Þjóðviljinn - 10.07.1975, Qupperneq 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 10, júli 1975.
DJOÐVIUINN
MÁLGAGN SÖSÍALISMA
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS
Otgefandi: Otgáfufélag Þjóðviljans
Framkvæmdast'jóri: Eiður Bergmann
Ritstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson
Umsjón meö sunnudagsblaöi:
Arni Bergmann
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Skólavörðust. 19. Simi 17500 <5 Iinur)
Prentun: Blaðaprent h.f.
NÍÐST Á ÖLDRUÐU FÓLKI OG ÖRYRKJUM
í dag hefst greiðsla á helstu bótum al-
mannatrygginga fyrir júlimánuð, og að
vanda mun mikill fjöldi Reykvikinga biða
langtimum saman eftir afgreiðslu við
heldur óhrjálegar aðstæður að Laugavegi
114. Hitt mun þó vekja meiri sárindi að
kauphækkun sú sem um var samið i sið-
asta mánuði kemur alls ekki til greiðslu að
þessu sinni; viðskiptavinir almanna-
trygginga, um tiundi hluti þjóðarinnar,
það fólk sem býr við lökust kjör, verður að
biða eftir hækkun sinni — trúlega fram i
september! í tið vinstristjórnarinnar var
það orðin föst regla að viðskiptavinir al-
mannatrygginga fengu kauphækkun mán-
uði eftir að hún var ákveðin á almennum
vinnumarkaði. Þessi sjálfsagða regla hef-
ur verið að engu höfð eftir að núverandi
stjórn tók við; hækkanir hafa verið
greiddar i slumpum eftir nokkra mánuði.
Bera þessi vinnubrögð vott um furðulega
fyrirlitningu á öldruðu fólki og öryrkjum;
hvað skyldu Matthias Bjarnason og emb-
ættismenn hans segja ef þeim væri ætlað
að biða þannig eftir kaupi sinu?
Alvarlegast er þó að enn á að niðast sér-
staklega á öldruðu fólki og öryrkjum. í tið
núverandi rikisstjórnar hefur sá háttur
verið tekinn upp að almennar kauphækk-
anir hafa verið reiknaðar i krónum en ekki
i prósentum; menn hafa fengið sömu
krónutölu hver svo sem grunnlaun þeirra
voru fyrir, og hefur þessi háttur átt að
vernda lágtekjufólk öðrum fremur. Regl-
an hefur hins vegar ekki verið látin ná til
aldraðs fólks og öryrkja; þar hefur pró-
sentureglunni verið beitt til þess að skerða
hlut þeirra þjóðfélagshópa, sem minnst
mega sin. Samkvæmt úrskurði Matthias-
ar Bjarnasonar eiga greiðslur til aldraðs
fólks og öryrkja aðeins að hækka um tæp
8%, þótt almennu samningarnir sem gerð-
ir voru i siðasta mánuði kvæðu á um 5.300
kr. kauphækkun til allra. Skerðingarregla
Matthiasar Bjarnasonar hefur þessi áhrif
i raun eftir samningana i siðasta mánuði:
Almennur elli og örorkulifeyrir einstak-
lings á að hækka um 1.159 krónur á mán-
uði á sama timaogalmennkauphækkun er
5.300 kr.
Almennur elli- og örorkulífeyrir ein-
staklings að viðbættri tekjutryggingu á að
hækka um 2.128 krónur á mánuði á sama
tima og almenn kauphækkun einstaklings
er 5.300 kr.
Almennur elli og örorkulifeyrir hjóna að
viðbættri tekjutryggingu á að hækka um
3.725 krónur á sama tima og lágmarks-
kauphækkun hjóna sem bæði vinna utan
heimilis verður 10.600 krónur.
Þetta eru þær hækkanir sem Matthias
Bjarnason og rikisstjórnin haf a úrskurðað
handa öldruðu fólki og öryrkjum, og auk
þess eiga hækkanirnar eins og áður segir
ekki að koma til útborgunar fyrr en i
septembermánuði, án þess að nokkrir
vextir verði greiddir af þvi fé sem þannig
er haldið fyrir öldruðu fólki og öryrkjum,
hvað þá verðtrygging.
Sú upphæð sem aldraður einstaklingur
eða öryrki fær eftir þessar hækkanir verð-
ur 29.223 krónur á mánuði. Af þeirri upp-
hæð eiga menn að greiða húsaleigu, hitun-
arkostnað, rafmagn, mat og fatnað — svo
að ekki sé minnst á annað. Væri fróðlegt ef
Matthias Bjarnason — sem hefur meira i
mánaðarlaun en aldrað fólk og öryrkjar
á ári —létisemja búreikning til leið-
beiningar um það hvernig viðskiptavinir
almannatrygginga eiga að láta enda ná
saman, eftir að flestar þær nauðsynjar
sem áðan voru taldar hafa meira en tvö-
faldast i veðri.
Það var fyrsta verk vinstristjórnarinn-
ar að setja bráðabirgðalög um bætur á
kjörum aldraðs fólks og öryrkja. Sú fram-
kvæmd var kölluð ,veisla’ i Morgunblað-
inu, og það hefur sannarlega verið séð fyr-
ir þvi tið núverandi stjórnar að „veislu-
gleðinni” linnti og vel það. Annað dæmi
um sama viðhorf er sú furðulega stað-
reynd að Halldór E. Sigurðsson sima-
málaráðherra hefur ekki enn látið koma
til framkvæmda lög sem Alþýðubandalag-
inu tókst að knýja gegnum síðasta þing
þess efnis að lágtekjufólk í hópi aldraðra
og öryrkja fengi ókeypis sima. t tið
vinstristjórnarinnar stóð ekki á Halldóri
E. Sigurðssyni að hæla sér af umbótum i
tryggingamálum, en athafnaleysi hans nú
sannar mjög greinilega að frumkvæðið
var ekki frá honum komið, heldur Alþýðu-
bandalaginu.
—m.
Ekkert
rússagull því
miður en
grunur um
Kínagull í
Svíþjóð
Þegar rætt hefur verið um
sænska kommúnista á umliðn-
um árum hefur undantekning-
arlitiö verið átt við þá, sem fylla
flokk þann er nefnist VSnster-
partiet-kommunisterna —
skammstafað VPK. Um árabil
var hinn þekkti stjórnmála-
maður C.H. Hermansson for-
maður flokksins og i skrifum
var flokkurinn oft kenndur við
hann og kallaöur Kommúnista-
flokkur C.H. Hermanssons.
Hermansson sagði af sér flokks-
formennsku á siðasta flokks-
þingi og við tók Lars Werner.
Flokkurinn hefur jafnaðarlega
um og yfir 5% atkvæða i þing-
kosningum og hefur þaö að und-
anförnu tryggt honum 15 til 17
fulltrua á sænska þinginu.
Þvi er þetta rifjað upp, að i
blöðunum fyrir siðustu helgi
bárust fréttir af þvi að sænska
lögreglan hefði látiö hlusta sima
sjö forystumanna i Sænska
kommúnistaflokknum og hefði
þá grunaða um að hafa tekið við
umtalsverðum fjárhæðum er-
lendis frá, án þess þó að geta
lagt fram nægilegar sannanir til
þess að lögsækja sjömenning-
ana. Augljóslega er sænska
stjórnin þarna i klemmu, þvi að
hún hefur orðið uppvis að sim-
hlerunum, án þess að hafa nægi-
Hermansson — Werner
lega haldgóöar upplýsingar
undir höndum til þess að lög-
sækja viðkomandi fyrir ólög-
lega fjáröflun til starfsemi sinn-
ar.
Svenska kommunistpartiet á
ekkert sameiginlegt með
Vánsterpartiet kommunisterna.
Að visu hét sá siðarnefndi upp-
haflega þessu nafni, en þvi var
slðan varpað fyrir róða, þegar
„breikka” átti flokkinn. Sá
hokkur, sem ber þetta nafn nú
hét upphaflega Kommunistiska
Förbundet Marxist Leninist-
erna. Formaður þess var og er
ef til vill enn Gunnar Bylin,
læknir að mennt, og einkavinur
Maós formanns. Þessi KFML
samtök klofnuðu svo i frum-
eindir og meðal annars varð til
KFML-R, sem töldu sig enn
byltingarsinnaðri. Undir for-
ystu Gunnars Bylins var svo
heitinu Sænski kommúnista-
flokkurinn stolið fyrir siðustu
kosningar og undir þvi merki
fékk flokkurinn um 0,4% at-
kvæða i kosningunum.
Það er eftir öðru að andstæð-
ingar sósialskra flokka skuli sjá
sér hag af þvi að læða því inn aö
kommúnistar hljóti alltaf að
njóta fjárhagsstuðnings erlend-
is frá, hverju nafni sem þeir
nefnast. En hvað sem þvi liður
er ljóst, að Vinstri flokkurinn —
kommúnistarniri Sviþjóð liggur
ekki undir ámæli um að hafa
þegið fé til starfsemi sinnar frá
erlendum aðilum, enda nýtur
hann riflega fjárstyrks frá
sænska þinginu, eins og aðrir
flokkar I hlutfalli við þing-
mannafjölda sinn.
Byrjunarörðug -
leikar
yfirstignir?
Morgunblaðið gumar af þvi i
gær að rikisstjórnin hafi sigrast
á byrjunarerfiðleikunum. Orð-
rétt segir i niðurlagi forystu-
greinar:
„Rikisstjómin hefur tvimæla-
laust staðið af sér byrjunarerf-
iöleika. Hún hefur, þrátt fyrir
erfiðar aðstæður, skilað umtals-
verðum árangri. Framhaldið
veltur á einarðri stjórnarfor-
ystu og þvi, aö þegnamir slái
skjaldborg um stefnu stjórnar-
innar og tryggi þann veg fram-
tiðarvelferð sina sem þjóðar og
einstaklinga.”
Islendingur, blað sjálfstæðis-
manna á Norðurlandi, spáir
hinsvegar stórfelldri gengisfell-
ingu, stórkostlegri skattpiningu,
fjárhagslegu hmni og endalok-
um lýðræðisins i forystugrein
25. sl. mánaðar:
Gengisfelling og hrun
„Súkröfugerð og sá hernaður,
sem átt hefur sér stað I þjóðfé-
laginu á liðnum árum, hefur
verið rekinn af sliku ábyrgðar-
leysi, að ekki verður með orðum
lýst. 1 okkar landi er fyrir löngu
komið það ástahd á, að deilur og
samningar um kaup og kjör
launþega almennt, er ekki deila
milli atvinnurekenda og laun-
þeganna, heldur er búið að snúa
þessari baráttu uppi nokkurs-
konar borgarastyrjöld, þ.e. bar-
áttan hefur færst á það svið, að
nú er um að gera, að komast i þá
aðstöðu að baráttuhópurinn sem
barist er fyrir i það og það skipt-
ið, fái sem bestu og hagkvæm-
ustu þrýstiaðstöðuna gagnvart
þjóðfélaginu i heild, þannig að
þeir aðilar, sem þjóðin i al-
mennum frjálsum kosningum
hefur valið til þess að fara með
framkvæmdavaldið, verði að
láta undan. Kaupa sér stundar-
frið á skilmálum sem oftast
hafa haft það i för með sér, að
þjóðin sekkur dýpra og dýpra i
skulda- og óheillafenið. Nú mun
svo komið, að rikissjóður er bú-
inn ofan á allt sem fyrir var að
bæta á sinar herðar svo miklum
fjárhagslegum byrðum i sam-
bandi við kjarasamninga að
mjög mikil hætta er á, aö undir
þeim byrðum verði ekki risið,
nema með stórkostlegri skatt-
piningu en nokkurn tima hefur
hér áður þekkst, og er þó nóg af
sliku tagi að taka, eða einni
stórfelldri gengisfeliingunni i
viðbót við allar hinar, og eins og
nú stefnir eru kannski mestar
likurnar á, að til beggja þessara
úrræða verði að taka og þaö
kannski fyrr en siðar. Það er
skýlaus krafa yfirgnæfandi
meirihluta þjóðarinnar, aö
þessum málum verði komið úr
þvi ófremdar ástandi, sem þau
eru I nú og sem stefnir i hreinar
ógöngur. Eins og nú horfir um
þessi mál öll og meðferð þeirra,
er stefnt að fjárhagslegu hruni
þjóðarinnar, og ef svo fer, er
skammt þess að biða að lýð-
ræðið fylgi á eftir.”
Eftir lestur þessara tveggja
forystugreina sjálfstæðisblaða
hlýtur sú spurning að vakna,
hvaða erfiðleika sjálfstæðis-
menn telja sig hafa yfirstigið?
Sjússinn
og dagblöðin
Þegar að heimilunum kreppir
heyrist oft sú skoðun að það sé
dýrt að vera áskrifandi af dag-
blaði. Fólki dettur stundum i
hug, þegar sparnaður er til um-
ræöu, að hægt sé að komast af
án dagblaðanna.
Askrift af dagblaði kostar nú
700 krónur á mánuði, en ársá-
skrift 8300 krónur.
Einhverja viðmiðun verður að
hafa þegar rætt er um verðlag.
Þvi ekki að taka brennivins-
flöskuna. Wisky af algengustu
tegund kostar nú kr. 3400 flask-
an og Vodka 3060 til 3200. Flask-
an af léttu vini kostar frá 720 kr.
Fyrir heilsársáskrift af dag-
blaöi er hægt að kaupa tvær
flöskur af wisky og tvær af ó-
dýrasta rauðvini.
Tvöfaldur sjúss af sterku á-
fengi á bar með gosglundri kost-
ar nú 650 til 700 krónur. Einn
tvöfaldur i kók og þar er farin
mánaðaráskrift á dagblaði. Þar
við bætist svo að fyrsti sjússinn
kveikir löngunina i fleiri eins og
gengur.
Þegar þessi viðmiðun er höfð i
huga er ekki með nokkurri
sanngirni hægt að halda þvi
fram að dagblööin séu dýr.
Þetta ættu menn að hugleiða
næst þegar þeir lyfta glasi og
skeggræöa um hvað helst megi
verða til sparnaðar i dýrti"ðinni
ogsamdrættinum. —ekh
... OG SKORIÐ