Þjóðviljinn - 24.01.1980, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 24. janúar 1980 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 3
Dr. Jón Hálfdánarson i rannsóknastofunni á Grundartanga: Borgar sig betur aö framleiöa kfsilryk
en kisiljárn i framtlöinni?
Verður kísilryk arð-
bærara en kísiljám?
I
! Dr. Jón Hálfdánarson efnafræð-
! ingur í járnblendiverksmiðjunni
! telur ýmislegt benda til þess
..Rykmengunin eykst vegna
þe s aö sementið þarf meira loft
þegar blandaö er i þaö kisil-
ryki”, sagöi dr. Jón Hálfdánar-
son efnafræöingur og forstööu-
maöur rannsóknastofu járn-
blendiverksmiðjunnar, er hann
var spurður um mengunina af
völdum kisilryksins. Starfs-
ínenn Sementsverksmiöjunnar
hafa sem kunnugt er kvartaö
um óþægindi og útbrot eftir aö
farið var aö blanda kisilrykinu i
sementið.
Kisilrykið hefur verið flutt
kögglað frá Grundartanga, en
einnig hafa verið geröar til-
raunir riieð að flytja það i venju-
legum tankbilum og blása þvi
siðan i geymana i Sementsverk-
smiðjunni. En til þess að hægt
L.
verði að hafa þann háttinn á i
framtiðinni þarf aö byggja mót-
tökusiló og geyma i Sements-
verksmiðjunni og verður þá
hægt að blanda rykinu i
sementið eftir aö búið er að
mala það. Sementið yrði þá lik-
lega ekki eins létt og nú. Verið
er að hanna fyrrnefndan búnað i
Noregi.
Einnig mætti auka iblöndun-
ina i sementið og ef fblöndun
kisilryks i allt sement verður
10-12% i stað 7% i hluta sements
eins og nú er, getur járnblendi-
verksmiðjan með þeim hætti
losnað viö allt kisilryk sem til
fellur af tveimur ofnum.
Reynt hefur veriö að nota
malaö liparit i sement til að
hamla gegn alkalivirkni. Kisil-
rykið er fi'nna og virkara en
liparitið og eykur jafnframt
styrkleika sementsins, en ekki
þó byrjunarstyrkleika.
Með þvi að endurbæta fram-
leiðsluhætti i járnblendiverk-
smiðjunni má minnka úrgangs-
rykið. Hinsvegar taldi dr. Jón
sennilegt að nú væri að opnast
markaður erlendis fyrir þetta
ryk. Það er notaö nú þegar i
Danmörku og tilraunir hafa
m.a. verið gerðar með notkun
þess sem fylliefnis i gúmmi. Jón
taldi aö ymislegt benti jafnvel
til þess, að i framtiðinni gæti
borgað sig betur að framleiða
kisilrykið en kisiljárnið sjálft!
Þannig yrði sá hluti verk-
smiðjunnar, sem tekur reykinn,
kælir- hann og hreinsar, fyrir-
tækið.sem bærisig i framtiðinni.
Reykhreinsivirkið kostaði i
byggingu sem nemur 13% af
heildarfjárfestingu járnblendi-
verksmiðjunnar. Það nýtir 5%
orkunnar eða um eitt megawatt.
—eös
Rœtt á fundi um
„Sósialisma
og kvenfrelsi”:
Hvernig
komum
viö fleiri
konum
á þing?
Kæmust fleiri konur á þing ef
ekki væri raðaö upp á listana, en
kjósendur númeruöu sjálfir röö
frambjóöenda á þeim lista sem
þeir kysu, þannið að prófkjör
færi i rauninni fram i kjörklefan-
um?
Þetta var ein af þeim hug-
myndum sem fundarmenn veltu
fyrir sér á fyrsta fundinum i
fundaröð Alþýöubandalagsins i
Reykjavik um Sósialisma og
kvenfrelsi, en á honum var fjall-
að um „Konur og stjórnmál” og
haföi Adda Bára Sigfúsdóttir
borgarfulltrúi framsögu.
Sem sjá má af ofangreindri
hugmynd er rikjandi óánægja
með uppröðun á framboðslista
til alþingiskosninga, þar sem
konur komast sjaldnast i vonar-
sæti og nær aldrei i örugg, sama
hvort þar er um að ræða borg-
aralegu flokkana eða sósialiska.
Enda sanna merkin verkin:
Þrjár konur höfum við á þingi
nú, allar i uppbótasætum. Og i
ræðu sinni rakti Adda Bára ,,A1-
þingiskvennatal ” þar sem fram
kom að þær hafa aldrei verið
fleiri og alls aðeins 12 konur ver-
iðkosnar á alþing íslendinga frá
þvi að sú fyrsta fékk þar sæti
1922. Meðan konur eru 25% þing-
manna á Norðurlöndum eru þær
5% hér.
Framsöguerindi öddu Báru
verða vonandi gerð nánari skil i
blaðinu siðar, en það var bæði
fróðlegt og vakti upp spurningar
og opinskáa umræðu um mörg
atriði, sem fundarmenn voru
ekki sammála um, einsog td.
hvort þverpólitiskt kvennasam-
starf i þvi skyni að koma fleiri
konum á þing væri æskilegt og
hvort jafnréttissinnar væru
nokkru bættari með fleiri full-
trúa auðvalds og ihalds þótt
kvenkyns væru.
Þá var velt fyrir sér baráttu-
aðferðum innan flokks til að
þrýsta á um stærri þátt kvenna á
hans vegum og reynt að gera sér
Framhald á bls. 13
Landsbankinn:
Kannast
ekki yid
bréf frá
Eurocard
Mikið hefur veriö rætt um hiö
nýstofnaöa fyrirtæki „Kredit-
kort” i blööum undanfarna daga.
Einn stærstu hluthafa fyrirtækis-
ins á nú i gjaldþrotamálum.
Komiö hefur fram aö fyrirtækiö
Eurocard, sem Kreditkort er
umboösaöili fvrir, hafi ritaö
Landsbankanum bréf I nóvember
si. og óskaö upplýsinga um
væntanlega hiuthafa i islenska
lánakortafyrirtækinu, en svar
hafi ekki cnn borist frá bank-
anum.
Helgi Bergs bankastjóri i
Landsbankanum sagðist ekki
kannast við aö bankinn heföi
fengiðumrætt bréf, er Þjóöviljinn
hafði tal af honum i gær.
,,Ég hef spurst fyrir um það i
þeim deildum þar sem ég helst
gæti ætlað að svona bréf heföi
lent, og ég hef ekki haft uppi á
þessu bréfi ennþá,” sagði Helgi.
Hann sagði að það yrði kannað,
hvort þetta bréf hefði borist til
Landsbankans.
„Við svörum alltaf slikum
bréfum, þegar fyrirspurnirnar
koma frá viðurkenndum
bönkum,” sagði Helgi. „Ég veit
ekki hvort Eurocard er slik stofn-
un, að við myndum svara þeim,
enef við ekki svöruðum myndum
við senda þeim linu og biðja þá að
gera fyrirspurnina gegnum sinn
banka.” —eös
Starf forstjóra
Norræna hússins:
Auglýst laust
til umsóknar
1 fyrradag var starf forstjóra
Norræna hússins auglýst laust
til umsóknar og verður staðan
veitt frá 1. janúar 1981 til fjög-
urra ára. Nú verandi forstjóri
er Erik Sönderholm frá Dan-
mörku og lætur hann þá af störf-
um en hann hefur fengiö styr ki til
aö semja bók um Halldór Lax-
ness. Norr æna húsið var vigt ár-
ið 1968 og hafa forstjórar til
þessa verið frá Noregi, Finn-
landi, Sviþjóö og Danmörku.
-GFr
Hátiö Rauðsokkahreyfingarinnar:
Frá morgni
til kvölds
Rauðsokkar hugsa sér heldur
beturtil hreyfings á laugardaginn
kemur, (26. jan). Verður þá efnt
til hátíðahalds á tveimur stööum
hér i borginni. Byrjað veröur I
Tónabæ, kl. 10 aö morgni og flutt
þaö samfelld dagskrá til kl. 18.00.
(Verður að visu rofin meö hléi á
milli kl. 12.00 og 14.00. Siðan
veröur þráöurinn tekinn upp aö
nýju i Fáksheimilinu kl. 21.00 um
kvöldið og veriö aö til kl. 3 eftir
miönætti.
Dagskráin i Tónabæ verður á
þessa leið:
Kl. 10-12. Hópumræður. Til um-
ræðu verða 4 kröfur barnaárs-
nefndar ASI þ.e. um fæðingar-
orlof, dagvistarheimili, veikinda-
daga foreldra og vinnutima
barna.
Kl. 14.00. Avarpfrá Rauðsokka-
hreyfingunni um kröfur barna-
ársnefndar ASÍ.
Kl. 14.20. Söngur — Katjana.
Kl. 14.30. Annáll i tilefni 10 ára
afmælis Rauðsokkahreyfingar-
innar á þessu ári.
Kl. 15.00. Söngsveitin Kjarabót
leikur og syngur.
Kl. 15.20. Ragnheiður Jóhanns-
dóttir, bóndakona frá Bakka i
ölfusi fiytur ávarp.
Kl. 15.30. Vals — verölaunaleik-
rit Jóns Hjartarsonar.
Kl. 16.00 Hlé.
Kl. 16.20. Bókakynning —
Kvinde kend din krop.
Kl. 16.45. Söngsveit Rauösokka-
hreyfingarinnar.
17.00. Skáldkonur lesa upp úr
verkum sinum. Fram koma m.a.
AuðurHaralds, Asa Solveig,
Norma E. Samúelsdóttir og Ingi-
björg Haraldsdóttir, sem les upp
úr verkum Steinunnar Sigurðar-
dóttur.
Kl. 17.45. Fjöldasöngur.
Frá blaöamannafundi rauösokka I gær. (Ljósm.: eik)
A milli atnða veröur sprell.
Fáksheimilið verður opnað kl.
21.00. Þar hefst samfelld söng-
dagskrá þarsem m.a. koma fram
Bubbi og Tolli Morthens, Hjördis
Bergsdóttir, o.fl. Loks verður
dansað til kl. 3 að nóttu, (þvi ekki
til kl. 7 eins og i sveitinni i gamla
daga?).
Geðþóttaklæðnaður gildir á
ballinu i Fáksheimilinu.
Fóstrur annast barnagæslu i
kjallara Tónabæjar frá kl. 10-18
fyrir börn á öllum aldri.
Aðgöngumiðar veröa seldir við
innganginn og kosta kr. 1500 fyrir
daginn og kr. 2000 fyrir kvöldið.
„Hittumst öll á hátiðinni 1
Tónabæ 26. jan.” segja Rauð-
sokkar og við tökum undir það.
Þegar við inntum Rauðsokka
eftir þvi hvað væri efst á baugi
hjá þeim annað en fyrirhugað
hátfðahald þá má þar einkum
nefna áform um að hefja reglu-
bundna útgáfustarfsemi. öðru
hvoru hefur komið út blað á veg-
um hreyfingarinnar en útgáfa
þess nokkuð verið háö veðri og
vindum. Nú er verið að safna
áskrifendum og hugmyndin aö
fella útgáfu ritsins i fastan far-
veg, þannig að það komi út fjór-
um sinnum á ári. Er von á næsta
tölublaði nú i febrúar.
Þá er meiningin að minnast
með einhverjum hætti alþjóðlegs
baráttudags kvenna 8. mars n.k.
A það skal svo minnt aö á
hverjum laugardegi er „opið
hús” i Sokkholti, (Skólavörðustig
12. efsta hæð). frá kl. 11.30 til
13.00. Þangað eru allir velkomnir.
Er ýmist að viðstaddir rabba
saman yfir kaffibolla eða að ein-
hver kemur til þess ,,að láta ljós
sitt skina".
-mhg