Þjóðviljinn - 02.02.1983, Blaðsíða 8

8 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 2. febrúar 1983
Hvað segja
forystumenn
BSRB
um samflot
allra launamanna
við gerð næstu
kjarasamninga?
Á ráðstefnu BSRB, sem haldin
var sl. fimmtudag og föstudag,
var mjög rætt um stöðu
launþegahreyfingarinnar í dag
og komu mjög sterklegafram
þær skoðanir BSRB manna á
ráðstefnunni að náin samvinna
í kjarasamningum í sumar væri
nauðsynleg við ríkjandi
aðstæður.
„Smákóngar
hafa ruðst
fram“
Haraldur Hannesson, formaður
Starfsmannafélags Reykjavíkur
sagði í sínu erindi á ráðstefnunni að
samstarf stóru félaganna, BSRB,
og ASÍ, hefði sjaldan verið minna
en einmitt nú. Astæðan væri pólit-
ískt misætti. Hann kvað innviði
BSRB mjög hafa veikst undanfarin
ár og að fámennir þrýstihópar
undir forystu smákónga hefðu æ
meira ruðst fram og talið sínu fólki
trúum að betra væri að róa á önnur
mið en heildarsamtökin. Vinnu-
brögðin við gerð kjarasamning-
anna á síðasta ári hefði tekið öllu
fram í þessum efnum og kvaðst
Haraldur vonast til að ráðstefnan
yrði til þess að í stað orðagljáfurs
um samstöðu allra launamanna
yrði nú hafið virkt og raunhæft
samstarf.
Við verðum að ganga um með
opin augu og efla traust okkar í
milli. Án þess er engin von um
samstöðu, voru síðustu orð Har-
aldar Hannessonar í inngangser-
indi sínu á ráðstefnunni.
„Varnar-
barátta fyrir
höndum“
Valgeir Gestsson formaður Kenn-
arasambands íslands kom inn á
skort á virkni félaga verkalýðs-
hreyfingarinnar og taldi þar stórt
vandamál á t ;rðinni. Hann minnti
á að í samniuganefnd BSRB sætu
t.d. 60 manns en á samningafund-
um tækju aðeins 10-20% þeirra til
máls. Þetta væri dæmi um röng
vinnubrögð og það sem betur
mætti fara í samtökum launafólks.
Það yrði að ráðast gegn þessu þátt-
tökuleysi með öllum ráðum og
m.a. væri ræðustóllinn á fundum
Frá ráðstefnu BSRB um tengsl launþegahreyfingarinnar: fundarmenn mjög á einu máli um nauðsyn
auknara samstarfs allra launþega í landinu. — Ljósm. eik.
Aukið samstarf -
jafnvel samelnlng
Brýnna en nokkru sinni fyrr að launamenn
standi saman, var álit BSRB-ráðstefnu í síðustu viku
oftast sú hindrun sem fólk ætti erf-
iðast með að yfirstíga.
Valgeir ræddi einnig umj
aðferðir við að velja menn í trún-
aðarstöður innan bandalagsins og
sagði að oft yrðu minnihlutahópar
útundan. Hann ræddi einnig um
samningsréttinn og taldi verkfalls-
.rétt á alla liði samninganna nauð-
synlegan og að við gerð kjarasamn-
inga þyrftu öll samtök launamanna
að stilla saman krafta sína. Þá fyrst
væri hægt að takast á við stóru mál-
in eins og verðbólguna og húsnæð-j
ismálin sem væru aðverða mikið1
vandamál.
Valgeir sagði að lokum að launa-
menn á íslandi ættu nú fyrir hönd-
um varnarbaráttu en ekki sóknar.
Það þyrfti að auka mjög traust
fólksins á verkalýðsfélögunum og
að í því sambandi þyrfti að afnema,
þá afskræmingu lýðræðisins að ein-
ungis 1% félaga væru kallaðir til að
samþykkja gerða kjarasamninga.
Leið BSRB að taka upp skriflega
kosningu væri etv. heppilegust
fyrir alla launþegahreyfinguna, að
því tilskildu að einstök félög sæju:
til þess að umræða á vinnustöðun-
um færi fram áður. Hnútukasti á
milli einstakra forystumanna verð-
ur að linna, sagði Valgeir Gestsson
að síðustu.
„Menn verða
að hugleiða
markmiðin“
Einar Olafsson formaður Starfs-
mannafélags ríkisstofnana rakti
tildrög stofnunar SFR árið 1939 og
kvað hann félagið ráða yfir mjög
virku trúnaðarmannakerfi með um
220 félögum. Innan SFR væri fólk
sem spannaði nánast allan launa-
stiga opinberra starfsmanna og því
mörg ólík sjónarmið sem yrði að
taka tillit til.
Einar kvað verkalýðshreyfing-
una standa á tímamótum í dag.
Menn yrðu að fara að hugsa sinn
gang og hugleiða hver markmið
hreyfingarinnar væru. Hann kvað
það sannfæringu sína að í dag væru
menn að nálgast mörk þess sem
væri til skiptanna í þjóðfélaginu.
Það væri samdráttur í sjávarútvegi
og landbúnaði, iðnaðurinn væri að
falla í rústir, orkan væri seld á út-
söluverði og örtölvutæknin ógnaði
mjög þjónustustéttunum og fólki í
iðnaðinum.
Persónulegur metingur einstak-
linga innan verkalýðsfélaganna
verður að hverfa fyrir nauðsyn á
samvinnu og jafnvel samruna
verkalýðshreyfingarinnar allrar,
sagði Einar Ólafsson. Hann lauk
máli sínu með þessum orðum:
„Krummakærleiknum hefur ætíð
fylgt kollsteypa".
„Viljum
halda
sjálfstæð-
inu“
Sigþrúður Ingimundardóttir
formaður Hjúkrunarfélags íslands
ræddi m.a. um verkfallsréttinn og
sagði reynslu undanfarinna ára
sýna það að sá réttur væri orðin
tóm hvað hjúkrunarfræðinga
áhrærði.
Sigþrúður sagði það staðreynd
að félag hjúkrunarfræðinga hefði
allmikla sérstöðu innan BSRB,
m.a. af fyrrgreindum ástæðum og
það skapaði félaginu sjálfstæði sem
það gjarnan vildi hafa. Hún vildi
engu spá um tengsl Hjúkrunarfé-
lagsins og BSRB en minnti á að við
síðustu kjarasamninga hefði sam-
stöðuleysi opinberra starfsmanna
komið vel í ljós. Það er mál að
linni, sagði Sigþrúður Ingimundar-
dóttir að lokum.
„Sameining
kemur til
greina“
Kristján Thorlacíus formaður
BSRB var á þessu máli og kvað
hann raunar svo sterkt að orði að
„algjör sameining" samtaka launa-
manna hlytu að vera framtíðarmark
miðið. Hann kvað með öllu frá-
leitt að láta krýtur milli einstakra
forystumanna og félaga koma í veg
fyrir samruna allra launamanna í
eitt sterkt samband og sagði að ver-
uleg hætta væri nú á því að alþingi
og ríkisvald gerðu æ harðari hríð að
kjörum manna og að forsenda þess
að launafólk stæði þá hríð af sér
væri samstaða þeirra allra. Þá væru
samtök atvinnurekenda stöðugt að
eflast á sama tíma og barátta
launþega færi allt of mikið í það að
keppa hver við annan um stæði í
launastiganum.
Kristján ræddi ýtarlega um fyrir-
komulag samninga opinberra
starfsmanna og taldi mikinn galla á
þeirra rétti að BSRB réði ekki yfir
undanþágum frá verkföllum held-
ur færi sk. kjaradeilunefnd með
það hlutverk. Þar færi ríkisvaldið
með meirihluta. Að lokum sagði
Kristján Thorlacius formaður
BSRB að baráttan um tekju- og
eignaskiptinguna í þjóðfélaginu
færi stöðugt harðnandi og þess
vegna væri það mál málanna að
launþegahreyfingin öll tæki hönd-
um saman um að leysa aðsteðjandi
vandamál og sífelldar árásir á kjör-
in í sameiningu.
Umræðan
heldur áfram
Undirritaður blaðamaður hafði
það á tilfinningunni að áhugi
BSRB fólks væri meiri fyrir
aukinni samvinnu og etv. sam-
einingu stóru launþegasamtak-
anna. Ástæðan kann þó að vera sú
að innan ASÍ hafa einstök sam-
bönd mun meira vald til ákvarðana
og því erfitt fyrir einstaklinga, þótt
forystumenn séu, að kveða úr um,
hvaða afstöðu Alþýðusambandið á
að hafa. Þá er einnig vert að minna
á þau ummæli Ásmundar Stefáns-
sonar á títtnefndri ráðstefnu að
engan veginn væri víst hvort sam-
böndin innan ASÍ hefðu samflot
við næstu samninga, hvað þá að um
samstarf við önnur félög utan Al-
þýðusambandsins yrði að ræða.
En umræðan heldur vonandi
áfram. - v.