Þjóðviljinn - 17.09.1977, Qupperneq 16

DJOÐVIUINN
Laugardagur 17. september 1977
Aöalsími Þjóöviljans er 81333 kl. 9-2ománudaga til föstu-
daga, kl. 9-12 á laugardögum og sunnudögum.
Utan þessa tima er hægt aö ná i blaöamenn og aöra starfs-
menn blaösins i þessum simum: Ritstjórn 81382, 81527,
81257 og 81285, útbreiösla 81482 og Blaöaprent 81348.
---------"i
<.i 81333
Kinnig skal bent á heima-
sima starfsmanna undir
nafni Þjóöviljans í sima-
skrá.
v.
Rœtt við forstjóra Alafoss
300 tonn af
lopa flutt til
útlanda árlega
Konur sem prjóna lopapeysur
fyrir útflutningsfyrirtæki hafa
bent á þá staðreynd aö mikiö
inagn lopa, íslenskra mynstra og
óunninnar ullar er selt úr iandi af
sömu fyrirtækjum.
Þjóðviljinn hafði I gær sam-
band við Pétur Eiriksson, for-
stjóra Alafoss, og innti hann eftir
þvi, hversu mikið Alafoss flytti út
af framangreindum vörum.
Pétur sagði aö Alafoss flytti
enga ull úr landinu. Sér væri
þó kunnugt um að u.þ.b. 300 tonn
væru flutt út á ári hverju, en sagði
að Alafoss hefði ekki áhuga á aö
flytja út ullina óunna.
Alafoss flytur hins vegar út 300
tonn á ári af lopa ásamt mynstr-
um og hefur sá útflutningur auk-
ist stöðugt, siöan hann var hafinn
fyrir alvöru 1968.
Helstu kaupendur lopans eru I
Bandarikjunum og Skandinaviu,
en hann er seldur til fjölmargra
annarra landa.
Pétur sagöi aðspurður aö út-
flutningur á lopa og mynstrum
keppti ekki við útflutning á full-
unnum peysum, þar sem minnsti
hlutinn væri notaður til endur-
sölu. Langflestir kaupendur lop-
ans i útlöndum prjóna úr honum
eftir okkar mynstrum flikur fyrir
sjálfa sig, en ekki til endursölu,
sagði Pétur.
Það sem keppir við islenskan
ullariðnað erlendis, eru stælingar
á okkar hráefni, lopanum sjálf-
um. Það er miklu erfiðara við-
fangs og stærra i sniðum, sagði
Pétur. Við reynum aö sjálfsögðu
að vernda okkar mynstur fyrir
stælingum og stuldi, sagði Pétur,
og ef við verðum varir við band,
sem kallað er islenskt, göngum
við i málið. Hjartagarn, danska
fyrirtækið, hefur lengi framleitt
plötulopa, en þar sem hann er
ekki kallaður islenskur, getum
við ekkert við þvi gert.
Pétur sagðist ekki hafa hand-
bærar tölur um heildarútflutning
Álafoss á lopapeysum, en hann
giskaöi á að útfluttar peysur á
siðasta ári væru milli 15 og 20
þúsund stykki. Þessar peysur eru
seldar aöallega til Bandarikj-
anna, en raunar út um allan
heim.
A tslandi seljastca. 5000peysur
á ári, sagði Pétur. i verslun okkar.
Stærsti hluti kaupenda eru út-
lendingar, sem fá peysurnar ó-
dýrari hér en erlendis, þar sem
dreifingarkostnaður, flutnings-
kostnaður og álagning i smásölu
erlendis er komið ofan á verðið.
Fyrirhverja peysu, sem seld er
úr landi, fást um 24-25 dollarar,
þegar dreginn hefur verið frá all-
ur kostnaður, sagði Pétur, en
brúttóverðið er að meðaltaíi 30
dollarar, eins og fram kom i Þjóð-
viljanum i gær.
— AI.
Maria
Callas
er látin
PARIS 16/9 Reuter —
Hin heimsfræga óperu-
söngkona Maria Call-
as, sem margir töldu
bestu sópransöngkonu
sins tima, lést i Paris i
dag 53 ára að aldri, og
var banamein hennar
hjartaslag.
Maria Callas var af grisku
foreldri en fæddist i New York.
Ólst hún upp i fátækt, en fór að
syngja aðeins átta ára að aldri.
A árunum eftir beimsstyrjöld-
ina náöi hún fljótt gifurlegri
frægö og söng I öllum helstu
óperuleikhúsum veraldar. 011
hennar list og framkoma var i
fullu samræmi viö aldagamla
,,primadonnuhefð”, og varð
skaphiti hennar og litrikar deil-
ur viö leikhússtjóra, umboðs-
menn og aöra að eftirlætisefni
fyrir slúðurdálkahöfunda.
Eftir 1965 dró hún sig i hlé og
kom ekki fram opinberlega i
átta ár, en árið 1973 kom hún
aftur fram á sjónarsviöið og hélt
þá marga tónleika viða um
heim.
Maria Callas var að þvi leyti
sérstæð meðal óperustjarna að
hún hafði ekki aðeins mikla
söngrödd heldur lika ótviræða
leikhæfileika. Margir gagnrýn-
Maria Callas
endur töldu að hún heföi stuöl-
aö að nýju raunsæi i itölskum
óperum. Þegar hún söng hlut-
verk hinnar fársjúku Violettu i
óperunni ,,La Traviata” eftir
Verdi óttuöust margir áhorf-
endurað hún væri raunverulega
aðfram komin. Einn af helstu
gagnrýnendum Englands taldi
að hún hefði sóað dýrmætum
hæfileikum sinum i italskar
óperur þar sem ekki væru gerð-
ar’aðrar kröfur til söngvara en
þeir hefðu fallegar raddir.
Maria Callas sagði sjálf um
list sina: „Sumir söngvarar
halda að það sé nóg að syngja
nóturnar vel, en það er aðeins
upphafið”.
r
Utflytjendur lopa vinna gegn sjálfum sér
4 sinnum hærra verð
fyrir prjónaðan lopa
t ársskýrslu útflutningsmið-
stöövar iðnaðarins má sjá að á
árinu 1976 voru fluttar út prjóna-
vörur fyrir 1313,7 miljónir króna.
Þessar prjónavörur vógu 325,5
tonnogfyrir hvert tonn fékkst þvl
að meðaltali 4 miijónir króna.
I sömu skýrslu sést, að 361 tonn
af ullarlopa og ullarbandi var
flutt Ut á sama ári, en meðalverð
á tonni af þvi var aöeins 1,19 milj-
ónir króna og nam útflutnings-
verömætið þvi 430 miljónum
króna.
Það eru gömul sannindi, sem
þessar tölur ítreka, s.s. að fyrir
fullunna vöru fæst hærra verð
heldur en fyrir óunnið hráefni.
Þannig fæst fjórum sinnum
hærra verð fyrir prjónaöan lopa i
flikheldurenfyrirlopann sjálfan.
Þessi lopaútflutningur og út-
flutningurá islenskum mynstrum
hefur mælst afar illa fyrir hjá
þeim sem prjóna lopapeysur,
enda veldur hann erfiðari mark-
aðsaðstöðu fyrir islensku peys-
urnar.
Danskar konur hafa prjónaö
eftir islenskum mynstrum úr
islensku bandi peysur, sem engan
veginn standast samanburð við
þær islensku, enda eru þær vél-
prjónaðar að mestu.
—AI
opnar
Gylfi Gíslason
sýningu
i Ásmundarsal
í dag opnar Gylfi
Gislason sýningu á nýj-
um verkum sinum i
Ásmundarsal við
Mimisveg, og er sýning-
unni skipt i þrjá ólika
hluta sem eru á mis-
mundandi stöðum i hús-
inu.
Þetta er fjórða einkasýning
Gylfa, sem einnig er þekktur af
bókaskreytingum sfnum, m.a.
teikningunum i skáldsögunni
„Punktur, punktur, komma
strik”. 1 aöalsal sýningarhússins
sýnir hann nú flokk af blekteikn-
ingum, sem hann nefnir „Til-
brigði um mynd eftir Giovanni
Efrey”. Fyrir þá sem kynnu aö
verða áttaviltir af þessu italska
nafni, skal þess getið að ,,Gi-
ovanniEfrey” er enginn annar en
Jóhannes Kjarval, en hann tók
sér þetta nafn á Italiuárum sin-
um. Myndir Gylfa eru ýmis til-
brigði viö málverkið „Fjalla-
mjólk” eftir Kjarval, og lét hann
þess getið að tilbrigði af þessu
tagi væru mjög sjaldgæf i mynd-
list, þótt þau væru þvi algengari i
tónlist. 1 þessum flokki eru alls 23
myndir.
Framhald sýningarinnar er á
svölum hússins, en þar hefur
Gylfimálað 20metra langa vegg-
mynd innan á handriðið og sýnir
hún húsin i kring. Myndin er
þannig gerð, aö þegar áhorfand-
inn tekur sér sæti á hvalbeini einu
á svölunum og horfir þannig á
myndina að Bessastaðir beri viö
handriösbrúnina, fellur hún ná-
kvæmlega inn i umhverfið.
Loks eru i vinnustofu sýningar-
hússins, „Gryfjunni” einar þrjá-
tiu myndir. Þar eru m.a. teikn-
ingar sem Gylfi hefur gert viö
bókina „Óli frá Skuld” eftir
Stefán Jónsson, en bókin á að
koma út með teikningunum nú
fyrir jólin.
Fyrsta sýning Gylfa var haldin
i Galeri SUm vorið 1971, en siöan
sýndi hann á Mokka sumariö 1972
og aftur á Galeri Súm sumarið
1973. Sýningin I Ásmundarsal
stendur yfir i hálfan mánuð, til
sunnudagsins 2. október, og er
hún opin kl. 16-20 dag hvern. Allar
myndirnar eru til sölu.
Gylfi Gislason við veggmynd slna sem hann máiaöi á handrið svalanna.