Þjóðviljinn - 21.04.1982, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 21. apríl 1982
viðtalið
Þroskahefta
á ekki að
loka inni
á stofn-
unum
segir Karl Grune-
wald, sænskur
sérfræðingur í mál-
efnum þroska-
heftra
Það sem vakið hefur athygli
mina her á iandi er, að starfs-
fólk og stuðningsaðilar að mál-
efnum þroskaheftra hér á landi
virðast ekki hafa komið sér
saman um túlkun á 1. grein
nýju laganna um aöstoð við
þroskahefta, þar sem segir að
markmiðið sé að tryggja
þroskaheftum jafnrétti við aðra
þjóöfélagsþegna og skapa þeim
skilyrði til þess að lifa sem eðli-
legustu Iffi i samfélaginu, sagði
Karl Griinewald á blaðamanna-
fundi i gær, en Griinewald er
forystumaður i skipulagningu
aðstoðar við þroskahefta i Svi-
þjóð og þekktur á alþjóðavett-
vangi sem sérfræöingur i mál-
efnum þroskaheftra.
Griinewald er hér á landi I
boði heilbrigöis- og félagsmála-
ráöuneytisins, og hefur hann
ma. heimsótt stofnanir og skóla
og veitt islenskum aöilum ráö-
gjöf i meöferö á málefnum
þroskaheftra.
Griinewald sagöi þaö vera úr-
elta stefnu aö safna þroskaheft-
um eöa öörum minnihlutahóp-
um i þjóöfélaginu inn á stofn-
anir. Þaö er eitt af grundvallar-
atriöum i mannréttindum
barna að eiga sér foreldra og
heimili, og viö eigum ekki aö
svipta þroskaheft börn þessum
mannréttindum meö þvi aö
setja þau inn á sérstakar stofn-
anir.
Hér á landi ættu aö vera
möguleikar til aö foröast ýmis
þau mistök, sem viö höfum gert
á hinum Norðurlöndunum i
þessum efnum. Þaö eru meira
en 10 ár siöan viö hættum aö
byggja sérskóla fyrir þroska-
hefta, vegna þess aö þaö sýndi
sig að þeir reynast ekki vel.
Þroskaheft börn eiga heima i
grunnskólum, og það á að skapa
þeim aðstöðu þar, — annaö
hvort með sérbekkjum eða, þar
sem skólar eru minni, meö sér-
stakri aöstoö innan um heii-
brigð börn. Slik meöferö er bæði
æskilegust og eölilegust, sagði
Griinewald, hvort sem litið er
til hinna þroskaheftu eða heil-
brigöu.
Viö spurðum Griinewald,
hvort ekki væri erfiöleikum
bundiö að koma viö sérfræöi-
legri aöstoö við þroskahefta i
dreifbýli eins og hér á tslandi.
Hann sagði aö það væri hlut-
verk hinna sérmenntuðu að fara
út til þeirra sem á aðstoð þurfa
aö halda þar sem þeir lifa i sínu
eölilega umhverfi. Reynslan
sýndi hins vegar aö þaö skapaði
ný vandamál aö flytja fólk úr
sinu eölilega umhverfi til þess
aö sækja slika þjónustu. Griine-
waid sagöi að nú oröið væru að-
Þaö eru grundvallarmannréttindi allra barna, lika þeirra þroska-
heftu, aö eiga sér foreldra og heimili og eölileg fjölskyldutengsl,
sagöi Karl Griinewald, sérfræöingur í málefnum þroskaheftra.
—Ljósm. eik.
eins um 85 þroskaheft börn
undir 7 ára aldri vistuö á stofn-
unum i Sviþjóö. Meginreglan er
aö þau dvelji á heimilum sinum
og eigi sér eölilegt samband viö
foreldra og fjölskyldu. Börn
þessi ganga i venjulega skóla á
daginn og foreldrar fá heima-
hiálp um helgar, auk þess sem
þeir geta fengið skammtima-
fóstrun þegar þeir fara i fri. Þá
er fjölskyldum þroskaheftra
einnig veitt sálfræöileg ráögjöf
auk þess sem þeim er veittur
fjárhagslegur stuðningur.
Grtinewald sagöi aö stefnan i
Sviþjóö væri sú, aö skapa
þannig aöstæöur i þjóöfélaginu
aö æ færri minnihlutahópar
þyrftu að vistast á stofnunum,
hvort sem um fullorðna eöa
börn er að ræða.
Griinewald sagöi aö það væri
varhugaverð þróun aö fela
framkvæmd á þjónustu viö
fatlaöa eöa þroskahefta i of rik-
um mæli sérhagsmunasamtök-
um blindra, heyrnardaufra,
lamaðra, þroskaheftra o.s.frv.
vegna þess að þaö mundi auka
á samkeppni og aöskilnað milli
þessara hópa sin á milli og
gagnvart þjóöfélaginu. Sam-
hæfing og samtenging yrði hins
vegar til þess aö auka á sam-
stööuna og skilning á milli þess-
ara minnihlutahópa og undir-
strika jiau mannréttinda-
sjónarmiö, sem liggja til grund-
vallar allri félagslegri aöstoö
viö þessa minnihlutahópa,
þannig aö þeir geti lifaö sem
eðlilegustu lífi i samfélaginu,
sagöi Griinewald aö lokum.
Griinewald flutti opinberan
fyrirlestur um markmið og leið-
ir i félagslegri aöstoð við
þroskahefta á hótel Esju á
mánudagskvöldiö.
ólg.

grænland
skilur við EBE
Þessi teikning er úr
þýsku blaði og sýnir við-
skilnað Grænlendinga við
Ef nahagsbandalagið.
Blaðinu sem myndina
birti þótti bersýnilega að
úrslit kosninganna væru
hin undarlegustu: það
hafði reiknað það út, að
Grænlendingar væru með
því að greiða atkvæði
gegn EBE, að hafna 200
wwmmmmm^mmmm^
miljónum króna dönskum
í allskonar styrki. Þetta
er bara bjánaskapur!
sagði það — með stuðn-
ingsmönnum EBE á
Grænlandi sjálf u. En ætli
sá viti ekki betur, sem
kýs sjálf sákvörðunar-
réttinn f remur en einhver
hæpin f ríðindi í peningum
nú í bili...
Svínharður smásál
Eftir Kjartan
Arnórsson
Þeir vísu sögöu...
Þvi fleiri fingraför sem finnast
eftir börnin á heimilum þeirra,
þeim mun færri veröa þau hjá
rannsóknarlögreglunni.
Joseph J. Quinn
Pislarvætti er eina leiöiíi til
frægöar þegar undirmálsmenn
eiga hlut aö máli.
Bernhard Shaw
Góöar horfur eru oft miklu un-
aðslegri en góöur árangur.
Oliver Goldsmith
Ökvæntur maöur vex aldrei al-
veg upp úr þvi aö lita á sjálfan sig
sem glæsilegan ungiing.
Helen Rowland
Engin uppgötvun er jafn töfr-
andi og sú er menn verða þess
varir aö þeim er unnað hugást-
um. Þá er eins og Drottinn hafi
lagt fingur sinn á öxl þeirra.
Charles Morgan
Flestir menn geta þolað mót-
læti en ef þú vilt kynnast manni
þá fáöu honum vald.
Robert Ingersoll
Gúmítré
(Ficus elastica)
Þessi gúmmitrjátegund er
með grænum þykkum blöðum.
Hún þolir ekki mikinn hita. Hún
getur staðið i ljósi en þolir ekki
sól. Vökvist reglulega en má
gjarnan verða svolitiö þurr á
milli. Aburður borinn á reglu-
lega.