Þjóðviljinn - 02.02.1983, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 2. febrúar 1983 ÞJÓÐVlLJINN - SÍÐA 3
Alþingi er í raun að taka stcfnumarkandi ákvörðun. Verður sú stefna í anda víðsýnis eða nærskorin
eiginhagsmunastefna?, spyr Samband íslcnskra náttúruverndarfélaga.
Samband íslenskra náttúruvemdarfélaga:__
Mótmæli geta skaðað
hagsmuni íslendinga
á aiþjóðavettvangi
Rammalöggjöf um eignarrétt
ríkisins á auðlindum hafsbotnsins
Almannaréttur
verði tryggður
Samband íslenskra náttúru-
verndarfélaga hefur sent frá sér a)
greinargerð varðandi hvalveiði-
stefnu Islendinga. Sambandið hef-
ur þrívegis ályktað um þessi mál á
aðalfunduin 1979, 1980 og 1982.
Megininntak þeirra ályktana hafa
verið að enn hafi ekki farið fram
nægilega víðtækar rannsóknir á
hinum ýmsu hvalastofnum til að
réttlætt geti áframhaldandi veiði og
að á alþingi verði fjallað um stcfnu-
mörkun í hvalveiðimálum.
Greinargerð Sambands ís-
lenskra náttúruverndarfélaga er
svohljóðandi:
„Fimmtudaginn 27. janúar sl.
var fjallað um hvalveiðimál á
Alþingi íslendinga.
Umræðan snerist um það, hvort
íslensk stjórnvöld skuli mótmæla
samþykkt Alþjóðahvalveiðiráðs-
ins frá því í sumar er leið, um tíma-
bundna stöðvun hvalveiða frá ár-
inu 1986.
Segja má, að hér hafi verið brot-
ið blað, því aldrei hefur stefna fs-
lands í hvalveiðimálum verið rædd
á Alþingi íslendinga, þrátt fyrir að
ísland hafi sent atkvæðisbæra full-
trúa á fundi Alþjóðahvalveiðiráðs-
ins árlega.
Má furðu sæta, að fulltrúar fs-
lands á slíka fundi skuli ekki hafa
haft í vegarnesti stefnuyfirlýsingu
frá Alþingi.
Samband íslenskra náttúru-
verndarfélaga - SÍN - vill hér með
benda á nokkur atriði til umhugs-
unar.
1. SÍNhefura .m.k. þrívegis álykt-
að um hvalveiðimál. Megininn-
Samningur um endurmenntun
hefur verið gerður milli Háskóla
íslands, Bandalags háskólamanna,
Verkfræðingafélag fslands og Hins
íslenska kennarafélags. Þessir aðil-
ar munu gangast fyrir námskeiðum
á háskólastigi í þágu þeirra sem
kynnast vilja nýjungum eða rifja
upp námsefni. Ráðinn verður
tak þeirra ályktana hafa verið:
Að enn hafi ekki farið fram
nægilega víðtækar rannsóknir á
hinum ýmsu hvalastofnum til
að réttlætt geti áframhaldandi
veiði.
b) Að á Alþingi íslendinga verði
fjallað um stefnumörkun í
hvalveiðimálum.
2. Á umhverfismálaráðastefnu
Sameinuðu þjóðanna, sem
haldin var í Stokkhólmi 1972,
samþykkti ísland tillögu um taf-
arlausa stöðvun hvalveiða í við-
skiptaskyni (commercial whal-
•ng)-
3. Hvernig mundu mótmæli ís-
lands gegn tímabundnu hval-
veiðibanni samrýmast aðild ís-
lands að Alþjóðahafréttarsátt-
málanum, þar sem litið er á
auðævi hafsins sem sameigin-
lega eign mannskynsins?
4. Mikilvægt erað gera sér grein
fyrir því, að í samþykkt Al-
þjóðahvalveiðiráðsins er ekki
fólgið bann við hvalveiðum um
ófyrirséða framtíð. Það sem um
er að ræða er, að veiðikvótarnir
hafa verið settir niður í 0 um
skeið, en engar nýjar tegundir
verið friðaðar.
Þessu til áréttingar er hér birtur
textinn að samþykktinni og hljóðar
hann svo:
„Notwithstanding the other
provisions of paragraph 10,
catch limits for the killing for
commercial purposes of wha-
les from all stocks for the 1986
coastal and the 1985/86 pe-
lagic seasons and thereafter
starfsmaður sem heyrir undir há-
skólarektor og skal starfsmaðurinn
annast samræmingu og undirbún-
ing námskeiða o.fl.. Vonast er ti!
að með þessu móti sé stuðlað að því
að miðla þekkingu jafnóðum til
þeirra sem fylgjast vilja með öðr-
um framförum í síbreytilecum
heimi. - ekh
shall be zero. This provision
will be kept under review,
based upon the best scientific
advice and by 1990 at the lat-
est the Commission will
undertake a comprehensive
assessment of the effects of
this decision on whale stocks
and consider modification of
this provision and the estab-
lishment of other catch li-
mits“.
Sú ákvörðun, sem tekin verður á
Alþingi íslendinga fyrir 3. febrúar
nk., verður stefnumarkandi fyrir
okkur á a.m.k. tvennan hátt.
í fyrsta lagi fæst úr því skorið,
hvers konar hagsmunastefna verð-
ur mörkuð íslendingum.
Verða stundarhagsmunir ein-
stakra byggðarlaga á íslandi látnir
ráða ferðinni eða verða það sam-
eiginlegir hagsmunir allra íslend-
inga?
Erlendis starfa gífurlega sterk og
viðurkennd náttúruverndarsam-
tök, sem beitt gætu þrýstingi gagn-
vart stjórnvöldum viðkomandi
ríkja íslandi í óhag.
Islendingar vilja gjarnan láta að
sér kveða á alþjóðavettvangi. Mót-
mæli íslendinga við tímabundnu
banni Alþjóðahvalveiðiráðsins á
hvalveiðum gætu skaðað viðskipta-
iega og menningariega hagsmuni
Islands á þeim vettvangi.
í öðru lagi fæst úr því skorið
hvaða stefnu íslensk stjórnvöld
ætla sér að taka almennt í náttúru-
og umhverfisverndarmálum.
Verður það stefna í anda 1. gr.
náttúruverndarlaganna frá 1971,
þar sem segir, að tilgangur laganna
sé „að stuðla að samskiptum
manns og náttúru, þannig að ekki
spillist að óþörfu líf eða land, né
mengist sjór, vatn eða andrúms-
loft“.
Stefna í anda víðsýnis eða verður
það nærskorin eiginhagsmuna-
stefna?
Samband íslenskra náttúru-
verndarfélaga samanstendur af sex
áhugamannafélögum um náttúru-
vernd, þ.e. Vestfirsk náttúru-
verndarsamtök,
Samtök um náttúruvernd á
Norðurlandi - SUNN,
Náttúruverndarsamtök Austur-
lands - NAUST,
Náttúruverndarsamtök Suður-
lands,
Náttúruverndarsamtök Suðvestur-
lands,
Náttúruverndarsamtök Vestur-
lands.
Greinargerðin var send alþingis-
mönnum sl. mánudag.
„Ég legg áherslu á þýðingu þess,
að almannaréttur og eignarréttur
íslenska ríkisins á auðlindum hafs-
botnsins verði tryggður áður en til
frekari hagnýtingar kemur, sagði
Hjörleifur Guttormsson iðnaðarr-
áðherra er hann mælti fyrir frum-
varpi um eignarrétt íslenska ríkis-
ins að auðlindum hafsbotnsins á
alþingi í sl. viku.
í framsögu sinni rakti Hjörleifur
Guttormsson fyrri lög um yfirráð
íslenska ríkisins yfir landgrunninu,
um fullveldisrétt íslands til vernd-
unar, rannsókna og stjórnunar
auðlinda á hafsbotni. Þá drap ráð-
herrann á samkomulag íslands og
Noregs um landgrunnið milli ís-
lands og Jan Mayen. Þar er m.a.
fjallað um sameiginlegar rann-
sóknir á svæðinu og hugsanlega
úrvinnslu verðmætra efna í sam-
vinnu landanna.
Sagði Hjörleifur að frumvarpið
væri í rauninni rammalöggjöf, þar-
sem segir að ríkið sé raunverulegur
eigandi og umráðaaðili allra auð-
linda á og í hafsbotninum. „Auð-
lindir þessar eru sameign þjóðar-
innar og þær ber ávallt að nýta í
þágu þjóðarheildarinnar."
Olía í setlögum
á Skjálfanda
Hjörleifur sagði einnig frá set-
lagarannsóknunum í Flatey á
Skjálfanda, þarsem þegar hefur
verið borað 600 metra. Þar þyrfti
borinn að ná vel niður fyrir 2000
metra til að komast í hugsanlegt
olíumyndunarbil.
Þá gat Hjörleifur þess að komið
hefðu fram hugmyndir um að úr-
fellingar verðmætra málma væri
hugsanlega að finna sitt hvoru
megin við gossprungusvæði þau
sem á hafsbotninum eru. - óg
„Láglaunabæturnar”
Endurskoðun
reglna
Verið er að cndurskoða úthlut-
unarreglurnar á „láglauna bótun-
um“, sagði Ragnar Arnalds í um-
ræðu um bráðabirgðalögin.
Sagði Ragnar, að þrátt fyrir ítar-
legt samráð við verkalýðshreyfing-
una og mikla undirbúningsvinnu
hefðu úthlutanarreglur verið mjög
gallaðar. Að aflokinni endur-
skoðun gæfist tækifæri til að ræða
málið fremur á þingi. Gert er ráð
fyrir, að allmargar greiðslur til við-
bótar því sem gert var í desember
yrðu sendar út. ~ óg
Leiðrétting
Þau mistök urðu í aukablaði sem
fylgdi Þjóðviljanum í gær, að
blaðamaður nefndi Erlu Nönnu Jó-
hannesdóttur framkvæmdastjóra
Útivistar. Það er ekki rétt, hún er
starfsmaður framkvæmdastjórnar
félagsins. Blaðið biðst velvirðingar
á þessum mistökum.
Árshátíð og
þorrablót ABR
Árshátíð og þorrablót Alþýðubandalagsins í Reykjavík
verða haldin í Snorrabæ við Snorrabraut (Austurbæj-
arbíóhúsið), föstudaginn 4. febrúar. Húsið opnað
klukkan átta - borðhald hefst klukkan hálfníu.
Hljómsveitin Asar leikur fyrir dansi til klukkan þrjú.
Veislustjóri verður Sigurdór Sigur-
dórsson, blaðamaðurá Þjóðviljanum.
Stefán Jónsson, alþingismaður,
veður elginn.
Margskonar skemmtiatriði og samkvæmisleikir verða
á staðnum.
Vegna húsrýmis kemst takmarkaður fjöldi gesta að.
Áhugafólki er bent á að panta miða sem fyrst að
Grettisgötu 3, sími 17500.
Skemmtinefndin
Fulltrúar samningsaðila á fundi þar sem samkomulagið um endur-
menntun var gert.
Endurmenntxm á háskólastigi