Þjóðviljinn - 20.10.1974, Side 24

DIOÐVIUINN
Almennar upplýsingar um lækna-
þjónustu borgarinnar eru gefnar I
simsvara Læknafélags Reykja-
vikur, slmi 18888.
Kvöldsfmi blaöamanna er 17504
eftir klukkan 20:00.
Sunnudagur. 20. október. 1974
Kvöld-, nætur- og helgidagavarsla
lyfjabúöanna I Reykjavík vikuna
18.—24. okt. er i Vesturbæjarapóteki
og Háaleitisapóteki.
Slysavaröstofa Borgarspitalans
er opin allan sólarhringinn.
Kvöld-, nætur-og helgidagavakt á
Heilsuverndarstööinni. Simi
21230.
Marsvin aft gæöa sér á káli
Kanina I bliri
Eitt af uppáhaidsdýrunum hennar Dagbjartar, hvlt rotta.
Dagbjört Gunnarsdóttir meö marsvlnsunga I höndunum.
Að vera músahirðir er
sjálfsagt með sjaldgæf-
ustu störfum, og hér á
landi vitum við bara um
einn slíkan. Sá heitir Dag-
björt Gunnarsdóttir, og við
hana ræddum við fyrir
skömmu um þetta óvenju-
lega starf hennar, en hún
vinnur hjá rannsóknar-
stofunni að Keldum.
— Eiginlega er ekki rétt aö
kalla mig músahiröi, ég hiröi og
hugsa um fleiri dýrategundir hér,
ég sé um rottur, mýs, marsvin og
kaninur, en þessi dýr eru notuö
við ýmiskonar rannsóknir hér að
Keldum, sagði Dagbjört.
— Hvaö ertu búin aö vinna
hérna lengi?
— Marsvinin eru nær eingöngu
notuð til að fá úr þeim blóð til
rannsókna. Aöur en þau komu
hingaö var blóöiö flutt inn, en þaö
var vist oröið svo óskaplega dýrt
að það margborgaði sig að vera
meö dýrin hér, þótt þau væru
mjög dýr i innkaupi þau fyrstu.
Rotturnar eru svo aftur notaöar
til tilrauna hjá lyfjafræðistofnun-
inni og eins töluvert á lifeðlis-
fræðistofnun háskólans. Og
mýsnar eru notaðar svipað og
rotturnar. Kaninurnar eru enn
ekkert notaðar, en ég held að
byrjað verði á þvi næsta vor. Ég
gleymdi þvi, já, að rottur og mýs
eru notaðar þegar verið er að
prófa ný bóluefni.
— Eru dýrin látin lifa áfram
eftir að þau hafa verið notuð við
tilraunir?
— Nei, það er regla að svæfa
þau eftir að þau hafa verið notuð
við tilraunir.
— Ég sé að það eru mörg dýr
saman I búri, en er ekki hætta á
að þau drepi unga hvers annars
nýfædda?
— Marsvinin geta drepið unga
sina ef þau verða hrædd, en rottur
og mýs gera það ekki nema ef
eitthvaö er að ungunum, þá drepa
þær þá undantekningarlaust og
eta þá. Og ef eitthvert fullorðið
dýr drepst i búrinu, þá þarf mað-
ur að vera ansi snöggur að ná
hræinu, annars yrði það etið.
Þetta virðist vera einskonar
þrifnaðarráðstöfun hjá þeim.
— Er mikið um að fólk komi og
fái hjá ykkur gæludýr?
— Það er mjög mikið spurt um
það, en við látum alls engin dýr
frá okkur, það er ófrávikjanleg
regla.
— Hvort heldurðu að þessum
dýrum liði betur einum I búri eða
mörgum saman?
— Það er mjög misjafnt. Mýs
geta alls ekki verið einar I búri,
þær þola það illa. Afturámóti
virðist rottunum vera alveg
sama, og oft virðist þeim alls ekki
liða verr að vera einar I búri.
— Nú veit maður um fólk sem
notar þessi dýr sem gæludýr á
heimili, heldurðu að þau séu hent-
ug til þess?
— Það get ég varla Imyndað
mér, það er svo óskaplega vond
lykt af músum og rottum og raun-
ar af marsvinunum lika, það
væru þá helst kaninurnar.
— Og að lokum Dagbjört, hvaða
dýrategund af þessum 4 heldurðu
mest upp á?
— Ég held langmest upp á rott-
urnar, enda eru þær skemmtileg-
astar. Þær eru eins og ég sagði
áðan gáfaðastar af þessum dýr-
um og fjörugastar, og það er
mjög auðvelt að kenna þeim
ýmislegt.
—S.dór
— Það eru vist orðin ein 3 ár
sem ég hef haft þennan starfa
með höndum. Ég var þessu nú
ekki alveg ókunnug, þvi að faðir
minn var hér bústjóri, og í eina tfð
hafði móðir min það starf að
hugsa um tilraunadýrin, en þetta
var nú ekki orðið eins viðamikið
þá og nú.
— Sjálfsagt fer nú um suma
þegar þeir hugsa um mýs og rott-
ur, likar þér þetta starf vel?
— Agætlega, þetta er alls ekki
verra starf en hvað annað.
— 1 hverju er svo starfið fólgið?
— Það er fólgið I þvi að gefa
dýrunum, hreinsa búrin þeirra,
sjá um að þau fjölgi sér eðlilega,
halda skrá um þau og svona
ýmislegt i kringum þetta. Mest
verkið er að hreinsa búrin, en
annars er þetta ekki meira starf
en svo, að ég grip oft til hendinni
við annað hér á stofnuninni.
— Nú ertu þarna með 4 dýra-
tegundir, er mikill munur á að
umgangast þau?
— Já, hann er nokkur. Marsvin-
in til að mynda eru mjög við-
kvæm og taugaveikluð. Þau
reyna að komast I felur ef ókunn-
ugir koma og nota til þess sömu
aðferð og strúturinn, fela á sér
höfuðið. Segja má einnig að
kaninur séu mjög viðkvæmar.
Aftur á móti eru rotturnar bráð-
gáfuð dýr, og mér finnst þær
einna skemmtilegastar af þess-
um dýrum. Sem dæmi get ég
nefnt að ef ég geri eitthvert rusk
við búrið þeirra þá þjóta þær að
visu til, augnablik, en koma svo
strax aftur að athuga hvað þetta
hefur verið. Mýsnar og marsvinin
aftur á móti fela sig og koma ekki
fram aftur fyrr en ró er komin á.
— Hvað gefið þið þessum dýr-
um að borða?
— Marsvínin og kaninurnar fá
mikið af káli og öðru grænmeti,
en mýsnar og rotturnar fá sér-
stakt fæði sem flutt er inn. Það er
mesti vandinn við fóðrunina að
fita þau ekki of mikið, einkum eru
marsvinin viðkvæm fyrir þvi að
fitna um of.
MYNDIR OG
TEXTI S.DÓR
— Hér er um mjög stóra hópa af
hverri dýrategund að ræða, held-
urðu að þau þekki þig?
— Já, ég er alveg viss um það,
vegna þess að ef einhver annar
kemur með mér kemur mikill ó-
rói I þau, sem aldrei kemur þegar
ég er ein.
— Til hvers eru svo þessi dýr
aðallega notuö?
Þetta er ekki verra
starf en hvaö annað
segir eini músahirðirinn á íslandi