Þjóðviljinn - 25.10.1980, Blaðsíða 14

14 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 25. — 26. október 1980
Lifandi
Sinfónía
Pierre
Jaquillat.
Sinfónian er öil aö koma til.
Auövitaö voru síöustu tónleikar
ekki hnökralausir, en þeir voru
Ilflegir og skemmtilegir og yfir
þeim mikill menningarbragur.
Má kannski þakka þaö ungri
pianóstúlku frá Belgiu,
Domenique Cornil, sem lék ein-
leikshlutverkiö I e moll konsert
Chopins af miklu næmi, svo
manni hlýnaöi i geöi.
Þaö var lika gott aö heyra tvö
verk eftir Debussy, Siödegi
Fánsins og La Mer, þvi frönsk
tónlist á sannarlega erindi hingaö
og er þaö einn af ljósu punktunum
hvaö mikiö er af henni á efnis-
skránni i vetur. Jaquillat viröist
manni lika betur heima i verkum
samlanda sinna, en t.d. þýskri
rjómatlk, og er þaö auövitaö ekki
nema von. Þó skorti talsvert á
stemmninguna i Siödeginu,
Múnúölegar sveigjur forms og
lagltnu gengu ekki allskostar
upp: þaö var einsog sifellt
vantaöi herslumuninn. Þvi ber
ekki aö neita, aö still Debussy
felur þetta dalitiö i sér:
hann er ótrúlega hæverskur
æsingamaöur. Jón Sigurbjörns-
son fyrstaflauta og Kristján
Stephensen óbósnillingur áttu
góöan dag meö Debussy, sá fyrri
hóf siödegiö mjög fallega þó ekki
væri um sérlega holdlegan
blástur aö ræöa, og Kristján
kláraöi La Mer einsog engill.
Fyrsta verkiö, sá prýöilegi
Fjallaeyvindur eftir Karl O.
Runólfsson, var einnig vel
formaöur, meö hárréttum
„tempi” (greiöari en vanalega)
og góöu jafnvægi i samspili. Jean-
Pierre Jaquillat er greinilega
kominn i samband viö sveitina og
hann getur auövitaö ekki gert aö
þvi hvaö strengirnir eru fátæk-
legir. Þaö veröur aö tala um þaö
viö fjármálaráöherrann.
Ný íslensk
hljómplata
Plötuútgáfan „Stein-
hljóð" (Steinar hf.) sendi
fyrir skömmu frá sér
nýja plötu, með verkum
eftir Askel Másson. Þetta
er þriðja platan í séríu,
sem einu sinni átti að
verða bæði stór og mikil,
en hefur tafist sökum
fjárskorts og aðstöðu-
leysis. Er raunar allt á
huldu um framtíð
hennar.
Þetta átti aö veröa útgáfa á
verkum islenskra tónskálda og
tónlistarfólks og boöaöi Hljóö-
riti hf. I Hafnarfiröi, sem kostar
framtakiö, fimm plötur á fyrsta
ári. Siöan eru liöin tvö ár. Þetta
er þó þriöja platan, hinar tvær,
tvileikur á pianó meö Glsla
Magnússyni og Halldóri
Haraldssyni, og plata meö
Manuelu Wiesler og Julian
Dawaon Lyell komu I hittifyrra.
Þaö viröist semsagt ekki vera
auövelt aö koma islenskri tón-
list af „klassisku” geröinni á
markaö, og má i þvi sambandi
minna á islenska tónverkamiö
stöö, sem meö harmkvælum
hefur komiö frá sér þrem
plötum á 12 árum.
Hvaö sem þvl liöur er ánægju-
legt aö sjá og heyra þessa nýju
plötu. Hún er vönduö aö öllum
frágangi, hljóöfæraleikur meö
þvi besta sem hér veröur heyrt,
og upptaka vel yfir meöallagi.
Af verkunum vekur einna
mesta athygli „Vatnsdropinn”
frá 1977, sem Askell leikur
sjálfur ásamt Reyni Sigurös-
syni. Þetta verk er samiö fyrir
ásláttarhljóöfæri eingöngu, og
er i senn einfalt og áhrifamikiö,
þó ekki sé þar aö visu um aö
ræöa stórátök viö efni og form.
Sama má segja um „Helfró”
(1979) sem einnig er fyrir slag-
verk, þar er um aö ræöa
ivitnanir I eldri verk höfundar,
en þeim upprifjunum fylgir
maöur þó auövitaö ekki aö
gagni nema maöur þekki þvi
betur til.
Tvö einleiksverk fyrir
blásturshljóöfæri, Itys fyrir
flautu, og Blik fyrir klarinett,
eru afar geöslegar smásmiöar,
þó ekki risti þær kannski sér-
lega djúpt. Þar má heyra ýmsar
notalegar „athuganir” á tón-
blæsmöguleikum hljóöfæranna
og er þetta snilldarlega fram-
kvæmt af einleikurunum,
Manuelu Wiesler og Einari
Jóhannessyni, sem er tvimæla-
laust okkar besti klarinett-
Stuö á mannskapnum
Ég held að enginn hafi orðið fyrir vonbrigðum á
jasskvöldinu á miðvikudaginn, þegar John
Abercrombie og félagar léku á alls oddi i Hamra-
hliðinni. Allavega er langt siðan undirritaður
hefur verið á jafn spennandi tónleikum, kannski
ekki siðan Dizzy var hér á ferðinni, sællar
minningar.
Jassvakning er félagsskapur
sem hefur þegar gert mikið
gagn hér i tónlistarlifinu, og
þeir kappar lofa aö halda þvi
áfram, og séu þeir blessaðir
fyrir. Jassgrúppa einsog kvart-
ett Abercrombies er sannarlega
aufúsugestur, hvernig sem
viðrar, og er sjaldgæft aö heyra
jafn samstillta listamenn, sem
þó hafa hver sinn ákveöna per-
sónuleika og stil.
Það er erfitt að gera’ upp á
milli þeirra félaga, þeir eru allir
stór snjallir, hver á sitt hljóö-
færi. Abercrombie tekur mið af
ýmsum eldri gaukum, maöur
heyrir hjá honum óminn af
Coltrane ofl. sem efst voru á
baugi á sjöunda áratugnum, t.d.
bregður fyrir Jim Hall og jafn-
vel Tristano töktum, en allt er
þetta sameinað til frumlegra og
ferskra átaka. Pianistinn
Richard Beirach er hádrama-
tiskur, og sameinar á hinn
furöulegasta hátt „Monkiska”
geggjun og „Brahmsiska”
þungavigt sem minnir á eina
hliöina á Peterson (af
Tónlistarfélagið:
Askell fundinn I fjöru
(ljósm.: gel)
leikari. Þá er loks safn barna-
laga, sem Manuela og Reynir
leika, og er þaö á allan máta
áheyrilegt. Mætti vel hugsa sér
þaö sem kennsluefni I barna og
unglingaskólum, og mætti þvi
gjarnan gefa þessi lög út á
prenti.
Þessi útgáfa á vegum Hljóö-
rita og Steina er sannarlega
allrar viröingar verö, og væri
óskandi aö hægt væri aö halda
henni áfram. Þaö er auövitaö
erfitt, og kannski ógerlegt, þvi
markaöurinn er litill. En þó aö-
.dáendur nýrrar tónlistar séu
ekki alltof margir eru þeir
tryggir, og þeim fer fjölgandi,
þrátt fyrir fordóma og fjand-
skap skrumara.
John Abercrombie.
mörgum). Bassaleikarinn Mraz
og trommarinn Peter Donald
voru þá ekkert að tvinóna, og
áttu báðir stórfinar sólóar fyrir
utan engilhreinan samleik með
hinum. Mér skilst að
Abercrombie hafi samið margt
af þvi efni sem þarna var flutt,
og það var flest vel samið, klárt
i forminu og fullt af ljómandi
hugdettum. Sérstaklega var
áhrifamikið svokailað
„Flashback” sem var byggt að
nokkru ieyti á þrábassa
(ostinato), en þar var á ferðinni
„Ellingtönsk” dramatik á
„Ko-Ko” stigi.
Helst skyggði á hvað hinir
ungu áheyrendur voru þungir i
stuðinu og einhvernveginn eins
og þeir væru ekki allskostar
með á nótunum. Ætli það hafi
veriðfeimni? Skólaþreyta? Þeir
voru i þaö minnsta ótrúlega
„kúltiveraðir” en klöppuðu þó
stundum dálitið vandræöalega.
Það gerði ekkert tiLSamt.
L.Þ.
Ljóða-
tónleikar
Ameriski tenórsöngvarinn Paul
Sperry, mun syngja við undirleik
Margot Garrett á ljóöatónleikum
I Austurbæjarbió, i dag, laugar-
dag, kl. 14.30. Hann syngur lög
eftir Schubert, Roussel,
Tjækofski og safn laga eftir ýmis
amerisk tónskáld, m.a. Cowell,
Virgil Thomson og Charles
Griffes. Sperry telst einn af
fremstu ljóöasöngvurum sem nú
eru á feröinni og hefur hann
sungiö á flestum stærri stööum,
austan hafs og vestan, bæöi ljóöa-
söng og meö stórum hljóm-
sveitum, og einnig I óperum.
Mörg þekkt tónskáld hafa
samiö verk fyrir Sperry, og má
t.d. nefna þar Maderna og Hans -
Werner Henze. Tónlistarfélagið
hefur boöaö margt skemmtilegt
og gott á sinum snærum I vetur.
GIsli Magnússon og Halldór
Haraldsson munu leika tvileik á
pianó i næsta mánuöi. Svo er von
á miklum pianóvirtúós i desem-
ber, Raymond Lewenthal og
Manuela Wiesler og Julian
Dawson Lyell koma svo með
klassiskt prógramm i janúar . Þá
er veturinn ekki hálfnaöur, enda
minnst sex tónleikar eftir, m.a.
einir meö Gerard Souzay.
Paul Sperry
Umsjón:
Leifur
Þórarinsson
Tónbálkur