Þjóðviljinn - 30.08.1983, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 30. ágúst 1983
PIOOVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýðshreyf-
ingar og þjóðfrelsis
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvæmdastjóri: Guðrún Guðmundsdóttir.
Jtitstjórar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan Ólafsson.
Umsjónarmaður Sunnudagsblaðs: Guðjón Friðriksson.
Auglýsingastjóri: Sigríður H. Sigurbjörnsdóttir.
Afgreiðslustjóri: Baldur Jónasson.
Afgreiðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Blaðamenn: Auður Styrkársdóttir, Álfheiður Ingadóttir, Helgi Ólafsson,
Lúðvík Geirsson, Magnús H. Gíslason, Ólafur Gíslason,
Óskar Guðmundsson, Sigurdór Sigurdórsson, Valþór Hlöðversson.
íþróttafréttaritari: Víðir Sigurðsson. I
Utlit og hönnun: Helga Garðarsdóttir, Guðjón Sveinbjörnsson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Leifur Rögnvaldsson.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar.
Auglýsingar: Áslaug Jóhannesdóttir, Ólafur Þ. Jónsson.
Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Jóhannes Harðarson.
Símavarsla: Sigríður Kristjánsdóttir, Margrét Guðmundsd.
Húsmóðir: Bergljót Guðjónsdóttir.
Bilstjóri: Ólöf Sigurðardóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Ólafur Björnsson.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir
Útkgyrsla, afgreiðsla og auglýsingar:
Síðumúla 6, Reykjavík, sími 81333.
Umbrot og setning: Prent.
Prentun: Blaðaprent h.f.
Ráðherrar
tala í kross
• Athafnir og ummæli ýmissa ráðherra hafa rækilega
ruglað fólk í ríminu síðustu daga. Kröfur áhugamanna um
úrbætur í húsnæðismálum urðu tilefni til yfirlýsinga, sem
gengu hver gegn annarri, og almenningur er litlu nær um
það hverju írafárið á ráðherrunum skilaði í úrbótum, eðá
hvort það skilaði yfirleitt nokkrum sköpuðum hlut.
• Áhugamenn um úrbætur í húsnæðismálum kröfðust
þess að lán til íbúðakaupa og húsbygginga yrðu hækkuð
verulega, að lánstími yrði lengdur og aðgerðir þessar yrðu
látnar virka aftur fyrir sig vegna þeirra sem hafa bundið
sér lánabyrðar á þessu sviði sl. þrjú ár. Öllum þessum
sérstöku kröfum hefur ríkisstjórnin vísað á framtíðina.
Félagsmálaráðherra talar um að lagt verði fram frumvarp
í haust sem hugsanlega muni hækka lán frá húsnæðismála-
stjórn í 50% af byggingarkostnaði. Hann hefur hinsvegar
verið mjög loðinn í svörum þegar um það er spurt hvort
hann eigi hér við lán til allra, eða einungis þeirra sem
byggja í fyrsta sinn. Lengdur lánstími er einnig hulinn
þoku framtíðarinnar svo og spurningin, sem brennur á
mörgum, hvort lenging lánstíma og hækkun húsnæðis-
lána, ef af verður, muni verða látin virka aftur fyrir sig.
Hér bregða ráðherrar fyrir sig því gamalkunna ráði að
segjast vera að láta reikna út fyrir sig og kanna málið í
nefnd. Eins og nóg hafi ekki verið reiknað og starfað í
húsnæðismálanefndum á síðustu árum. Sannleikurinn er
sá að í öllu sem snertir lengingu lána og hækkun þeirra á
eftir að taka pólitískar ákvarðanir og útvega fé til þess að
standa undir slíkri breytingu.
• 1. september hækkar lánskjaravísitala um 8.1% og
hefur aldrei verið annað eins misræmi milli þróunar henn-
ar og launa eins og um þessar mundir. I síðustu viku
kvaðst forsætisráðherra ætla að hafa lánskjaravísitöluna
6%, en félagsmálaráðherra bætti um betur og lofaði 4%
hækkun 1. september. Niðurstaðan varð semsagt 8.1%
almenn hækkun en 2% afsláttur á húsnæðislán og náms-
lán. Og ákveðið er að taka upp nýjan útreikning á láns-
kjaravísitölu 1. október. Síðan á hækkun lánskjaravísitöl-
unnar að fara snarlækkandi fram að áramótum samkvæmt
verðbólguspám. En eins og Morgunblaðið vakti athygli á í
forystugrein sinni sl. sunnudag, þá hefur hingað til ekki
verið varlegt að treysta spám um þróun verðbólgu. Eær
vonir sem ríkisstjórnin og Seðlabankinn hafa vakið með
því að vísa lántakendum á spásagnir sínar um þverrandi
verðbólgu geta brugðist. Seðlabankinn gerir ráð fyrir
miklu aðhaldi í ríkisfjármálum, miskunnarlausri kjara-
skerðingarstefnu og stöðugu gengi þegar hann vitnar í
forsagnir um þróun verðbólgunnar. Munu stjórnarflokk-
arnir vera reiðubúnir að axla þær pólitísku byrðar og
þjóðfélagslega kostnað sem því er samfara að fylgja fram
stefnu Seðlabankans? Morgunblaðið hefur efasemdir um
að „þrek“ ráðherra og stjórnarflokka sé nægilegt.
• Ríkisstjórnin og Seðlabankinn segjast stefna að vaxta-
lækkun í september þegar útreikningur á framfærsluvísi-
tölu liggur næst fyrir. Samkvæmt spám á verðbólgustigið
að réttlæta vaxtalækkun um það leyti. Hinsvegar hefur
þeirri hugmynd Alberts Guðmundssonar að falla frá
verðtryggingarstefnu og taka upp 30% vexti verið hafnað
innan stjórnarinnar.
• Ljóst er að mikil átök hafa átt sér stað innan stjórnar-
flokkanna um stefnuna í lána-, vaxta- og verðtryggingar-
málum í síðastliðinni viku. Breyting á útreikningi láns-
kjaravísitölu er það eina sem út úr þeim átökum hefur
komið enn. Loforðin um lengingu Iána og hækkun láns-
hlutfalls eru jafnlangt frá því að verða efnd eins og kosn-
ingaloforðin. Og verðbólguspárnar eiga eftir að rætast.
-ekh
klippt
Morgun-
blaðsraunir
Morgunblaðiö er eitthvað svo
undarlega vansælt þessa dagana -
það er engu líkara en sú fræga
heimsskoðun - „illt er það allt og
bölvað, skítt veri með það og svei
því“ - hafi lagt ritstjórnina gjör-
samlega undir sig í öllum málum.
Blaðið er eitthvað svo nöturlega
vansælt, að sósíalísk mannúðar-
stefna hvetur okkur hér á blaðinu
til samúðar og skilnings.
Til dæmis að taka er háð friðar-
barátta víða um heim án þess að
Morgunblaðið fái neitt við ráðið
og er það harmur mikill eins og
að líkum lætur.
í Reykjavíkurbréfi nú um helg-
ina er frá því sagt, að heims-
kunnur hljómsveitarstjóri
Leonard Bernstein, sé 65 ára.
Allt væri það nú í lagi ef að vinir
og aðdáendur þessa tónlistar-
meistara hefðu ekki tekið upp á
því, að hvetja menn til að bera
heiðblá friðararmbönd á afmæl-
inu „í kröfugerð tii stuðnings
gagnkvæmri frystingu kjarnorku-
vopna undir eftirliti“.
Músík og
friðarkonur
Þetta þykir höfundi Reykja-
víkurbréfs í meira lagi ískyggi-
legt. Afmælisbréfið, segir hann,
hlýtur að vekja fleiri en hann
sjálfan „til umhugsunar um það í
hvaða farveg friðarbaráttan er að
þróast“. Síðan segir meðal
annars:
„Ekki er dregið í efa að þetta
áhugafólk vill láta gott af sér
leiða, en staðreyndin er að jafn-
flókið mál og kjarnorkuafvopnun
verður aldrei til lykta leidd með
því að bera heiðblá armbönd við
flutning tónlistar á 65 ára afmæl-
isdegi Leonards Bernsteins eða
með því að norrænar konur gangi
frá New York til Washington í
steikjandi hita og kæfandi raka“.
Á varðbergi
Allt er þetta nokkuð skrýtið.
Hefði það til dæmis verið skárra
framlag til friðarmála ef norræn-
ar konur hefðu gengið til Was-
hington í þægilegra hitastigi og
rakaminna? Skrýtnast er þó
samt, að jafn yfirmáta saklaus
hvatning og felst í armböndunum
bláu skuli fara fyrir viðkvæmt
hjarta höfundar Reykjavíkur-
bréfs. Þar er nefnilega ekki hvatt
til annars en að kjarnorkuvígbún-
aður sé frystur undir eftirliti og þá
hjá öllum sem slík vopn eiga
(„gagnkvæm frysting“). Þetta er
krafa sem er svo sjálfsögð að það
er meira að segja líklegt að Reag-
an Bandaríkjaforseti telji sig að-
hyllast hana - að minnsta kosti
þegar hann þarf á atkvæðum að
halda. En Morgunblaðið veit bet-
ur. Það lætur Kremlverja ekki
komast upp með neitt múður,
hvort sem þeir þykjast vera nor-
rænar konur eða vestrænir tón-
listarvinir. Og blaðið varar við
friðarfundum og göngum og arm-
böndum og öðru slíku djöfulsins
spilverki.
Prek-
raunir
Blaðið er heldur ekki mikið
farsælla í innanríkismálum.
Leiðari blaðsins hinn fyrri á
sunnudag ber því vitni, að blaðið
er dauðhrætt um að ríkisstjórnin
sé að bila í baráttunni við „að
sníða þjóðarbúinu stakk eftir
vexti“ en þetta er orwellska og
þýðir í raun allsherjar kjarask-
erðingu. Blaðið varar menn
sterklega'við því að líta svo á, að
fréttatilkynningar ríkisstjórnar-
innar frá því á föstudag um láns-
kjaravísitöluna séu vísbending
um að stríðið gegn lífskjörunum
sé á enda. Nei, segir blaðið -
þetta var einvörðungu „tæknileg
aðlögun að breyttum aðstæðum"
- eða „tæknileg breyting" og svo
sem „engar tímamótaákvarðan-
ir“. Vissu fleiri - það hefur víst
enginn búist við því, að fum það
sem gripið hefur ráðherrana eftir
mótmælafund húsbyggjenda og
húsnæðiskaupenda vísi á ein-
hverjar meiriháttar kjarabætur
þeim eða öðrum til handa. En
samt er Morgunblaðið óttaslegið
og vansælt, eins og fyrr segir og
brýnir sína menn til að hafa
„strangt aðhald og ítrustu spar-
semi“. „Þrekið má ekki bresta
eftir aðeins þriggja mánaða bar-
áttu“ segir blaðið að lokum,
vondauft í vondum heimi.
ÁB.
NÝBYGGING SPARISJÓÐSINS:
Fokheld og fullfrágengin að ufan
fyrir haustið 1984
„Reynum að láta þem
segir Tómas
II útlána,"
Enginn er
bankastjóri
Meðan íbúðabyggingar liggja
niðri eða þá að það dregur stór-
lega úr byggingarhraða hamast
margvíslegar stofnanir við að
stækka við sig.
Frá þessu sögðum við hér í
Þjóðviljanum á föstudaginn var
og minntum á það með myndum
af nýbyggingum svosem tylftar
stofnana í Reykjavík.
En það eru fleiri plássfrekir en
Seðlabankinn. I Víkurfréttum
eru nýlega sögð tíðindi af bygg-
ingarmálum Sparisjóðs Keflavík-
ur, sem er að reisa stórhýsi við
Tjarnargötuna þar í bæ á lóða-
samfeilu þar sem áður stóðu
fimm eða sex timburhús. Bygg-
ingin er tvær hæðir ásamt risi og
kjallara og er hver hæð þúsund
fermetrar og á að ganga frá hús-
inu fullfrágengnu að utan á næsta
ári. „Þetta mun þó allt fara eftir
stöðunni í peningamálum og í
þjóðfélaginu almennt" segir
Tómas Tómasson sparisjóðs-
stjóri í viðtali við Víkurfréttir.
En hvað sem annars Iíður
stöðunni í peningamálunum þá
hefur sparisjóðurinn í sömu svif-
um keypt hús Kaupfélags
Suðurnesja í Njarðvíkum og ætl-
ar að bæta hæð ofan á það.
Eða eins og spakmælið segir:
Enginn er bankastjóri nema hann
byggi-- •