Þjóðviljinn - 22.04.1975, Blaðsíða 16

MOÐVHHNN
Þriðjudagur 22. apríl 1975.
1450
milj. kr.
í olíu-
sjóðinn
Lagt verður á
sérstakt
útflutningsgjald
„Frumvarp til laga um ráð-
stöfun gengismunar i þágu
sjávarútvegsins skv lögum nr.
2/1975 og um ráðstafanir vegna
hækkunar brennsluoliuverðs til
fiskiskipa” var lagt fram á
alþingi i gær. Frumvarp þetta
hefur tekið miklum breytingum
frá þvi sem var i öndverðu, enda
mætti upphaflega gerðin mikilli
andspyrnu meðal sjómannastétt-
arinnar.
t fyrsta lagi fjallar það um ráð-
stöfun gengismunarsjóðs sem til
varð vegna gengisfellingarinnar i
vetur. Þessi sjóður er talinn 1644
milj. kr. og er skv. frumvarpinu
áætlað að ráðstafa honum
þannig: 95 milj. kr. til þess að
létta stofnfjárkostnaðarbyrði eig-
enda fiskiskipa, sem orðið hafa
fyrir gengistapi. Óafturkræft
framlag til Fiskveiðasjóðs 300
milj. kr., til Tryggingasjóðs fiski-
skipa 100 milj. kr., til oliusjóðs
fiskiskipa 80 milj. kr., til lifeyris-
sjóða sjómanna 75 milj. kr„ til
veröjöfnunarsjóðs fiskiðnaðarins
50 milj. kr. og loks smærri upp-
hæðir til svartoliukannana, til
orlofshúsa sjómannasamtakanna
o.fl.
Útflutningsgjald
í 2. grein frumvarpsins er lagt
til að tekjur oliusjóðs verði
auknar með þvi að leggja á sér-
stakt gjald. Verður tekjuauki
oliusjóðs af þessum ástæðum um
1450 milj. kr. á heilu ári, en á þvi
sem eftir er 1975 1100 milj. kr.
Frumvarp þetta mun koma til
umræöu strax næstu daga.
1 upphaílegri gerð þessa frum-
varps ætlaði rikisstjórnin að
styrkja útgerðina með þvi að taka
hundruð miljóna fram hjá skipt-
um með þvi að leggja á sérstakt
11% gjald sem fiskvinnslan átti
að greiða útgerðinni. Við meðferð
málsins i tengslum við kjara-
samningana hefur þessu verið
breytt.
Tækin á hafnarbakka
Bifvélavirkjadeild Iðnskólans óstarfhœf:
síðan í fyrrahaust
Vonast til að þau verði komin fyrir nœsta haust,
segir Sveinn Sigurðsson aðstoðarskólastjóri
Verkn'ámsdeild bifvélavirkja
við Iðnskólann i Reykjavik
hefur verið óstarfhæf i vetur
sökum þcss að borgarsjóður
hefur ekki leyst út tæki til deild-
arinnar sem komu til landsins
sl. haust og þá átti að leysa þau
út en það hefur ekki verið gert,
þannig að deildin tekur ekki til
starfa fyrr en næsta haust ef
tækin verða ekki leyst út fyrir
þann tima, en vonir standa til að
svo verði að sögn Sveins
Sigurðssonar aðstoðarskóla-
stjóra Iðnskólans i Reykjavik.
Sveinn sagði að það biðu
miklu fleiri tæki á hafnarbakk-
anum sem koma eiga til Iðn-
skólans. Það hefur allt verið
látið biða sem hægt hefur verið
sagði Sveinn.
Það kom fram i þessu samtali
við Svein, að radióvirkjadeildin
er best búin tækjum af öllum
verknámsdeildum skólans.
Nokkrar aðrar deildir eru
sæmilegar búnar en margar
deildir eru vanbúnar tækjum,
svo sem prentaradeildin sem
stofnuð var fyrir um það bil 20
árum og hefur búið við litið
breyttan tækjakost siðan, en
hún var stofnuð með gjafa-
vélum frá ýmsum prent-
smiðjum i Reykjavik, vélum
sem þær prentsmiðjur voru
hættar að nota sökum lasleika
þeirra.
Nú mun hinsvegar áætlað að
útvikka þá deild fyrir allar
deildir grafiska iðnaðarins og
standa þá vonir til þess að
tækjakosturinn komist i lag.
Iðnskólinn i Reykjavik hefur 8
milj. kr. á þessu ári til tækja-
kaupa og gefur auga leið að slik
upphæð hrekkur skammt ef
kaupa á nýtisku tæki fyrir
iðnaðarmenn.
—S.dói
Víetnam
THIEU FARINN FRÁ
Afsögn hans víðast fagnað — Hefjast friðarviðrœður innan skamms?
Saigon og viðar 21/4 reuter —
Thieu forseti Saigonstjórnarinnar
sagði af sér embætti i dag. Lýsti
hann þessu yfir frammi fyrir
stjórn sinni og var athöfninni
sjónvarpaö. Skipaði hann vara-
forsetann, Tran Van Huong, eftir-
mann sinn.
Ekki er talið að Huong verði
lengi við völd og kemur þar til
bæði aldur hans, 71 ár, og heilsu-
leysi. Segi hann af sér tyveður
stjórnarskráin svo á að forseti
öldungadeildar þingsins, Tran
Van Lam, taki við. Hins vegar er
öllu liklegra að einhverjir vold-
ugri stjórnmálamenn i Saigon
gripi i taumana áður en þessi þró-
un er öll.
Fyrstu viðbrögð BBS við þess-
um fréttum voru þau að fulltrúar
hennar i Paris itrekuðu þá stefnu
stjórnarinnar að hún væri reiðu-
búin til viðræðna við hverja þá
stjórn i Saigon sem af einlægni
óskaði eftir friði, sjálfstæði og
lýðræði i landinu.
Þingmenn úr báðum flokkunum
i Bandarikjunum kváðust vona að
sögn Thieus leiddi til vopnahlés
og pólitiskrar lausnar á ástand-
inu i S-Vietnam. Talsmaður
Fords forseta skýrði frá þvi að
stjórnin muni styðja verðandi
forseta landsins. Hann vildi hins
vegar ekkert segja um viðbrögð
Hvita hússins við þeim hörðu á-
rásum á sviksemi bandarikja-
stjórnar sem fram komu i ræðu
Thieus. Ford forseti mun svara
fyrir sina parta i sjónvarpsviðtali
sem sýnt verður i Bandarikjunum
i kvöld. Nessen blaðafulltrúi
sagði einnig að Ford væri enn
fylgjandi þvi að senda Saigon-
stjórninni hernaðar- og mannúð-
araðstoð sem nemur miljarði
dollara.
Franska stjórnin fagnaði af-
sögn Thieus og hvatti til þess að
vopnahléi_yrði komið á og þegar i
stað hafnar viðræður milli Saig-
onstjórnarinnar, þriðja aflsins og
BBS I þvi augnamiði að koma á
samstjórn þeirri sem Parisar-
samkomulagið gerir ráð fyrir.
Sovéska fréttastofan Tass sagði
i fréttaskeyti frá Japan að afsögn
Thieus væri visbending um að
spillingin innan Saigonstjórnar-
innar væri á góðri leið með að
leysa hana upp.
Utanrikisráðuneyti BBS lýsti þvi
yfir að Bandarikin gætu auðveld-
lega flutt alla sina þegna úr landi
á einum sólarhring og að enginn
steinn yrði lagður i götu þeirra
bandarikjamanna sem i landinu
eru. Einnig sagði þar að BBS
myndi vernda alla útlendinga
sem eru á yfirráðasvæðum Saig-
onstjórnarinnar.
Sendinefnd Saigonstjórnarinn-
ar i Paris hvatti i dag til þess
að þegar yrðu teknar upp viðræð-
ur milli hennar og fulltrúa BBS
um pólitiska framtið Suður-Viet-
nam. Sagði i yfirlýsingu nefndar-
innar að mikilvægt væri að hefja
þegar viðræður til að „leysa sem
fyrst öll vandamál sem lúta að
þvi að binda endi á striðið og
koma á friði i Vietnam i samræmi
við ákvæði Parisarsamkomu-
lagsins”. Lagði nefndin sérstaka
áherslu á þau ákvæði sem lúta að
myndun þjóðarráðs i Suður-Viet-
nam og rétti suður-vietnama til
sjálfsákvörðunar.
Viðræðum fjögurra deiluaðila,
stjórnarinnar i Saigon, Hanoi-
Soffía á
þing
Soffia Guðmundsdóttir, tón-
listarkennari á Akureyri tók sæti
á alþingi i gær. Hún er fyrsti
varamaður Alþýðubandalagsins i
Norðurlandskjördæmi eystra og
hefur ekki áður átt sæti á alþingi.
Soffia er varamaður Stefáns
Jónssonar, sem er erlendis i opin-
berum erindagerðum.
Þá tók Gils Guðmundsson sæti
á ný á alþingi i gær, en Gils hefur
undanfarnar vikur setið hafrétt-
arráðstefnuna i Genf.
stjórnarinnar, Bandarikjanna og
BBS, var slitið fyrir ári siðan eftir
að þær höfðu staðið yfir i ár án
þess að nokkuð miðaði i sam-
komulagsátt. Helsta ástæðan fyr-
ir þvi að enginn árangur varð af
viðræðunum var sú að aftan i
hverja tillögu Thieu-stjórnarinn-
ar var hengd krafa um að norður-
vietnamar yrðu á brott frá Suður-
Vietnam með allt sitt herlið. Þar
sem stjórnin i Hanoi hefur aldrei
viðurkennt að hersveitir hennar
séu staddar i suðurhlutanum var
öllum tilboðum Thieus hafnað.
Sjá nánar um Thieu og af-
sögn hans á bls. 3.
Verkföllum á bátaflotanum afstýrt
Samið tíl 1. júní
Kosið upp i Olafsvik, en þar var samkomulagið fellt
Fjölmörg sjómannafélög hafa
nú samþykkt samkomulag það
sem náðist milli Liú og
samninganefndar sjómanna
fyrir helgina, þau félög, sem
enn eru ekki búin að greiða
atkvæði um samkomulagið hafa
frestað verkfalli um óákveðinn
tima.
Jón Sigurðsson, formaður
Sjómannasambands Islands,
sagði Þjóðviljanum i gær, að
búið væri að samþykkja sam-
komulagið á Akranesi,
Grundarfirði, Heilissandi,
Stykkishólmi, Þorlákshöfn,
Keflavik og Reykjavik, og
einnig hafa matsveinar sam-
þykkt samkomulagið.
Ilins vegar var samkomu-
lagið fellt i einu félagi, þeas. i
ólafsvik. Vafi leikur á að
atkvæðagreiðslan hafi verið
lögleg og vcrður hún endur-
tekin, en verkfalli frcstað um
óákveðinn tima.
Einhver þeirra félaga, sem
eftir eiga að greiða atkvæði um
samningana, voru með fundi i
gærkveldi.
Samkomulag tókst fyrir helg-
ina á Vopnafirði milli verka-
lýðsfélagsins þar og kaupfé-
lagsins á staðnum.
Verkamenn á Vopnafirði fá nú
5.100 krónur i láglaunabætur.
Breytingar þær, sem geröar
voru á samkomulaginu frá þvi
það var fellt á dögunum. eru
þær helstar, að endurskráning
verður á loðnubátum ef þeir
fara til veiða niður i Norðursjó
eftir loðnuvertið.
Jón Sigurðsson sagði og, að
það hefði breytt miklu, að
ögn hærra en tiðkast annars
staðar á landinu, og samkvæmi
þvi er timakaup i dagvinnu á
Vopnafirði 6.10 krónum hærra
þar en annars staðar.
Samningurinn gildir frá 1.
mars sl. og á fundi i verkalýðs-
gildistimi samninganna var
ekki ákveðinn til lengri tima en
1. júni, en til 15. september i
fyrri samningsdrögum. Með
þessu gætu sjómenn gert
ráðstafanir ef þurfa þyrfti
vegna fyrirhugaðs frumvarps
rikisstjórnarinnar um skerð-
ingu á hlutaskiptalögum, en það
hlyti að verða lagt fram fyrir
þann tima, er segja barf udd
samningum, þeas. fyrir 21.
mai. Verði samningunum ekki
sagt upp fyrir þann tima gilda
þeir til 15. september.
Hvorki gengur né rekur i
samningum milli togarasjó-
manna og Fél. isl. botnvörpu-
skipaeigenda, en fundur með
þessum aðilum hefst klukkan
tvö i dag.
—úþ
tókust
félaginu var hann samþykktur
með 31 atkvæði gegn 15, og var
þar með aflýst boðaðri vinnu-
stöðvun sem koma átti til fram-
kvæmda frá og með gærdegin-
um.
—GG
Kjarabaráttan:
Samið
við ísal
Á föstudagskvöld tókust
samningar milli Islenska álfé-
lagsins annars vegar og þeirra
verkalýðsfélaga, sem standa
sameiginlega að samningum
fyrir starfsmenn álversins hins
vegar, um framkvæmd á þeirri
launahækkun, sem samið var
um að yrði á almennum launa-
markaði hinn 26. mars sl.
Samkomulagið verður borið
undir starfsmenn i dag og á
morgun og þvi ekki hægt að
skýra frá efni þess. Þó er vitað,
að launahækkunin er fram-
kvæmd á sama veg og gert var
þegar jafnlaunabæturnar frá
þvi i október voru til ráðstöfun-
ar. Kemur launahækkunin þvi
ekki fram sem jöfn krónutals-
hækkun heldur sem jöfn pró-
sentuhækkun á alla launastiga.
Samkomulaginu er ætlað að
gilda frá 1. mars.
—úþ
Vopnafjörður: Samningar