Þjóðviljinn - 19.10.1979, Blaðsíða 12

12 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 19. október 1979
alþýöubandalagið
Alþýðubandalagið i Kópavogi
Félagsfundur veröur haldinn föstudaginn 19. okt. nk. i Þinghól kl. 20.30.
A fundinum fer fram tilnefning félaga til þátttöku i forvali vegna
alþingiskosninganna. Stjórn AbK
AbR
Sjálfboðaliðar
Stjórn Alþýöubandalagsins i Reykjavik hvetur félaga til þess aö skrá
sig til sjálfboöaliöastarfa til undirbúnings Alþingiskosningunum.
Skráning sjálfboöaliöa er I sima 17500. Stjórnin
AbR
Félagsgjöld
Félagar i Alþýöubandalaginu i Reykjavik sem skulda árgjöld fyrir 1978
og/eöa 1979 eru hvattir til aö greiöa þau sem fyrst á skrifstofu félagsins
aö Gretisgötu 3. Stjórnin
Alþýðubandalagsfólk Vesturlandi
AÐALFUNDUR kjördæmisráös ABL á Vesturlandi veröur haldinn i
Rein Akranesi laugardag 20. og sunnudag 21. október n.k. Fundurinn
hefst kl. 14.00 á laugardag.
Dagskrá:
1. Venjuleg aöalfundarstörf. Nefndarkosningar, þar meö kosning upp-
stillingarnefndar.
2. Lagabreytingar.
3. Stjórnmálaástandiö. Framboösmál ofl.
Nefndastörf veröa á laugardagskvöld og sunnudagsmorgun.
Fundi veröurfram haldiö kl. 13.30 á sunnudag. A dagskrá veröur þá:
1. Nefndaálit.
2. Skipulag kosningabaráttunnar, (iltgáfustarfsemi og verkaskipting).
3. Kosning stjórnar og fundarslit.
Félagar eru hvattir til aö fjölmenna. (Þeir sem lengra eru aökomnir
geta gist i Rein og hafi þá meö sér búnaö til þess.)
Stjórn kjördæmaróös
Alþýðubandalagsfélag Fljótsdalshéraðs
Aöalfundurfélagsins veröur haldinn laugardaginn 20. október kl. 16 i
fundarsal Egilsstaðarhrepps á Egilsstööum.
Dagskrá:
1. Inntaka nýrra félaga.
2. Venjuleg aöalfundarstörf.
3. Kosning fulltrúa á flokksráösfund og i kjördæmisráö.
4. Lagabreytingar.
5. Staöan i stjórnmálunum — kosningaundirbúningur.
HelgiSeljan áfundinn.
Félagar fjölmenniö. Stjórnin
Kjördæmisþing Alþýðubandalagsins
i Suðurlandskjördæmi
veröur haldiö i Selfossbiói laugardaginn 20. og sunnudaginn 21. okt. n.k.
og hefst kl. 14.00 20. okt.
Dagskrá:
1. Venjuleg aöalfundarstörf.
2. Forvals- og framboösmál.
3. Stjórnmálayfirlýsing.
4. Otgáfumál.
5. Verkefni kjördæmisráös og komandi kosningar. ,
6. Onnur mál________________________________________StJórnln
Alþýðubandalagið á ísafirði
Aöalfundur Alþýöubandalagsins á Isafiröi veröur haldinn n.k. sunnu-
dag 21. okt. kl. 16.00 I Vinnuveri Mjallargötu.
Dagskrá:
1. Venjuleg aöalfundarstörf
2. Stjórnmálaástandiö og komandi alþingiskosningar. Kjartan Ólafs-
son hefur framsögu.
3. Onnur mál.
Kjördæmisþing Alþýðubandalagsins
i Norðurlandskjördæmi eystra
veröur haldinn i Lárusarhúsi, Eiösvallagötu 18 Akureyri, laugardag og
sunnudag 20. og 21. okt..Dagskrá: 1. Venjuleg aöalfundarstörf. 2. For-
vals- og framboösmál. 3. Atvinnumái. 4. Verkalýösmál. 5. Útgáfumál.
6. Ýmsar álytanir. 7. Onnur mál. Þingiö sett kl. 13 á laugardeginum 20.
okt.. Stjórnin.
Landsþing ÆnAb
Reykjavik helgina 20. og 21. okt.
Landsþing Æskulýösnefndar Alþýöubandalagsins veröur sett aö
Freyjugötu 27 (húsnæöi Starfsmanna félagsins Sóknar ) laugardaginn
20. nk. kl. 10 árdegis.
Dagskrá þingsins veröur þessi:
Laugardagur:
1) Lúðvfk Geirsson form. ÆnAb fiytur skýrslu nefndarinnar fyrir liðið
ár.
2) Arthur Morthens flytur framsögu fyrir tillögu ÆnAb um stofnun sér-
stakra æskulýðssamtaka innan Abl.
3) Umræöur og skipting i starfshópa.
a) Stofnun æskulýðssamtaka.
b) Stjórnmálaástandið og fyrirhugaöar þingkosningar.
c) önnur mái.
Sunnudagur:
1) Starfshópar skila áliti.
2) Umræður, afgreiddar ályktanir og tillögur þingsins, kosningar og
þingsiit.
Félagar eru beönir aö tilkynna þátttöku sina til Starfsmanns ÆnAb
Benedikts Kristjánssonar Grettisgötu 3, i sima 17500. ÆnAb.
Alþýðubandalagið á Reyðarfirði
Félagsfundur veröur haldinn laugardaginn 20. október kl. 17.00 i Fé-
lagslundi. — Hjörleifur Guttormsson kemur á fundinn. — Fjölmenniö.
— Stjórnin.
M íbúð óskast
2 námsmenn óska eftir 3ja herb. ibúð,
vestan Snorrabrautar. Upplýsingar i sima
40889 eftir kl. 7.
MINNING
Sigríður Hjálmarsdóttir
frá Brandsstöðum
fædd 30 des. 1898 - dáin 10 okt. 1979
Lengi býr aö fyrstu gerö. Nú
munu liöin 32 ár siöan Sigriöur
Hjálmarsdóttir frá Brandsstöö-
um fór alfarin úr breiöfirskum
byggöum. Þegar lát hennar bar
aö höndum þá snart fréttin mig
meö margföldu afli samanboriö
viö þaö sem algengast er þegar
kunningjarnir hverfa.
Aftur og aftur flæöa öldur
minninganna af hafi timans og
taka hugann fanginn. Þá kemur á
daginn hve áhrifin frá nágrönn-
unum erumikillpartur af þvi sem
fylgsni hugans hafa geymt frá
barns- og unglingsárunum.
Stúlkubarn fæddist utan hjóna-
bands, var olnbogabarn alla ævi
en varö samt aö vera sterkasta
reipiö og bjarghringur allra fjöl-
skyldustiga ættar sinnar frá
bernsku til elli. Þaö er mjög meö
hálfum huga sem ég verö viö kalli
óviðráöanlegrar skyldu, sem
krefst aö ég beri nokkra fleti sögu
hennaruppaö birtunni, svominn-
ing Siggu á Brandsstöðum liggi
ekki óbætt hjá garði
A harðindakaflanum 1880-1890
reyndi á allslausa bændur og
þeirrafólk. Stundum fékkst leigu-
ibúð á jaröarparti eöa koti, stund-
um aöeins húsmennska. Hjálmar
Markússon var harður af sér og
mun litt hafa bognaö, heldur lært
aö beita vægöarlausu ráöriki.
Elisabet kona hans mun hafa ver-
ið eldri en hann. Synir þeirra
tveir dóu ungir, Nói af slysförum
á unglingsárum þegar hann fékk
krampa i fjallavatni. Hjálmar tók
unga vinnukonu ættaða úr
Strandasýslu, Guörúnu Snæ-
björnsdóttur. Með henni átti hann
tvö börn, Pál og Sigrfði, og var
hún yngri. Guörún tók viö hlut-
verki húsmóöurinnar i einu og
öllu, en Elisabet lauk ævi gamal-
mennis á heimilinu. Fyrsta
liknarhlutverk Sigriöar var aö
sinna Eli'sabetu.
Páll varö fyrir slysi ómálga
barn, hrapaöi í stiga og missti
heyrnina. Þar með voru þau örlög
ráöin, aö Sigriöur varö verndari
hans alla hans ævi. Páll læröi hjá
Margréti Bjarnadóttur frá
Reykhólum. Hann varö liötækur
og gáfur hans náöu furöanlegum
þroska, þó ekki yröi hann eigin
húsbóndi.
örstutter milli Brandsstaöa og
Hamarlands. Þar bjó ungur
örlyndurbóndi, Stefán Jónsson úr
Strandasýslu. Ótal sinnum lágu
saman leiðir þeirra sem sinntu
búsmala og ráku erindi. Ljós-
móöirin á Reykjanesi, Ingveldur
Pétursdóttir, sagöi seinna svo frá
þegar Stefán hóf máls viö hana:
,,Ég veit þú heyrir þaö sem talaö
er. Þaö er satt. Ég á þaö. Ég bið
þig aö sitja yfir henni.”. Sigriður
var nálægt 17 ára aldri þegar
dóttir þeirra, Þórey Jónína
Stefánsdóttir, fæddist. Aöur
hraktist Stefán meö slna fjöl-
skyldu i fjarlæga sveit og kom
ekki meira viö sögu þeirra
mæögna. Sigriöur sætti ótrúlegri
haröýögi af fööur sinum og leiö
nauöþegar fastast svarf aö vegna
strangleika hans. En styrkur
hennar sjálfrar var þvilikur, að
óbuguö kom hún úr þeirri raun
eins og öðrum. Dóttir hennar var
tápmikil og hörö af sér. Undra-
fljótt snerist tafliö viö. Hjálmar
varö blindur og þar kom aö varla
mátti Þórey sleppa af honum
hendi.
Aftur kom skriö á atburöa-
rásina. Þegar Þórey var nálægt
10 ára aldri fluttist Jón Nielsson
frá Hafnarhólmi á Selströnd aö
Brandsstööum sem unnusti
Sigriöar. I vorþeynum 1928 féll
heytorfsspilda ofanyfir Hjálmar
bónda og lét hann þar lifiö. Blind-
an haföi duliö honum háskann
sem dómgreind sjáandi manns
hlaut aö skynja. Þvi fór sem fór.
Þetta dauösfall dró þann dilk á
eftir sér, aö Brandsstaöafólkiö
var svipt jarönæöinu voriö 1929 og
átti engra kosta völ nema aö fara
i vinnumennsku. Þá var sonur
Sigriöar og Jóns, Gunnar Hjálm-
ar,á fyrsta ári. Þau fengu aö
halda hópinn i vistinni hjá
Magnúsi Ingimundarsyni á
Miöjanesi, nema Páll, sem var á
næsta bæ þaö eina ár. Voriö eftir
fengu þau jarðnæði i Múla i
Þorskafiröi. Þar héldu þau hóp-
inn sex saman. Þó þetta væru
kreppuárin þá grunarmig aö árin
á Múlakoti, eins og alltaf var
sagt, hafi veriö árin sem Sigriöi
leiö best. Þetta var sterkliðað
heimili. Jón ogPáll á besta aldri.
Sigriöur sjálf liföi þar mestu
þrek-og manndómsár sin. -Guö-
rún móöir hennar enn til trausts
og halds innanbæjar og Þórey aö
breytast úr tápmiklum unglingi i
fullþroskakonu.En Múlakotsárin
urðu færri en varöi. Þórey giftist
Þóröi Andréssyni frá Þórisstöð-
um og bjuggu þau á Hjöllum.
Leiöir skildi að fullu þeirra Jóns
og Sigriöar og hann var einbúi
uppfrá þvi. Banalegu Guðrúnar
bar aö á Hallsteinsnesi þar sem
fjölskyldan var skamma hriö.
Guörún Snæbjörnsdóttir var
fágæta merkileg kona. Friö haföi
hún veriö. Listfeng til handanna,
söngvin á kvæöavisu og kunni
hverjum betur „stemmur”. Til
hennar sótti Jón Leifs suma dýr-
gripi sina. Guörún rtálgaöist aö
vera förukona í fátækt sinni og ók
mjög seglum eftir vindi. Eitt af
þvhsem henni var best gefiö, var
sagnalist, einkum hinna nær-
göngulustu sagnanna. Þar var af
auði aö ausa en engri fátækt.
Nærvera hennar var skóli sem
sagöi sex.
Aldrei vissi ég minna hvaö dreif
á daga Sigriöar en þau ár sem
hún var á Hjöllum hjá dóttur
sinni. Þar kom, að Þórður
tengdasonur hennar veiktist af
berklum og fór a heilsuhæli.
Heimiliö leystist upp, leiöir skildi
hjá Þóröi og Þóreyju en Sigriöur
vó allt uppá sinn veika arm:
Hún setti saman heimili fyrir
dótturdætur sinar þrjár og Gunn-
ar son sinn og Páll fylgdi henni
eins og ætlö, bróöir hennar. Sein-
ast man ég Sigriði hér fyrir vest-
an 1947, eins og fyrr er aöeins vik-
iö aö.
Aöeins viö og viö skiptumst viö
áorðum meöan þessi barátta var
ströngust, en það vissi ég, aö þá
lagöí hún mikiö á sig og neytti
allra krafta.
Þegar Klemens Kristjánsson á
Sámsstööum var oröinn tengda-
sonur Sigriöar H jálmarsdóttur þá
læröi hann manna best aö meta
mannsparta hennar og varö henni
innan handar. A Framnesvegin-
um mun ævi hennar hafa batnaö,
enda fóru fósturbörnin senn aö
fljúga úr hreiðrinu og ævi Palla
mállausa var á enda. Sigriöur
Hjálmarsdóttir bar byröar fjög-
urra kynslóöa og þess er ég viss,
aö eitthvaö hélt hún i hönd með
fimmtu kynslóöinni. Til aö inna
þvilikt ævistarf af höndum meö
heiöriogsóma þarf mikið þrek og
sterkan vilja.
Sigriöur var snillingur i hönd-
unum eins og þær mæögur allar.
Hún var gædd fleiri listhneigöar-
gáfum. Þannig lá opiö fyrir henni
aö leika á hljóöfæri. Telpan i
hjáleigukotinu gekk beint að
stofuorgelinu á prestsetrinu og
lék á það töfrum tekin. Þessi
hæfileiki féll og I hlut sonar henn-
ar.
Sigriður hafði ekki yfirburöi i
frlöleik en sómdi sér meö ágæt-
um, stæðileg kona og vel vaxin,
bar góöan þokka meö tiginmann-
legu yfirbragöi. Mest finnst mér
þó núoröiö til um skapstyrk henn-
ar, skarpskyggni, dug og æðru-
leysi. Oft miðlaöi hún samferða-
fólkinu þessu angurbliöa brosi
sem var sérkenni hennar. Stund-
um var þaö bros I augunum lika,
en stundum áttu augu hennartil
aö sjá I gegnum nærstadda og
þeir hlutu að finna aö hugur
þeirra var lesinn. Kona meö
gáfur af þannig tagi átti oröiö
mikla li'fsvisku samfara allri
sinni dýrkeyptu lifsreynslu.
Ég var handgenginn Brands-
staöafólkinu á barnsárunum, þvi
oft var þar að fá hjálparhönd. Jón
Nielsson kom fyrst hingaö á bæ og
hér kynntust þau. Hann var mér
barni afargóöur og áriö sean þau
voru mér samtlða hér á mi'nu
bernskuheimili varö til að rót-
festa fyrri vináttu.
Máltækiö segir aö svo fyrnist
ástir sem fundir. Það ásannast
misvel éf ég má dæma eftir
hugarþeli minu, þvi samblandi af
vinarþeli og virðingu gagnyart
Siggu frá Brandsstööum, sem
ekki hefir fölskvast á mörgum
löngum áratugum. Þaö var lang-
ur og bjartur sá vordagur fyrir
fáum árum, þegar ég var gestur
hennar á Baldursgötu 29. Seinast
sáumst við á sklrdag 1978 ef ég
man rétt, á samkvæmi fyrir
roskna sýslunga hjá Barö-
strendingafélaginu. Mikiö bar
hún aldurinn vel áttræö erfiöis-
konan. Bein, mjúk 1 hreyfingum,
brosiö og röddin héldu ellinni enn
i fjarlægö. Mikið er gott aö muna
slika konu og mikiö er sjálfsagt
aö heiöra minningu hennar lifs og
liöinnar. Játvaröur Jökuil
Júliusson.
Útvarpsskákin
Hv.: Hanus Joensen
Sv.: Guömundur Agústsson.
Hvitur lék i gær: 19. Db3
Vinningur
í merkjahappdrætti berklavarnar
dagsins 7. október sl. kom á númer:
29386
S.Í.B.S.