Þjóðviljinn - 10.07.1975, Qupperneq 10
10 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Kimmtudagur 10. júli 1975.
Blanda
Framhald af bls.6,
vinnsluiðnaðarins á Islandi.
Orkust., mars 1975.)
2. Við þetta má bæta töluverðu
landi, sem fer undir mannvirki i
sambandi við virkjunina, svo sem
stiflur, veituskurði, vegi o.fl., svo
og raski vegna efnistöku. Þá
munu eyjar i lóninu ekki nýtast til
beitar.
3. Þá fara um 10—15 ferkm. af
stöðuvötnum undir veitur og lón
(Þristikla Friðmundarvatn aust-
ara, Gilsvatn o.fl.) Sum þessara
vatna eru ágæt veiðivötn, en lif
þeirra mun breytast grundvallar-
lega við tilkomu jökulvatns úr
Blöndu og fiskur að likindum
hverfa úr þeim.
4. Tillögur hafa komið fram um
að veita allt að helmingi þess
vatns, sem fellur til Vatnsdalsár
yfiri hinn nýja farveg Blöndu, en
það myndi valda gerbreytingu á
báðum ánum.
5. Hætt er við ýmsum breyting-
um af völdum miðluríarlónsins.
Jarðvegur mun rofna i bökkum
þess og sandfok gæti orðið úr lón-
stæðinu á vetrum, en á sumrum
aukinn vatnsagi i grennd við stifl-
ur. (Leki úr lóninu gæti jafnvel
orsakað breytingar á vatnakerf-
um Vatnsdalsár o.fl. vatna i A-
Hún.). Loks getur lónið haft áhrif
á veður á nærliggjandi afréttum
og einnig i nálægum sveitum, t.d.
með aukinni þokumyndun.
6. Ljóst er þvi, að með fyrirhug-
aðri Blönduvirkjun er stefnt að
stórfelldri röskun á náttúrufari
Austur-Húnavatnssýslu, sem
kemur verst niður á sumum bú-
sældarlegustu sveitunum, þar
sem veðurfar og gróður veita
hagstæðust skilyrði til búskapar
og veiðihlunnindi eru einna mest.
7. Hugmyndir um endursköpun
þess gróðurlendis, sem fer undir
miðlunarlón eða önnur virkjunar-
mannvirki, teljum við algerlega
óraunhæfar, enda hlýtur upp-
græðsla eyðilands að vera sjálf-
sögð án tillits til virkjunar. Hið
sama gildir um möguleika á
aukningu veiðinnar i öðrum vötn-
um, i stað þeirra sem skemmast.
8. Óspillt náttúrufar verður efa-
laust þvi meira metið, sem timar
liða. Eyðing gróðurs og dýralifs
er ævarandi skaði, sem ekki er
hægt að bæta með fé, eða á annan
hátt. Það er ekki aðéins skaði
þeirra sveita, sem verst verða
úti, heldur allrar þjóðarinnar og
raunar alls heimsins.
9. Með tilliti til ofangreindra at-
riða er það niðurstaða okkar, að
ekki skuli stefna að Blönduvirkj-
un á næstu áratugum, heldur
skuli velja þá virkjunarmögu-
leika norðanlands, sem vitað er
að valda mun minni umhverfis-
spjöllum.
Beinafundur
Framhald af bls. 1.
manneskju sem beinagrindin er
af.
— Það liggur alveg ljóst fyrir
að þarna hefur einhver þurft að
fela lik og við munum byrja á að
rannsaka þetta útfrá þvi hverjir
það eru sem hurfu á árunum
1951—1954 og fundust aldrei. Þvi
miður er fátt sem hægt er að
styðjast við, en þó er hægt að sjá
það á beinunum hve há þessi
mannesk’ja hefur verið, en sú
mæling hefurenn ekki farið fram.
Vonandi getur hún eitthvað
hjálpað til að upplýsa málið. En
eflaust tekur það langan tima að
komast til botns i málinu, sagði
Magnús að lokum. —S.dór
Frá
Náttúru-
lækninga-
félagi
Reykjavíkur
Sunnudaginn 13. júli
nk. verður te-jurtaferð
i Heiðmörk undir leið-
sögn garðyrkjumanns.
Þátttakendur mæti á
Hlemmtorgi kl. 9.45,
bæði þeir sem haf a bíla
og hinir sem eru bíl-
lausir.
Fyrirhuguð fjalla-
grasaferð seint í júlí
verður auglýst síðar.
Laugardals-
völlur
r
Islandsmót
í 1. deild
í kvöld kl. 18.30 leika
Valur og ÍBK
Athugið breyttan tima
VALUR
Gerviaugu
Gerviaugnasmiðurinn Hans Miiller-Uri
frá Wiesbaden kemur hingað til lands 10.
ágúst n.k. og mun starfa hér i nokkra
daga. Þeir, sem á aðstoð hans þurfa að
halda, tilkynni það sem allra fyrst á skrif-
stofu vora, simi 26222.
Elli- og hjúkrunarheimilið Grund.
Aðs toðarly fj a f ræðingur
óskast til aðstoðar við rannsóknir og fleiri störf I Rann-
sóknastofu lyfjafræði lyfsala við Háskóla Islands. Laun
samkvæmt launakerfi starfsmanna rikisins.
Umsóknir ásamt upplýsingum um menntun og fleiri störf
óskast sendar menntamálaráðuneytinu, Hverfisgötu 6,
Reykjavik, fyrir 31. júli 1975.
Menntamálaráðuneytið
1. júli 1975.
Franskur Ijósmyndari og náttúruverndarmaður
ritar um ferð landa sinna til íslands
Hvers vegna fjaðrafok út
af mótorhjólafrökkunum?
Þegar frakkarnir koma að jökl-
inum, þar sem þeir hyggjast
þeysa á farartækjum sinum,
verður ekki hjá þvi komist að þeir
aki utan vega, tjón það sem þarna
kann að eiga sér stað vegna
skammsýni mun vartverða mjög
alvarlegt ef nokkuð. En það er
ekki vert að gleyma að ,,Auto
Journal” mun fylgjast með ævin-
týri þessu. „Auto Journal” er að
mestu leyti auglýsingablað, sem
hefur það að meginmarkmiði að
hvetja til aksturs, bera saman
gæði hinna ýmsu bila og mótor-
hjólategunda og kanna getu
þeirra á allan hugsanlegan hátt.
Þetta sýnir glögglega að náttúru-
vernd er ekki eitt af áhugamálum
slikra blaða sem þessa. Afleiðing-
ar blaðagreinar um torfæruakst-
ur á Islandi munu e.t.v. verða til
að kalla ófá hetjuefni til landsins,
að fylgja eftir afreki hinna
frönsku kappa. Þetta er áhuga-
mönnum þvi auðveldara sem nú
er kominn til sögunnar Smyrill-
inn. Það verða ekki aðeins tvö
mótorhjól á næsta ári sem raska
ómælisdjúpri kyrrð Vatnajökuls
sem var^heldur e.t.v. hundrað. —
Hundrað mótorhjól sem neyðast
til að aka utan vega til þess að
komast þangað. Þá verður tjónið
alvarlegt. Hver mun verða til
þess að ábyrgjast að einhver
þessara hundrað muni ekki taka
sér það bessaleyfi að aka utan
vega viðar á hálendingu.
Á hinn bóginn hefur samningur
verið undirritaður milli fyrr-
nefndra kappa og franskrar ljós-
myndaþjónustu (SIPA-presse).
Þetta fyrirtæki mun þvi dreifa
vitt og breitt myndum af kapp-
akstri á jöklinum og kannski
munu i einstaka tilviki fylgja ein
eða tvær landslagsmyndir. Er
það á þennan hátt sem almenn-
ingur i Frakklandi á að kynnast
íslandi?
Auto Journal fylgist með ævin-
týri þessu, samningur hefur verið
undirritaður við SIPA-presse. —
Það er komin lykt af peninga-
braski af þessu. Enn hefur enginn
samningur verið undirritaður við
auglýsingastofu, en hver getur
sagt nema siðar verði, þegar
myndir taka að birtast, eins og
þvi miður er allt of algengt.
Christian Gallissan heldur þvi
fram með rétti að almenningur i
Frakklandi þekki ekki Island, og
til að breyta þvi mun hann halda
fyrirlestra i æskulýðs- og ferða-
klúbbum i heimalandi sinu. Hvaö
mun hann segja áheyrendum sin-
um um land eftir að hafa dvalið
mánaðartima á hátindum jökla
þess? Og skrifi hann bók, verður
þá ekki efni hennar einkaævintýri
með islenskum bakgrunni?
Að lokum er ljóst að vandamál-
ið er hið sama á íslandi og i
Frakklandi. Náttúra landsins er
öllum ætluð en oftlega biður hún
lægri hlut i baráttunni við hags-
mun eigingjarnra einstaklinga.
Christian Roger.
Egilsstaðabúar krefjast rannsókna á símamálum
Vegna hárra
umframgj alda
Hafa beðið Neytendasamtökin um aðstoð
72 simnotendur i Egilsstaða-
kauptúni hafa nú beðið Neytenda-
samtökin um liðveislu yið að fá
fram rannsókn á símamálum þar
eystra, sérstaklega vegna „órétt-
mætra reikninga” fyrir umfram-
simtöl.
Þann 20. mai i vor sendu egils-
staðabúar póst- og simamála-
stjóra, Jóni Skúlasyni, svohljóð-
andi bréf, undirritað af 72 simnot-
endum á Egilsstöðum:
„Vegna siendurtekinna kvart-
ana um óeðlilega mörg umfram-
simtöl hér á Egilsstöðum, hærri
en annarsstaðar þekkist hérlend-
is, krefjumst við hér með hlut-
lausrar rannsóknar á teljurum
sima okkar i stöð Landssima ls-
lands á Egilsstöðum. Samkvæmt
upplýsingum sem við fengum hjá
tæknimenntuðum mönnum, geta
teljarar stöðvast eða hægt á
sér, einnig geta teljarar farið af
stað vegna áhrifa frá nærliggj-
andi númerum, þó um það séu fá
Veit ekkert
Framhaid af 12 siðu
ráðherrans greinilega ekki
vaxandi.
Ennfremur segir hann:
„Varnarmáladeild utanrikis-
ráðuneytisins hefur með
höndum eftirlit með þvi, sem
lýtur að samskiptum banda-
rikjamanna hér við islendinga
og Landssiminn hefur með
höndum eftirlit með fjarskipta-
búnaði liðsins, að einhverju
leyti. Nánari afskipti og eftirlit
með störfum og búnaði varnar-
liðsins er ekki að ræða um.”
Þessi yfirlýsing islensks utan-
rikisráðherra lýsir dæmalausri
lágkúru, þvi um leið og hann
viðurkennir, að ekkert eftirlit sé
haft með hertólum bandarikja-
manna hér á landi, kemur fram,
að hann telur það i rauninni full-
komlega eðlilegt. Þar með er
hann að lýsa blessun sinni yfir
að fullveldi landsins sé stórlega
skert.
En i gær birtist i Þjóðviljan-
dæmi; hlýtur teljari einnig að
geta talið hraðar.
Að framansögðu rengjum við
simnotendur á Egilsstööum sem
undir þetta ritum, óhóflega sima-
reikninga fyrir umframsimtöl.
Einnig hefur það nú gerst, að fjöl-
mörgum simum hefur verið lokað
vegna ágreinings um réttmæti
innheimtu reiknings fyrir desem-
bersl. (umframsimtöl) sem kem-
ur fram nokkru eftir að allflestir
greiddu reikninga fyrir umfram-
simtöl timabilið ds. ’74, jan. og
feb. ’75 og hafa um það kvittaða
reikninga.”
Þann 19. júni er svo stílað bréf
frá undirskrifendum til Neyt-
endasamtakanna, og þess óskað,
að þau leiti svara við eftirfarandi
spumingum:
„1. Geta bilanir i sjálfvirka
kerfinu orsakað að teljarar telji
of mikið.
2. Hvað gerist i teljurum okkar
hér, þegar við veljum númer
um viðtal við skrifstofustjóra
utanriksiráðuneytisins. Þar
segir hann:
„Það er samningur milli
landanna og það þurfa að vera
samráð, og alveg eins og kom
fram (i fréttatilkynningu utan-
rikisráðuneytisins á dögunum)
þá er þetta hluti af vörnum
landsins: þetta er öryggismál,
svo það er ekki hægt að ræða
þetta i einstökum atriðum og
þess vegna báðum við um þessa
skýrslu og þannig er fréttatil-
kynningin til komin.”
Blaðamaður spurði hvort
þessi svör þýddu að utanrikis-
ráðuneytið hefði vitað eitthvað
um Stokksneskapalinn áður.
„Það getur vel verið að svo
hafi verið, þetta er hlutur sem
erfitt er að svara. Það eru gefn-
ar skýrslur reglulega um það
sem gert er, en þær eru ekki
birtar á nokkurn hátt.”
Þannig bendir flest til þess að
einstakir embættismenn i utan-
rikisráðuneytinu fái skýrslur
sem utanrikisráðherrann fær
ekki að lesa ! -s.
innan Egilsstaða, en fáum sam-
band við Seyðisfjörð, Reykjavik,
Akranes eða lendum inn á samtöl
milli byggðarlaga?
3. Hvað getur gerst þegar álag
er svo mikið, að samband rofnar
eða eins og oft er, allt virðist fara
I einn hrærigraut?
4. Hvaða áhrif getur utanað-
komandi moldryk haft á búnað
sjálfvirkrar simstöðvar?
5. Þegar greiddur hefur verið
reikningur fyrir timabilið des.,
jan., feb. getur póstur-og simi þá
innheimti sér eftir á reikning
fyrir desember sama tlmabils, án
nokkurra skýringa?
6. Eftir að kvörtunum hefur
verið komið á framfæri, er þá
ekki óeðlilegt að framkvæma at-
hugun á stöðinni án vitneskju
okkar, eins og gerst hefur að
þeirra sögn?”
Segir i formála fyrir spurning-
um þeim, sem að ofan greinir, að
það sé ósk egilsstaðabúa, að sam-
tökin aðstoði við að „knýja fram
svör hjá stofnun, sem hefur þann
forgang fram yfir aðrar þjónustu-
stofnanir að loka á þá, sem óska
eftir athugun á réttmæti reikn-
inga.” —úþ.
Tilraun til
valdaráns
á Macao
Lissabon 9/7. Fréttastofa portú-
göslu stjórnarinnar skýrði frá
þvi.aðgerð hefði verið tilraun til
að steypa landstjórninni i nýlendu
portúgala á strönd Kina, Macao.
Nokkrir herforingjar höfðu staðið
að valdaránstilrauninni sam-
kvæmt upplýsingum landstjórans
á Macao, Garcia Leandro hers-
höfðingja. Reynt hefði verið að
reka frá völdum stjórn hers og
lögreglu og fáeina volduga hers-
höfðingja, en tilraunin hefði mis-
tekist. Ekki var skýrt frá þvi hve
margir hefðu verið handteknir
eftir þessa misheppnuðu bylting-
artilraun.