Þjóðviljinn - 23.03.1982, Qupperneq 5

Þriðjudagur 23. mars 1982. ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 5
1. tölublað 1982
Vernd
NÝTT
TÖLUBLAÐ
KOMIÐ
ÚT
Fangahjálpin
relagasamtökin
Vernd
„Hvað er svona
djöfull gott við
þennan dag?"
Fangahjálp eða
fangahjálp?
„Sukkið var
plenty djobb"
Fyrrum fangi
nú f fangahjálp
Ljóð úr
einangrunarvist
Skólahald á
Hrauninu
Við biðjum hvorki um vorkunn
né samúð, aðeins skilnino
Fœst í lausasölu á öllum helstu blaðsölustöðum
Askriftarsími: 21458 l erð kr. 20.-
Þjóðleikhúsið sýnir
GISELLE
Dansstjórn: Anton Dolin og John
Gilpin
Tónlist: Adolphe Adam
Leikmynd: William Chappell
Hljómsveitarstjórn: Jón Stelans-
son
Ballett og ópera eru dýrar og
erfiðar listgreinar, m.a. vegna
þeirrar miklu og erfiðu sérþjálf-
unar sem þarf til þess að geta
flutt þær og vegna þess að þær eru
i eðli sinu m jög blandaðar greinar
þar sem sérþekking á mörgum
sviðum þarf að koma saman.
Þessar greinar eru þvi litlum
samfélögum illa yfirstiganlegar.
Það má þvi teljast til meiriháttar
undra og kraftaverka að hér á is-
landi skuli það gerast á sama
misserinu að stofnuð er fullburð-
ug islensk ópera og að sýndur er
fyrsti ballettinn með alislenskum
kröftum sem algerlega nær list-
rænu máli. Þetta er fagnaðarefni
mikið og gefur okkur vonir um
það að I framtiðinni þurfum við
ekki að sjá á bak eins mörgum
stórkostlegum söngvurum og
dönsurum til starfa á erlendri
grund eins og raunin hefur verið
hingað til.
Að baki þessari sýningu liggur
mikil og óeigingjörn vinna við
erfiðar aðstæður og er ástæða til
að þakka og óska til hamingju
þeim fjölmörgu einstaklingum
sem þar hafa lagt hönd á plóginn
og uppskera nú árangur erfiðis
sins. Ekki varð betur séð á frum-
sýningu Giselle, eins og revndar
hefur verið staðfest áður, en að
raunverulega góður listdans eigi
greiðan aðgang að stórum áhorf-
endahóp, ekki siður en ópera.
Ballettinn Giselle er einn þeirra
sem oftast er fluttur og þykir
hvaðmesttil koma. Ástæður fyrir
þvi eru vaflaust fyrst og fremst
einföld en mjög þokkafull og
dramatisk tónlist og einföld, auð-
skilin saga þar sem djúpar og
sterkar tilfinningar komast til
skila á beinan og áhrifamikinn
hátt ef vel er á haldið. Þaö er aðal
danslistarinnar að koma slikum
tilfinningum til skila, að vekja
með okkur hreinar leguröartil-
finningar. Þessi rómantiska saga
um sveitastúlkuna hlédrægu sem
aðalsmaðurinn táldregur og
svikur, þannig að hún deyr af
harmi en hann fyllist um leið af
ást sem nær út fyrir gröf og
dauða, og hún bjargar honum að
lokum með ást sinni er þess eðlis
að ógerlegt væri að koma henni til
skila i nokkru öðru formi en ball-
ett — nema ef vera skyldi i óperu.
Sviðsetning þeirra Dolins og
Gilpins virðist mjög vel heppnuð.
Aherslan liggur á tjáningu sög-
unnar, ekki yfirþyrmandi ballett-
leikfimi. Einfaldar og skýrar
linur eru dregnar, það er léttleiki
og hreinn still yfir öllu. Sviðs-
myndin er hæfilega óraunsæ um-
gerðfyrir þessa rómantisku sögu,
en kannski íull fyrirferðarmikil.
Búningar eru með ágætum.
Helgi Tómasson er auðvitað i
sérílokki meðal dansara. Hann
hefur að visu sést hér áöur, en
ekki fyrir hrifið mann eins af-
dráttarlaust með afburðasnilld
sinni i dansi og leikrænni túlkun.
Likamsburðir hans eru einstakir
og léttleikinn afbragð — þaö er
eins og þetta sé allt svo undurauð-
velt.
Asdis Magnúsdóttir dansaði
Giselle á frumsýningu. Ásdis
hefur lengi verið eítirtektarverð
dansmær, en það kom mér á
óvart hversu langt hún hefur náð.
Hún fór með þetta erfiða hlutverk
án sýnilegrar áreynslu og leik-
túlkun hennar var svo sérstök að
ég hef sjaldan séð eins skýra per-
sónusköpun i ballett.
Svo margir geröu vel i þessari
sýningu að of langt yrði upp að
telja. Sérstaka athygli vakti tvi-
dans þeirra ölaíiu Bjarnleifs-
dóttur og Einars Sveins Þórðar-
sonar fyrir léttleika, lipurð og
dansgleði. Einar Sveinn, sem er
enn við nám erlendis, virðist vera
stórefnilegur dansari. Einnig ber
að nefna sérstaklega Guðmundu
Jóhannesdóttur sem fór vel með
erfitt hlutverk Myrthu. íslenski
dansflokkurinn var i heild betri
en hann hefur áður verið og eink-
um i fyrri þætti var hann léttstig-
ari en hann heíur átt vanda til.
Tiu manna hljómsveit undir
stjórn Jóns Steíánssonar l'lutti
tónlistina af nákvæmni og alúð.
Fagnaðarlæti áhorfenda i lokin
voru óvenjuinnileg og verð-
skulduð. Fólk skildi auösjáanlega
að hér var mikill atburður á ferð.
Sverrir Hólmarsson
Ileigi Tómasson og Ásdis
Magnúsdóttir i hlutverkum sinum
i Giselle.
Per tók við í hléi
Það gerist sem betur fer ekki
oft að skipta þurfi um dansara á
sýningum, en það gerðist i Þjóð-
leikhúsinu s.l. sunnudag. Ilelgi
Tómasson meiddist i baki á sýn-
ingu á „Gisellc” og var það til-
kynnt i hléi. Pcr Arthur Seger-
ström, sem i kvöld átti að taka
við hlutverkinu af Helga, var
staddur i húsinu og tók hann við
i hléi án þess að hafa nokkurn
tima æft hlutverkið á móti
Mariu Gisladóttur, sem dansaði
titilhlutverkið. Við náðum stuttu
spjalli við Pcr i gær:
,,Ég var að fá mér kaffisopa
eftir æfingu, þegar Anton Dolin
kom til min og spurði hvort ég
væri tilbúinn að taka viö strax
Iþar sem Helgi væri meiddur.
Þetta var i hléinu. Ég hugsaði
mig um andartak og sagði svo
já. Ég kom hingað á föstudag og
■ sá sýninguna um kvöldið. A
Ilaugardag æföi ég svolitið á
móti Ásdisi, en ég hafði aldrei
æft á móti Mariu.”
* ,,Nú virtist manni sem
Iáhorfanda þetta takast ótrúlega
vel. Hvað fannst þér sjalfum.?”
„Jú, ég hef auðvitað dansað
■ þetta hlutverk áður og kann
Iþað, en það er talsvert hættulegt
að dansa á móti dansara sem
maður hefur ekki æft með. En
• það tókst mjög vel. Nákvæmar
Istaðsetningar eru lifsnauðsyn
t.d. i stökkunum og einnig að
þekkja nákvæmlega tónlistina
■ sem notuð er. En það hjálpaði
[ mér óneitanlega aö hafa dansað
Per Arthur Segerström frá Svi-
þjóð átti að taka við hiutverki
Albrechts i kvöld, en varð að
„hoppa inn i” miðja sýningu á
sunnudag vegna forfalla Helga
Tómassonar.
áður á sviði Þjóðleikhússins.” I
„Varstu taugaóstyrkur??” J
„Nei, enda þýðir það ekkert. I
Ég hafði varla tima til að I
sminka mig, hvað þá að verða |
taugaóstyrkur”, sagði Per. ■
Þess má geta að lokum, að |
meiðsli Helga eru ekki talin al- I
varleg, en hann hefur áður |
meiðst i baki og þvi var ekki tal- ■
ið ráðlegt að taka neina áhættinj
Sverrir
Hólmarsso
skrifar
Sígur danslistarínnar
jHelgi Tómasson j
imeiðist ásýningu Í