Þjóðviljinn - 06.09.1975, Qupperneq 2

,2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 6. september 1975.
SKAMMTUfí
AF RÓNA
Ríkisútvarpið hefur að undanförnu mjög
helgað dagskrá sína viðtölum við menn, sem
gengið haf a Bakkusi konungi á hönd og virðast
ekki eiga afturkvæmt úr náðarfaðmi hans.
Haft er fyrir satt að til séu menn, sem séu
talsvert handgengnir konungi þessum (hverjir
sem það nú kunna að vera) en geti þó slitið
samvistum við hann, þegar mikið liggur við,
en þeir sem hér um ræðir virðast vera ævi-
félagar í hirð hans.
Ofangreindir menn — þeir sem ekki eiga
afturkvæmt— hafa undanfarin ár mjög sett
svip sinn á höfuðborg landsins, sérstaklega
miðbæinn og hafa verið nefndir rónar. Orðið í
þessari merkingu er tiltölulega nýtt í íslensku,
en merkti til forna graðhestur. Rónarnir eru
flestir, ef ekki allir mesta ágætisfólk, sjálfur
get ég um það dæmt því með mörgum þeirra
lyfti ég glasi í gamla daga á þeim árum þegar
ég smakkaði vín, en nú er orðið óralangt síðan.
Tveir útvarpsþættir voru á dögunum
helgaðir þessu fyrirbrigði með stuttu millibili
og voru þeir ótrúlega keimlíkir. Til þess að
tolla í tískunni hlýtur ,,Vikuskammturinn" að
fara á stúfana og haf a viðtal við svosem einn
„róna", því eins og maðurinn sagði „allt er
þegar þrennt er."
Geirvar Páll ræðir við róna
Ég er staddur við suðvestur krika Tjarnar-
innar og horfi til austurs yfir tjörnina. Til
vinstri við mig er Tjarnargata 8, þar sem
kvennaklósettið er í kjallaranum, en fyrir
framan mig nokkur börn að leik með stórt
franskbrauð, sem þau rífa niður og gefa önd-
unum, en til hægri sitja fimm rónar og gæða
sér á Admiral hárvatni, sem þeir hafa helt í
maltöl og kalla hristing. Ég er hérna staddur
vegna þess að Vikuskammturinn hefur beðið
mig að taka viðtal við róna, en sá böggull fylg-
ir skammrif i, að hann á að vera „hættur". Þar
sem ég sé að enginn þeirra sem þarna sitja er
hættur, held ég áf ram, en f ör minni er heitið á
drykkjumannaheimilið „Líknarskjól", en þar
fá aðeins aðgang þeir óreglumenn, sem
sannanlega eru „hættir."
Forstöðumaðurinn tekur mér tveim hönd-
um, þegar ég ber upp erindi mitt við hann og
kynnir mig strax fyrir róna sem er hættur og
hefur jafnframt talsverða æfingu í því að
ræða við f jölmiðla. Við látum ekki nafns hans
getið af skiljanlegum ástæðum. Hann leysir
þegar frá skjóðunni:
Þegar ég einu sinni var búinn að vera f ullur
í tvö ár og þrjá mánuði, þá kom mammatil mín
og sagði: „Búi minn, hvort viltu smjörlíki eða
tólg útá fiskinn. Ég fékk æðiskast og sparkaði
i hana, rauk svo framí eldhús og náði í búr-
saxið, en mömmu tókst að komast inná klósett
með nokkrar skrámur og læsa að sér. Ég braut
allt og bramlaði í íbúðinni og það næsta, sem
skeði var það að lögreglan kom og tók mig.
Það var strax farið með mig á sjúkrahús þar
sem tveir læknar tóku að sér að annast mig og
ég var settur á einsmanns stof u af því að ekki
þótti óhætt að hafa mig með öðrum sjúkling-
um. Mér þykir líka betra að vera á einsmanns
stofu þegar ég er á sjúkrahúsi og ég verð að
segja það að það er til stórskammar hvað lítið
er af einsmanns stofum fyrir okkur drykkju-
sjúklingana á spítölunum. Þjóðfélagið verður
aðgera sér það Ijóst að við eigum við sjúkdóm
að stríða, sjúkdóm, sem krefst miklu fleiri
lækna fyrir okkur miklu meira sjúkrarýmis,
að ekki sé nú talað um fæðið, sem er fyrir
neðan allar hellur á sjúkrahúsum borgarinn-
ar. Annars er lækningin aðallega fólgin í því
að við fáum antíkrampasprautur og vftamín-
sprautur til þess að byggja okkur upp aftur ró-
andi sprautur til að róa okkur niður, svefnlyf,
svo að við getum sofið og ef við sofum of
lengi, þá fáum við eitthvað örvandi til að geta
vaknað, en eins og ég sagði áðan, þá vantar
mikið að læknisþjónustan sé fullnægjandi. Og
hvað á maður svo að gera, þegar maður kem-
ur útí lífið aftur. Mann langar ekkert til að
fara að vinna og ef maður er ekki að vinna, þá
verður maður svo einmanna, að maður jafn-
vel neyðist til að fara að vinna og þegar maður
er búinn að vinna kannske í viku eða tvær, þá
er manni farið að Jeiðast svo að vinna, að
maður hættir og þá verður maður svo ein-
manna að maður leiðist útí að hitta gömlu
félagana og allt byrjar uppá nýtt. Þjóðfélagið
gerirekkert í málinu, en nú er ég hættur og fæ
að vera hérna áfram í Líknarskjóli eins lengi
og ég vil og það sér svosem ágætt, þó að fæðið
sé að vísu ekki nærri nógu gott og
skammtarnir ailt of litlir. En ekki get ég
neitað því að stundum kemur gamla góða vís-
an sem Runki skammf leygur orti um árið upp
i huga minn:
Hristingur með sóma og sann
sálarlífið bætir
Hristingurinn hressir mann
Hristingurinn kætir.
Flosi
Skýrsla flugrekstrarnefndar:
Lítil viðbótarvél og leiguflug
fullnægja gæslunni
Eins og fram hefur komið i
fréttum hefur flugrekstrarnefnd
landhelgisgæslunnar skilaO
áfangaskýrslu um aukningu á
gæsluflugi og kaup á viöbótar-
flugvel. i nefndinni eru Jón E.
Böðvarsson, deildarstjóri I
fjárlaga og hagsýslustofnun,
formaður, Leifur Magnússon,
varaflugmálastjóri, Ólafur W.
Stefánsson, skrifstofustjóri i
dómsmáiaráðuneytinu, Pétur
Sigurðsson, forstjóri Landhelgis-
gæslunnar.
Verkefni nefndarinnar er skýr-
greint þannig i skipunarbréfi:
1. Að taka til heildarathugunar
markmið, skipulag og rekstur
flugdeildar Landhelgisgæsl-
unnar með það i huga að gera
starfsemina hagkvæmari og
markvissari.
2. Að kanna hver skuli vera flug-
floti Landhelgisgæslunnar.
3. Aö gera tillögur um breytingar
á rekstri og skipulagi flugdeild-
ar Landhelgisgæslunnar að
öðru leyti, eftir þvi sem athug-
un nefndarinnar og niðurstöður
gefa tilefni til.
1 álitsgerð nefndarinnar, sem
nú hefur borist fjölmiðlum, er
þess hvergi getið að ágreiningur
hafi verið innan hennar. Samt
sem áður hefur Pétur Sigurðsson,
forstjóri gæslunnar, og dóms-
málaráðuneytið tekið þá ákvörð-
un að hunsa niðurstöður nefndar-
innar gjörsamlega og festa kaup
á viðbótarflugvél sem er 650 mill-
jón krónum dýrari en flugvélin,
sem nefndin gerir tillögu um að
verði keypt.
Tillögur nefndarinnar eru þess-
ar:
2.1 Keypt verði flugvél af gerðinni
Beechcraft King Air E-90,
sem tekur hluta af þeim verk-
efnum, sem nú eru unnin með
TF-SÝR, þannig að TF-SÝR
mun nýtast betur til gæslu
þess sv æðis, se m er fj ær landi.
2.2 Viðbótartækjabúnaður verði
keyptur i TF-SÝR,er stuðli að
auknu öryggi og bættri að-
stöðu til starfa um borð.
2.3 Leiguflugvélar verði notaðar
til landhelgisgæsluflugs, þeg-
ar þörf þykir vegna álags eða
aðstæðna. b
2.4 Keyptverði Loran/c tækitilað
nota í leiguflugvélum og sem
varatæki fyrir TF-SÝR.
2.5 Gerð verði nánari tæknileg at-
hugun á kaupum og nýtingu
sérhæfðs tækjabiínaöar. —
Svo sem sérhæfðs leitarrad-
ars með 360 gr. sjónarsviði og
Loran/c-tækis með rafreikni
fyrir TF-SÝR.
2.6 Gerð verði könnun á þvi hvort
bygging fiugskýlis úti á landi
geti leitt til hagkvæmari nýt-
ingar á loftförum Landhelgis-
gæslu.
Flugrekstrarnefnd gerir það að
tillögu sinni að auknum flugtima-
fjölda gæslunnar vegna útfærsl-
unnar i 200 milur verði mætt með
þvi að auka nýtinguna á TF-SÝR
Fokker-vél gæslunnar, með
viðbótarflugvél og með leiguflugi
á álagstimum. í skýrslu nefndar-
innar segir m.a.
Flugtimaskipting gæti þá t.d.
legið á eftirfarandi bilum:
a) TF-SÝRca. 500-800 klstá ári.
b) Viðbótarflugvél ca. 400-800
klst. á ári.
c) Leiguflugvélar ca. 100-700
klst. á ári.
Rök fyrir kaupum á við-
bótarflugvél
a. Fyrirsjáanleg er mikil aukning
á flugtimaþörf i allt að 1500
klst. á ári sem útilokað er að
anna með núverandi flugvéla-
kosti Landhelgisgæslunnar.
Þessi mikla aukning á flugtim-
um býður upp á hagkvæman
rekstur á viðbótarflugvél.
Fjárfestingar- og rekstrar-
kostnaður á minni flugvél er
mun lægri en á þeirri flugvél
sem Landhelgisgæslan notar
nú. Er þvi æskilegt að reyna
notkunarmöguleika minni flug-
vélar.
c. Viðbótarflugvél mun bæta nýt-
ingu á flugliði Landhelgisgæsl-
unnar.
Flugrekstrarnefndin telur að
Beechcraft Air King vélin
fullnægi öllum eftirtöldum kröf-
_ um : Fullnægjandi vinnuaðstaða
fyrir 4 manna áhöfn, tveir skrúfu-
hverflar, jafnþrýstiklefi, full-
komin blindflugstæki, flug-
leiðsögutæki og fjarskiptatæki.
Afisingartæki. Salerni um borð.
Flugdrægni a.m.k. 1000 sjómilur
ogflugþol a.m.k. 6 klst. Þá er við-
halds og varahlutaþjónusta við
þessa vélategund góð hér á landi.
í viðtölum við fjölmiöla hefur
Pétur Sigurðsson, forstjóri
gæslunnar hins vegar haldið þvi
fram að það sé ekki nokkrum
manni bjóðandi að fljúga þessari
flugvélategund i gæsluskyni hér
við land.
Eldsvoði í
skipi
WHANGAREI, Nýja Sjálandi, 3/9
— Sjö menn biðu bana og niu
týndust þegar eldur kom upp i
franska flu tn in ga sk ipin u
Capitaine Bougainville i morgun.
Það var á siglingu við
norðurströnd Nýja Sjálands.
Um borð i skipinu voru 37 menn
farþegar og áhöfn, og var sent út
neyðarkall i nótt skömmu eftir að
skipið sigldi frá Auckland á leið
til Sydney. Fimm klukkustundum
siðar var skipið ennþá logandi, en
það hafði þá rekið nálægt strönd-
inni. Míkið óviðri var á þessum
slóðum, en i morgun hafði tekist
að bjarga 20 mönnum á land, og
fjögur iik höfðu fundist. Talið var
að einhverjir úr áhöfninni kynnu
enn að vera um borð að reyna að
ráða niðurlögum eldsins.
Atvinna ■ Atvinna
Kirk j uvör ður
Starf kirkjuvarðar við Laugarneskirkju er
laust til umsóknar.
Umsóknir sendist formanni sóknar-
nefndar Laugarnessóknar, Þorsteini
Ólafssyni Bugðulæk 12, sem veitir nánari
upplýsingar.
Sóknarnefnd Laugarnessóknar