Þjóðviljinn - 19.09.1979, Page 7

Miðvikudagur 19. september 1979 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 7
Reyðarfjarðarrispa
Spjallað
við Andrés
Arnmarsson
trillukarl á
Reyðarfirði
Andrés Arnmarsson: „Aöstaöaner engin tillöndunar.” Mynd: Leifur).
á móti trillufiski
2 tíma á dag!
Löng sigling á miðin og lélegt fiskirí
Andrés Árnmarsson er einn
„trillukarianna” á Reyðarfirði.
Hann gerir út Sæbjörgu, 11 tonna
bát, og gekk iila i sumar sagði
hann.
„Það er kuldinn i sjónum sem
veldur þessu fiskileysi, að þvi er
manni er sagt,” sagði Andrés.
Hann sagði að afli smábáta hefði
verið töluvert minni á Reyðar-
firöi I sumar og haust en annars-
staðar í kring. Siglingin á miðin
er löng, tveggja tima sigling úr
firöinum og einn og hálfur timi
eftir það. Miðin eru 5-8 mflur fyrir
utan Seley.
„Þetta er orðið mjög langt að
sigla og munar mikið um þaö
þegar olian er orðin þetta dýr.
Olian kostar nú 10-11 þúsund á
Taka
túrinn. Þetta borgar sig engan-
veginn eins og aflabrögðin hafa
verið i sumar,” sagði Andrés.
— Hvað eru gerðar út margar
trillur héöan?
— Fjórar trillur voru við þetta i
sumar, en von er á fleirum.
— Hvernig er aðstaðan til smá-
bátaútgerðar hér á Reyöarfiröi?
— Aöstaðan hér er langverst á
Austfjörðum að þvl leyti, að erfitt
er að losna við aflann. Við fengum
ekki aö landa nema frá kl. 4-6 i
sumar. Þá fórum viö á Norðfjörð,
þar sem tekiö er viö frá 7 á
morgnana til 10 á kvöldin. Hér er
ekki heldur tekið á móti fiski á
laugardögum, þannig að við höf-
um þá orðið að taka Is og isa fisk-
inn.
— Hverjir taka á móti trillufiski
hér?
— Það er eingöngu kaupfélagið,
en ég held að þeir vilji bara ekki
þennan fisk.
— Hvernig stendur á þvi?
— Þeir segja að það sé meira af
ormum i þessum fiski en öörum.
Annars er viöar vandræðaástand
i þessari útgerð en hér. T.d. losn-
uðu menn ekki við fiskinn á Fá-
skrúðsfiröi I vor og urðu aö fara
annaö með hann. Þar eru aöeins
einstaka menn i þessu ennþá og
verka sumir sjálfir. Það skýtur
þvi skökku viö að á Noröfirði, þar
sem eru tveir togarar, skuli samt
vera hægt að taka við smábáta-
fiskinum. Við komum með fisk
þangaö um leið og togararnir um
daginn, en ekkertstóö á þvi aö við
fengjum að landa. A Seyöisfiröi
geta menn landað allan sólar-
hringinn. Þar eru skildir eftir
kassar á bryggjunni, sem við get-
um landaö i.
Hér á Reyðarfirði getur hins
vegar tekið allt að tvo klukkutima
að landa. Aðstaðan er engin til
löndunar. Ef viö komum aö á
fjöru verður að byrja að kasta
fiskinum upp á bryggjuna og sið-
an I flutningatækin, sem eru ytir-
leitt hjólbörur, og yfirleitt ekið
langar leiðir. Nú er að visu búið
að samþykkja að fá hingaö lönd-
unarkrana og verður mikil bót aö
þvi.
Eins og ástandiö er hér nú, get-
ur maöur misst af löndun að
kvöldi ef eitthvaö ber útaf og ekki
er hægt að biða þar til klukkan
fjögur næsta dag.
— Hvaö fiskaðirðu mikiö i sum-
ar?
— Ég var með um 12 tonn i
sumar, eða svipaö og ég hafði i
júlimánuöi i fyrra. Þetta er allt
þorskur. Svo fengum við á okkur
vikustopp i ágústbyrjun i þokka-
legu veöri og siöan vikubrælu.
Stoppið var einmitt I smástreymi
og þar fór besti veiöitiminn fyrir
okkur. Agústmánuöur var nær
samfelld ótiö. Og það er furöulegt
að láta stoppin koma niður á
þessum litlu bátum, sem gerðir
eru út fáa mánuði á ári. Svo er
lokaö á okkur fyrsta september
og hætt að taka á móti fiski. Þá
byrjar sláturtiöin I frystihúsinu.
— eös.
„Gleymdum alveg að skulda
í bátunum”
Haligrimur Jónasson: „tslenskar skipasmiðastöðvar sttu að anna við-
haldi og endurnýjun flotans, ef eitthvert vit væri i þessum máium.”
(Ljósmynd: Leifur)
„Það er spurning númer eitt
fyrir byggöarlagið hvort endur-
nýjun flotans tekst,” sagði Hall-
grimur Jónasson framkvæmda-
stjóri Gunnars og Snæfugls á
Reyðarfirði I samtali við Þjóð-
viljann. „Við erum hér meö tvo
250 tonna báta, annan frá 1959 og
hinn frá 1964. Við höfum nokkuö
góöa von um aö geta selt þann
yngri, Snæfuglinn, úr landi, en
það er ekki enn komiö aiveg á
hreint. Núna stendur á þvi að fá
innflutningsleyfi og heimild til
gjaldeyrisyfirfærslu, en fyrirhug-
að er að selja Snæfugi til
Suður-Afriku.”
Hallgrimur sagöi að vertiöin í
vetur hefði verið nokkuö góö.
Gunnar hóf veiöar I kringum
20.febrúar og hætti 30. april. Afl-
inn losaði þá 600 tonn. Snæfugl
byrjaöi fyrr, 10. janúar, og var
meö s vipaöan afla. Tiöin I upphafi
vertiöar var ákaflega léleg og
enginn afli fram að miöjum
febrúar. Afli bátanna er allur
verkaður I Fiskverkunarstöð
Gunnars og Snæfugls.
Miðlungsafli I sumar
Bátarnir héldu siöan á sumar.
vertið 20. mai og stunduðu veiöar
samkvæmt heimild til 15. júli.
„Aflinn var svona miðlungsgóð-
ur,” sagði Hallgrimur. „Hann
Hallgrímur
Jónasson
forstjóri GSR
segir frá
erfiðleikum
Reyðfirðinga
vegna
endurnýjun-
ar á skipa-
kostinum
hékk saman viö trygginguna og
gerði aðeins betur I mai og júni.”
Gunnar fór siöan til veiða 16. á-
gúst og seldi i Þýskalandi 3. sep-
emberogSnæfugl fór út 23. ágúst
og seldi I Þýskalandi 14. septem-
ber. Gunnar mun reyna að selja
aftur eriendis áður en haldiö
verður á sildina.
Ráðherra bann-
aði endurnýjun
„Það er stóra málið að komast
yfir skip,” Itrekaöi Hallgrimur.
„1 sambandi við nýsmiði á skipi
er algjör draumur að láta sér
detta i hugminnaen 2 miljaröa og
þá hrekkur brúttóaflinn ekki fýrir
fjármagnskostnaöi. Ekki er held-
ur neinn ávinningur aö þvi að
vera aö strekkja skipin upp i
mikla stærö miliað viö ástandið I
orkumálunum i dag. Við höföum
tilboö I vetur fyrir 380 tonna skip á
miljarðogSnæfuglupp I þaðá 150
miljónir. Þetta tilboö var i lagi,
en eftir var ýmiskonar útfærsla á
teikningum, sem hefði örugglega
þýtt 20 miljón króna hækkun.
Ýmislegt, sem taliö er sjálfsagt i
skipum hér, vantaöi þarna. En
okkur var neitaö um þetta á þeim
forsendum, að sjávarútvegsráð-
herra heföi ákveöið að ekki yröi
keypt eitt einasta skip til landsins
á þessu ári.
Heljarstökkin
duga ekki
Ef eitthvert vit væri I þessum
málum, þá ættu islenskar skipa-
smiðastöðvar að anna viðhaldi og
endurnýjun hér á landi. En það
gengur ekki að viðhaldið fari
f-am i þeim heljarstökkum sem
tiðkast hefur hingað til. Það gerir
þessum iðnaði hér á tslandi ó-
kleift að starfa. Eitt og eitt skip
er smiðað, en siðan er allt stein-
dautt I fleiri ár. Þaö veröur held-
ur ekki hægt að treysta á Islensk-
an skipasmiðaiðnað fyrr en hann
er oröinn samkeppnisfær við er-
lendan i stórum dráttum.”
4ra tima
unglingavinna
I Fiskverkun Gunnars og Snæ-
fugls vinna 20-50 manns. Ung -
lingavinna á Reyðarfiröi hefur
byggst á þessu fyrirtæki að mestu
leyti. Unglingarnir vinna fjóra
kiukkutima á dag. „Þau hafa sin-
tu' tekjur, án þess að um nokkra
þrælkun sé að ræða”, sr gði Hall-
grimur. A vetrarvertiö eru yfir-
leitt 30-40 manns i vinnu í Fisk-
verkuninni og aldrei færri en 20.
Framhald af bls. 7.