Þjóðviljinn - 22.12.1979, Page 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 22. desember 1979.
DJOBVIUINN
Málgagn sósialisma, verkalýðs-
hreyfingar og þjóðfrelsis
Otgefandi: Útgáfufélag ÞjóBviljans
Frnmkvemdattjórl: Eióur Bergmann
Rltatjórar: Ami Bergmann, Einar Karl Haraldsson.
Fréttastjórl: Vilborg Haröardóttir
Umtjónarmaóur Sunnudagsblafa: Ingólfur Margeirsson.
Rekstrarstjóri: Olfar Þormóösson
Auglýsingastjóri: Rúnar Skarphéöinsson
Afgreióslustjóri: Valþór HlöÖversson
Blaöamenn: Alfheiöur Ingadóttir, Einar Om Stefánsson, Guöjón Friöriks-
son, Ingibjörg Haraldsdóttir, Magnús H. Gislason, Sigurdór Sigurdórsson.
Erlendar fréttlr: Jón Asgeir Sigurösson
Iþróttafréttamaöur: Ingólfur Hannesson.
Ljósmyndlr: Einar Karlsson, Jón Ölafsson
Otllt og hönnun: Guöjón Sveinbjörnsson, Sævar Guöbjörnsson.
Handiita- og prófárkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elias Mar.
Safnvöröur: Eyjólfur Arnason
Auglýsingar: Sigriöur Hanna Sigurbjörnsdóttir, Þorgeir Ólafsson.
Skrifstofa: Guörún Guövaröardóttir.
Afgrelösla: Einar Guöjónsson, Guömundur Steinsson, Kristín Péturs-
dóttir.
Simavarsla: Ólöf Halldórsdóttir, Sigriöur Kristjánsdóttir.
Bflstjóri: Sigrún Báröardóttir
Húsmóöir: Jóna Siguröardóttir
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttif‘.
Otkeyrsla: Sölvi Magnússon, Rafn G'uömundsson.
Ritstjórn, afgreiösla og auglýsingar: SlÖumúla 6, Reykjavfk.slmi 8 13 33.
Prentun: Blaöaprent hf.
\
Tvær ástæður
Tvær meginástæður liggja til þess að upp úr viðræðum
Alþýðubandalags, Alþýðuflokks og Framsóknarflokks
slitnaði.
1. Grundvallarágreiningurinn um mörkun stefnu í
kaupgjalds- og kjaramálum varð ekki leystur í þessum
viðræðum. Framsóknarf lokkurinn stóð fast á því að lög-
binda kauplækkun með bindingu á vísitölubótum án til-
lits til verðlags. Lögbundnar verðbætur á árinu 1980 áttu
að vera 28% að hámarki, en verðbólgan hefði þó orðið
40—50% í árslok, og kauplækkun því 10—12%. Tillögur
Alþýðuf lokksins gengu í sömu átt, en þó lengra þvi miðað
varað því að fella niður verðtryggingu launa þótt f lestar
aðrar peninga- og hagstærðir ætti að verðtryggja.
• Aiþýðubandalagið krafðist þess að stefnan í launa-
og kjaramálum yrði mörkuð fyrst áður en lengra yrði
haldið og útfærsla á öðrum efnahagstillögum yrði að
byggjast á þeirri stefnumörkun, Alþýðubandalagið telur
að óhjákvæmilegt sé að auka kaupmátt lægstu launa,
hækka tekjutryggingu elli- og örorkulflfeyrisþega og
verðtryggja almenn laun. Alþýðubandalagið telur að
með margvíslegum jöfnunaraðgerðum og félagslegum
umbótum sé hægt að stórbæta lifskjör láglaunafólks og
lífeyrisþega í landinu og halda i horfinu hvað varðar kjör
þorra launafólks.
2. Til viðbótar þessum stefnuágreiningi sem hér hefur
verið rakin spillti sú afstaða Alþýðuflokksins að gera
bandalag við Sjálfstæðisf lokkinn um kosningu f járveit-
inganefndar og um kosningu á formönnum í tvær
þýðingarmestu deildir þingsins mjög fyrir árangri. Sú
afstaða sem þar kom fram, ásamt með leiðaraskrifum
Alþýðublaðsins síðustu vikur, sanna svo ekki verður um
villst, að Alþýðuflokkurinn vill ekki vinstri stjórn nú
f remur en fyrir einu og hálf u ári, f remur en þegar hann
sprengdi stjórnina i haust, eða fremur en í kosninga-
baráttunni. Alþýðuflokkurinn býr sig hinsvegar undir
samkomulag við Sjálfstæðisflokkinn í einu eða öðru
formi.
Grundvallaratriði
• Alþýðubandalagið hef ur talið og hélt því fast f ram í
stjórnarmyndunarviðræðunum að almenn launakjör á
íslandi væru ekki meginrót verðbólgunnar. Það sést líka
á tillögum Alþýðuflokks og Framsóknarflokks
að enda þótt að í þeim felist umtalsverð al-
menn kjaraskerðing ‘leiðir hún ekki til stórlækkaðs
verðbólgustigs. Það er í f ullu samræmi við það að hlut-
deild launa í þjóðartekjum er hér lægri en annarsstað-
ar á Norðurlöndum og launakjör og félagsleg þjónusta
stórum lakari en þar.
• I framhaldi af þessari skoðun Alþýðubandalagsins
hefur það bent á ýmsar leiðir til þess að leysa tilkostn-
aðarvanda og greiðsluerfiðleika atvinnufyrirtækja og
ríkisstofnana. I því skyni vill flokkurinn að gerð verði
þriggja ára áætlun um hjöðnun verðbólgu, jöfnun lífs-
kjara og eflingu íslenskra atvinnuvega. Með skipulegri
efnahagsstjórn þarf að þrýsta á alla þætti í gangvirki
islensks efnahagslífs og gera umtalsverðar stofnana-og
kerfisbreytingar. En slík áætlunarstjórn þarf að sjálf-
sögðu að hafa hliðsjón af þeirri stefnu sem ákveðin er í
kaupgjalds- og kjaramálum og fyrr en hún hefur verið
mörkuðer til lítils að standa í löngum tillöguf lutningi um
framkvæmd einstakra málaflokka.
• Alþýðubandalagið telur augljóst að launakostnaður
er ekki höfuðvandi íslenskra fyrirtækja þegar þess er
gætt að framleiðni þorra þeirra mætti stórbæta,
framleiða meira og létta af rekstrinum ýmsum
f jármagnskostnaði sem gleypir æ stærri hluta veltunnar
og skerðir svigrúm til launagreiðslna.
Alþýðubandalagið telur einnig að með ströngu að-
haldi í verðlagningarmálum og stórum hagkvæmari inn-
kaupum til landsins megi ná mun betri tökum á innlend-
um verðhækkunum en nú er og draga þannig úr tilef num
til peningalaunahækkana og spíralverðbólgu.
• Alþýðubandalagið vekur einnig athygli á því að
meginstefna samtaka launafólks í landinu er að
viðhalda kaupmætti samninganna frá 1977. Þó er
verðtryggingarkerf i launa nú með þeim hætti að tekið er
tillit til viðskiptakjarabreytinga við launaútreikning að
einum þriðja. Áföll í þjóðarbúskapnum koma því þegar
út í minnkandi kaupmætti. Vísitöluþak á hálaun,
verðtrygging almennra launa og hækkun lægstu launa er
eina stefnan i kaupgjaldsmálum sem viðunandi
samkomulagi væri hægt að ná um við launafólk í land-
inu. Geti slík stefna ekki orðið grundvöllur stjórnarsam-
starfs er til lítils að þæfa viðræður unt stjórnarmyndun
af hálfu Alþýðubandaiagsins. — ekh
rklippt
j Útúrsnúningar
Morgunblaöiö hefur aö
I undanförnu reynt aö drepa á
■ dreif upplýsingum um hlutverk
Íherstööva á Islandi, sem Þjóö-
viljinn hefur skýrt frá. í leiöara
■ var svaraö meö upphrópunum
| um „firru” og „vankunnáttu”
■ en svo voru geröar tilraunir
I meö röksemdir i Staksteinum.
Rétt er aö benda Morgunblaö-
■ inu á aöfrásagnirÞjóöviljans af
I kjarnastriöshlutverki herstööva
J á tslandi fjalla ekki um kjarna-
| sprengjueldflaugar NATO, sem
■ ákveöiö hefur veriö aö smiöa.
I Þjóöviljinn sagöi frá eldflauga-
" áformunum löngu áöur en
■ Benedikt Gröndal og hinir
■ NATO-ráNierrarnir samþykktu
j aö fá sér 572 stykki I viöbót viö
I annaöikjarnavopnabúriNATO.
■ Þaö er þvi rangt aö Þjóöviljinn
| hafi fyrst tekiö viö sér eftir aö
■ ákveöiöhafi veriö aö smíöa eld-
I flaugarnar.
I „Staðreyndir”
i á landakorti
En skoöum nú röksemdir
I Morgunblaösins. Þær eiga aö
■ svara nýjum upplýsingum
| Þjóöviljans um aö án vitundar
■ þjóöarinnar hafi Island veriö
■ fléttaö I kjarnastriösáætlanir
" NATO, og að landiö standi áhjá-
D kvæmilega i fremstu viglinu ef
■ til átaka kæmi.
■ Vitringarnir hjá Morgunblaö-
inu hafa valið sér Mið-Evrópu
sem ákjósanlegan staö á landa-
kortinu fyrir kjarnorkustyrjöld.
Guöfaöir þessa staöarvals er
Henry Kissinger, og hefur þessi
hugmynd veriö notuö sem ein af
röksemdunum fyrir staösetn-
ingu meðaldrægra kjarnavopna
i Vestur-Evrópurikjum.
Kissinger vill láta menn tnla
þvi, aö ef til kjaravopnaátaka
kæmi, þá sé vel hægt aö tak-
■ marka þau viö Miö-Evrópu.
I Þetta heldur Morgunblaöiö aö
■ sé heilagur sannleikur og bend-
■ ir Þjóöviljanum á aö skoöa bet-
J ur landakortið. ísland sé jú alls
j fjarri slikum átökum.
Þjóöviljinn hefur aftur á móti
■ bent á aö fæstir trúa þvi aö
| kjarnastriðsátök veröi staö-
■ bundin við Miö-Evrópu, og viö
I höfum fært sönnur fyrir þvi aö
* NATO-herforingjar hafa gert
■ Island aö mjög mikilvægri her-
I stöö i' kjarnastriöi.
! Upplýsingar
! Þjóðviljans
Kannski er þaö bara undarleg
■ tilviljun, en eftir aö Þjóöviljinn
I hóf aö birta upplýsingar um hiö
; nýja hlutverk herstööva á ls-
I landi fengum viö „kurteisis-
I heimsókn” frá bandarfeku upp-
! lýsingaþjónustunni hér á landi.
I Yfirlýsterindi skiptir ekki máli,
■ en engu aö siöur haföi banda-
| riski upplýsingaþjónninnmikinn
■ áhuga á aö fregna hvaöan Þjóö-
| viljinn haföi þessar upplýsingar
| um hlutverk Keflavfkurflug-
■ vallar.
Viö höfum áöur skýrt frá þvi,
! aöÞjóöviljinnraktifréttsænska
| dagblaðsins Dagens Nyheter til
u upprunalegra heimilda. Þótt
L...—.......
þessar heimildir vilji ekki láta
nafns getiö, þá mun þar um aö
ræöa áreiöanlegustu upplýs-
ingar sem fáanlegar eru á
Vesturlöndum um vlgbúnaöar-
og hernaöarmálefni.
Keflavikurherstöðin gegnir
mjög mikilvægu hlutverki I
áæthinum NATOum kjarnorku-
striö. I bandariska timaritinu
„Aviation Week and Space
Technology”, birtist 15. október
s.l. grein um strfösaöferöir
bandariska flughersins. Þar
segirm.a.: „Striösstjórnardeild
Bandarlkjahers (Strategic Air
Command) hyggst koma upp
fullkominni aöstööu fyrir tíma-
bundiö aðsetur (B-52 kjarna-
sprengjuþota, aths. Þjv.), svo
sem eldsneytisbirgöum, skot-
færagey mslum, sprengju-
geymslum og vlgbúnaöiá jöröu
niöri. Fjölgaö veröur KC-135
bensinflutningaþotum sem
staösettar eru I NATO-rlkjum,
tíl þess aö gera B-52 sprengju-
þotum kleift aö athafna sig.”
Þjóðviljinn hefur þegar fært
sönnur á aö þessháttar „tima-
bundiö aðsetur” hafa F 111
kjarnasprengjuþotur hér á
landi, en þær eru m.a. staösett-
ar I Bretlandi. Þaö er engin
lélegri heimild en sjálfur blaða-
fulltrúi bandarfeku herstöövar-
innar f Keflavlk sem hefur
viöurkennt þetta.
Bandariska timaritsgreinin
frá 15. október s.l. var augsýni-
lega skrifuð áöur en heræfingar
NATO sem gengu undir nafninu
„Ocean Safari” fóru fram. 1
greininni segir: „Striös-
stjórnardeildin (Strategic Air
Command) mun staösetja tvær
bensinbirgöaflugvélar af gerö-
inni KC-135 á Keflavikurflug-
velli til aöfylla á B-52 sprengju-
þoturnar sem taka þátt I
„Ocean Safari”. Lögö veröur
áhersla á önnur vopn en kjarna-
vopn, viö æfingar meö B-52, en
þessar þotur geta flutt kjarna-
sprengjur og munu meö þvl
móti vega upp þaö misvægi sem
hefur skapast í Vestur-Evrópu
vegna sovésku SS-20 meöal-
drægu eldflauganna sem nU er
veriö aö koma fyrir I rikjum
Varsjárbandalagsins. ”
Viðkvœmni
Morgunblaðsins
„Aviation Week and Space
Technology”sem fær slnar upp-
lýsingar beint frá bandariska
hernum, gleymir ekki stjórn-
málahliöinni: „Þrátt fyrir aö
sjórnmálaleg andstaöa haf i ekki
aöfullu veriökveöin niöur, taka
B-52 herþotur frá Strategic Air
Command þegar þátt f her-
æfingum, sem forspil aö sam-
þykki NATO. 1 Evrópu rikir al-
mennandstaöa gegn fastristaö-
m
setningu sllkra sprengjuflug-
véla f aöildarrikjunum, og má
geta þess aö fastbundin staö-
setning er hvorki nauösynleg né
áformuö, segja heimildarmenn
i bandariska flughernum.”
Þessa andstööu gegn kjarna-
vopnum og hernaöarbrölti
hyggst leiöarahöfundur
Morgunblaösins berja niöur, i
þágu bandariskra vigbúnaðar-
sinna, meö þvi aö halda þvi
fram aö þegjandi samþykki viö
innlimun íslands i kjarnastriös-.
áform NATO sé best „á þessum
viðkvæmu timum I öryggismál-
um álfunnar”.
Morgunblaöiö fær þessa hug-
mynd um „viökvæma tima” að
láni Ur bandariska dagblaöinu
International Herald Tribune.
En leiöarahöfundur Morgun-
blaösins hefur ruglast i riminu,
vegna þess aö þau orö voru þar
notuö I ööru samhengi. Og er
þar fundin skýringin á þvi, aö
leiöarahöfundurinn ruglar sam-
an afstöðu Þjóðviljans til •
kjarnasprengjueldflauga NATO
og kjamastriösvigbUnaöar á
Keflavikurflugvelli.
Tilgangslaus
vigbúnaður
International Herald Tribune
segir aö eftír akvöröun um
smfði og staösetningu 572
kjarnasprengjueldflauga þurfi
sérfræöingar NATO nú aö glfma
viö þaö „viökvæma mál” aö út-
búa áætlanir um ,,hvernig skuli
beita þessum vopnum I strfös-
átökum”.
i Þaö var og. Eftir aö hafa
mánuðum saman rekiö áróöur
fyrir þvi hve bráönauösynlegar
eldflaugarnar séu fyrir striös-
áætlanir NATO, og aö þær fylli
„tómarúm” 1 þessum áætlun-
um, — kemur I ljós aö þaö eru
ekki til neinar áætlanir um
þessar nýju eldflaugar.
En þessi firra er i samræmi
viö allan gang vigbúnaöaræöis-
ins sem Morgunblaöiö ver f há-
stert. Fyrst skal smföa vopnin
og svo aö hugsa um til hvers þau
séu.
Ef röksemdafærsla einhverr-
ar vinstristjórnar fyrir félags-
legum Urbótum heföi byggst á
slfkum þvættingi, lygum og
yfirdrepsskap sem Morgun:
blaöiö beitir varöandi kjarna-
vopn og þátt herstööva á lslandi
i notkun þeirra, þá heföu rit-
stjórar þess ekki þagaö.
En Þjóöviljinn hefur bara
fjallaö um vopn sem geta bæöi
eyöilagt sambúö Austurs og
Vesturs og útrýmt öllu mann-
kyni. Þá helgar vfgbúnaöartil-
gangur Morgunblaösins blekk-
ingar og lygar sem ákjósan-
legustu meöul.
— jás
skerMj