Þjóðviljinn - 18.03.1982, Blaðsíða 8

8 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 18. mars 1982.
Nemendaleikhúsiö sýnir
SVALIRNAR
éftir Jean Genet
Leikstjóri:
Brynja Benediktsdóttir
Leikmynd:
Sigurjón Jóhannsson
Þýöing: Siguröur Pálsson
Sá heimur sem Genet sýnir
okkur i Svölunum er eitt allsherj-
ar hóruhús þar sem menn fá um
stund að leika draumóra sina um
vald og losta. Lifið er leikara-
skapur, leikurinn og hin sýnilegu
tákn valdsins (biskupskuflinn,
dómaraskikkjan, hershöfðingja-
sverðið) eru æðstur raunveru-
leiki. Uppreisnin sem geisar utan
veggja hórukassans er dæmd til
þess að mistakast vegna þess að
uppreisnarmennirnir eru jafn-
háðir valdatáknum og hugarór-
um og allir aðrir. Æðsta takmark
einu persónu verksins sem hefur ,
einhverja framkvæmdagetu, lög-
reglustjórans, er að imynd hans
verði nógu sterk til þess að menn
fýsi að leika hann i hóruhúsinu —
hann dreymir um að verða tákn
er leikaraskapur
Gr sýningu Nemendaleikhússins á Svöiunum. Ljósm. — eik —.
og glata einstaklingseðli sinu i
imynd sinni.
Hugmyndaheimur þessa verks
er sterklega mótaður af fárán-
leikahreyfingu sjötta áratugarins
i leikhúsinu og þeirri almennu
vantrú á pólitiskum iausnum sem
þá var rikjandi, en það mótast
einnig af stöðu Genet sem algers
utangarðsmanns sem horfir með
fyrirlitningu á öll valdakerfi.
Genet hefur hingað til verið lit-
ill sómi sýndur i íslensku leikhúsi,
utan þess aö 1963 sýndi Grima
leikrit hans Vinnukonurnar,'sem
var á þeim tima mjög nýstárleg
og sterk sýning. Hin stærri verk
skáldsins bárust hins vegar ekki
hingað á norðurslóðir fyrr en
Svalirnar, nú, og má segja að
betra sé seint en aldrei, þó að
verkið sé óneitanlega farið að láta
eilítið á sjá og hafi varla þann
slagkraft, sem það hafði. Þó að
það sé mjög leikrænt og innihaldi
fjöldann allan af bráðsnjöllum
hugmyndum og sterkum atriðum
virðist manni það á stundum of-
hlaðið af franskri mælskulist,
sem Sigurði Pálssyni hefur alla
vega ekki tekist að koma yfir á
liðuga og sannfærandi islensku og
verður á köflum mjög knúsuð og
uppblásin.
Uppsetning Brynju er sterk og
hrein, leikurinn stilfærður en með
nægilegum einstaklingseinkenn-
um til þess að verða ekki vélrænn
eða sálarlaus. Leikmynd Sigur-
jóns og öll umgerð sýningarinnar
er með sérstökum ágætum bæði
hvað varðar nýtingu sviðsins og
stuðning við hugsun verksins.
Sviðsmyndin er eins konar leik-
hús inni i leikhúsi inni i leikhúsi
og nær um leið ótrúlegri dýpt i
pfnulitið sviðið i Lindarbæ sem oft
verkar svo afskaplega þröngt og
borulegt. Lýsingin var með sér-
stökum ágætum (i höndum David
Walters) og breytilegir litblæir
gáfu sýningunni auknar viddir og
stemmningar.
Nemendur Leiklistarskólans á
4. ári eru efnilegur og föngulegur
hópur og gerðu margt listavel, þó
að þeim tækist ekki að halda uppi
spennu og krafti gegnum alla
þessa löngu sýningu, en þess var
tæplega von. Mörg atriðin eru
snilldarvel útfærð, einkum
draumóraatriðin i upphafi, bylt-
ingaratriðið, atriði þegar fulltrúi
drottningar birtist (sem skóla-
stjórinn, Pétur Einarsson túlkaði
af einstaklega næmri frosinni
kómik) og lokaatriðið.
Sverrir Hólmarsson
r
I
Laxarækt undir berum himni hefur veriö stunduö hér á iandi um nokkra hriö. Reynsian gefur þó vis-
bendingu um aö betri árangri megi ná, séu kerin undir þaki. Þetta hús hefur aö geyma fimm 100 fer-
metra ker. Ljósm. — gel.
Nú á timum er hálfgert
| kreppuástand rikir i iandbúnaöi
• og islenskir bændur verða aö
draga saman seglin i fram-
leiösiu heföbundinna afuröa
| sinna, hefur umræöan um svo-
• kallaöar aukabúgreinar farið
I vaxandi. Margt hefur i þvi sam-
I bandi verið nefnt, sem heppiiegt
I gæti veriö aö bolioka viö. Mest
• hefur veriö rætt um aukna
I starfrækslu gróöurhúsa, loð-
dýrarækt og um fisk- og fiður-
| fénaö.
• Að Húsatóftum við Grindavik
I búa þau hjón Sigurður St.
Helgason og Guðrún Matthias-
dóttir. Þar hafa þau verið að
■ koma sér upp búi, ekki kinda
eða kúa, heldur vaka þar sporð-
I fimir fiskar i kerjum, gerðum
að mannahöndum. Siguröur er
• lifeðlisfræðingur að mennt og
nam hann liffræði fiska sérstak-
lega. Hann hefur undanfarin ár
I verið að koma sér upp aðstöðu
■ til laxaeldisins, en fyrir tveimur
I árum kom upp smitsjúkdómur i
fiskum hans og varö að slátra
| öllum stofninum.
• Þannig hagar til að sögn
ISigurðar að fiskeldið fer fram i
volgum sjó og vatni og er hvort
■ tveggja tekið úr borholum, sem
I eru tiu til tuttugu og fimm
I metra djúpar. Sigurður hefur
' tök á þvi að blanda vatninu og
| sjónum saman aö vild, þannig
að hægt er að ráða bæöi seltu-
stigi og hita vatnsins, sem fisk-
■ urinn elst upp i. Með þvi móti
má finna þann hita og seltu-
magn, sem gefur besta útkomu I
fiskeldinu. Hitastigið sem Sig-
uröur hefur nú á vatninu er 9
stig.
Sigurður sagði blaðamanni
Þjóðviljans aö hann heföi nú til
eldis þrjá ólika islenska laxa-
J stofna, og væri meiningin að
I reyna að komast að þvi hver
þeirra gæfi mestan arðinn eða
hvort blöndun þeirra innbyrðis
! væri heppileg.
Að
búa
með
fiski-
fé
Þá sagöi Sigurður að i upphafi
hefði veriö ætlunin að ala laxinn
upp i kerjum undir beru lofti.
Hefðu allir verið á einu máli um
það i upphafi, aö það væri
heppilegast Siguröur sagðist
hins vegar vera kominn á þá
skoðun vegna reynslu sinnar að
heppilegt væri að byggja þak
yfir eldiskerin. Varmatap i
hinni islensku veðráttu væri
mikið og þetta þvi nauðsynlegt
í þvi skyni hefði hann byggt
fimm eldisker með þaki og væri
hvert þeirra 100 ferm að grunn-
fleti. Öyfirbyggð ker eru einnig
fimm og væri ætlunin að með
þessari aðstöðu að framleiða 45
tonn af laxi á ári. Væri þá miðað
við að slátra 12000 löxum, sem
yrðu rúm 3 kg hver að meðal-
tali.
Laxarækt er vandasöm at-
vinnugrein að sögn Sigurðar.
Ekki mætti mikiö fara úrskeiðis
við klak hrognanna og væru af-
föllin mest hjá seiðunum fyrstu
6—8 vikurnar, meðan seiðin
væru að læra átiö. Seiðin eru
alin i skemmu einni mikilli upp i
göngustærð, en þá eru þau færð i
útikerin. Þar væru þau alin i
átta mánuði eða þangað til hver
fiskur næði minnst 2,5 kg þyngd,
en þá væri hægt að fara að
slátra.
Um verð á afurðum sagði Sig-
uröur að það færi nokkuð eftir
framboði á hverjum tima, en
enginn vafi léki á þvi að við
aðstæður sem i Húsatóftum
gæti þessi búskapur orðið
ábatasamur, ef skakkaföll yrðu
ekki. Flytja mætti fiskinn á
erlendan markað ferskan, þvi
þannig fengist best verð fyrir
hann. Erlendar þjóðir greiddu
ekki nærri eins hátt verði fyrir
frystan lax og ferskan.
Sigurður sagðist gefa fisk-
inum mest loðnu, en áður en til
slatrunar kæmi þyrfti að gefa
honum loðnuna blandaða rækju-
skel, en þannig fengist hinn rétti
rauði litur, sem vera ætti á holdi
fisksins. Náttúruleg fæða laxins
væri meðal annars að hluta til
skeldýr, sem hefðu i sér
karótinsambönd og gæfu þau
fiskinum lit.
Eftir að hafa rætt við þau hjón
i Húsatóftum um fjölmörg atriði
önnur varðandi þessa nýstár-
legu búgrein og önnur þjóö-
þirfamál, þökkuðu blaðamaður
og ljósmyndari fyrir sig og
kvöddu. Þrir islenskir hundar
stóðu i hlaðvarpanum, gulir og
fallegir. Einhversstaðar i úti-
húsi gögguðu hænur; þar munu
hafa verið i samræðum hin
islensku haughænsni, en þau
hjón i Húsatóftum eiga nokkur
slik, kannski þau siðustu i land-
inu.
Svkr.
Sigurður St. Helgason stendur hér við eitt kerja þeirra er laxaseiði
af göngustærð eru geymd I. 1 hverju svona keri eru um 7.500 seiði.
Seiðin snúa sér upp I strauminn, en þegar tekur aö vora venda þau
sinu kvæði i kross og snúa undan vatnsstraumnum. Náttúran lætur
ekki að sér hæða. Ljósm. —gel.