Þjóðviljinn - 25.11.1978, Page 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN : Laugardagur 25. ndvember 1978
DJODVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýös-
hreyfingar og þjóðfrelsis
Dtgefandi: Otgáfufélag ÞjóBviljans
Framkvæmdastjóri: EiBur Bergmann
Ritstjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson.
Rekstrarstjóri: Olfar ÞormóBsson
Auglýsingastjóri: Gunnar Steinn Pálsson.
AfgreiBslustjóri: Fiiip W. Franksson
BlaBamenn: AlfheiBur Ingadóttir, Einar Orn Stefánsson, Erla Sig-
urBardóttir, GuBjón FriBriksson, Ingibjörg Haraldsdóttir, Ingólfur
Margeirsson. Magnús H. Gislason, Sigurdór Sigurdórsson. Iþrótta-
fréttamaBur: Ingólfur Hannesson
ÞingfréttamaBur: SigurBur G. Tómasson
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Leifur Rögnvaldsson.
Otlit og hönnun: GuBjón Sveinbjörnsson. Sævar GuObjörnsson
Handrita- og prófarkalestur, Blaöaprentsvakt: Andrea Jónsdóttir,
Elias Mar, öskar Albertsson.
SafnvörBur: Eyjólfur Arnason.
Auglýsingar: Rúnar SkarphéBinsson, SigrlBúr Hanna Sigurbjörnsdóttir
Skrifstofa: GuBrún GúOvarBardóttir, Jón Asgeir SigurBsson.
AfgreiBsla: GuBmundur Steinsson. Kristln Pétursdóttir.
Slmavarsla: Olöf Halldórsdóttir, SigriBur Kristjánsdóttir.
Bflstjóri: Sigrún BárBardóttir.
Húsmóöir: Jóna SigurBardóttir.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Otkeyrsla: Sölvi Magnússon, Rafn GuBmundsson.
Ritstjórn, afgnsiOsla og auglýsingam SIBumtUa 6.
Reykjavlk, slmi 81333
Prentun: BlaBaprent h.f.
Hlekkur sem ekki
má bresta
• „Þegar íslenskir sósíalistar meta þátttöku sína í
ríkisstjórn ber hæst tvenns konar markmið. Hið fyrra
beinist að sókn til verulegrar umsköpunar á tilteknum
grundvallarþáttum þjóðfélagsgerðarinnar. Hið síðara
felst i vörn gegn tilraunum auðstéttarinnar til að brjóta
niður samtök verkalýðsstéttarinnar og skerða réttindi
hennar með aðstoð ríkisvaldsins".
• Þannig byrjar ólaf ur Ragnar Grímsson alþingismað-
ur grein í nýútkomnu hefti tímaritsins Réttar og hefur
y^irskriftina „Hlekkur í varnarkeðju verkalýðsins".
Skilgreining hans á orsökum þess að Alþýðubandalagið
gekk til stjórnarþátttöku nú er sem hér segir:
• „Þátttaka sósfalista í nýsköpunarstjórninni og vinstri
stjórnunum tveimur, 1956—1958 og 1971 —1974, miðaðist
við hið fyrré. markmið. Umsköpun atvinnulífsins með
vfðtækri endurnýjun togaraflotans á félagslegum grund-
velli, útfærsla landhelginnar fyrst í 12 mílur og síðan í 50
mílur, efling efnahagslegs sjálfstæðis með því að skera
á margvísleg öryggisbönd borgarastéttarinnar við er-
lenda bakhjarla sína, aukin félagsleg þjónusta við aldr-
aða, sjúka og öryrkja eru aðeins nokkrar vörður, sem
marka sögu þeirra þriggja ríkisstjórna, sem íslenskir
sósíalistar tóku fyrst þátt í. Þessar stjórnir voru allar
tæki til sóknar. Þær skildu eftir sig afgerandi spor, sem
fulltrúar auðstéttarinnar gátu ekki afmáð.
• Sú ríkissAjórn, sem íslenskir sósíalistar eiga nú aðild
að, er annarrar tegundar. Hún er ríkisstjórn varnar í
hatrömmustu stéttaátökum, sem háð hafa verið á ís-
landi á síðari árum. Hún var mynduð til þess að innsigla
árangur varnarbaráttu verkalýðsstéttarinnar gegn
kaupráni og réttindaskerðingu ríkisstjórnar íhaldsafl-
anna fyrr á þessu ári. Hún var mynduð til að forða alls-
herjar stöðvun útflutningsatvinnuveganna og atvinnu-
leysi rúmlega 10 þúsund launamanna, sem hin sigraða
rikisstjórn atvinnurekenda ætlaði að nota til að brjóta á
bak aftur verkalýðshreyf inguna og samtök hennar — at-
vinnuleysi, sem átti að vera hef nd íhaldsaf lanna f yrir þá
refsingu, sem launafók veitti þeim f kosningunum.
• Ríkisstjórnin var mynduðá elleftu stundu til að bægja
frá atvinnuleysi og kjaraskerðingu, sem koma átti í kjöl-
far þess. Ríkisstjórnin er því viðbótarhlekkur í varnar-
keðju verkalýðsstéttarinnar. Hún er rökrétt framhald
þeirrar stéttarbaráttu, sem hófst með verkfalli stéttvís-
asta hluta ASÍ og BSRB 1. og 2. mars og Verkamanna-
sambandið leidd’ ^íðan til sigurs í sveitarstjórnarkosn-
ingunum og alþingiskosningunum."
• AAeð aðhaldi og aðstoð samtaka alþýðu í landinu getur
rfkisstjórnin valdið vandanum, enda þótt í farangrinum
sé krataarf ur frá viðreisnartíð og kauplækkunarpostul-
ar í báðum samstarfsf lokkunum, sem halda að hægt sé
að banna verðbólgu með lögum, og stöðva hana með
stórfelldri kjaraskerðingu.
• Verkef ni sósíalista í ríkisstjórn og utan er að trygg ja,
að samráð ríkisstjórnar og verkalýðshreyfingar verði i
reynd að öflugri samtengingu aðgerða á öllum sviðum
efnahagskerfisins eins og Olafur Ragnar bendir á. „An
þeirrar samtengingar, sem sósialistar á þingi og í verka-
lýðshreyfingunni einir geta leyst af hendi mun rfkis-
stjórninni ekki takast að brjóta launafólki varanlega
braut út úr kjaraskerðingartímabili síðustu ára".
• Þau þáttaskil að ríkisstjórnin breytist úr varnar- í
sóknartæki verða ekki á næstu mánuðum. FyrSt verður
að leiða til lykta þá baráttu um kjör launafólks sem enn
er háð. „Rfkisstjórnin verður fyrst um sinn að helga sig
þeirri baráttu eingöngu. Takist henni ásamt verkalýðs-
hreyfingunni að skapa á næsta ári þáttaskil f kjaraþróun
og atvinnumálum, þá geta fslenskir sósíalistar búið sig
til þeirrar sóknargöngu, sem tæki við af varnartfma",
eru niðurlagsorð Ölafs Ragnars í Réttargreininni.
—ekh
Húsmœður sem voru á foreldrafundinum i Lundarskóla skrifa:
Mótmælum ásökunuml
frá Sigurði Óla
- Offjölgunin í hverfinu ekki húsmæðrum að kenna,
heldur byggingar- og skipulagsnefnd Akureyrarbæjar
Frjósöm
byggingarnefnd
Húsmæður i Lundarhverfi
hafa mótmælt ásökunum
Siguröar öla Brynjólfssonar,
bæjarfulltrúa á Akureyri, um ab
þær eigi sök á hvernig skóla-
málum er háttaö I hverfinu. 1
bréfi til Islendings á Akureyri
segja þær:
„Hann sagöi á foreldrafundi I
Lundaskóla sl. þriöjudag aö viö
hefðum átt of mörg börn á sama
árinu, og þar af leiöandi kæmust
börn úr Lundarhverfi 1 ekki i
Lundarskóla, en veröa aö fara
yfir miklar umferöaræöar niöur
i Barnaskóla Akureyrar. Hins
vegar minntist enginn af góöum
gestum fundarins á, aö offjöig-
un i okkar hverfi er skipulags-
og byggingarnefnd aö kenna.”
Kjarnorkukallar i skipulags-
og byggingarnefnd Akureyrar
aö þvi er virðist.
Skólameistara-
brestur
Menn velta þvf nú fyrir sér
hvers vegna stjórnarandstæð-
ingar I þingliöi Alþyöuflokksins
hafi oröiö ofaná i sambandi viö
ráöstafanirnar 1. desember. 1
Jón Baldvin Hannibalsson
sumar var ávallt mjótt á mun-
um miiliþeirra sem sigla vildu 1
náöarfaöm Ihaldsins og hinna
sem vUdu finna flöt á vinstra
samstarfi. Þegar á reyndi
haföist þaö aöeins meö herkjum
aö samþykkja aöild aö
núverandi rikisstiórn bagöi i
þingflokki og flokksstjórn.
Talsvert varamannaliö er nú
á þingbekkjum, og hefur veriö á
þaö bent aö þar kunni aö vera aö
leita skýringar. Skólameistari ^
nokkur af lsafiröi er sestur á .
þing i fjarveru Sighvats vinar
sins Björgvinssonar og kann
þar aö hafa skipt sköpum. Þeir
eru sýsna sundurvirkir Hanni-
balssynir likt og faröirinn sem á
sinni tfö i stjórnmálunum haföi
mest yndi af aö kljúfa flokka og
standa i pólitiskum ævintýrum
aem enduöu ekki öllsömul vel.
Pjófnaðar-
kenningin
Ein helsta kenning Sjálf-
stæöisflokksins og
Morgunblaösins þessa dagana
er þjóf naöarkenningin. 1
margar vikur hefur Mogginn
vælt yfir þvi að Alþýöuflokkur-
inn hafi unniö kosningasigur
sinn í vor á fölskum forsendum
og á stolnum stefnumálum frá
Sj álf stæöis flo kknum.
Nú upphefur Morgunblaöiö
mikiö væl yfir þvi aö Alþýöu-
bandalagiö sé búiö aö stela
kaupránsstefnu Sjálfstæöis-
flokksins. „Betra er aö vísu
seint en aldrei aö Alþýöubanda-
lagiö viöurkenni staöreyndir
efnahagslffsins og þjóöarbú-
skaparins, en óneitanlega eru
foringjar þess nú séöir frá nýju
sjónarhorni sem taglhnýtingar
formanns Framsóknarflokks-
ins, standandi í þvi sama
„kaupráni” og þeim sömu efna-
hagsráöstöfunum, er þeir
fordæmdu sem hæst i vor er
leið. Þaö sem helst hann varast
vann, varö þó aö koma fyrir
hann.”
Á hverju lifir
íhaldið?
Spurningin er hver sé
taglhnýtingur hvers i rikis-
stjórninni. Morgunblaöiö gerir
raunar tilraun til þess aö svara
þvf i frétt á baksiöu i gær: „Þaö
mun hafa komiö Alþýöuflokks-
mönnum á óvart, aö tillögur
þær sem ólafur Jóhannesson
lagöi fram á fundi rikisstjórn-
arinnar i fyrradag voru
svo áþekkar tillögum Alþýöu-
bandalagsins sem raun ber
bitni. Framan af mun forsæt-
isrdðherra á stjórnarfund-
um hafa talaö um allt aö 5%
kauphækkun 1. desember en
Tómas Arnason fjármálaráö-
herra mun hafa stutt tillögur
Alþýöuf lokksins um 3.6%
kauphækkun. Staöhæft er að
fjármálaráöherra hafi ekki vit-
aö um þá ákvöröun Olafs
Jóhannessonar, sem fram kom
á ráöherrafundi á miövikudags-
morgni, aö fylgja svo fast i kjöl-
far Alþýöubandalagsins,sem þá
kom fram.”
Mogginn hefur þaö semsagt á .
hreinu, en skyldi hinn póliti'ski
þjófnaöurfrá Sjálfstæöisflokkn-
um ekki valda áhyggjum á þeim
bæ? Senn llður aö þvi aö flokkur
urinn hefur enga sérstööu
I Islenskri pólitik þvi aörir
flokkar eru búnir aö reyta af
honum allar fjaörirnar og
bera þær sýnu betur en
hann. Hvaöveröur þáumvesal-
ings Sjálfstæöisflokkinn? A
hann þá ekkert eftir lengur
nema innanflokksdeilur og
hagsmunarig? Þaö ætti aö
hvetja aöra stjórnmála-
slokka til þess aö skilja ein-
hverja pólitiska smámola eftir
handa Sjálfstæöisflokknum til
þess hann lifi af I höröu ári.
Áleitnar
spurningar
Hversvegna fyrirfinnst ekki I
dag alþjóðleg fjöldahreyfing
sem berst fyrir aö þjóöir heims
leggi niður kjarnorkuvopn?
Hversvegna heyrum við ekki
kröfur úr þjóöardjúpunum um
allan heim um aö stööva
nifteindasprengjuna, sem er
spilltasta afurö rannsóknar-
óþreyjunnar í hergagnaiönaöin-
um?
Hversvegna heyrum viö ekki
fjöldamótmæli um allan heim
gegn þvi aö á hverjum klukku-
tíma er varið sem svarar 14
miljörðum Islenskra króna i
hernaöarkerfum á jaröar-
kringlunni?
Þessara spurninga spyr Ingá
Thorsson, ráöuneytisstjóri og
formaöur sænsku afvopnunar-
nefndarinnar i Vin. Hún reynir
einnig aö finna svar viö þeim og
bendir á aö þjóöaröryggi sé ekki
lengur þaö sama og hernaöar-
styrkur þótt allur almenningur
viröist haldinn þeim misskiln-
ingi aö hiö siöarnefndá tryggi
hiö fyrrnefnda. Meöan striö
hafa geisaö I þriöja heiminum
hefur fólk á Vesturlöndum látiö
vagga sér inn i þann drauma-
heim aö ekkert hendi þaö vegna
þess aö þar hefur rikt vopnaöur
friöur frá þvi 1945. Þá sé slfellt
tal um himinháar upphæöir
vopnakapphlaupsins oröiö svo
fjarstæöukennt aö þaö sé komiö
út fyrir öll skilningsmörk. Inga
Thorsson leggur til aö fariö
veröi aö fjalla á manneskjulegri
hátt um þessi mál og ræöa um
mannúöleg grundvallaratriöi.
Spurningin standi ekki aöeins
um efnahagsmál, heldur einnig
um viröingu og siöfræöi, og aö
siöustu um möguleika
mannkyns til þess aö lifa af i
stórum réttlátari heimi.
—ekh.
Inga Thorsson
Militár styrka
falsk sákerhet
• Inq Thortsnn
Svensk-dansk
tvist om öar
Förhandlingarnu om en del-
ning av íiskevattnen i Kattegalt
------ Th ‘iyrriBim
Varför har vi inte i
dag en massrörelse
variden över för kárn-
vapennedrustning?
— Varför hör vi inte
Jjjflg ettjira^ir folk-
u-veckan talade pft Sergels torg
Stockholm.—»-
Hon försökte ocksá sjálv finn.
n&gra svar p& fr&gorna:
- Medan i v&r tid begreppe
nationell sákerhet inte lángre á
liktydigt med militár styrka leve
stora grupper mánniskor í före
stállningen att endast försvare