Þjóðviljinn - 23.05.1976, Qupperneq 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 23. mal 1976
PWDVIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA,
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS.
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóöviljans
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Kitstjórar: Kjartan Ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson
Umsjón með sunnudagsblaöi:
Arni Bergmann
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Skólavöröust. 19. Simi 17500 (5 linur)
Prentun: Blaöaprent h.f.
AÐ KRJÚPAOG KYSSA KÚGARANSVÖND
Nú er ljóst, að hættan á smánarsamn-
ingum við breta i landhelgismálinu er á
næsta leyti. Það er stórráð NATO, sem
sett hefur þumalskrúfurnar á þá Geir
Hallgrimsson, forsætisráðherra og Einar
Ágústsson, utanrikisráðherra úti i Osló og
skipað þeim að semja hið bráðasta, og
þeir hlýða eins og barðir rakkar.
Þegar NATO kallaði, kom Geir Hall
grimsson fljúgandi á augabragði frá Finn-
landi til Osló á föstudaginn og settist þar
ásamt Einari Ágústssyni að samninga-
borði með breska utanrikisráðherranum
að viðstöddum Jósepi Luns, fram-
kvæmdastjóra NATO. Stóð fundur þessi i
marga klukkutima.
Sem kunnugt er höfðu bæði Geir
Hallgrimsson og Einar Ágústsson margoft
svarið það hátiðlega, bæði á alþingi og
viðar, að hvað sem öðru liði skyldu þeir þó
aldrei setjast að samningaborði með
bretum, nema herskipin væru fyrst kölluð
út. — Ekki einu sinni, var hægt að standa
við þetta. Það er bókstaflega eins og
mönnunum sé ekki sjálfrrátt. Grerðir
þeirra eru likastar þvi, að um sé að ræða
ánauðuga menn, eða leikbrúður i bandi,
sem framkvæmdastjóri NATO sveiflar i
hendi sér.
Það er blátt áfram hlægilegt, þegar ráð-
herrarnir reyna að afsaka svik sin með
þvi að segja að þarna hafi aðeins verið um
könnunarviðræður að ræða. Á sliku tekur
enginn maður mark.
í útvarpsfréttum á föstudagskvölá,
sagði framkvæmdastjóri NATO að á
fundinum i ósló hafi ráðherrarnir komist
að „heiðursmannasamkomulagi”, en is-
lensku ráðherrarnir verði þó að bera sam-
komulagið undir samráðherra sina i
Reykjavik. Sagði Luns það liggja i loftinu,
að samningar væru á næsta leyti.
Og þetta gerðist tveimur dögum eftir, að
alþingi Islendinga var slitið. Timinn auð-
vitað valinn með tilliti til þess, að búið
væri að senda þingið heim, en þá var lika
ekki beðið boðanna!
Það er svo til að kóróna skömmina, að
samkvæmt fréttastofufregnum leyfir
breski utanrikisráðherrann sér að hælast
um og segja á blaðamannafundi, að allt
tal Einars Agústssonar um hugsanlega
úrsögn Islands úr NATO hafi nú bara ver-
ið ætlað til að flagga með hér úti á Islandi.
1 samtölunum við sig, breska utanrikis
ráðherrann hafi tóninn hjá Einari Ágústs-
syni hins vegar verið allt annar og
mildari, segir Crosland!
Ó þú mannlega eymd.
Næstu dagar verða örlagarikir. Breski
utanrikisráðherrann telur góðar likur á
öðrum samningafundi mjög fljótlega og
þá höfuðstöðvum NATO i Brussel, ellegar
i ósló. Nú skulu islendingar ekki vera með
nein dreissugheit lengur heldur gerast
hlýðin . hjú i NATO-hjáleigunni.
En er það nú vist, að Geir Hallgrimsson
og Einar Agústsson komist áfram með
áform sin, þegar heim kemur. Það liggur
enn ekki fyrir.
Þjóðviljinn vill nú eggja menn lög-
eggjan að gera hver og einn allt sem i
þeirra valdi stendur til að hindra uppgjöf
fyrir NATO og gerð smánarsamninga við
breta.
Hér dugar ekkert minna en þingmenn
og ráðherrar stjórnarflokkanna fái að
heyra það skýrt og skorinort sem allra
viðast að ætli rikisstjórnarflokkarnir að
ganga til samninga við breta nú, þegar
fullur sigur er i sjónmáli, þá verði þeir
ekki og alls ekki studdir til valda á íslandi ■
i næstu kosningum. Slikt mál er það eina
sem hrifur. Úti i Osló gat Einar Ágústsson
ekki orða bundist um það, að núverandi
ráðherrar ættu á hættu að falla i næstu
kosningum, og hann gæti ekki ábyrgst af-
leiðingarnar af þvi fyrir NATO! Félaga-
samtök þurfa nú að láta i sér heyra, og
allir þeir að taka höndum saman, sem efin
ganga uppréttir á íslandi.
Hér má engan tima missa. Vofan er i
dyragættinni. En enn er hægt að stöðva
samningaglapræði.
Við breta á ekki að semja nú um eitt
einasta tonn, hvað þá tugi þúsunda tonna
af þorski, svo sem stefnt er að.
Hér skal megináhersla á það lögð, að
hafi einhver vafi leikið á þvi áður hvort
„alþjóðalög” skömmtuðu okkur islend-
ingum rétt til 200 milna auðlindalögsögu,
þá er sá vafi úr sögunni nú.
Á hafréttarráðstefnunni hefur nú þegar
átt sér stað skýr og ótviræð stefnumörkun,
sem ekki verður haggað, þar sem kveðið
er á um rétt sérhvers strandrikis til 200
milna auðliridalögsögu. Þá er einnig sam-
kvæmt niðurstöðum ráðstefnunnar ótvi-
ræður réttur sérhvers strandrikis til að
ákveða algerlega á eigin spýtur, hvað
mikið magn megi veiða yfirleitt af hverri
fisktegund, með tilliti til viðhalds stofns-
ins, og siðast en ekki sist einhliða réttur
strandrikis til að ákveða sjálft, hvað það
treystir sér til að veiða af þessari eða
hinni fisktegundinni.
Deilur um þessi efni eru nú þegar að
baki á hafréttarráðstefnunni, ef ekki væri
ágreiningur um önnur og óskyld efni, þá
væri hafréttarráðstefnunni nú þegar lokið.
Ótrirætt er að við islendingar þurfum
einir á öllum þeim þorski að halda, sem
skynsamlegt er að veiða á Islandsmiðum,
ef forða á eyðingu stofnsins, og við höfum
allan rétt okkar megin.
Að ætla sér nú enn að semja við breta i
stað þess að sigra þá með þvi að setja
NATO úrslitakosti, er ekki aðeins glap
ræði, heldur ófyrirgefanlegt pólitiskt ger-
ræði.
Á Islandi er enginn meirihlutavilji fyrir
samningum við breta.
Sérhvert fisktonn, sem bretunum kann
að verða afhent er tekið af okkar eigin
borði. Menn skulu ekki gleyma þvi, að yfir
vofir, að verulegum hluta okkar eigin flota
verði lagt langtimum saman tíl áð hindra
gjöreyðingu þorskstofnsins.
Eiga svo bretar að moka hér upp fiski á
sama tima?
Við segjum nei, og aftur nei.
k.
til heilalestrar
Kannski
mun hagur
miðla
vænkast
Tæki
Bandariska hermálaráöu-
neytið, Pentagon, lætur nú vinna
aðáætlunsem er eins og hún væri
beint stokkin út úr visindaskáld-
sögu. Og eins og svo margt sem
byrjar i hermálaráðuneytum
(sem eru þeir aöilar sem mest fé
hafa handa í milli) getur niður-
staðan brugðist mjög til beggja
vona. Sú tækni sem er i upp-
siglingu getur ráðið ýmsar gátur
heilans — og einnig mætti beita
henni til mjög hæpinna viðfangs-
efna. 1 stuttu máli sagt: það er
verið að smiða vélar til að lesa
hug manna og geta m.a. sýnt
hvort viðkomandi er þreyttur,
ráðvilltur eða lætur sig dreyma
dagdrauma.
Flugmenn
Vísindamenn gera ráð fyrir þvi,
aö þróun þessarar tækni muni
ganga það ört, að áður en þessi
áratugur er liðinn verði hægt að
koma sh'ku tæki fyrir i flug-
stjórnarklefum og gæti það varað
flugmann við, ef hugur hans
reikar helst til viða og hann getur
ekki sinnt veigamiklum skyldu-
störfum.
Sfðan 1973 hefur verið unnið að
þvi á vegum Pentagon að finna
leiðir til að tengja tölvu við heila-
bylgjur, eða merki heilalínurits
iEEG). Þeir sem vinna að þessari
áætlun geta nú þegar lesið á viö-
braðgshæfni manns eftir heila-
bylgjunum. Þeir geta einnig lesiö
af þeim hvernig hann nemur Uti
ogform.Ensá dagur getur komið
að EEG-bylgjur verði notaðar til
furðulegri hluta.
Að lyfta borði?
Við Kaliforniuháskóla vinna
visindamenn að þvi að nota heila-
bylgjur til þess að stýra vélum. í
framhaldi af þvi gæti spiritisti
lyft borði frá gólfi með hugorku
eða byssumaður gæti hleypt af
með heilaviðbragði einu saman
og hlypi hann þá yfir hreyfla
likamans.
Þetta eru framtiðarvanga-
véltur. Innan tveggja til fimm ára
er vonast til að hægt verði að nota
heilalestrartölvu til ýmissa
praktiskra viðfangsefna, allt frá
flugmannsþjálfun til túlkunar á
ljósmyndum frá gervihnöttum.
I flugstjórnarklefa gæti þetta
verkað sem hér segir:
Heilabylgjur flugmanns eru
lesnar með elektróðum sem kom-
iðerfyrir i hlustunarbúnaði hans.
Sérhæfð tölva fylgist með risi og
falli EEG til þess að kanna, hvað
það er sem flugmaðurinn einbeitir
sér að, og hvað það er sem hann
lætur sér sjást yfir.
Eftir að flugmaðurinn mundi
lækka flugið skyndilega af ásettu
ráði, þá léti tölvan það afskipta-
laust. En ef hann gerði eitthvað
sem gæti veriö háskalegt af
vangá, þá mundi tölvan vara við.
George Heilmeier heitir maður
sá sem stjórnar rannsóknum af
svo ..framsæknu” tagi á veeum
Framhald á bls. 22