Þjóðviljinn - 25.07.1981, Blaðsíða 18

18 StÐA — ÞJÓDVILJINN Helgin 25. — 26. júll 1881
I
mm>Wá
Hugrenningar
landvarðar
í±== CZ..Z aorps
■ MM*m M 7*'
Það er áreiðanlega erfitt að sjá
fyrir hvaða afleiðingar það kann
að hafa þegar mynd er valin eða
texti skrifaður í auglýsingabækling
um ísland.
Feröamennska nútímans
Að undanförnu hafa
orðið umræður í fjöl-
miðlum um ferðamál og
náttúruvernd, skipan
þeirra mála og þróun. M.a.
hefurÁrni Reynisson fyrr-
verandi framkvæmda-
stjóri Náttúruverndarráðs
gagnrýnt skipan þessara
mála, en Ferðamálaráð,
sem Árni hef ur átt sæti í til
þessa, fundið hjá sér þörf
til að svara fyrir sig. Því
miður finnast mér svör
Ferðamálaráðs um of haf a
mótast af því viðhorfi að
verið sé að ásaka ráðið og
dylgja um vond vinnu-
brögð, skipulagsleysi og
fleira í þeim dúr. Þetta eru
ómálefnaleg tilsvör, en því
miður hefur áður borið á
ómálef nalegri umræðu
úr þeim herbúðum.
Eru mér sérstaklega minnis-
stæöar ásakanir i upphafi feröa-
málaþings 1978, um aö „viss öfl”
Það er auðfundið
að landinn kann
að meta snyrtileg
tjaldstæði með
góðri
snyrtiaðstöðu.
vildu loka landinu og feröaútveg-
inn feigan i nafni náttúruverndar.
Aö þvi er ég best veit hefur aldrei
veriö fariö fram á slikt. Þaö er
sitthvaö aö hafa stjórn á
hlutunum, eöa gripa til slikra
örþrifaráöa. Feröamálaráö
mætti gjarnan muna aö ,,sá er
vinur er til vamms segir.”
Feröamannaþjónusta er ung
atvinnugrein hér á landi, sem
þegar hefur skilaö þjóöarbúinu
verulegum tekjum. Aö henni þarf
aö hlúa, til aö framhald geti oröiö
á þvi og jafnvel aukning á
komandi árum. Þaö þarf aö taka
þessi mál föstum tökum. Þaö
riöur á aö efla samstarf þeirra
sem aö feröamálum standa.
Ailir veröa aö geta hlustaö á
gagnrýni og jafnframt gagnrýnt
aöra á málefnalegum grunni. Þar
eru Náttúruverndarráö og Feröa-
máiaráö sist undanþegin.
Fljótandi
flóridanafernur
Landkynning, sem Feröamála-
ráö og Flugleiöir hafa einkum
annast, hefur nokkuö komiö til
tals. Þessi upphafsþáttur skipu-
legrar feröamannaþjónustu er aö
sönnu mjög mikilvægur og þvi
brýnt aö til landkynningarinnar
sé vandaö. Viö landveröir sem
sitjum á brautarkantinum og
fylgjumst með straumnum,
spyrjum okkur oft aö þvi, hvaöa
hugmyndir erlendir feröamenn
hafi um land og þjóö, er þeir
koma hingaö. Eitt er býsna áber-
andi, aö þaö sé nokkurskonar
sáluhjálparatriöi aö komast á
ákveöna staöi, staöi sem myndir
hafa birst frá, eöa skrifað hefur
veriö um i feröamannabæk-
lingum. Þaö má nefna staöi eins
og Ófærufoss i Eldgjá, Oskju og
Jökulsárlón á Breiöamerkur-
sandi. A öilum þessum stööum er
aöstaöa til móttöku feröamanna
vægast sagt takmörkuö. Samt eru
erlendir feröamenn leiddir
þangaö þúsundum saman á
hverju sumri. Askja missir við
þaö sérstööu sina, sem einn mesti
friösældarreitur landsins, land-
skemmdir eru þegar orönar veru-
legar i Eldgjá og margir erlendir
feröamenn viröast halda aö á
Breiöamerkursandi sé venjulega
tjaldsvæöaþjónustu aö finna. Og
svo er þaö rusliö og kamrarnir.
Þaö er fyrir neöan allar hellur aö
sjá hænsnagirðingu viö Jökulsár-
lón, fleytifulla af rusli sem kindur
ganga í og dreifa um næsta ná-
grenni. Og ekki er par gaman aö
ganga um bakka Seljalandsár
löörandi i rusli og sjá flóridana-
fernurnar sigla fram og aftur um
hylinn fyrir neöan fossinn. Þar er
ekki ein einasta ruslagrind. Og
vföa eru kamrar, sem enginn
viröist þrffa eöa sjá um. Þetta er
ekki bjóöandi nokkrum manni, né
isienskri náttúru. Er ekkert
heildarskipulag til á þessum
málum?
Þaö vekur athygli okkar hér i
Skaftafelli, hve takmarkaöar
hugmyndir ýmsir erlendir ferða-
menn sem hingaö koma hafa um
staöinn. Fæstir vita aö hér er
þjóögaröur. Margir halda aö i
Skaftafelli sé ekkert aö sjá, eöa
fara nema á jökla og jafnvel er til
i dæminu aö einstaka menn haldi
aö þaö sé markveröast aö skoöa
Heitulæki i Morsárdal.
Hvers vegna?
Er eitthvaö bogiö viö kynn-
inguna? Getur veriö aö of mikil
áhersla hafi veriö lögö á kynningu
svæöa, sem alls eru vanbúin aö
taka á móti feröamönnum? Hafa
þá aörir staðir oröiö útundan?
Þaö er áreiöanlega erfitt aö sjá
fyrir hvaöa afleiöingar þaö kann
aö hafa þegar mynd er vaiin, eöa
texti skrifaöur i upplýsingabæk-
ling um Island. Hér er alls ekki
verið aö gefa I skyn aö veriö sé aö
gefa villandi mynd af landinu,
aöeins aö fullrar aögátar er þörf.
Þaö hefur aö minum dómi ekki
veriö fariö fram á þaö viö Ferða-
málaráö, aö þaö banni ferðalög
útlendinga um vissa hluta
landsins.
Þaö er auövitað ekki á færi
Feröamálaráös og alls ekki raun-
hæfur möguleiki. Hinsvegar
gefur landkynningin og allt skipu-
lag ferðamannaþjónustunnar
möguleika á aö beina straumnum
frá viökvæmum stööum til þeirra
sem betur þola átroðning, eöa
ekki hafa veriö meö i dæminu til
þessa.
Lögbrot
á lögbrot ofan
Undanfarin sumur hefur tölu-
vert boriö á því aö erlendir aðilar
hafi flutt hingaö til lands eigin
farartæki, útbúnaö og mat, eöa þá
tekið hér bila á leigu. Siöan hafa
þeir rekiö skipulegar hópferöir
um landiö oftast meö endastöö i
Reykjavik, þar sem skipt hefur
veriö um hópa. Þaö er nú ölium
oröið ljóst að hér er um hreint
lögbrot aö ræöa og meö samstarfi
útlendingaeftirlits, lögreglu og
náttúruverndarráös er nú náiö
fylgst meö hugsanlegum feröum
slikra hópa. Þaö vekur samt
ýmislegt furöu I þessum efnum.
Siöastliöiö sumar var bill tek-
inn af útiendingi, sem stundaö
haföi þessa atvinnu, og honum
visaö úr iandi. I einni af fyrstu
feröum Smyrils i vor birtist þessi
náungi aftur, meö bil, átta tjöld
og hundruð kilóa af mat. Var nú
ekki augljóst hver tilgangurinn
var? Aö sjálfsögöu var mestur
hluti farangursins geröur upp-
tækur, en inn i land fór maöurinn.
Viku siöar kom maöur meö grun-
samlegan útbúnaö hingaö I
Skaftafell. 1 samtali viö hann kom
i ljós aö hann var hér meö skipu-
legar feröir, en vegna þess hve
hundeltur hann væri af lögreglu
og landvöröum ætlaöi hann aö
foröa sér úr landi. Gæti þetta hafa
veriö einn og sami maðurinn?
í Skaftafelli sagöi þessi maöur
upp langtimaleigu á bilaleigu-
Frá Skaftafelli. (Ljósmynd Bragi Þórarinsson).