Þjóðviljinn - 13.07.1977, Qupperneq 6

6 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagur 13. júli 1977
Spillt dama í fýlu
A bak við hinn hvita skjöld flokksins, sem hefur krossinn og frelsið á Iatlnu að tákni, leynast margir
svartir sauðir....
Uss, það er ekki
kommunum að þakka
Stærsti flokkur ttaliu,
Eemocrazia cristiana, Kristilegt
lyðræði, er sérstætt fyrirbæri.
I ann er flokkur kapitalista og
smáborgara, snikjuliðs sem lifir
á hinum stóra, þjóönýtta geira
italsks efnahagslifs, en einnig
bænda og margra verkamanna,
sem láta ráða mestu um pólitfska
afstöðu sina, að kaþólska kirkjan
blessar þennan flokk, DC, þótt
þau tengsl séu ekki lengur eins
sterk og áður var. DC hafði 48%
atkvæða þegar honum best gekk,
en er nú kominn niður í 38%.
Hann hefur hvorki getaö stjórnað
landinu i anda strangrar kröfu-
gerðar nýkapitaiisma né heldur
getað skapað sér þolanlega sam-
búö við hina róttæku verklýðs-
hreyfingu. Og hann er sundur
grafinn af firnalegum hneykslum
og fjármálaspillingu.
Viljum vera í
andstöðu
t dag heimsæki ég ritara
flokksins i Emiliu, litinn mann og
dálitið flóttalegan til augnanna
(þvi miður hefur nafn hans fallið
niöur á minnisblöðum minum.)
Hann situr undir krosshanga og
bilæti af Jóhannesi páfa (ekki
Páli). Ég segi honum frá Sjálf-
stæðisflokkinum, sem kveðst eiga
vilja allar stéttir eins og hans
flokkur.
— Þiö kristilegir hafið 27% at-
kvæða hér i héraði og borg.
Kommúnistar bjóða ykkur til
virkrar þátttöku i héraðsstjórn
undir vigoröinu „opið hérað”)
þótt þeir séu sjálfir i hreinum
meirihluta. Eruð þið hræddir viö
aö þaö yrði fordæmi á landsmæli-
kvarða ef þið segðuö já?
— „Opiö hérað” er reyndar
meira en slagorð hjá kommúnist-
um, nokkur alvara er aö baki.
Þeir bjóða okkur upp á sæti i
nefndum og héraðsstjórn, en við
viljum ekki ganga inn á það, af
þvi að þá værum við ekki lengur I
stjórnarandstöðu hér I héraöinu,
og það er ekki nógu gott lýöræðí
aö okkar dómi ef umtalsveröa
stjórnarandstöðu vantar.
Og við erum ekki sáttir við
héraðsstjórnastefnu PCI (komm-
únista). Hún þýðir miðstjórnar-
vald I smærri stil; i stað þess að
hafa eitt heilbrigðisráðuneyti
höfum við nú átján. Sjálfir höfum
við alltaf viljað dreifingu valds til
héraða, hverfaráða og svo fram-
vegis. Við viljum nota þetta til að
breyta hinu gamla miöstjórnar-
riki, en ekki til að byggja upp nýj-
ar valdamiðstöðvar eins og PCI
gerir.
Hættulegt fyrir
lýdrædið
— En ef ykkur kristilegum er
svo annt um dreifingu valds, af
hverju komið þið i veg fyrir fram-
kvæmd stjórnarskrárákvæða um
héraðsstjórnir allt þar til sósial-
istar neyddu ykkur til að láta þau
taka gildi um 1970?
— Jamm, sagði ritarinn og var
satt aö segja vandræðalegur. Við
erum með dreifingu valds, en
auövitaö er mikil tregða I kerfinu
gegn breytingum. Og svo fannst
okkur eftir strið, að hættulegt
væri fyrir iýðræöið, ef kommún-,
istum yrði leyft aö leggja undir
sig hverja valdamiöstöðina af
annarri með rauðum héraðs-
stjórnum. Við urðum þvi að fara
varlega i að framkvæma stjórn-
arskrána.
(Ég vona að þið takiö eftir að
þetta er mjög merkileg játning:
af þvi að kommúnistar hlutu að
sigra I frjálsum kosningum I
nokkrum héruðum, þá varð að
taka stjórnarskrána og lýöræðið
úr sambandi!)
En við viljum sem sagt dreifa
valdi sem mest, til nefnda al-
mennings, til hæfilegra stórra
sveitafélaga. Á meðan dreifing
valds er ekki i anda marxismans;
hvenær hefur marxisminn dreift
valdi? spurði ritarinn.
Einkaframtak
Ég nennti ekki að rifast við
hann meö tilvlsun til einmitt
italskra marxista. En spuröii
hvort hann teldi það hlutverk
flokks sins að berjast fyrir einka-
framtaki, t.d. vernda það fyrir
framsókn hinna rauðu sam-
vinnufélaga.
— Þess er að geta, sagði hann,
að kaþólskir menn eiga einnig all-
sterka hefð i samvinnuhreyfingu.
En hvað um það, við viljum ekkí
að samvinnufélög séu sett I ein-
hverja forréttindastöðu. Opinber-
ir aöilar eiga ekki að snúa sér
bara til samvinnufélaga eins og
gert er hér á Bolognu, þeir eiga að
hlita lögmálum markaöarins. Og
okkur finnst einnig, að viss sam-
vinnufélög séu gervifélög til þess
að sjá PCI fyrir peningum.
— Eigið þið i átökum við komm-
únisk borgaryfirvöld út af barna-
heimilum sem kirkjan rekur?
— Ekki lengur. PCI hefur i
anda sinnar sögulegu málamiðl-
unar hætt að etja kappi við kirkj-
una á þessu sviði uppeldismála.
Trúað fólk stjórnar mörgum
barnaheimilum hér, en svo eru
mörg beinlinis á vegum borgar-
innar.
Kommaspilling?
— Kommúnistar og aðrir
vinstrimenn gagnrýna kristilega
mjög hart fyrir að „hygla sinum”
og fyrir allskonar spillingu. Hafið
þið eitthvað til að punda á þá i
staðinn? spurði ég.
— Spilling og fyrirgreiðslupóli-
tik eru fyrirbæri sem fylgja þeim
flokki sem er við völd, sagði rit-
arinn sallarólegur, eins og ekkert
annað kæmi til mála. Af eðlileg-
um ástæðum eru slik fyrirbæri
siður hjá þeim sem eru I stjórnar-
andstöðu. En bæði i Parma og
Ferrara hafa komið upp mútu-
mál, sem leitt hafa til málaferla
gegn borgarfulltrúum kommún-
ista. Ekkert glæpsamlegt hefur
reyndar komist upp hér f Bol-
ogna, þótt okkur þyki ýmislegt
vafasamt i sambandi viö bygg-
ingarleyfi og fleira.
(Ég skal skjóta þvi hér að, að
kommúnistar höfðu verið fljótir
aö reka mútuþegana i Parma og
Ferrara úr flokknum.)
Besta borg
landsins
— Er ekki erfitt að vera i
stjórnarandstöðu I borg, sem
meira aö segja fréttaritarar há-
borgaralegra blaöa segja aö sé
betur stjórnað en nokkurri ann-
arri borg á ttaliu?
— Það er rétt, að Bologna er i
góðu lagi, en það er ekki komm-
unum aö þakka, heldur þvl aö hér
býr duglegt og menntað fólk.
Kommar hafa verið heppnir,
þessi borg hefur mætt færri
vandamálum en ýmsar aðrar. En
þaö er satt sem þér segið, þeir eru
afskaplega flinkir viö aö auglýsa
sig. Þeir hafa fengið hvern blaða-
snápinn af öðrum til að trúa þvi,
aö Bologna sé vist besta borg I
Evrópu. Þeir fengu t.d. alla
Evrópu til að tala um áætlun sina
um aö gera upp gamla sögulega
Fyrst eftir strið sýndi flokkur
Kristilegs lýðræðis, DC, og svo
kirkjan, kommúnistum mikla
heift. Vatikanið skipti sér misk-
unnarlaust af þvi hvernig trúað
fólk kaus og setti þá út af sakra-
menti sem studdu kommúnista. í
þorpum Emiliu voru Mariumynd-
ir bornar milli húsa kommúnista
og beðiö fyrir þeim aumu syndur-
um og börnum þeirra. Hlaupa-
munkar, frati volanti, fóru um
hérað og veittustað mönnum með
áminningu um að dauöinn vofir
yfir.
Þessi harða afstaða hefur
breyst. Siðan Jóhannes páfi gaf út
bréf sitt, Pacem in terris, hefur
það verið viðurkennd kenning, að
enda þótt marxismi sé röng
heimsskoðun, þá geti menn haft
samstarf við þann alþýölega
marxisma sem „tekur upp hug-
sjónir réttlætis, verndar hina
snauðu, hafnar auðmýkingu
mannsins”, eins og einn kardin-
ála komst að orði á nýiegri bisk-
upastefnu. Engu aö siður reyndi
Vatikanið enn i fyrra að hafa
áhrif á kosningarnar og þá gegn
kommúnistum, sem ekki tryðu á
hið sanna frelsi mannsins.
En vissulega eru tengsl kirkju
og flokksins DC losaralegri en áð-
ur. Fjölmargir trúaðir menn
kjósa kommúnista og sitja á
þingi.á þeirra vegum. Forystu-
menn kaþólska verklýðssam-
bandsins, CISL, telja að það sé
ekki alvörulýðræði I landinu, ef
fyrirfram á að vera útilokað að
kommúnistar séu i rikisstjórn.
Stjórn Andreottis hjarir nú á þvi,
að kommúnistar stilla sig um að
feila hana á þingi. Kommúnistar
hafa nú þegar allmikil áhrif á
ýmsa lagasetningu. En eins og
ritarinn i Bologna : — hin sögu-
lega málamiðlun á enn langt i
land.
Tilboð kommúnista um það
samstarf sem kallast söguleg
málamiðlun hefur reyndar komið
DC I klipu. Kommúnistar bjóða
liösinni sitt og er jafnan visað á
bug —samttaka þeir upp þráöinn
aftur og aftur með sannkallaöri
kristilegri þolinmæöi. „PCI býður
sig fram til hjónabands sem heið-
viröur og hæfur aöili, sem vill
þjóna þjóöinni”, segir Padovani i
bók sinni um flokkinn „En DC
hagar sér hinsvegar eins og feit
og spillt dama, sem visar með
dónaskap á bug heiðvirðu bón-
oröi”.
Nánar um þetta bónorð, sögu-
lega málamiðlun, á morgun.
Framhald
Helstu foringjar fiokksins, Fanfani, Zaccagnini og Andreotti: Ég tryði
þvl ekki þótt það stæði I blöðunum...
Það er langiir gangur að hinni sögulegu málamiölun
miðbæinn. Aætlunin var svosem
ágæt — en hvar ætla þeir aö fá
peninga til að framkvæma hana?
— Að lokum: hvernig mundi
yðrur verða við persónulega ef
þér vöknuðuð einn morgun viö
fréttir um að Berlinguer og
Andreotti hefðu myndaö sam-
steypustjórn i Róm?
— Þvi get ég ekki svaraö, það
er óhugsandi, sagði ritarinn...