Þjóðviljinn - 27.02.1980, Qupperneq 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miftvikudagur 27. febrúar 1980
uoamuNN
Málgagn sósialisma, verkalýös-
hreyfingar og þjóöfrelsis
itgefandi: Útgáfufélag Þjóöviljans
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Kitstjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson.
Fréttastjóri: V'ilborg Haröardóttir
t'msjónarmaöur Sunnudagsblaös: Ingólfur Margeirsson.
Kekstrarstjóri: Úlfar Þormóösson
Afgreiöslustjóri: Valþór HlöÖversson
Blaöamenn: Alfheiöur Ingadóttir, Einar Orn Stefánsson, Guöjón Friöriks-
son, Ingibjörg Haraldsdóttir, Magnús H. Gíslason, Sigurdór Sigurdórsson.
Þingfréttir: Þorsteinn Magnússon.
tþróttafréttamaöur: Ingólfur Hannesson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Gunnar Elísson
útlit og hönnun: Guöjón Sveinbjörnsson, Sævar Guöbjörnsson
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Ellas Mar.
Safnvörður: Eyjólfur Arnason
Auglýsingar: Sigrlöur Hanna Sigurbjörnsdóttir, Þorgeir Olafsson.
Skrifstofa: Guörún Guövaröardóttir.
Afgreiösla: Kristin Pétursdóttir. Bára Halldórsdóttir, Bára Siguröar-
dóttir.
Sfmavarsla: ólöf Halldórsdóttir, Sigrlöur Kristjánsdóttir.
Bflstjóri: Sigrún Báröardóttir
Húsmóöir: Jóna Siguröardóttir
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir.
Útkeyrsla: Sölvi Magnússon, Rafn Guömundsson.
Kitstjórn, afgreiösla og auglýsingar: Sföumúla 6, Reykjavík,slmi 8 13 33,
Prentun: Blaöaprent hf.
Víðtœkt statfssvið
og mörg verkefni
• Barátfa verkalýðshreyfingar og sósíalista er oftar
en ekki varnarbarátta gegn ýmsum áformum sem uppi
eru af hálfu borgaraflokka og þeirra hagsmunaafla
sem að baki þeim standa. Sá þáttur í starfi flokks sem
Alþýðubandalagsins má þó ekki skyggja á sjálft hug-
sjónastarfið og þá hugmyndasmíð sem hlýtur að vera
kjarni baráttunnar fyrir nýrri þjóðfélagsgerð. ( stefnu-
skrá Alþýðubandalagsins er m.a. á það minnt að f lokk-
urinn þurfi að kappkosta að vera reglulegur starfs-
flokkur þar sem virkni og frumkvæði hvers flokks-
manns njóti sín sem best. „Aðeins með starf i geta aðrar
nauðsynlegar eigindir flokksins þrifist og komið að
fullu gagni. Með því móti einu getur fræðikenningin,
eining og málefnaleg samstaða orðið að virku og f rjóu
afli sem sækir endurnýjunarmátt sinn í átök við
sibreytilegar aðstæður. Og lýðræði það og sú sjálfsrýni
sem hverjum verkalýðsflokki eru nauðsyn, geta aðeins
dafnað og borið ávöxt á grundvelli starfsins”, segir i
stefnuskránni.
• Starfssvið Alþýðubandalagsins er víðtækt og verk-
efnin mörg. Flokksráðsfundur þess um síðustu helgi
lagði einmitt áherslu á hið mikla starf sem flokksins
biði á næstu mánuðum og eru eftirtalin verkefni þar til-
greind sérstaklega:
1. Skapa þarf víðtæka samstöðu um þjóðlega stef nu um
nýtingu auðlinda okkar sem byggist á ræktun en
hafnar rányrkju og umhverfisspjöllum.
2. Leggja ber áherslu á félagsleg úrræði við nýtingu
auðlinda og félagslegt eignarhald á f ramleiðslutækj-
um. Fámenn þjóð hefur ekki efni á því að eyða
miljarðatugum I bákn einkagróðans, óþarfa milliliði
og hundruð heildsala.
3. Flokkurinn mun leggja aukinn þunga á kröfur sínar
um lýðræði og virkari samráðsrétt starfsmanna á
vinnustöðum og þátttöku sem flestra í ákvörðunum.
Flokkurinn leggur ríka áherslu á að lýðræði og
sósíalismi eru óaðskiljanleg stefnumið.
4. Alþýðubandalagið telur verulega vanta á raunveru-
lega jafnstöðu kynjanna, bæði í starfslífi og félags-
lífi. Gera þarf ráðstafanir til að gera konum I reynd
kleift að nýta rétt sinn til þátttöku og áhrifa til jafns
við karla á öllum sviðum þjóðlífsins.
5. Vinnutími íslensks launafólkser óheyrilega langur. I
samstarfi við verkalýðshreyfinguna mun Alþýðu-
bandalagið leggja þunga áherslu á verulega styttingu
vinnutíma og aðrar aðgerðir til að draga úr óeðlilegu
vinnuálagi og til að bæta aðbúnað á vinnustöðum.
6. Flokkurinn mun herða baráttuna fyrir jafnrétti á öll-
um sviðum m.a. með því að skattar og skyldur séu l
samræmi við raunverulega afkomu fólks. Er hér og
átt við jaf nrétti til menntunar og þjónustu, þrátt f yrir
búsetu I afskekktum byggðum. Flokkurinn leggur
áherslu á breytingu kosningaréttar og kjördæmaskip-
unar.
7. Flokkurinn hvetur til allsherjarátaks til þess að
styrkja félagsleg eignarform og til að auka möguleika
almennings til áhrifa á atvinnureksturinn með nýjum
eignar- og rekstrarformum.
8. Alþýðubandalagið telur sér skylt að leggja aukinn
þunga á baráttuna gegn hugmyndalegu forræði
eignastéttarinnar með virkara starfi á vettvangi
menningar- og menntamála. Þar verði sérstaklega
hugað að því að búa vel að menningararf i þjóðarinn-
ar, listsköpun og skólakerfi.
• Þetta eru aðeins nokkur áhersluatriði flokksráðs
um starfið framundan. Alþýðubandalagið hefur vissu-
lega nokkur skilyrði til þess nú að vinna þessum málum
f ramgang með stjórnaraðild og þátttöku sinni í sveitar-
stjórnum vlða um land. Hitt er ekki síður mikilvægara
að flokksmenn taki höndum saman og starfi skipulega
að því að auka skilning og áhuga á þessum hugmyndum
hver á sínum vettvangi. Takist að ef la hljómgrunn fyrir
þeim meðal almennings mun róðurinn léttast gagnvart
valdastofnunum þjóðfélagsins.
— ekh
klippt
Frjálst hagkeifi
er tálsýn
Birgir Björn Sigurjónsson
hagfræöingur ritar i gær grein i
MorgunblaöiB um orsakir verö-
bólguvandans og hvaö eigi til
bragös aö taka gegn veröbólg-
unni. Birgir bendir á aö barátt-
an viö veröbólguna veröi aö
taka miö af þvi hvert markmiö
efnahagsstefnunnar er. Verö-
bólga geti veriö viö svo mis-
munandi aöstæöur og þar meö
haft svo mismunandi afleiöing-
ar, aö uppræting veröbólgunnar
geti ekki veriö markmiö i sjálfu
sér.
Birgir ræöir siöan lausn verö-
bólguvandans út frá tveimur
efnahagsmarkmiöum. Annars
vegar er um aö ræöa aö koma á
fót frjálsu hagkerfi þar sem
samkeppni ríkir og hins vegar
aö koma á réttlátum tekjuskipt-
um milli allra þjóöfélagsþegna.
Birgir bendir á aö forsendurnar
fyrir frjálsu hagkerfi séu ekki
fyrir hendi og því sé sú leiö til
lausnar veröbólguvandanum
tálsýn. Niöurstaöa Birgis verö-
ur vart túlkuö ööru vfsi en svo
aö sósialisminnséforsenda þess
aö hægt sé aö uppræta veröbólg-
una og þaö skipulag tryggi um
leiö jöfnuö I tekjuskiptingu.
Sjálfur oröar Birgir BjÖrn niö-
urstööu sina á eftirfarandi hátt:
Skipulagning
framleiðslunnar
til að uppræta
verðbólgu
„Niöurstaöa mfn er þvi sú, aö
veröbólgan sé ekki nauösynleg-
ur fylgifiskur islensks hagkerfis
heldur til komin vegna aögeröa
og aögeröaleysis stjórnvalda og
litillar markaössamkeppni fy.r-
irtækja. Uppræta má veröbólg-
una meö þvi aö koma á frjálsu
hagkerfi á lslandi, aö þvi til-
skildu aö fullkomin samkeppni
muni rikja og aö þau lönd sem
viö eigum viöskipti viö hafa
sama veröbólgustig og viö allan
timann. Þessar forsendur gera
þessa leiö aö tálsýn. önnur aö-
ferö til aö uppræta veröbólgu, ef
ekki er unnt aö skapa markaös-
.1 samkeppni fyrirtækja, er aö
5 taka úr höndum fyrirtækjanna
| verölagningu og skipulagningu
■ framleiöslunnar I landinu. Ef sú
I leiö væri farin, þá þyrftu menn
b> ekki aö velta vöngum yfir hvaö
| gera skyldi gegn óréttlátri
■ tekjuskiptingu i frjálsu hag-
Z kerfi.”
| Óháð blaða-
■ mennska Ellerts
I í Timanum I gær er birt viötal
J viö hinn nýja ritstjóra Visis,
I Ellert Schram. I viötalinu segir
■ Ellert m.a.:
L_______........
íslendingar
Svo sýnist sem viö Islendingar
séum handónýtir viö eggjaát ef
miöaö er viö ýmsar þjóöir aörar.
1 fyrra torguöum viö einungis 149
eggjum á nef, sem gerir tæplega
2/5 úr eggi á dag en þeir hjá Frey
eru meö getgátur um þaö, aö
stöku maöur fái sér kannski eitt
og eitt aukaegg á fullu tungli. En
þá hljóta bara einhverjir aörir aö
éta þeim mun minna.
,,Sú þróun hefur oröiö i blaöa-
mennsku aö blööin hafa gerst
sjálfstæöari og tekiö upp óháöa
afstööu I fréttaflutningi og al-
mennum frásögnum af atburö-
um. Þá þróun tel ég mjög já-
kvæöa þvi blöö eiga ekki aö vera
flokkspólitisk eöa lituö flokks-
pólitiskum skoöunum f sinum
fréttaflutningi. Þvi vona ég aö
Visir haldi áfram aö vera sjálf-
stætt og óháö blaö.”
Þaö er ljóst á þessum oröum
ritstjóra VIsis aö hann teiur
Birgir Björn Sigurjónsson hag-
fræöingur segir aö forsendur
frjáls hagkerfis séu ekki fyrir
hendi og þvi sé þaö tálsýn hjá
frjálshyggjumönnum aö taia
um þetta hagkerfi sem tæki til
aö uppræta veröbólguna.
Ellert Schram hinn nýi ritstjóri
Vfsis viröist telja VIsi hafa sýnt
óháöa blaöamennsku meö
fréttaflutningi sinum af stjórn-
armyndun Gunnars Thorodd-
sen.
blaöiö hafa veriö rekiö sem óháö
og sjálfstætt blaö aö undanförnu
og þar meö aö umfjöllun þess
um stjórnarmyndun Gunnars
Thoroddsen sé dæmi þessarar
blaöamennsku. Hinn nýi rit-
stjóri Visis viröist þvi ekki telja
aö sú hatramma afstaöa sem
Vfsir hefur tekiö gegn Gunnari
Thoroddsen og mótaö hefur all-
an fréttaflutnings blaösins sé I
mótsögn viö skoöanir hans á þvi
hvaö sé óháö og frjáls blaöa-
mennska. Ef til vill liggur skýr-
ingin á þessum sérstæöa skiln-
ingi ritstjórans á þvi hvaö sé ó-
háö blaö I því aö þessi sami rit-
stjóri er formaöur fulltrúaráös
sjálfstæöisfélaganna I Reykja-
vík, en sú stofnun hefur lýst
fullri andstööu viö rikisstjórn
Gunnars Thoroddsen og um leiö
tekiö afstööu meö Geir Hall-
grimssyni I þeim innanflokksá-
tökum sem nú eiga sér staö I
Sjálf stæöisflokknum.
þ.m.
Viðurkenning
til Hermanns
Ungir Sjálfstæöismenn lýstu
þvi á Sambandsráösfundi aö
þeir væru á móti rlkisstjórninni.
Er þaö vel. En I ályktun þeirra
kemur fram harla merkileg yf-
irlýsing. Þeir segja sumsé:
„Sambandsráösfundur ungra
Sjálfstæöismanna vekur athygli
á þvi, aö þær stjórnir sem
Kommúnistar (meö stórum staf
— aths. klippara) hafa veriö aö-
ilar aö hafa allar lokiö ferli sin-
um á sama veg, meö fjárhags-
legu öngþveiti. Ariö 1947 voru
gjaldeyrisvarasjóöir tómir,
vöruskortur var I landinu og
taka varö upp skömmtunar-
kerfi.”
Er ekki hér komin siöbúin viö-
urkenning á þvl aö Hermann
Jónasson hafi haft rétt fyrir ser
I alkunnum deilum sinum viö
Olaf Thors um stefnu nýsköpun-
arstjórnarinnar. Hermann og
Framsókn töldu aö leggja ætti
strlösgróöann inn á banka en
ekki kaupa fyrir hann „skýja-
borgir” eins og nýsköpunartog-
arana sem meö ööru er nýsköp-
unarstjórnin geröilagöi grund-
völl aö llfskjarabyltingu I land-
inu. Alltaf veröur ihaldiö undar-
legra eftir þvl sem fleiri fréttir
berast af hinum „traustu inn-
viöum” þess.
Látalæti hjá SUS
önnur fullyröing er um þaö aö
einhver sérstök upplausn hafi
veriö á efnahagsmálasviöi þeg-
ar kratar sprengdu síöustu
vinstri stjórn. Veröbólgan var
aö visu illvlg sem fyrr en helstu
þjóöhagsstæröir aö ööru leyti I
„innbyröis kviku jafnvægi”eins
og einn hagfræöingur hefur orö-
aö þaö svo fallega. Viöskipta-
jöfnuöur, gjaldeyrisstaöa, at-
vinnustig, skuldasöfnun og
greiöslubyröi og fleira af þvl
tagi sem hagfræöingar lita sér-
staklega á til þess aö meta stööu
þjóöarbús var 1 mjög bærilegu
lagi, þrátt fyrir versnandi viö-
skiptakjör og oliuskell. Þaö eru
þvi bara látalæti aö allt hafi
veriö á kúpunni. Þaö sem á
skorti var hins vegar samstaöa
um þaö hvernig taka ætti á mál-
um, enda kratar i rlkisstjórn-
inni eins og ungum Sjálfstæöis-
mönnum hlýtur aö vera kunn-
ugt.
—e.k.h.
_______.09 skoríð
eru lélegar eggjaætur
Meöaitaliö I EBE-löndunum leidd á Islandi um 2000 tonn af
var 256 egg á árlog er þó ekki eggjum. Arsneysla fólks I nokkr-
vitaö aö tungliö sé oftar fullt þar um löndum er sem hér segir:
en annarsstaöar á hnettinum. Israel 420 egg. Spánn 312. Vestur-
Engir éta meira af eggjum en Þýskaland 292. Bandarlkin 276,
Israelsmenn eöa rúm 400 egg á Belgfa 260, Austurrlki 260, Eng-
ári hver maöur til jafnaöar. En lan(1 256> Frakkland 228, Dan-
samkvæmt tiltækum heimildum mörk 216, Irland 205, Finnland
erum viö Islendingar „aumastir 197> Italia 188, Holland 184, og svo
allra” á þessu sviöi. l°ks tsland meö 149 egg á mann.
Taliö er aö árlega séu fram- —mhg