Þjóðviljinn - 17.09.1980, Page 1

Flugleiöir með stórbætta eiginfjárstöóu:
Biðja ríkið um
sex milljarða
Líklegt að
olían hækki
r
— segir Tómas Arnason
viðskipíaráðherra
„Ég get þaö eitt sagt aö veröiö
er hærra i dag en Rotterdamverö
og senniiega horfur á þvi aö viö
töpum á þessum viöskiptum.
Þessi veröbreyting getur oröiö til
þess aö oliufélögin þurfi hækkun”
sagöi Tómas Árnason viöskipta-
ráöherra á blaöamannafundi i
gær aöspuröur um veröiö á þeim
20 þús. tonnum af gasoliu sem
komu til landsins um helgina meö
oiiuskipi til Reykjavikur, en þaö
er fyrsti farmurinn af fjórum sem
viöskiptaráöuneytiö hefur
fyrir hönd oliufélaganna gert
samning um kaup á frá breska
rlkisoliufélaginu BNOC.
„Þaö var ákveöiö i samráöi viö
viöskiptaaöila okkar i Bretlandi
aö gefa ekki út veröiö á oliunni
núna, þvi viö teljum aö ekki sé
hægt aö bera þaö saman viö
Rotterdamverö fyrr en i janúar á
næsta ári, þegar verölagiö á þeim
markaöi liggur fyrir”, sagöi
Tómas.
Ekki er taliö óliklegt aö oliu-
farmurinn sem kom til landsins
um helgina og verölagöur er eftir
„mainstream” verði, þ.e. meðal
veröi á mörkuöum í Evrópu, sé
allt aö 500 miljón kr. islenskum
dýrari en sama magn á Rotter-
damverði, en þess má geta að
svartoliufarmur sem keyptur var
frá BNOC fyrr i sumar var allt að
60 dollurum dýrari pr. tonn en sú
svartolia sem við fengum á sama
tima frá Sovétríkjunum á
Rotterdamveröi, auk þess sem
breska svartolian er mun lélegri
brennsluolia.
Tómas lýsti þvi yfir á fundinum
aö liklegast yröi um helminga-
skipti aö ræöa á kaupum
fráSovétrikjunum og Bretlandi á
gasoliu á næsta ári.
Þá upplýsti hann einnig aö
staöa oliufélaganna gagnvart
viöskiptabönkunum væri ákaf-
lega slæm um þessar mundir
einkum vegna skuldasöfnunar út-
gerðarfélaganna hjá oliu-
félögunum. Væru skuldir oliu-
félaganna viö viöskiptabankana
af þessum orsökum stærsti hlut-
inn af skuldastööu viöskiptabank-
anna aftur gagnvart Seölabank-
anum.
Tómas var spurður aö þvi,
hvort oliuviöskiptanefndin og
oliunefndin heföu veriö lagðar
niöur, og sagði hann, aö oliu-
viöskiptanefndin sem Jóhannes
Nordal seðlabankastjóri veitti
forstööu heföi skilað skýrslu i
febrúar sl. og heföi sú nefnd lokiö
störfum. Oliunefndin sem Ingi R.
Helgason hrl. veitir forstööu mun
hins vegar skila lokaskýrlsu á
Framhald á bls. 13
Undanfarin ár hefur veriö unniö viö uppgröft fornleifa i Herjólfsdal i Vestmannaeyjum. t Landnámu
segir aö Herjólfur hafi fyrstur manna tekiö sér bólfestu á Heimaey, en ef til vili eru niöurstööur upp-
graftarins aö kollvarpa þeirri sögn endanlega. Fornleifafræöingar grófu niöur á bæjarrústir frá land-
námsöld, en þegar dýpra var grafiö komu I ljós enn eldri rústir fyrir neöan gosöskuiagiö sem jafnan
hefur veriö notaö til aö ákvaröa aldur bæja frá landnámsöld. Þaö biöur betri tima aö spá I mannvistar-
leifarnar, en ef til vii) veröa sagnfræöingar nú aö setjast niöur og endurmeta fræöi Ara hins fróöa sem
haföi þó aö leiöarljósi þaö sem sannara reyndist. A myndinni er Margrét Hermannsdóttir fornleifa-
fræöingur aö störfum i Herjólfsdal ásamt einum starfsmanna. —ká
Nœrri öll landssamtökin sömdu um flokkaröðunina
Kaupið, félagsleg atríði
og vísitalan eru eftir
segir Snorri Jónsson forseti ASÍ
„Menn gera sér grein fyrir þvi
aö flokkarööunin er mikill vandi,
og þaö hefur ekki áöur veriö jafn
rækilega tekiö til hendinni i þeim
málum og nú hefur veriö gert.
En.þótt tekist hafi samkomuiag
um rööun i flokka, þá er ærnum
bagga enn aö tyfta — kaupiö sjálft
er eftir, sem og visitaian, sagöi
Snorri Jónsson, forseti ASt,i sam-
tali viö Þjóöviljann I gær.
14 manna samninganefnd
Alþýöusambandsins kom saman i
gærmorgun og samþykkti á þeim
fundi fyrir sitt leyti samkomulag
VMSl og VSÍ um rööun i launa-
flokka, auk þess sem ákveöiö var
hvernig halda skyldi áfram á
málum i samningaviöræöunum.
„Það veröur aö taka þaö skýrt
fram aö samkomulagiö.sem gert
hefur verið og rætt var á okkar
fundi i morgun, er gert meö þeim
fyrirvara aö 43 manna samninga-
nefnd Alþýöusambandsins
samþykki þaö,” sagöi Snorri.
A hádegi I gær hófust siðan
fundir sáttanefndar meö vinnu-
veitendum og Iöju, landssam-
bandi iönverkafólks, þar sem
gengiö var frá rööun i launa-
flokka og siðan kom hvert lands-
sambandiö innan ASl af fætur
öðru og gekk frá launaflokka-
rööuninni. verslunarmenn,
vörubilstjórar, byggingarmenn
og fundur meö málmiönaöar-
mönnum hófstkl. 10 i gærkvöld . 1
þessum landssamböndum eru um
45 þús. af 50 þús. félögum i
Alþýðusambandinu.
Þá hélt sáttanefnd einnig fund
meö bókageröarmönnum i gær.
„Viö eigum alveg eftir aö ræöa
kaupiö.félagsleg atriöi og visitöl-
una, en við ákváöum aö ganga
alveg frá flokkarööuninni fyrst.
Ég held aö viö reynum aö komast
eitthvaö lengra áleiöis i þeim efn-
um, áöur en 43 manna nefndin
verður kölluö saman”, sagöi
Snorri.
Nýr sáttafundur hefur verið
boöaöur kl. 10 i dag og sagöi
Snorri aö þá yröi tekinn upp þráö-
urinn frá I gærkvöld um flokka-
röðunina og ef til vill yröi fariö aö
ræöa önnur mál sem beöiö hafa
umræöu hingaö til. —ig.
Miðvikudagur 17. sept. 1980—211. tbl. 45. árg.
Sú fyrirgreiösla sem Flugleiöir
hafa fariö fram á af hálfu rikisins
Sexþætt ákvörðun um Flugleiðamálin í stjórninni:
Flugið samt í hættu
enda þótt margmilljarða aðstoð ríkisins komi til
A rikisstjórnarfundi I gær voru
tillögur ráöherranefndarinnar
um Flugleiðamálið samþykktar
en I þeim er m.a. hafnaö hug-
myndum um stofnun nýs flug-
félags f Luxemborg vegna
Atlantshafsflugsins en hins vegar
vill rikisstjórnin stuöla aö fram-
haldi þess meö sérstökum ráö
stöfunum, þar sem niöurfelling
þess „myndi hafa afar viötæk
áhrif i ýmsum þjónustugreinum
og skapa óvissu um atvinnu f jölda
manna auk þess sem umtals-
verðar tekjur rikissjóös af flugi
þessu myndu falla niöur”, eins og
segir i samþykkt rikisstjörnar-
innar.
Svavar Gestsson, félagsmála-
ráöherra sagði i samtali viö Þjóð-
viljanni gær að I samþykkt rikis-
stjórnarinnar fælust sex megin-
atriöi. „Enda þótt forráöamenn
Flugleiöa hafi ákveðiö aö dæma
Atlantshafsflugiö úr leik vildi
rikisstjórnin freista þess aö þvi
veröihaldið áfram meö svipuöum
hætti og verið hefur”, sagði
Svavar. „Uröu menn sammála
um níöurstööuna eftir viðræöur
viö starfsfólk og umræöur i ráö-
herranefnd”.
í samþykktinni felst I fyrsta
lagi að Atlantshafsflugið veröi
áfram i höndum Islenskra flug-
félaga.
1 öörulagiað rikissjóður veitir i
þrjú ár bakábyrgö sem nemur um
þaö bil þeim tekjum, sem rikis-
sjóður hefur haft af umræddu
flugi, allt aö þremur miljónum
dollara á ári. Hér er ekki um þaö
aö ræöa aö teknir séu þeir skatt-
peningar sem almenningur i
landinu greiðir, heldur er hér ein-
vöröungu um aö ræða eftirgjöf á
gjöldum sem rikissjóöur tapar ef
Atlantshafsflugiö fellur niöur.
1 þriðja lagi tók rikisstjórnin
ákvöröun um aö leita eftir sam-
bærilegum stuöningi hjá rikis
stjórn Luxemborgar vegna þessa
flugs.
I fjórða lagi var ákveöiö að
auka eignarhluta rikisins I Flug
leiðum úr 6% 120% en þar meö er
tryggt aö rikisstjórnin hefur á
hverjum tima bein áhrif á stjórn
fyrirtækisins.
1 fimmta lagi að rekstur
Atlantshafsflugsins verði skilinn
frá grundvallarfluginu .
1 sjötta lagi var samþykkt aö
rikisstjórnin stuðli aö aukinni
hlutdeild stafsfólks i félaginu og
aöstööu þess til aö fylgjast meö
ákvaröanatöku. Veröa teknar upp
formlegar viðræður viö starfsfólk
um framkvæmd þessarar sam-
þykktar.”
„Meö þessari sameiginlegu
niöurstööu er ekki öll sagan sögö”,
sagöi Svavar, „þvi ljóst er aö
grundvallarflugiö mun eiga við
veruíega rekstrarerfiðleika aö
striöa svo nemur mörgum mil-
jöröum króna. A þvi máli veröur
aö taka sérstaklega þegar fyrir
liggur hvaöa undirtektir sam-
þykkt rikisstjórnarinnar fær i
Luxemborg, hjá Flugleiðum hf.
og meðal starfsfólks fyrirtækis-
ins”.
—AI
Sjá viðtöl á bls. 5
er stórum meiri en beöiö hefur
veriö um vegna Atlantshafsflugs-
ins. Félagiö fer ekki einungis þess
á leit aö Islenska rikiö baktryggi
flug milli íslands—Luxemborgar
og Bandarlkjanna, heldur biður
þaö einnig um 12 miljón dollara
ábyrgö og fyrirgreiöslu úr rikis-
sjóöi til þess aö geta haldiö áfram
almennri farþegaþjónustu fyrir
Islendinga á venjulegum leiöum.
Enda þótt Flugleiöum takist aö
selja tvær Boeing vélar sinar til
þessaðlétta á fjárhagsstööu sinni
eru allar horfur á þvi aö til viö-
bótarþeim fjórum miljónum doll-
ara sem þar fengjust i reksturs-
fé til viðbótar þyrfti um sex
miljarða islenskra króna.eöa tólf
miljónir Bandarikjadala til þess
aö félagiö gæti skrimt áfram.
—ekh
Breska gasolian mun hærri Rotterdam veröi