Þjóðviljinn - 25.01.1983, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 25. janúar 1983 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 3
Wimmm-:,: i s sts «i m. w
IffiÍí&Sfc ' " ' - ; :
mmms:
SÉlÍÉpS
B^^sfiippl^p^gÉpii
*;;:•>■" í;;;>íí>:^IíS®s|^H
'i". : i.\ : ■•■■■ jJÉ
?PiíS
r
Ijúlímánuði 1982 ákvað Alþjóðahvalveiðiráðið með yíirgnœfandi meirihluta
atkvœða(25:7), að hvalveiðum í verslunarskyni skuli hœtt um óákveðinn tíma
eigi síðar en 1986. Meðal þeirra þjóða, sem greiddu tiUögunni atkvaeði, vom nokkrar
fyrrverandi hvalveiðiþjóðir og ein þjóð, sem enn stundar hvalveiðar (Sþánverjar).
íslendingar vom meðal þeirra sjö þjóða sem lögðust gegn þessari ákvörðun. Hin 25
atkvaeði greidd með tiUögunni endursþegla áhuga íólks víða um heim á að tryggja
framtíð stórhvelanna og vaxandi áhyggjur vísindamanna aí ástandi hvalastofna í
öllum heimshöfum.
/•
Iumraeðum um stöðvun hvalveiða kom íram, að skyndilegt bann kynni að valda
íyrirtœkjum sem tengjast hvalveiðum og starfsfólki þeirra verulegum vandrœð-
um. Aí þeim sökum, ,með núverandi þarfir íólks í huga", var greinilega tekið íram í
tillögunni, að aðlögunartími að hvalveiðibanninu „yTði nœgilega langur til að komist
yrði hjá að baka hvalveiðiiðnaðinum óþaría erfiðleika". Fallist var á að veita hval-
veiðiiðnaðinum þriggja ára aðlögunartíma.
Fjögur aí þeim sjö löndum. sem greiddu atkvœði gegn tillögunni, bám fram
formleg mótmœli innan níutíu daga og firrtu sig þar með ákvaeðum hennar. Það
vakti innilega ánaegju okkar og fjölmargra annarra að heyra að íslendingar mót-
mœltu ekki þá.
ví miður em málalok enn ekki ljós. Frestur til að skila mótmaelum heíur verið
framlengdur til 2. íebrúar 1983. Það er von okkar, að íslendingar hunsi ekki vilja
yfirgnœfandi meirihluta aðildarríkja Alþjóðahvalveiðiráðsins, en reynsla okkar al
íramkomu íslendinga í Alþjóðahvalveiðiráðinu kennir okkur að vera við öllu búin.
Við leyfum okkur að nefna 3 dcemi:
Iíslendingar hafa margoft haít ráðleggingar vísindamanna að engu, farið íram
á háa kvóta og hvað eftir annað veitt Jaþönum, Sovétmönnum og öðrum
hvalveiðiþjóðum stuðning í viðleitni þeirra til að íá háa aílakvóta aí hvalastofnum,
þar sem mat á stofnstœrð og veiðiþoli var óáreiðanlegt eða ekki fyrir hendi. Það sem
verra er, íslendingar hafa veitt slikan stuðning í tilvikum, þar sem gögn sýndu að
hvalastofnar minnkuðu geigvœnlega og vœm jafnvel í útrýmingarhœttu.
2Árið 1980 mótmœltu íslendingar ásamt nokkrum öðrum hvalveiðiþjóðum
annarri meirihlutaákvörðun Alþjóðahvalveiðiráðsins, ákvörðun um bann við
notkun sprengiefnalausra eða .kaldra" skutla við hrefnuveiðar, þar eð notkun þeirra
veldur óþarflega löngu og sársaukafullu dauðastríði. íslendingar halda enn áfram
að veiða hrefnur á þennan ómannúðlega hátt.
3íslendingar veiða enn langreyðar og sandreyðar og flytja út afurðir þeinra. Árið
1981 vom þessar tvœr tegundir faerðar inn í Sáttmála um alþjóðaviðskipti með
tegundir í útrýmingarhœttu (CITES), og því lýst yíir að ekki mœtti versla með þessi dýr
eða aíurðir þeirra í milliríkjaviðskiptum. Öll nema þrjú af þeim rúmlega sjötíu ríkjum
sem aðild eiga að sáttmálanum, studdu ákvörðunina. íslendingar veiða nú sand-
reyði einir þjóða þrátt fyrir skort á vísindalegri úttekt á ástandi sctndreyðarstoínins.
Einungis íslendingar og Spánverjar veiða nú langreyði, sem er að öðm leyti friðuð,
og Spánverjar hafa ákveðið að hœtta hvalveiðum fyrir umsamdan tíma, 1986.
Nú stöndum við andspœnis þeim möguleika, að íslendingar mótmaeli tímamóta
atkvaeðagreiðslu Alþjóðahvalveiðiráðsins. Félagar og stuðningsmenn nokkurra
undirritaðra samtaka haía sent bréí til íslenska sendiráðsins í Bandaríkjunum, svo og
til forstjóra Flugleiða, íramkvœmdastjóra Iceland Seaíood Corporation og fram-
kvœmdastjóra Sölumiðstöðvar hraðfrystihúsanna. Þar er lýst yfir óánœgju vegna
þess hversu lengi íslendingar skorast undan þeirri ábyrgð að taka þátt í varðveislu
náttúruverðmœta, sem em sameiginleg arfleifð okkar allra. Tekið er fram, að mót-
mœli íslendingar ákvörðun Alþjóðahvalveiðiráðsins munu þessi samtök taka þátt í
mótmœlaaðgerðum, og margir hyggjast jaínvel hafa í írammi áróður gegn íslensk-
um fiskafurðum.
Við hörmum þá eríiðleika sem aðgerðimar kunna að valda ofangreindum fyrir-
tœkjum, en við hörmum enn írekar að stórhveli skuli enn vera deydd, ekki
einungis vegna þeirrar eítirsjár sem yrði af þeim, verði þeim útrýmt, heldur einnig
vegna þeirra aíleiðinga sem hvarf stórhvelanna kann að haía á aðrar lííverur sjávar,
á lífkerfi og heilbrigði haíanna. Þœr breytingar hafa einnig áhrií á mannkynið í heild,
en líkast til mest á eyþjóðir sem búa í nánu sambýli við haíið, líkt og íslendingar.
Við hörmum að álit meirihluta þjóða heims, sem óskar þess að hvalveiðum verði
hœtt, skuli hvað eftir annað virt að vettugi. Þegar árið 1972 var þetta álit ljóst aí
samþykkt ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna um umhverfi mannsins. íslendingar
studdu þá tillögu, en hún gerði ráð íyrir tíu ára banni við hvalveiðum. Síðan haía birst
fjölmargar kröfur sem undirstrika óskina um að vemda hvali gegn ofnýtingu. Ein
markverðasta kraían er í Steínumörkun um varðveislu heimsins (World Conservcrtion
Strategy), en hún er studd af fjölmörgum aðildarrikjum Sameinuðu þjóðanna. Steínu-
mörkunin var birt árið 1980 af World Wildliíe Fund, Alþjóðlegu náttúruvemdarsam-
tökunum (IUCN) og Umhverösácetlun Sameinuðu þjóðanna (UNEP), með aðstoð
Matvœla og landbúnaðarstofnunar S.Þ. (FAO) og Menningar og vísindastofnunar
S.Þ. (UNESCO). Allt em þetta virtar alþjóðastofnanir með mikla þekkingu í þessum
efnum. Sameiginlegar ráðleggingar þeirra til ríkisstjóma heimsins vom, að nauðsyn-
legt vœri að leggja niður hvalveiðar um óákveðinn tíma vegna vemdunarsjónar-
miða.
Loks skal þess getið, að á síðasta fundi Norðurlandaráðs lýstu Danir yfir áhyggjum
sínum vegna afstöðu íslendinga og Norðmanna í hvalveiðimálum. Nokkm
seinna sendu 19 danskir þingmenn, írá átta stjómmálaflokkum, bréí til íorsœtisráð-
herra íslands og til Alþingis, þar sem þakkað er fyrir að íslendingar skuli ekki haía
mótmœlt hvalveiðibanninu og bent er á mikilvœgi samhœíðrar viðleitni Norður-
landanna um að eíla náttúmvemd.
akka þér fyrir að kynna þér oíangreind sjónarmið. Við vonum innilega að
ríkisstjóm þín ákveði að virða samþykkt Alþjóðahvalveiðiráðsins. Slíkri ákvörðun
verður vel tekið aí ríkisstjómum, náttúmvemdarmönnum og áhugamönnum um
víða veröld.
Greenpeace Intemational
World Wlidlile Fund Intemational
The Royal Society lor the Prevention
ol Cruelty to Animals
Intemational Fund lor Animal Weliare
World Wildliie Fund Germany
World Wildliie Fund U.K.
Friends ol the Earth U.K.
Friends ol the Earth U.S.
Les Amis de la Terre
Humane Society oí the United States
(Bretlandi)
(Þýskalandi)
(Bretlandi)
(Bretlandi)
(Bandarikjunum)
(Frakklandi)
(Bandaríkjunum)
The Animal Welíare Institute (Bandarikjunum)
Canadian Federation ol Humane Societies (Kanada)
Intemational League íor the Protection oí Cetaceans
Project Jonah (Ástraliu)
The American Cetacean Society (Bandarikjunum)
The American Society ior the Preventlon
ol Cmelty to Animals (Bandarikjunum)
CentrumíörStudieravValarochDeliiner (SviþjóS)
Deutsche Tierschutzbund (Þýskalandi)
Finlands Naturskyddsiorbund (Finnlandi)
Foreningen til Dyrenes Beskyttelse (Danmörku)
Forsögsdjurens Vem (Finnlandi)
Gesellschaít zum Schutz und Rettung
der Meeressaugetiere
Gröne Korset
Ligue Frangaise des Droits de l'Animals
National Audubon Society
NaturochMiljö
NaturogUngdom
Nature 2000
Peoples Trust íor Endangered Species
Rádda Valama
The Whale Center
World Conservation Strategy Group
(Þýskalandi)
(Flnnlandi)
(Frakklandi)
(Bandarikjunum)
(Finniandi)
(Danmörlcu)
(Belgíu)
(Bretlandi)
(Sviþjöð)
(Bandarikjunum)
(Hollandi)