Þjóðviljinn - 16.02.1975, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 16. febrúar 1975
Umsjön: Vilborg Haróardóttir
Tildrög þeirrar sögu sem
hér fer á eftir eru þau, aö fólk
sem hefur látið jafnréttismál-
in sig miklu máli skipta ákvað
að taka saman nokkur atriði
um konur og karlmenn, með
það að markmiði að sýna fram
á margskonar mun sem gerð-
ur er á þeim. Fyrst varð fyrir
valinu auglýsingar og innihald
þeirra. Við rákum okkur strax
Er eitthvað meira en vinskapur á milli þeirra?
á hið broslega hlutverk
kvenna i auglýsingum og
ákváðum þvi að semja sögu
um konuna, sem hugsanlega
yrði auglýsingunum aö bráö.
Ekki má skilja eftirfarandi
dæmisögu úr auglýsingaheimi
okkar sem árás á konur, störf
þeirra og hugsanagang, held-
ur viljum við þvert á móti
reyna aö sýna á okkar hátt á-
hrifamátt þeirra auglýsinga
sem beint og óbeint eru látnar
höfða til konunnar og þess
starfsvettvangs sem almenn-
ingsálitiö með gróðaöflin i
broddi fylkingar álita hana
vera fulltrúa fyrir.
Auglýsendur og aðrir sem
fást við verslun og viðskipti
gera ávallt ráð fyrir að konan
sé fulltrúi allrar þeirrar
neyslu, þarfrar jafnt sem
óþarfrar, sem fram fer innan
heimilis. Hversvegna skyldi
konan annars vera tákn um
gæði heimilistækja, matvara,
búsáhalda, hreinlætisvara og
annars neysluvarnings, sem
við öll njótum góðs af?
Þeir sem auglýsa nota
gjarnan kvenlikamann eða
stöðluö kvenmannsbros til að
vara hljóti alla þá athygli
mannsins sem hugsanlega
kaupir hana. Hversvegna er
það áhrifarikt að nota myndir
af konum meö uppgerðar
ánægjubros i aðlaðandi lik-
amsstellingum? Ef til vill er
gert ráð fyrir að karlmaðurinn
sé sá sem borgar, þá er best að
höfða til kynhvatar hans. Tak-
ið eftir að konur fylgja með
auglýsingum um hina ólfkleg-
ustuframleiðslu, sem ekkert á
skylt við okkar daglega lif.
Einnig er eftirtaktarverð sú
sálfræði sem liggur að baki
þeim auglýsingum sem fjalla
um allan þann útbúnað sem
„nauðsynlegur” þykir á
hverju heimili. Konur eru
helst sýndar i faðmlögum við
eitthvert heimilistæki, með
hamingjusvipinn streymandi
af andlitinu, eins og ekkert i
heiminum sé skemmtilegra
eða meir við hæfi kvenna en
störf þeirra með liflaus tæki.
Þvi hlýtur sú spurning að
vakna, hvort aukin tækni og
fullkomnari aðbúnaður á
heimilum veiti konunni sér-
staka ánægju umfram aðra
meðlimi heimilisins? Er hin
raunverulega kona sem vinn-
ur eingöngu innan heimilisins
jafn ánægð og sú sem auglýsir
tækin ,,hennar”, þessi með
FORMÁLI
fullnægjusvipinn þrykktan á
andlitið?
Það hlýtur að vera ljóst öll-
um þeim sem hugsa aðeins
meir en nauðsynlegt þykir,
hverjir það eru sem standa á
bak við auglýsingaheiminn, og
hversvegna það er þeim hag-
stætt að nota kvenlikamann til
að auglýsa vörur allt frá
teiknibólum upp i Bridgestone
hjólbarða svo dæmi séu nefnd.
Hin hefðbundna staða kon-
unnar f okkar úrelta sam-
keppnisþjóðfélagi veitir
gróðaöflunum „einstaklega
gott tækifæri” til að niðast á
henni. Staða hennar sem und-
irokaðar veru jafnt heima sem
á vinnumarkaði er einnig for-
senda þess að þessi sömu öfl
geti nogfært sér hana i þágu
sinna eigin hagsmuna. Könan
og heimilið, „starfsvettgang-
ur hennar”, eru notuð sem
tæki til að réttlæta margskon-
ar óþarfa framleiðslu til aö
ýta undir einkaneysluna og þá
jafnframt siaukinn gróða
fárra einstaklinga.
HLÍN AGNARSDÓTTIR nemi og
GUNNAR GUNNARSSON verkamaður:
DÆMISAGA
ÚR AUGLÝSINGAHEIMI OKKAR
Konan i næsta húsi er ein
heima. Maöurinn hennar er ekki
kominn heim. Hann er enn að
kenna við barnaskólann, þar sem
hann hefur kennt i 25 ár. Börnin
hennar eru farin. Þau búa i ein-
hverri smekklegri ibúð i nýju
hverfunum. Þau búa með sínum
mökum. Þau eiga sin börn. Konan
i næsta húsi er þvi alltaf ein
heima. Börnin hennar eru alltaf
að vinna fyrir afborgunum á
smekklegu ibúöunum sinum i
nýju hverfunum. Auðvitað hafa
þau ekki tima til að heimsækja
hana, nema um helgar ef þau eiga
fyrir bensini á bilinn. Allt er oifcið
svo agalega dýrt. 1 staðinn fy|ir
að fá heimsóknir frá niðjum si*-
um sökkvir hún sér niður i fjöl
skyldualbúmin, þvi að MINN-
INGARNAR GEYMAST BEST A
KODAKFILMUNUM.
Hún er orðin sárleið og dauð-
þreytt á að sofa út á morgnana,
ERTU ORÐIN LEIÐ A SJALFRI
ÞÉR, ÞVl EKKI AÐ HRESSA
UPP A ÚTLITIÐ? HEILSU-
RÆKTIN GÚANÓ SÉR FYRIR
ÞVl AÐ EIGINMANNINUM
FINNIST HANN ENN VERA I
TILHUGALIFINU. — Já.hún er
oröin leið og þreytt á að vakna
rétt fyrir hádegi til þess að setja
kartöflur yfir, til þess að fara I
mjólkurbúðina, bakariið og i ný-
lenduvöruverslunina, leið á þvi að
ganga alltaf að sama borðinu,
segja: „þorsk fyrir tvo”, einu
sinni enn, HOSMÓÐIRIN ER
\ANÆGÐ ÞEGAR HON FÆR
GOTT 1 MATINN, ÞESSVEGNA
^ERSLAR HON 1 DIDDABOÐ -
er þorskur fyrir tvo aðeins fyrir
efin?
í hádeginu kemur eiginmaöur
he'nnar heim. Hann segir aldrei
neitt. Honum leiðist jafnmikið.
Hann er hættur að taka eftir kon-
unni sinni. Hún er bara þarna.
HIN FULLKOMNA EIGINKONA
A AÐ LATA EIGINMANNINN t
FRIÐI, hann lætur hana i friði.
Hann er hættur að finna lyktina af
þorsknum, hann étur hann, af þvl
að hann hefur alltaf étið hann. A
eftir matnum fær hann sér kaffi
úr nýju kaffivélinni hennar,
AUÐVITAÐ VILL KONAN YÐ-
AR LAGA GOTT KAFFI FYRIR-
HAFNARLITIÐ - GEFIÐ
HENNI ÞVÍ REMINGTON
KAFFILAGARANN. Hún réttir
honum blaðið, BLAÐ ALLRA
LANDSMANNA, SEM MARG-
FALDAR MARKAÐ YÐAR og
hann sest I öndvegi sitt, HOS-
BÓNDASTÓLLINN FRA GAMLA
KOMPANIINU, sem stendur fyr-
ir sínu. Hún getur veriö örugg, sé
það WESTIN GHOUSE UPP-
MOBGUNBI.AfiU), FÓSTUDAGUK 7. F
Pökkunarsalur
kvenna —
livað er það?
Guðrún Glsladóttir sendir
meðfylgjandi úrklippu og
skrifar:
„Pökkunarsalur kvenna”
hvað er það?
Hefir Fiskiöjan i Vest-
mannaeyjum tvo pökkunar-
sali, annan fyrir konur og hinn
fyrir karla?
Ef svo er. — skreyta þeir þá
karlasalinn — og þá ef til vill
meö myndum af berum kven-

frrWws
listásprang
Arna JoHnsen
,.A gsttobu.vum og gúmrnlfcKíim
hún gongur órls daytr
Í TiKkivorið 5.vo friftfc oy kót
oo Maka« til sólarlags."
Lífgum upp á vinnustaðina
Fiskiðjan í Eyjum skreytir pökkunarsal kvenna
mönnum? — Eða er þessi
pökkunarsalur kvenna ef til
vill ætlaður til þess að pakka
inn konum (til útflutnings?) —
þvi að ekki má pakka konum
inn I sama sal og fiskur er
pakkaður?
Gaman væri að heyra, hvort
Arni Johnsen getur greitt úr
þessari flækju — og þá ef til
vill I bundnu máli.
A kvennaári
Og hér er bréf i tilefni þró-
unar fóstureyðingafrum-
varpsins:
„1 byrjun kvennaárs hóf upp
rödd sina maður að nafni Ell-
ert Schram i Rikisútvarp,
Hljóðvarp. Skýrði hann frá
þvi, að hann hefði verið i nefnd
með öðrum karlmönnum.
Nefndin sú tók að sér það
verkefni að fjalla um yfirráð
yfir likömum allra islenskra
kvenna á meðan þær eru i
barneign (hvorki meira né
minna). Spyrill Hljóðvarps
var ekkert að hafa fyrir þvi að
spyrja hvers vegna ekki hefðu
verið konur i nefndinni.
Ekki hikaði Ellert við a6
lýsa þvi yfir, að hann og aðrir
nefndarmenn treystu ekki is-
lenskum konum til að taka
sjálfstæða ákvörðun varðandi
barneignir sinar. Það skulu
aðrir gera fyrir þær. Það læra
menn i háskóla. Það er annars
skritið, að Ellert skuli vilja
leyfa konum aö verða barns-
hafandi fyrir 25 ára aldur.
Ekki treystir hann þeim til að
hafa sjálfsákvörðunarrétt fyr-
ir þann tima um það hvort þær
vilji vera ófrjóar eða ekki.
Konan, sem að áliti Ellerts og
Co. má eiga eins mörg börn og
hún getur og vill og slysast til
að eiga fyrir 25 ára aldur má á
sama tima ekki ráða hvort
hún lætur gera sig ófrjóa.
Þetta er nú lógik i lagi. Lengra
er sem sagt téöur Ellert
Schram ekki kominn á þróun-
arbrautinni en það, að hann
telur sig geta sagt til um flest-
an tilbúnað nýs lifs I manns-
liki. Hann hefur áreiðanlega
aldrei kynnst angist ungrar
stúlku. Veit ekkert hvað það
er. Hann hefur áreiðanlega
ekki veriö kvenmaður i fyrra
lifi. Megi hann verða kona i
þvi næsta.
Nú hafa Ellert og Co lagt af-
kvæmi sitt i tillöguformi i
hendur þeirra 57 karlmanna,
sem ráða skulu barneignum á
íslandi. Vonandi hafa nógu
margir þeirra verið konur á
fyrri tilverustigum til að sjá
hvilikt afstyrmi hér er á ferð
(tillögurnar). Megi þeir, sem
ekkert skilja verða kvenmenn
i næsta lifi. Þá opnast augu
þeirra af eðlilegum ástæðum.
Það virðist á þessu stigi máls-
ins vera eina leið konunnar á
tslandi til að „FA”! fullan yf-
irráðarétt yfir likama sinum.
Gleðilegt kvennaár!
Margra stúlkna móðir.”
Ég tek undir kveðju
„Margra stúlkna móöur” um
að kvennaárið verði gleðilegt,
þeas. árangursrikt baráttuár
fyrir okkur öll, sem viljum
jafnrétti. — vh