Þjóðviljinn - 26.07.1978, Blaðsíða 12

12 StÐA — ÞJÓÐVILJINN! Miðvikudagur 26. júli 1978
Til sölu
Gömul (1920) dönsk borðstofuhúsgögn úr
eik, borð og stólar, skápur og skenkur.
Upplýsingar i sima 25074 og 25188.
BARNAGÆSLA
Vantar pössun fyrir 18 mánaða strák
nærri Baldvinsgötu
frá kl. 8.30 til 13.30 virka daga.
Upplýsingar i sima 14363 eftir kl. 5
Kennara vantar,
Flensborgarskóla vantar stunda-eða for-
fallakennara i eftirtaldar námsgreinar á
haustönn:
1. Bókfærsla (9. bekkur)
2. Þýska (framhaldsskólastig)
3. Islenska (bæði stigin)
4. Sálar- og uppeldisfræði (framhalds-
skólastig)
Allar nánari upplýsingar veitir undir-
ritaður i sima 50560.
Skólameistari
Olafsvík —
Sveitarstjóri
Starf sveitarstjóra i Ólafsvik er laust til
umsóknar; umsóknir um starfið ásamt
upplýsingum um menntun og fyrri störf
sendist oddvita ólafsvikurhrepps, Alex-
ander Stefánss.,fyrir 31. ágúst 1978.
Hreppsnefnd ólafsvikurhrepps.
Blaðberar —
óskast
Sogamýri (frá 1. ágúst)
Melar (frá 1. ágúst)
Seltjarnarnes
Skúlagata (1. ágúst)
Hátún (1. ágúst)
Skjól (1. ágúst)
afleysingar
Múlahverfi (júli-ágúst)
Miklabraut (27. júli-1. sept.)
Vesturgata (ágúst)
Sólvallagata (ágúst)
Hringbraut (ágúst)
Þórsgata (1. ágúst — 1. sept.)
Stórholt (5. ágúst — 5. sept.)
Stangarholt (5. ágúst — 5. sept.)
MOBVIUINN
Siðumúla 6. Simi 8 13 33
Hagnýting
fiskaflans i
einstökum
verstöövum
1977. IV
Akranes:
Þorskafli: Fryst 8.8121, söltuð
2.229 t, hert 2.397 t, mjölv. 229 t,
innl. neysla 87 t, alls 13.7531. Ar-
ið áður 15.630 t.
Flatfiskafli: Fryst 378 t, innl.
neysla 4 t, alls 83 t. Arið áður 194
t
Sildarafli: Fryst 117 t, söltuð
692 t, alls 809 t. Arið áður 701 t.
Loðnuafli: Fryst 212 t, mjölv.
36.185 t. innl. neysla 8 t, alls
36.405 t. Arið áður 19.858 t.
Krabbadýraafli: Fryst 48 t.
alls 48 t. Arið áður 87 t.
Annar afli. Mjölvinnsla 1.336 t.
alis 1.336 t. Arið áður ekkert.
Heildarafli: 52.734. Arið 1976
36.470.
Borgarnes:
Þar barst enginn afli á land
árið 1977 en hins vegar 115 tonn
af loðnu árið 1976.
Það má vart á milli sjá hvor stæðilegri er.
Rýmist um Minja-
safnið á Akureyri
Nýir salir yígðir
Laugardaginn 1. jUli var
Minjasafnið á Akureyri form-
lega cpnað á þessu sumri. Jafn-
framt var tekin i notkun ny-
bygging við safnið en hún er á
tveim hæðum áföst við gamla
safnahúsið að norðanverðu.
Þjóðminjavörður, bæjarfulltrú-
ar o.fl. voru viðstaddir athöfn-
ina.
Sverrir Pálsson, skólastjóri
og formaður stjórnar Minja-
safnsins, bauð gesti velkomna
og rakti siðan sögu safnsins i
stórum dráttum.
1 ávarpi Sverris kom fram, að
hugmyndin að stofnun Minja-
safnsins fæddist á fundi Mjólk-
ursamlags KEA i april árið
1949. Þar vöktu þeir Eiður Guð-
mundsson á Þúfnavöllum og
Þórarinn Eldjárn á Tjörn at-
hygli á þörfinni fyrir þvi að
Akureyrarbær og Eyjafjarðar-
sýsla kæmu sér upp byggöa- og
minjasafni og var samþykkt
ályktun þess efnis á fundinum.
Stjórn KEA brá fljótt við og
skipaði nefnd til að undirbúa
stofnun sliks safns. Árið 1951
var Snorri SigfUsson, fyrrum
skólastjóri, ráðinn til að safna
munum sem hefðu sögulegt
gildi og vann hann að þvi næsta
árið um alla sýsluna, en KEA
greiddi kostnaðinn.
Arið 1952 beittistjórnKEA sér
fýrir þvi að viðræður hæfust við
bæjarstjórn Akureyrar og
sýslunefnd Eyjafjarðarsýslu
um stofnun formlegrar undir-
bUningsnefndar og var slik
nefnd sett á laggirnar.
Næstu árin gerðist litið annað
en unnið var ötullega að söfnun
muna i sýslunni. En einhvers-
staðar varð að koma safngrip-
unum fyrir, og áriö 1960 eru
hafnar viðræður við hjónin
Gunnhildi og Balduin Ryel um
kaup á húseign þeirra, Kirkju-
hvoli við Hafnarstræti. Jafn-
framt var hafin samning reglu-
gerðar fýrir safnið. Arið 1962
var reglugerðin samþykkt, hUs-
ið keypt og safnið opnað al-
menningi. Ekki gengu húsa-
kaupin þó snurðulaust fyrir og á
endanum tók Jónas Kristjáns-
son, formaður safnstjórnar, af
skarið og keypti húsið sjálfur
þvi erfiðlega gekk að fá heimild
til kaupanna frá eigendum
safnsins.
í reglugerðinni er svo kveðið
á, aðsafnið sé leigu Akureyrar-
bæjar að 3/5 hlutum, KEA að
1/5 og Eyjafjarðarsýslu að 1/5.
Kirkjuhvoll var að mörgu
leyti vel valiö hUs og hefur það
m.a. sértilágætis,að umhverfis
það er sögulegur garður. Árið
1899 komu þeir Páll Briem,
amtmaður og Sigurður Sigurðs-
son, siðar bUnaðarmálastjóri,
þar upp tilraunagarði og gróð-
ursettu þar fjölmargar plöntu-
tegundir. Var það fyrsti visirinn
að trjáræktarstöð I Eyjafirði þvi
Gróðrarstöðin kom ekki fyrren
fimm árum siðar.
En þótt Kirkjuhvoll væri hið
ágætasta hús varð það brátt of
litið, auk þess sem það sagði til
sin, að það var ekki byggt sem
safnhús heldur ibUðarhús. Fóru
menn þvi fljótlega að huga að
nýbyggingu fyrirsafnið. Fram-
kvæmdum við nýbygginguna
var þó slegið á frest meðan ver-
ið var að flytja kirkjuna á Sval-
barði til bæjarins og koma henni
fyrir á lóð safnsins, en þvi lauk
árið 1972. Árið eftir var Stefán
Jónsson ráðinn arkitekt nýrrar
safnbyggingar og i samráði við
þjóðhátiðarnefnd Akureyrar
vegna 1100 ára afmælis íslands-
byggðar var ákveðið að fyrsta
skóflustungan að nýja safna-
húsinuyrði liður í hátlðahöldum
á vegum nefndarinnar. Var hún
tekin 21. júli, 1974.
Siðan hefur húsið verið I
byggingu en nU er það fullfrá-
gengið að innan. Eftir er að
ganga frá þvi að utan. Fjár-
magns til byggingarinnar var
einkum aflað með framlögum
eigenda, en einnig ver leitað til
ýmissasveitarfélaga, lán fengin
i bönkum og loks fékkst 6 milj.
kr. framlag úr Þjóðhátiðarsjóði.
Réði það framlag úrslitum um
að hægt væar að taka húsið i
notkun nú.
Sverrir sagði að við bygging-
una hefðu eftirtalin sjónarmið
verið höfð i huga: að hægt yrði
aðkoma upp timabundnum sér-
sýningum, t.d. I sambandi við
einhverja merkisatburði i þjóð-
lifinu; að hægt yrði að sýna
ýmsa stærri muni Ur atvinnu-
sögunni,en fram til þessa hefur
ekki verið hægt að hafa svo
mikið sem kerru eða hestvagn
til sýnis; að hægt yrði að koma
upp sérstúkum fyrir einstakar
greinir handiðnaðar og hefur
þegar verið komið upp tré-
smiðaverkstæði og Ursmiða-
verkstæði; að koma upp aðstöðu
fýrir mynda- og filmusafn og
vinnu við það, en nú er til mikið
safn mynda, einkum manna-
mynda, sem nauðsynlegt er að
hefja vinnu við áður en fólkið
hættir að þekkjast; að afla safn-
inu geymslurýmis. Varðandi
það siðastnefnda fór þó svo, að
litið geymslurými varð eftir svo
enn verður að treysta á önnur
hús að þvi leyti.
Einsogáðursegirvar Jónas
Kristjánssonn fyrsti formaður
safnstjórnar og gegndi hann þvi
starfi til ársins 1975 er hann
andaðist. Þá tók Ármann Dal-
mannsson við formennsku og
gegndi henni til dauðadags, i
mars á þessu ári. Safnvörður
hefur frá upphafi verið Þórður
Friðbjarnarson.
Að ræðu Sverris lokinni
ávörpuðu þeir Þór Magnússon,
þjóðminjavörður, Sigurður Jó-
hannesson, forseti bæjarstjórn-
ar Akureyrar og Sigurður Oli
Brynjólfsson, varaformaður
KEA gesti og fluttu safninu árn-
aðaróskir. Sverrir greindi svo
frá þvi, að i tilefni þessara tima-
móta i sögu safnsins, hefði
Herluf Ryel gefið safninu mynd
af foreldrum sinum, en þau voru
eigendur Kirkjuhvols. Þá bár-
ustu blóm frá Akureyrarbæ og
KEA og aðilar, sem ekki vildu
láta nafnsslns getið, gáfu safn-
inu 100 þús.kr.til minningarum
Ármann Dalmannsson.
(Heim.: Norðurland).
—mhg
vc/

Umsjón: Magnús H. Gíslason