Þjóðviljinn - 06.05.1975, Blaðsíða 13

Þjóðviljinn - 06.05.1975, Blaðsíða 13
Þriðjudagur 6. mai 1975. ÞJóDVILJINN — SIÐA 13 Aöilaskýrsla Úlfars Þórmóðssonar vegna vl-réttarhalda Þann 26. april siðastliðinn hóf- ust aðalyfirheyrslur I svonefnd- um vl-málum, sem risin eru vegna þess að forvígismenn und- irskrifasöfnunarinnar, sem ein- kenndi sjálfa sig oröunum Variö land, telja sig hafa meidda æru eftir skrif Þjóðviljans um atferli forvigismannanna og um undir- skriftasöfnunina. Eins og Þjóðviljinn hefur áður skýrt frá lagði stefndi I fyrsta málinu af 11, (Jlfar Þormóðsson, biaðamaður, fram aðilaskýrslu fyrir réttinum, og fer hiin I heild hér á eftit. Millifyrirsagnir eru blaðsins. Stefndi vill taka eftirfarandi fram til glöggvunar fyrir réttinn: Þrátt fyrir langa og orðrika skýringu stefnenda i máli þessu um upphaf og eöli undirskrifta- söfnunar um framhald hersetu bandaríkjamanna á Islandi undir kjörorðinu VARIÐ LAND láist þeim ærukæru herrum að geta þess, sem átti nokkurn þátt i skrifum undirritaðs um atferli þetta og aðstandendur þess. Er hér um að ræða freklegar móðg- anir þeirra annars vegar og hins vegar beina tilraun þeirra til þess að koma i veg fyrir opna umræðu um atferli þeirra. Sií freklega móðgun, sem um ræöir, fólst i þvi, að þegar for- ráöamennin fyrir undirskrifta- söfnuninni hleyptu henni af stað með blaöamannafundi, var full- triium allra fréttagjafa i Reykja- vik, blöðum, útvarpi og sjón- varpi, boðið að hlýða á tilganginn nema dagblaðinu Þjóðviljanum. Þjóöviljann átti þvi að útiloka frá upplýsingum um atferli stefn- enda frá upphafi. Tilráun forystusafnenda til að koma i veg fyrir opna umræðu um atferli þeirra fólst svo i þvl, að jafnan þegar stefndi gerði til- raunir til þess að fá fram álit þeirra á einu eöa öðru varðandi undirskriftasöfnunina, fékk hann þau svör frá þessum ærukæru mönnum, að þeir vildu ekki ræöa við blaðamann Þjóöviljans. Slikur dónaskapur sýndur hlýt- ur að vera geymdur en ekki gleymdur. Hins vegar hafði stefndur við að styðjast i skrifum um atferli þeirra, sem gengu fyrir dyr fólks- ins i landinu og báðu um undir- skrift um ósk til erlends herveldis þess efnis, að þaö hefði hermenn sina i landi þessu um ókomin ár, nokkuð það, sem meira er um vert en það, sem vænta hefði mátt aö kæmi frá forystuundirskrif- endum; skoðanir þeirra Islenskra manna og kvenna, sem ekki vildu undirrita bænarskjalið um fram- haldandi hersetu i landinu. Með hliðsjón af skoðunum þessa hóps fslendinga, sem féllu að verulegu leyti saman við persónulegar skoðanir stefnda, voru þau orð rituð i Þjóðviljann, sem nú eiga að teljast ærumeið- andi af þeim sökum að þau fara ekki saman við skoðanir æru- kærra stefnenda I máli þessu. Hin „ærumeiðandi” ummæli og ástæður fyrir þeim. Aður en ég læt I ljós ástæðuna fyrir brúkun þeirra orða sem nú skulu teljast ærumeiðandi tel ég ástæöu til að benda réttinum á, að enginn hinna ærukæru stefnenda hefur sérþekkingu á Islensku máli, og ástæða er til að undir- strika þá staðreynd, að flestir þeirra manna, sem mest vit og þekkingu hafa á Islensku máli, prófessorar I islenskum fræðum við Háskóla Islands, fjölmargir sérfræðingar Islenskrar tungu og fjöldi rithöfunda hafa lýst furðu sinni yfir stefnu þessari og öörum i máli þessu, og tel ég að nokkru ráði um kunnátta þeirra á is- lensku máli, hvernig það hefur verið notað undangengna manns- aldra og hvernig megi nota það án þess að æru nokkurs sé hætta búin. í stefnu þeirri, sem ærukærir forystuundirskriftasafnarar hafa látið birta mér telja þeir upp ein- stök orð, að sjálfsögðu slitin Ur samhengi, einstakar setningar úr málsgreinum, heilar málsgreinar og jafnvel greinamerki, sem meitt hafi æru þeirra. Þessa skal nú getið og jafnóðum ástæðna fyrir þvi, hvers vegna svo var skrifað. Sá sem fellur 1. .....fallkandidatar, ... bitlinga- meistarar...” t stefnu telja stefnendur þessi ummæli meiðandi og móðgandi fyrir sig. Ástæðan til notkunar þessara oröa er sú, að stefndi taldi rétt að þjóðin vissi við hverja væri að eiga, en þessi orð eiga við á- kveðna menn, sem að söfnuninni stóðu, en ekki allan hópinn. Fyrir nokkrum árum var einn forystuundirskriftasafnari, Unnar Stefánsson, I.framboði til alþingis i Suðurlandskjördæmi. Hann náði ekki kjöri, þvi er hann fallkandidat samkvæmt Islenskri málnotkun. Þvi er þetta orð notað i fleir- tölu, að annar úr forystuhópi undirskriftasafnara, Höröur Einarsson, féll fyrir nokkrum tima I kosningum innan Sjálf- stæöisflokksins, þar sem hann hafði gefið kost á sér sem formað- ur ákveðins stjómunarkerfis þess flokks. Bitlingur hefur verið notaö um eitthvert það starf, sem I litlu þarf aö sinna, en nokkur greiðsla kemur hins vegar til þess, sem verkið vinnur. Einn forystuundirskrifara, Þór Vilhjálmsson, hefur haft með höndum f jölmörg aukastörf, fleiri en yfirleitt gerist og gengur I þessu landi. Þvi er hann nokkurs konar meistari hvaö þessu við- kemur. Meistari er jákvætt orð i eöli sinu, og bitlingameistari er þvi sá, sem sinnir meiri auka- störfum en samferðamönnum hans tekst að sinna, og þvi þótti stefnda rétt að nota orðiö bit- lingameistari um starfsgetu téðs manns. Hrósyrðin meiða 2. ,,... Þessi hópur mannvits- brekkna ...” Þessi ummæli telja stefnendur móðgandi. Oröið mannvitsbrekka hefur til þessa dags veriö talið hrósyrði, jákvæöur vitnisburður um greind og gáfnafar þess, sem það er sagt um. Ekki ber undirritaður neina sök á þvi þótt stefnendur þekki svo litt til Islensks máls, að þeim sé hulin merking orðs þessa, og heldur er það ekki hans sök, þótt hópurinn allur hafi ekki lesið ís- lendingasögur, þar sem sagt er frá ágætum kvenkosti, sem óæru- meidd bar viðurnefnið mannvits- brekka. Sjálfsmeiðing 3. „Ætlunarverkið er sum sé það að safna meðal Islenskra borgara undirskriftum undir áskorun til rikisstjórnarinnar um aö hrófla ekki við hernutn I Miðnesheiði og sjá reyndar til þess að hann verði þar um aidur og æfi...” Stefnendur telja þessi ummæli grófa rangtúlkun á tilgangi undir- skrifta Varins lands. Telja þeir ummælin ærumeiöandi fyrir sig. Hér dregur stefndi ályktun af undirskriftaskjali, þ.e.a.s. texta þess, en þar er farið fram á það að herinn verði ekki látinn fara, og ekkert á það minnst hvort hann skuli nokkurn tima á burtu. Fyrir þennan misskilning, ef er, aö forystuundirskrifarar hafi þrátt fyrir allt haft einhverjar hugmyndir um það hvenær bandariski herinn skyldi á burtu af landinu, hefði þeim veriö I lófa (Jlfar Þormóðsson lagiö aö komast með þvi að veita stefnda svör við spurningum, sem hann lagði fyrir þá sem blaða- maður, en þeir neituðu að svara. Séu stefnendur meiddir á æru vegna þessara ummæla, er um sjálfsmeiðingu aöræða, og frábýð ég mér að eiga nokkurn þátt i að bæta slik mein, nema hvað ég vildi gjarnan hjálpa stefnendum til þess að koma þvi til þjóðarinn- ar hvenær, hvaða mánaðardag og ár, þeir vilji láta herinn fara úr landi, sé það ekki ósk þeirra að hann sé hér til eilifðarnóns. Vanþekkingarmeiðsl 4....sú niðurlæging nóg fyrir Is- lenskt fólk að standa fyrir undir- skriftasöfnun um ævarandi her- setu I landinu, þó ekki bættist önnur niðurlæging við hjá þeim, sem fyrir þessu standa....” Stefnendur telja, að þessi um- mæli séu móðgandi og niðrandi fyrir sig, og rangtúlkun á tilgangi undirskriftasöfnunarinnar. Það, sem stefnendur kalla mis- túlkun, er aö likindum það sama og I næsta kærulið á undan, og visast til þess liðar hvað viðkem- ur túlkun texta undirskrifta- skjals. Vissu vl-ingar ekki að Nixon var yfirmaöur hersins I Miðnesheiði? Likur benda til aö það sé oröiö „ævarandi” sem æru undir- skriftaskjalsins, hvernig sem það má nú vera samkvæmt lifeölis- og sálarfræði aö skjal þetta hafi æru, er talið meið'a. Greinilegt er að hér er æran aftur meidd vegna vanþekkingar á islensku máli, eins og sú meiðing, sem varð á henni með notkun orðsins mann- vitsbrekka. Undirskriftaskjaliö hefur sjálfsagt talið, að orðið „ævarandi” merki óendanlega eöa eilift. En svo er aldeilis ekki. Ef rétturinn vildi koma þvi til þessa dæmalausa ærurika undir- skriftaskjals, að oröið „ævar- andi” merki áframhaldandi eða samfellt, er stefndi fullviss um að sár hinnar meiddu æru taka að gróa. Börn og Nixon yfirhershöfðingi 5.... hafa næsta ómálga börn verið send meö Watergatevixilinn milli Ibúða, og væri sú svivirðing öllu meiri að etja börnum út I siikt og meiri niðurlæging en hin niðurlægjandi söfnun...” Stefnendur telja það alrangt að böm hafi haft undirskriftalista meö höndum og gengið með þá I hús, og segja réttinum I stefnu sinni, að einungis ábyrgir aðilar hafi fengið listana i hendur. Telja þeir að i þessum skrifuöum orð- um felist aðdróttun og ærumeið- ing vegna hrakyrða og stóryrða. Þá telja stefnendur æru sina meidda með notkun orðsins Watergatevixill, sem þeir segja að notað sétil þess að tengja sam- an undirskriftasöfnunina og heimsþekkt hneykslismál i Bandarikjunum. Það sem stefndi var að gera með þessum skrifum var það eitt að koma á framfæri fullyrðingum fjölda fólks, sem létu i sér heyra á ritstjórnarskrifstofur Þjóðvilj- ans,en þangaðhringdi margt fólk dag hvern og skýrði frá þvi að böm hefðu komið til þess með undirskriftalista. Að svo komnu máli sé ég ekki ástæðu til þess að tilgreina ákveðna aðila, sem komu slikum upplýsingum á framfæri, en mun að sjálfsögðu gera það siðar krefjist rétturinn þess. Undirskriftaforystan heldur þvi fram, að undirskriftalistar hafi einvörðungu verið afhentir á- byrgum aðiljum. Má vera að þetta sé rétt hjá þeim, en hins ber að gæta, að hvergi hafa komið fram nokkrar upplýsingar þess efnis,að þær skýri það og þá jafn- framt sanni, að þessir ábyrgu að- ilar hafi ekki fengið börnum sin- um eða annarra í hendur lista til að ganga með i hús. Um orðið Watergatevíxill er það að segja að það orð var mjög tamt islensku fólki þegar þetta var skrifað og jafnan notað yfir undirskriftalista Varins lands. Það, að þetta orð var notað af undirrituðum, er þvi bein afleiö- ing af þeirri staðreynd aö Þjóð- viljinn er lifandi dagblaö i beinum tengslum við fólkið i landinu. Má vera að þetta orð meiði æru und- irskriftaforystunnar, en þess ber að geta, að við þvi máttu þeir þó búast, að Islensk þjóð, sem hefur orð á sér fyrir að vera nokkuð meinyrt, tæki það upp hjá sér, að kalla undirskriftasöfnun um frek- ari veru hers i landinu, hers sem stjórnað er af manni, sem átti drjúgan þátt i hneykslismáli þvi, sem kennt er við Watergate, og oröiö hefur til þess að hann varð að segja af sér embætti með smán. Hugsanlegt er þó, að æru- meiddir forystumenn undir- skriftasöfnunar hafi ekki gert sér grein fyrir þvi, að sá ábyrgi aðili, forseti Bandarikjanna, sem Watergatemálið snerist hve mest um,er yfirmaður allra herja þess rikis, og þá einnig þess hers, sem stefnendur vilja hafa áfram i landi minu. Sjúkir fengu ekki frið. 6....gengiö um meðal sjúklinga og beöið um uppáskrift á vixil- inn....” Stefnendur telja að hér sé verið að drótta þviað þeim, aö þeir hafi gengiö um meðal sjúklinga til að biöja um undirskriftir. Telja þeir það alrangt og ærumeiðandi fyrir sig. Hér draga stefnendur alranga ályktun af skrifuðum orðum, sem gjarnan vill verða ef menij þekkja ekki nægjanlega það tungumál, sem skrifaö er á. Hvergi i um- ræddri frétt f Þjóðviljanum er á þaö minnst að forvfgismenn þeir, sem hér hafa stefnt vegna meiddrar æru, hafi gengið um spftala og beðið sjúklinga um uppáskrift á bænaskjalið. Þeir geta þvi grætt æru sína vegna þessa. Hitt er annað, að á ritstjórnar- skrifstofu Þjóðviljans var hringt oftar en einu sinni og oftar en tvisvar vegna þess að sjúklingar á Landspitalanum töldu sér mis- boðið með þvi að þeim var boðið að skrifa upp á beiðni um fram- hald hernáms á Islandi, og eins vegna þess að slikir undirskrifta- listar voru gjarnan hafði frammi á setustofum i heimsóknartím- um. 1 téðri grein er haft eftir ein- um þessara sjúklinga, og hún þvi beinn fréttaflutningur af reynslu fólks. Þá ber og svo til, að stefnda er kunnugt um dvöl manns nokkurs á taugadeild Landspitalans á þeim tima er þessi grein var skrifuð, og veit til, að sá maður hafði með sér undirskriftalista þangað á spitalann. Við þessu er sjálfsagt ekkert að segja né gera, enda ekki gert af hálfu stefnda, utan það að skýra frá þvi að þetta átti sér stað, og þó jafnframt látin i ljós sú skoðun, að sjúkum, sér- lega þó taugasjúkum, eigi að hlifa við ágengni, sem i þvi felst að beiöast undirskriftar af þeim við beiöni um framhald hernáms. Óski rétturinn þess mun ég siðar skýra frá nafni þess manns, sem ég vék að hér áðan, að hefði dval- ið fyrir sjúkleikasakir á tauga- deild Landspitalans á þessu tima- bili, og geta þá stefnendur frætt réttinn um það hvort umræddur maöur hefur flokkast undir þann hóp, sem þeir telja með ábyrgum aðilum og létu hafa lista til söfn- unar nafna á. „Ærumeiðandi” gæsalappir 7.....Þykir fólki athafnasemi „landvarnarmanna" með ein- dæmum”. Stefnendum þykir sérlega æru- meiöandi að orðið landvarnar- menn skuli notað, og þó sérstak- lega tilvitnunarmerkin umhverfis það. Heldur þykir mér ósennilegt að rétturinn geti fallist á að tilvitn- unarmerki geti <verið ærumeið- andi. Orðið landvarnarmaður er notað hér nánast sem lýsingar- orð, og á að sjálfsögðu við þá sem telja það hugsjón sina að láta verja landið, en þaö er einmitt yfirlýst stefna stefnenda. En fáfræði kemur hér einnig til sögunnar og má vera að þess vegna meiðist æran við notkun tilvitnunarmerkjanna. Réttinum til ábendingar og stefnendum til upplýsingar og ærubóta, skal þess getið, að fyrir áratugum siðan var starfandi i þessu landi hópur manna, sem kallaði sig Land- varnarmenn, og voru kallaðir það manna á meðal. Tilvitnunar- merki utan um þetta orð i téðri blaðagrein voru sett að yfirlögðu ráði, svo enginn fengi þá flugu i höfuöið að hinir nýju landvarnar- menn væru að einhverju þeir hin- ir sömu og forðum og til aðgrein- ingar írá þeim. Tölvan 8. Enn hef ég ekki fjallaö um sjö — V — ákæruliöi, sem merktir eru I stefnu meö III. 1—7. Ákærur vegna þessara liða eru tilkomnar vegna greinar, þar sem ég hef orðrétt eftir ákveðn- um manni, sem gaf undirrituðum þær upplýsingar, sem þar i felast, og átti sjálfur hugmynd þeirra ályktana, sem þar eru dregnar. Að svo komnu mun ég ekki skýra réttinum frá nafni þessa manns, en krefjist hann þess siöar við rekstur þessa máls, mun það að sjálfsögðu verða gert svo hann geti staðfest að rétt hafi verið eft- ir honum haft. Þá er og I téðum 7 kæruliðum einstök orö, sem talin eru hafa meitt æru stefnenda. Eru það ein- stök orð, sem þeir hafa kvartað yfir á öðrum stað og stöðum I stefnu að meitt hafi æru sina, en ég hef þegar skýrt frá hvers vegna ég hafi notað. Lokaorð Ég lofa þvi hátiðlega Aö lokum vil ég geta þess við réttinn, að persónuleg skoðun min Frh. á bls. 15

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.