Þjóðviljinn - 29.05.1979, Page 12

12 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur 29. mal 1979
Félag islenskra leikara svarar Rikisútvarpinu:
Löng
Þaö er undarlegt hve þaö kem-
ytir Ríkisútvarpinu á óvart, aö Fé-
lag islenskra leikara knýji á um
framleiöslu leikrita hjá stofnun-
inni. Til aö rekja þá sögu er
varöar sjónvarpsleikrit stuttlega,
er rétt aö eftirfarandi komi fram:
1 upphafi islenska sjónvarpsins
buöu leikarasamböndin á
Noröurlöndum fram stuöning
sinn viö islenska leiklistarfram-
leiöslu í þvi formi, aö sjónvarpiö
fengi fjögur norræn leikrit á
niöursettu veröi, fyrir hvert eitt,
sem islenska sjónvarpiö fram-
leiddi.
Siöar, aö ósk sjónvarpsins, var
þetta kvótafyrirkomulag feflt niö-
ur og framleiösla á 10 islenskum
leikritum gerö aö skilyröi fyrir
lækkuöu gjaldi, sem svo varö ein
forsenda fyrir þátttöku sjón-
varpsins I Nordvision.
Hins vegar kom brátt í ljós, aö
sjónvarpinu reyndist erfitt aö
uppfylla þetta skilyröi og komu
þá upp hugmyndir um, aö samn-
ingur veröi geröur milli Rikisút-
va'rpsins og F.l.L. um, hvernig
þessu yröi framvegis háttaö og i
framhaldi af því, sendi Leikara-
ráö Noröurlanda eftirfarandi bréf
i lauslegri þýöingu:
Helsingfors 197&-09-20
„Rikisútvarpiö-Sjónvarp
Laugavegi 176
Reykjavik
Island
Leikararáö Noröurlanda ákvaö
á fundi sinum i Kaupmannahöfn
þ. 11. 9. 1976, aö minna yöur á, aö
tryggö innlend-, islenskfram-
leiösla er skilyröi fyrir lækkun á
endursýningargjaldi, sem gerir
islenska rikisútvarpinu kleift aö
hafa aögang aö norrænu sjón-
varpsefni fyrir aöeins 5% af laun-
um til þátttakandi listamanna, i
staöhinna venjulegu 50% i öörum
Nordvision-útsendingum.
saga
Forsenda fyrir verölækkun er,
aö Rikisútvarpiö ogFélagisl. leik-
ara séu sammála um, hve mikil
eigin framleiösla skuli vera. Sé
þetta ekki uppfyllt, er enginn
grundvöllur fyrir verölækkun.
Leikararáöiö hvetur yöur því til
aöná samningiviöFélagisl. leik-
ara um þetta efni. Þegar þaö er
oröiö munu aöildarsamtökin
kanna hvort grundvöllur er fyrir
áframhaldandi verölækkun.
F.h. Leikararáös Noröurlanda
Erik österberg”
Viö samningsgerö s.l. ár var
megin krafa F.l.L. um samning
um leikritaframleiöslu sjón-
varps, auk þess aö viö aöra liöi
samninga yröi staöiö. Viöræöur
þessar uröu erfiöar og var verk-
falli naumlega afstýrt, að tilstuöl-
an menntamálaráöherra, sem fól
Knúti Hallssyni sáttasemjara-
starf i málinu og sættu leikarar
sig viö stefnuyfirlýsingu rikisút-
varpsins, sem Leikararáö
Noröurlanda geröi siöan að for-
sendu fyrir áframhaldandi verö-
lækkun á norrænu efiii i islenska
sjónvarpinu. Sbr. meðfylgjandi
ályktun frá 25. sept. 1978.
Þvi mátti Rikisútvarpinu vera
ljóst, aö við myndum ekki sætta
okkur viö þann niöurskurö, sem
nú er fyrirsjáanlegur á þessu ári
og heföum viö taliö eölilegt, aö
Ríkisútvarpiö heföi snúiö sér til
okkar og annarra um aö fram-
kvæmdamáttur stofiiunarinnar
yröi ekki rýröur, eins og nú er
orðiö.
Viövikjandi athugasemdum
Rikisútvarpsins vegna málflutn-
ings okkar viljum viö gefa þessi
svör:
Rikisútvarpiö telur samþykkt
félaga okkar um aö taka engin ný
verkefni að sér fyrir stofnun-
ina ólöglega, vegna þess að
samningar séu enn i gildi.
Samningarnir eru þessu alger-
lega óviðkomandi. 1 samningun-
Hafrannsóknarstofnunin
Ritara
vantar vegna afleysinga i sumarleyfum.
Góð vélritunarkunnátta áskilin. Hálfs
dags vinna kemur til greina.
Umsóknir sendist stofnuninni fyrir 8. júni
n.k.
Hafrannsóknarstofnunin
Skúlagötu 4 101 Reykjavik
Simi 20240
ULLAREFNA-
VIKA
/ið höfum nú fengið meira úrval af ullai
refnum en nokkru sinni fyrr:
ULLARFLANNEL
i pils, buxur, dragtir og kápur.
ULLARTWEED
i kápur, dragtir og buxur. MOHAIREFNI
i pils og dragtir.
DRAGTAEFNASAMSTÆÐUR
ULLARKJÓLAEFNI þunn.
ULLARPILSAEFNI
Mjög mikið úrval.
Aöeins litiö magn af hverju efni. — Tryggiö ykkur efni f
vorfatnaðinn meöan úrvaliö er nóg.
METRAVÖRUDEILDIN
Miöbæjarmarkaðnum Aöalstræti 9.
að baki aðgerða
Helsingfors 1976-09-20
Nordisk Skuespi1lerád har pA ait nöde 1 Reykjavik
den 25. september 1978 pány dröftet den scrlige aftale
om reduceret NORDVISIONS-honorar tll de medvirkende ved
transmission af dramatiske TV-produktioner i islandsk
f j ernsyn.
Nordisk Skuespi1lerrád har i denne forbindelse med
overraskelse máttet konstatere at aftalens forudsetninger
om den islandske egenproduktion af dramatiske TV-fore-
stlllinger fortsat ikke er blevet overholdt af Rikisútvarp
Islands. Nordlsk Skuespi1lerrád má i enhver henseende
forbeholde sin stilling i denne anledning.
Félag Islenzkra Leikara har oplyst, at forbundet efter
dröftelse med Rikisútvarp Islands vil kunne tiltrcde
en cndring af den bestáende aftale, sáledes at
produktionsforpligtelsen for Rikisútvarp íslands
prcciseres til 480 minutters egenproduktion pr.
kalenderár af TV-dramatik under medvirken af profesjone1le
skuespillere.
Nordisk Skuespi1lerrád finder at kunne tiltrcde en sádan
cndring af aftalcn og anbefaler sine medlemsorganisationer
at söge denne gennemfört under deres förstkommende
forhandlinger med de respektive landes radiofonler.
Samtidigt anbefaler Nordisk Skuespi1lerrád medlems-
organisationerne at holde sig löbende orienteret om
aftalens overholdelse og med henblik herpá stille krav
om inden hvert árs 1. marts at fá tilstillet en
opgörelse over den islandske dramatiske TV-produktlon
1 det forlöbne kalenderár med angivelse af de enkelte
produktioners titel og varlghed og navnene pá de heri
medvirkende skuespi1lere, sangere, dansere og
inst ruktörer.
Reykjavik, 25. september 1978.
DANSK SKUESPILLERFORBUND
FINLANDS SVENSKA SKODESPELARFÖRBUND
SUOMEN NAYTTELIJALIITTO
FÉLAG ISLENZKRA LEIKARA
Píkisútvarpid - Sjónvarp
Laupavepi 176
Heykjavik
Tsland
Nordiska Skádespelarrádet beslöt vid ,sitt möte i
Köpenbarrin den ll/9 1976 páminna Eder om att en
{raranterad inhemsk islándsk produktion ár en för-
utsáttninc för den reduccrinp av reprisganc som
rör dot möjligt för Islands Radio att f«á tillcónr
till nordiska_ TV-program för endast 5 < av gage-
sumraán till medverkande artister mot normalt 50 ^
i övriga nordvisionssiindningar.
Utgángspunkten för en reduktion ár att Islands
Radio och' Félag Islenzkra Leikara ár överons om hur
stor den egna produktionen skall vara oer ár. Om
detta inte uppfylls finns inpen grund för reduceringen,
Skádesoelarrádet uppmanar dárför Eder att tráffa avtal
mcd Félag Islenzkra Leikara i denna frága. Nár detta
har skett fár medlemsorganisationerna oröva om för-
utsáttning finns förfortsatt reducering.
Pá det Nordi
NORSK BALLETTFORBUND
NORSK SKUESPILLERFORBUND
SVENSKA TEATERFÖRBUNDET
pelarrádets vagnar
um er enga grein aö finna, er
skuldbindur meðlimi F.l.L. aö
taka aö sér verkefni fyrir Ríksiút-
varpiö, enda oft komið fyrir, aö
menn hafi hafnaö verkefnum af
ýmsum ástæöum. Enginn meö-
limur F.l.L. mun neita aö ljúka
þvi verkefni, sem hann hefur þeg-
ar tekið aö sér.
Þá segir, aö i sjónvarpssamn-
ingi standi ,,aö koma nú þegar á
viðræðunefnd sem heföi f för með
sér aukna framleiðslu sjón-
varps”. — Þetta ákvæöi hefur
ekki veriö uppfyllt. Samkomulag
] var aidrei gert, hins vegar sætt-
; um viö okkur viö fyrirheit út-
| varpsráös um aö „tekin séu upp
eigi færri en átta sjónvarpsleikirt
árlega” i þeirri trú, aö þar yröi
hvergi slakaö á, eftir þaö sem á
undan var gengiö.
Þá birtir Ríkisútvarpiö lista
yfir 7 leikrit, sem voru frumflutt
1978, en lætur undir höfuö leggjast
aö geta þess, aö aöeins 4 þeirra
voru tekin upp á þvi herrans ári,
en fyrirheit útvarpsráös kváöu á
um 8 leikrit.
Slikur leikur aö staöreyndum er
okkur ekki nýr og höfum viö
aldrei skilið ástæöur fyrir honum
til fulls, þvi annars vegar hefur
okkur þótt starfsmenn Rikisút-
varpsins vilja veg leiklistar sem
mestan hjá stofnuninni, en hins
vegar ber ætið viö, aö reynt er aö
villa um fyrir okkur og öörum
meö tölum i þessu efni.
Þá sendir Rikisútvarpiö frá sér
langa talnarunu um greiöslur til
leikara, sem viö þvi miður getum
ekki án ærinnar fyrirhafnar vé-
fengt, en hins vegar getum við
fullyrt, að ef heildargreiöslur til
meölima F.l.L. hafa numiö 80
milj. króna, þá skuldar Rikisút-
varpiö félaginu stórar fjárhæöir
vegna innheimtu félagsgjalda,
sem þaö heldur eftir af launum
meölima okkar, og lifeyrissjös-
gjöld.
1 þessum kafla er talaö um
„greiðslur til leikara” eins og
nánast enginn vinna liggi að
baki. Leikarar hafa lagt mikiö á
sig f sambandi viö vinnu fyrir
sjónvarp og fjölmargir neitaö sér
um sumarleyfi af þeim sökum, en
sjónvarpiö hefur tekiö þaö i sig,
aö aðeins sé hægt að vinna aö
leikritagerö um sumarmánuöina
vegna anna leikara viö leikhúsin,
en þá ber aðathugaaöi F.l.L. eru
158 leikarar og þar af aöeins tæp-
ur helmingur starfandi viö leik-
húsin.
Siöan er fullyrt, aö engin ákvörð-
un hafi enn veriö tekin, er hnigi i
þá átt, aö um samdrátt yröi aö
ræöa.
Þaö má vera aö samdráttur
hafi ekki veriö ákveöinn, en þaö
hafa framkvæmdir heldur ekki
verið. Ef Rikisútvarpiö heföi átt
aö geta staöið viö fyrirheit sin,
hefði ákvörðun um leikritafram-
leiöslu oröið aö liggja fyrir fyrir
jól. Engin ákvöröun var tekin fyrr
en seint I þessum mánuði. Aö taka
ekki ákvöröun um framleiöslu,
samsvarar þvi ákvöröun um
samdrátt.
Vissulega fögnum við þvi, að
útvarpsráö tók loks ákvöröun um
gerö 3ja isl. leikrita, hins vegar
litum viö á „Paradisarheimt”
sem þýska framleiöslu, enda gera
leikarar samninga sina viö þjóö-
verja án milligöngu Rikisút-
varpsins. Þótt framlag Rikisút-
varpsins, aö þeirra eigin mati, sé
35milj., þá höfum viö engan veg-
inn samþykkt, aö það jafngildi
þremur uppsetningum sjónvarps,
eða eigum viö kannski aö meta
afgangskostnaðinn (580 milj.)
sem 50 uppsetningar? „Paradis-
arheimt” veröur i þremur þátt-
um. „Sjálfdæmi” þekkist ekki i
dag.
Það er samt langt frá því, að
viö viljum vanmeta viöleitni
Rikisútvarpsins til leikritageröar
og við óskum eftir samstarfi um
þaö, sem ætti aö vera sameigin-
legt markmið okkar, aö gera veg
innlendrar framleiðslu sem mest-
an og bestan og er hér ekki bara
átt viö leikrit.
Fyrirhugaöar ráöstafanir okk-
ar nú, til aö tryggja veg okkar
listgreinar eru hvorki ótimabær-
ar, ástæöulausar né á misskiln-
ingi byggðar, eins og staðhæft er,
og fullyrðingar okkar hafa viö
rök aö styðjast, þótt starfsmönn-
um Ríkisútvarpsins tækist e.t.v.
að slá ryki i augun á fólki, af hvöt-
um, sem við skiljum ekki.
Viö vonum hins vegar, aö
Rikisútvarpið láti af oflæti sinu og
gangi einlæglega til þeirra viö-
ræðna, sem þurfa aö eiga sér stað
um þetta mál og að sameiginlega
finnum viö þvi farsæla lausn.
F.h.F.l.L.
GIsli Alfreösson
Blaðberar
óskast
VESTURBORG:
Laufásvegur (1. júni)
öldugata (1. júni)
Melhagi (1. júni)
AUSTURBORG:
Sigluvogur (1. júni)
DJOÐVIUINN
Siðumúla 6, simi 8 13 33