Þjóðviljinn - 22.09.1979, Síða 8

8 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 22. september 1979
Laugardagur 22. september 1979 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 9
Hálf húshliö I smfðum f heilu lagi hjá Trésmiöju Fljótsdalshérabs
Orri Hrafnkelsson: „Höfum smföaö 20-30 hús á ári
Fokhelt hús á
vörubílspalli
reist með bílkrananum
í Trésmiðju Fljóts-
dalshéraðs er að lang-
mestu ieyti fengist við
smiði timburhúsa. Við
rákum þar inn Þjóð-
viljanefin um daginn og
röbbuðum við Orra
Hrafnkelsson, sem þar
ræður húsum.
— Viö smiöum húsin i stórum
einingum, sagöi Orri. — Þaö er
nokkuö mikiö um aö kaupendur
vinni talsvert i þeim sjálfir. Lánin
eru á þann veg, aö þeir sem ekki
eiga Ibúö fyrir, kljúfa þaö ekki aö
láta vinna allt húsiö I einum
áfanga. Viö höfum byggt töluvert
af húsum fyrir ungt fólk sem er aö
byrja búskap og þaö ræöur ekki
viö aö taka nema hluta af full-
byggöu húsi.
Þetta er eina trésmiöjan á
Austurlandi, sem eingöngu sinnir
húsaframleiöslu. Hér vinna 10-15
manns eftir árstlmum og undan-
farin ár höfum viö smiöaö 20-30
hús á ári.
— Hvaö kostar einbýlishús frá
ykkur?
— Þaö kostar eins og viö skilum
þvi, fullkláraö aö utan, frá 5,4 til 8
milljóna. Hússtæröin er 80 - 136
fermetrar.
— Eruö þiö meö staölaöai
teikningar?
— Já, viö höfum staölaöar
teikningar, sem fólk fær þó aö
gera einhverjar breytingar á.
Þaö viröist vera erfitt aö vera
meö þaö sama fyrir alla, enda
segir þaö til sin i byggingarkostn-
aöi.
i— Hvenær hóf Trésmiöjan
starfsemi?
— Hún var stofnuö 1973, en
komst ekki I gagniö fyrr en 1975.
Viö höfum einkum veriö I húsa-
byggingum, enda var trésmiöjan
stofnuö i þeim tilgangi.
— Er næg eftirspurn eftir
timburhúsum?
— Eftirspurnin er heldur aö
aukast og hlutfall einingahúsa fer
vaxandi miöaö viö heildina.
Annars ráöa byggingarsam-
þykktir og yfirvöld hér miklu, þvi
ef lóöirnar eru ekki nógu stórar,
má aöeins vera ákveöin stærö af
húsum á þeim.
— Hvernig byggiö þiö húsin og
flytjiö á áfangastaö?
— Gaflinn er smföaöur I einu
lagi og hliöarnar i tveimur hlut-
um. Fokhelt húsiö kemst siöan á
einn vörubil. Viö fáum vörubil
meö krana og notum kranann til
aö reisa húsiö. Þaö er þvl eins llt-
ill kostnaöur viö þetta og vera
má. Flutningskostnaöur á fok-
heldu húsi er 100-300 þúsund
krónur. Húsin eru glerjuö á
staönum og glerin eru innifalin i
veröinu. — eös
(Mynd: Leifur)
Eitt þeirra f jölmörgu nýj u húsa, sem Trésmiöja Austuriands hefur smiöaö fyrir Egilsstaöabúa
Rætt við formann Alþýðubandalagsins í Reykjavík,
Guðmund Magnússon, verkfræðing
Öflugt starf framundan
Stjórn Alþýöubandalagsins i
Reykjavlk samþykkti nýveriö
starfsáætlun, sem unnin er út frá
tillögum, sem fram komu á aöal-
fundi félagsins sl. vor um eflingu
flokksstarfsins, jafnt inná viö
sem útáviö, til mótunar stefnu
flokksins i ýmsum málaflokkum.
i tilefni af þessu, spuröi blaöa-
maöur Þjóöviljans, formann
ABR, Guömund Magnússon,
verkfræöing aö þvl hvernig
vetrarstarf félagsins færi af staö.
„Aöalfundur sl. vor ákvaö aö
fram færi vfötæk umræöa I félag-
inu, um stefnu og starfshætti
flokksins viö núverandi aöstæöur,
sem eru flóknari en oft áöur”,
sagöi Guömundur. „Eina vonin
um árangur viö þessar aöstæöur
er fjöldaþátttaka félaganna viö
stefnumótun og ákvaröanir'.”
„i þessum mánuöi veröa haldn-
ir fundir I öllum deildum félags-
ins, sex aö tölu, þar sem rædd
veröa stefnumál flokksins og
störf hans I rikisstjórn og borgar-
stjórn, og þar veröur starfsáætlun
stjórnar félagsins lögö fyrir.
Fyrsti deildarfundurinn hefur
þegar veriö haldinn , fundur i
Breiöholtsdeild, og fundir hinna
deildanna veröa væntanlega i
næstu viku.”
„Hafa komiö fram einhverjar
hugmyndir um þaö innan
* stjórnarinnar, aö virkja deildirn-
ar betur til starfa i félaginu en
gert hefur veriö?”
„Þaö hafa komiö ábendingar
um þaö', aö umræöa um flokks-
starfiö og stefnumótun flokksins
fari fram i minni hópum en mæta
til leiks á almennum félagsfund-
um. Til þessarar umræöu eru
deiidirnar 'kjörinn vettvangur,
auk þess sem ýmsir þættir
borgarmála eru tengdir ákveön-
um borgarhverfum eingöngu og
yröu þá til umfjöllunar hjá viö-
komandi deildum.”
„Er ætlunin aö deildirnar skili
niöurstööum af umræöum sinum
og vangaveltum?”
„Aö lokinni lstu umræöu i
deildunum er gert ráö fyrir aö
umræöan haldi áfram i litlum
umræöuhópum, þar sem einstak-
ir efnisþættir yröu krufnir til
mergjar. Þessir umræöuhópar
yröu eftir atvikum myndaöir af
félögum einna eöa fleiri deilda,
jafnvel af félaginu sjálfu. Niöur-
stööur þessara umræöna veröa
Formaöur ABR, Guömundur
Magnússon, verkfræöingur.
dregnar saman á félagsfundi, þar
sem þær veröa lagöar fram og
kynntar sem framlag ABR til
þeirrar stefnumótunar, sem þar
mun fara fram.”
„Veröa þá engir almennir
félagsfundir á næstunni?”
„Reglulegir félagsfundir i hefö-
bundnum stil veröa aö sjálfsögöu
haldnir þegar ástæöur þykja til.
Væntanlegá veröur fyrsti al-
menni félagsfundurinn haldinn
11. október, daginn eftir setningu
alþingis.”
„En hvaö meö opna, almenna
borgarafundi?”
„Fyrirhugaö er aö bjóöa upp á
tvo fundarflokka ef svo má aö
oröi kveöa. I fyrsta lagi eru opnir
fundir þar sem forystumenn
flokksins á ýmsum sviöum, — i
rikisstjórn, I borgarstjórn og i
verkalýöshreyfingu —, sætu fyrir
svörum. 1 ööru lagi almennir
fundir um mikilvægustu þætti
borgarmála, svo sem um skipu-
lags- og umhverfismál, at-
vinnumál og dagvistunarmál, þar
sem þessir málaflokkar yröu
kynntir og ræddir. Auk þess veröa
svo væntanlega haldnir fundir um
einstaka áhugaverö sviö þjóö-
mála, og hafa i þvi sambandi ver-
iö nefndir málaflokkar eins og
málefni aldraöra, skólamál og
fl..”
„Fer ekki eitthvaö af öllu þessu
aö bresta á?”
„Fyrsti almenni borgara-
Annar tveggja nýráöinna starfsmanna ABR, Kristján Valdemarsson viö simann á skrifstofu félagsins
aö Grettisgötu 3 i dag. Gegnt honum situr nýráöinn starfsmaöur Happdrættis Þjóöviljans, Theodór
Bjarnason, en einmitt þessa dagana er aö hefjast undirbúningur aöútsendingu á miöum I happdrættinu.
Benedikt Kristjánsson, starfsmaöur ABR var aö sinna erindum félagsins utan húss er ljósmyndarann
bar aö garöi. (Ljósm. -eik)
fundurinn, þar sem Svavar
Gestsson, viöskiptaráöherra,
skýrir frá stööunni I ríkis-
stjórnarsamstarfinu og situr sfö-
an fyrir svörum, veröur haldinn
nk. miövikudag, þann 26. þessa
mánaöar aö Lækjarhvammi,
Hótel Sögu.
Fundur um atvinnumál I borg-
inni verður væntanlega fyrstur á
dagskrá funda um borgarmál-
Tveir starfsmenn
ráðnir til ABR
efni, en hann hefur ekki veriö
timasettur, enn sem komiö er”.
„Ætliöi aö undanskilja fundar-
höld um verkalýösmál og fræöi-
kenninguna á vetrardag-
skrá nni?”
„Nei, slður en svo. Þegar eru
komin I gang fúndarhöld um ein-
stök hagsmunamál verkafólks,
svo sem um aöbúnaö á vinnustöö-
um ofl. Þá er ráögert aö setja á
stofn leshringi og fræösluhópa um
sósialismann, marxiska fræöi-
kenningu og sögu verkalýös-
hreyfingarinnar. Sérstök fræöslu-
nefnd á vegum félagsins mua ann
ast þennan þátt I starfseminni I
samráöi viö æskulýösnefnd
flokksins.
Auk allra þessara funda er
ýmislegt annaö á döfinni, sem of
langt mál yröi upp aö telja, þó aö
nefna megi atriöi eins og sam-
vinnu viö önnur Alþýöubandalags
félög i næsta nágrenni Reykjavik-
ur um ýmis málefni og má I þvi
tilliti nefna fyrirhugaða ráöstefnu
um kosningalög og kjördæmis-
mál, sem haldin veröur i samráöi
viö kjördæmisráö flokksins i
Reykjaneskjördæmi.
I sambandi viö þaö sem á
döfinni er, en flest af þvl er
ótlmasett hjá okkur enn sem
komiö er, vil ég hvetja félagana
til þess aö fylgjast vel meö
auglýsingum frá félaginu hér i
Þjóöviljanum, bæöi i flokksdálki
og þá einnig meö meiriháttar
auglýsingum.
„Ekki getur stjórn félagsins,
þótt stórhuga virðist vera, séö um
framkvæmd allrar þeirrar starf-
semi sem bryddað veröur upp á I
haust og vetur?”
„Aö sjálfsögöu ekki. Stjórnin
hefur ráðið tvo menn til starfa
fyrir félagiö, en hingað til hefur
félagið oröiö aö láta sér nægja
einn starfsmann og^ oft tæplega
þaö. Meö ráöningu þeirra Bene-
dikts Kristjánssonar og Kristjáns
Valdemarssonar vill stjórn
félagsins freista þess aö takast
megi aö koma upp öflugra starfi
en veriö hefur undangengin ár.”
-úþ
Ráðstefna norrœnna rithöfunda
og gagnrýnenda:
Styðja þarf
bókmenntir
og menningu
smáþjóðanna
í N.-Atlantshafslöndunum, þ.e.
Grænlandi, Samalandi,
Islandi og Fœreyjum
Ráöstefna norrænna rithöfunda
og bókmenntagagnrýnenda, sem
ber heitiö „Barnlitteraturen och
kritikken”, þe. Barnabókmenntir
og gagnrýni, var haldin I Biskops-
Arnö I Svlþjóö I ágústmánuöi sl. A
ráöstefnunni var myndaður
sérstakur starfshópur fulltrúa frá
lslandi, Færeyjum og og Sama-
landi, sem fjallaöi um stööu
barnabókmennta I ofantöldum
iöndum og á Grænlandi. Ráö-
stefnan samþykkti eftirfarandi
ályktun starfshópsins:
„Bókmenntum og ménningu
N,- Atlantshafsþjóöanna er ógnaö
æ meir af áhrifum nýrrar tækni
og nýrra fjölmiöla. Erlend áhrif
streyma inn yfir þessar þjðöir,
m.a. gegnum barnamenninguna,
og hafa komið þeirri hugmynd inn
hjá börnum okkar, aö okkar eigin
menning og bókmenntir séu
einskis viröi, en allt sem frá út-
löndum kemur sé spennandi og
skemmtilegt. Þessu viöhorfi
verðum við aö breyta.
Stór hluti þeirra bóka sem
ritaöar hafa veriö um lifnaöar-
hætti og aöstæöur I N,- Atlants-
hafslöndunum er skrifaöur af
útlendum rithöfundum, sem
margir hverjir hafa takmarkaða
þekkingu á viöfangsefninu, og
drag þvi oft upp villandi mynd af
þjóölifinu, og kynda undir meö
þessari iöju, þar sem útlendingar
hafa þegar mettaö þarfir erlends
markaöar fyrir lýsingar á þjóölifi
smáþjóöanna, og hafa meö þvi
rænt verkefpum frá innlendu rit-
höfundunum. Þaö hlýtur aö vera
sjálfsögö krafa okkar, aö óski út-
gáfufyrirtæki og aörir fjölmiölar i
Danmörku, Noregi og Sviþjóö
eftir efni um okkar lönd, snúi þau
sér til okkar eigin rithöfunda.
Þaö er brýn nauösyn á þvi aö
norræn samvinna veröi til þess aö
styöja viö bakiö á bókmenntúm
og menningu smáþjóöanna, bæöi
fjárhagslega og menningarlega.
Meöal þess sem umsvifalaust
þarf að framkvæma til aö styrkja
stööu bókmenntanna i N.-
Atlantshafslöndunum viljum viö
nefna eftirfarandi:
Stof na þarf sérstakan norrænan
barnabókmenntasjóö, sem ekki
sist gæti aðstoöaö samiska og
grænlenska rithöfunda, sem eiga
afar erfitt uppdráttar. trr sjóöi
þessum skulu greidd starfslaun,
ritlaun og fleira þess háttar.
Einnig er nauösynlegt aö
stofnaöur veröi án tafar styrktar-
sjóöur fyrir samlska og
grænlenska rithöfunda.
Rithöfundasamtökum viökomandi
Wóöa yröi gefið frjálst aö
ákveöa úthlutunarreglur
fyrir sjóöina. Norræni þýö-
ingarsjóöurinn veröur aö auka
stórum framlag sitt til styrktar
bókménntum á Færeyjum,
tslandi, Grænlandi, Samalandi og
iFinnlandi. Hingaö til hefur bróö-
urpartur þýðingarsjóösfjárins
fariö til Svia, Dana og Norö-
manna, ellegar til þess aö þýöa
þeirra bókmenntir yfir á okkar
tungumál. í framtiöinni veröur aö
tryggja, aö útgáfufyrirtæki stærri
þjóöanna kaupi bækur af smá-
þjóöunum til þýöingar, þannig aö
bókmenntamiðlunin veröi gagn-
kvæm, en ekki einhliöa einsog
veriö hefur.
Tungumálasérstaða tittnefndra
N. - Atlantshafsþjóöa hefur átt
sinn þátt i þvi hversfu öröugt
hefur veriö aö koma bók-
menntun þeirra á framfæri viö
erlenda útgáfufyrirtæki.
Til þess aö auövelda slika
miöiun gerum viö þaö aö tillögu
okkar, að komið veröi á laggirnar
upplýsingamiöstöð/skrifstofu sem
heföi þaö hlutverk aö safna i
éinn staö nauösynlegum upp-
lýsingum um ritverk þau er gefin
eru úti N,- Atlantshafslöndunum,
svaraði fyrirspurnum frá útgáfu-
fyrirtækjum stærri landanna og
væri jafnframt þrýstiaöili á þau I
þýöingamálum. Tillögu þessa
veröur strax aö taka til umræöu I
rithöfundasamtökum viðkomandi
þjóöa, og siöar I Norræna Rit-
höfundaráöinu.
Viö veljum ennfremur benda á
nauösyn þess, aö dtvarps- og
sjónvarpsstöövar I Danmörku,
Noregi, og Svíþjóö leggi áherslu á
aö kaupa inn bækur og handrit al
smáþjóöunum. —"
Nord-kult ráöstefnan sem
haldin er annaö hvert ár veröur
aö taka til umfjöllunar stööu
barnabókmennta og starfs-
aöstööu barnabókahöfunda i N,-
Atlantshafslöndunum. Einnig
þyrfti Noröurlandaráö aö taka
þessi mál til umræöu á fundum
sinum, svo og skyldu þau reifuö á
norrænum rithöfundaþingum og
annars staöar þar sem viö á.
Bókmenntir smáþjóöanna I
noröri hafa aö geyma mikilsverö-
an hluta norræna menningararfs-
ins I þjóösögum sinum, sögum,
ævintýrum o.s.frv. Einmitt nú er
brýn þörf á að gefinn sé gaumur
aö hinum stórkostlegu
menningarverðmætum sem
grænlensk og samisk menning
inniheldur. Þessi verömæti eru i
þann veginn aö tortimast I flóö-
bylgju þeirrar flatneskju og firr-
ingar sem afþreyingariönaöurinn
hefur haft I för meö sér.”
TortlmUt menning þelrra i flatneskju og firringu afþreyingariönaöar-
ins? —Myndin er af Sömum I Noröur-Finnlandi.