýsingar frá yfirsaka-
sómara, sem birtust i blöðun-
um sama daginn. Ég veit ekki
betur en starfiö við simann
kallist i samningum rikis-
starfsmanna sima varsla og
viðkomandi þá sima vöröur.
Spjallaö við
sellókonurnar
í Sinfóníuhljómsveitinni
er fyrirsögn bréfs frá Les-
anda Vikunnar, sem vitnar i
grein 9. tbl. Vikunnar 1974,
þar sem segir: „Finnst ein-
hverjum það ef til vill skritið,
þvi sellóið hefur yfirleitt ekki
verið talið „kvenlegt” hljóð-
færi”.
Þá vitum við það, segir
bréfritari. Ókvenlegt að hafa
hljóðfæri milli fóta sér. Og
samkvæmt þvi ekki ó-
karlmannlegt að gera slikt hið
sama. Loksins kom mæli-
kvarðinn.
F jölsky Idupólítík
Og hér er aftur bréf um já-
kvæðummæli i Vikunni (2. tbl.
’74):
„Mér finnst til dæmis raun-
hæf sambúð ungs fólks ætti að
vera skilyrðislaus undanfari
þess, að fólk stofni til þess
réttarsambands, sem hjóna-
band er. Auk þess finnst mér
þessi fjölskyldupólitik löggjaf-
ans, þ.e. að reyna að ýta undir
stofnun hjúskapar hjá fólki
með ýmsum ráðum, ekki eiga
lengur rétt á sér. Fólk i nú-
timaþjóðfélagi litur á sjálft sig
sem einstakling. Falleg orö
prestsins eða misjafnlega vel
hugsuð heit eiga ekki að vera
grundvöllur að skattaivilnun
eða sí’ofnun erföaréttar milli
maka. Sambúð fólks i t.d. 3 ár
væri aö minu mati mun eöli-
legri grundvöllur”.
Þessi klausa er tekin upp úr
viötali við Gisla Baldur
Garðarsson sjónvarpsþul með
meiru. Þarna orðar Gisli
hugsun og atriði, sem áreiðan-
lega eru að velkjast fyrir
mörgum og margir finna til
þvingunar I sambandi viö.
Þetta er árátta að viðhalda
fjölskyldumynstri, sem er
hætt að henta þorra fólks. Ein-
staklingar eru spyrtir saman i
einingar, sem siðan eru látnar
bera uppi sameiginlegar
skatta álögur. Mjög liklegt að
sum hjónabönd gliðni vegna
þessa þrýstings utan frá og
fólk vilji endurheimta frelsi
sitt á ný. Hjúskapur okkar og
fjöiskyldumál, eru okkar
einkamál, og löggjafinn á
ekki að vera með fingurinn þar
á inilli. Sem einstaklingar við
margvislegar einkaaðstæður
t.d. einhleypingar eða fjöl-
skyldufólk, myndum viðheild-
ina.
IIJE.
SVAR MITT
EFTIR BILLY GRAHAM
VIB llofum n-rl8«ifl f MulUn llma. oc milurlnn mlnn cr »8
hrrjMl *ifl að kuma undir sík fAlunum. lltrrnÍR Krl tK
hjílpad honum a8 komasl Ifram?
MIKI.U fremur a’tiuð þér að lélla htmuin byrðarnar
en rvyna að taka beinan þátt í baráltu hans. Káar
konur gola átt beinan hlut I verkefni og vandamál-
um eiginmanna sinna. Kn þa'r geta gert heimilið að
griðastað, athvarfi. þar sein þeim veitist hvíld og
uppbrvun
Kg dreg þá ályktun af spurningu yðar, að heimili
yðar hljóti að vera látlaust. Samt getið þér gert það
að siinnu heintili Það getur verið óaðfinnanlegt óg
aðlaðandi Þér getið hlustað meðástúð og umhyggju.
þegar ntaður yðar óskar að r;eða við yður uin vanda-
mál sln Þogar hann na*r einhverjum áfanga, getið
þér. á yðar hátt, samfagnað honum Minnir.t þess, að
eiginkonn getur eflt eða eyðilagt frama manns síns
Kf þér hjálpið honum eins og I yðar valdi stendur.
erúð þér komnar langt á leið meðað taka fullan þátt í
glímu hans.
Fyrir
ákveðna stétt
— Hvernig get ég hjálpað
manninum minum að komast á-
fram? spyr kona Billy Graham,
og Morgunblaðið birtir svar hans,
sem lesa má á rammanum, sem
Dagur klippti út handa siðunni.
t svarinu er ekki aöeins haldið
aö konum ákveðinni hlutverka-
skipan kynjanna (Skyldu Billy og
Mogginn geta imyndað sér þetta
öfugt, að eiginmaður hjálpaöi
konu sinni við að „komast áfram i
lffinu”?), heldur er þvi beint
mjög ákveðið til vissrar stéttar,
þ.e. þeirrar stéttar kvenna, sem
ekki vill né þarf aö taka þátt I að
vinna fyrir sameiginlegum þörf-
um fjölskyldunnar.
„Hún bjó honum fagurt heim-
ili” eru vinsæl eftirmæli um kon-
Unga stúlkan...
Það horfir til framfara að
margir skólar skyldunámsins eru
nú farnir að leyfa strákum jafnt
og stelpum aö njóta kennslu i
heimilisfræðum eða matreiðslu,
eins og fagið er oft kallað, þótt
það fari að visu eftir plássi og ó-
skiljanlegt sé, hversvegna ekki
má kenna báðum kynjum þetta
saman i tima. En þvi miður er
grunnt á gömlum viðhorfum,
sagði móðir, sem hringdi til okk-
ar, þvi kennslubókin sjálf undir-
strikar kynskiptingu heimilis-
verkanna. Hún heitir: Unga
stúlkan og eldhússtörfin.
Hver er
húsráðandi?
Breiðholtsbúi.sem vinnur hér á
blaðinu, sagði frá reynslu konu
sinnar, þegar manntal var tekið
þar i hverfinu um daginn. Teljar-
arnir komu um miðjan dag og
hittu konu hans, húsmóðurina,
heima meö börnunum. Spurt var
um stétt og stöðu, fjölskyldu-
stærð, aldur o.s.frv. og greiddi
konan úr þessu eftir bestu sam-
visku. En að lokum var spurt:
— Hver er húsráðandi?
Var furða, þótt konan yrði
hvumsa viö..
...og líka
tannlæknir
Hafið þið skoðað kaflann um
tannlækna i Læknatalinu? spyr
Anna, og bendir á eftirfarandi:
Þar sem um er að ræða konur,
sem eru tannlæknar og jafnframt
giftar, er ævinlega getið hjúskap-
arstöðu þeirra, m.a.s. stööu eig-
inmannsins. Þannig er t.d. B.í
„tannlæknir og tannlæknisfrú”,]
E.B. er „læknisfrú og tannlækn-j
ir”, E.G. „frú, aðstoðartannlækn-
ir”, S.S. „læknisfrú, aðstoðar-t
tannlæknir” o.s.frv.
Um tannlækna af karlkyni er |
þess hinsvegar að engu getið,
hvort þeir eru giftir eða ekki,
hvað þá hvaða stöðu eiginkonur J
þeirra gegna.
Hver þarf
leyfi frá hverjum?
— Þurfa eiginmenn skrif-
legt leyfi frá eiginkonu til að
kaupa húseign? spyr Guölaug
Pétursdóttir, sem segist vita
nýlegt dæmi þess, að af konu,
sem stóð i húsakaupum, var
heimtað skriflegt umboð eöa
leyfi frá eiginmanni hennar
um að hún mætti kaupa eign-
ina.
Viðhorfin alin
með börnunum
FJALLA-FUSI