Þjóðviljinn - 22.09.1983, Qupperneq 7

Fimmtudagur 22. september 1983 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 7
A9 láta hart mæta hörðu
Sovétríkin munu afiétta þeim
fresti sem settur hefur verið
á uppsetningu meðaldrægra
eldflaugakerfa í Evrópu. Með
samkomulagi við
bandamenn okkar munum
við setja upp viðbótarkerfi er
munu mynda nauðsynlegt
mótvægi við hinn aukna
kjarnorkuvígbúnað NATO í
Evrópu.
Viðeigandi gagnráðstafanir
verða einnig gerðar gagnvart
yfirráðasvæði Bandaríkja N-
Ameríku.
Þetta er orðrétt svar Segei Ak-
hromeyev marskálks og næstæðsta
yfirmanns herafla Sovétríkjanna
við spurningu blaðamanns um
hugsanlegar gagnráðstafanir So-
vétríkjanna verði af uppsetningu
nýrra Pershing- og stýriflauga í
Evrópu í lok þessa árs.
Svar þetta kom fram á blaða-
mannafundi sem haldinn var í so-
véska utanríkisráðuneytinu í Mos-
kvu 14. september s.l., en þar sátu
þeir Georgy Korienko fyrsti vara-
utanríkisráðherra Sovétríkjanna
og Sergei Akhromeyev marskálkur
fyrir svörum. Fundur þessi hefur
vakið ótrúlega litla athygli fjöl-
miðla hér á Vesturlöndum, þar
sem með þessari yfirlýsingu er í
fyrsta sinn gefið í skyn að Sovét-
menn hyggist setja upp skamm-
drægar kjarnorkueldflaugar í A-
Þýskalandi og Tékkóslóvakíu og
e.t.v. öðrum A-Evrópulöndum,
verði ekki gengið að samkomulagi í
þeirri síðustu lotu samningavið-
ræðnanna sem nú standa yfir í
Genf.
Þjóðerni vopnanna
meginhindrun
Á blaðamannafundinum röktu
þeir Korienko og Akhromeyev
sjónarmið Sovétríkjanna við samn-
ingaborðið í Genf og gerðu frekari
grein fyrir þeim sáttatillögum sem
Andropov hefur sett fram.
Fram kom í máli þeirra að ein
meginhindrunin í veginum fyrir
samkomulagi væri deilan um
kjarnorkuvopnaforða Breta og
Frakka í Evrópu.
Akhromeyev sagði að Bretar og
Frakkar hefðu yfir að ráða fjórð-
ung kjarnorkuvopnaforða NATO,
þ.e.a s. 200 einingar að meðtöldum
162 flugskeytum, og gæti þessi
kjarnorkuvopnabúnaður skotið
400 kjarnorkusprengjum í einu.
„Okkur er sagt að horfa framhjá
því að þessum vopnum sé beint að
Sovétríkjunum. Þessi vopn eru
réttilega undir stjórn viðkomandi
ríkja,“ sagði Akhromeyev, „en
herforingjarNATO taka kjarnork-
uvopn bandamanna Bandríkjanna
óhjákvæmilega með í sinn reikn-
ing.“
Akhromeyev sagði að Bandarík-
in hefðu kosið að gera bresku og
frönsku vopnin að höfuðágrein-
ingsefni í Genfarviðræðunum
vegna þess að öðrum kosti féli allt
tal Bandaríkjanna um núll-lausn
og sovéska einokun í Evrópu um
sjálft sig og þau væru höfuðrök-
semdin fyrir þeim ávinningi sem
NATO ætlaði sér að ná út úr samn-
ingaviðræðunum í Genf.
Gagnrök
Kristna sprengjan og guðlausa sprengjan. Hvflík blessun að vera á bandi englanna, segir v-evrópska
fjölskyidan á þessari teikningu.
ar hafa of mikið áður en við þeirra
vopnum sé hreyft. Hér er um þjóð-
ernisleg sjónarmið að ræða, sem
hugsanlega geta er fram líða stund-
ir valdið ágreiningi innan NATO.
En Sovétmönnum er væntanlega
lítil huggun í því að vita að kjarn-
orkuvopnunum sem að þeim er
beitt séu af mismunandi þjóðerni.
Eðli þessara vopna breytist ekki
við það.
Tillögur
Andropovs
Svartsýni
Röksemdir Breta, Frakka og
Bandaríkjanna gegn þessum ásök:
unum hafa einkum verið tvennar. I
fyrsta lagi væri það ekki í verka-
hring Bandaríkjanna að semja um'
breskar eða franskar hervarnir. í
öðru lagi væru þessar hervarnir
annars eðlis en kjarnorkuvopna-
búnaður stórveldanna: hvorki
Bretar né Frakkar hafi yfir að ráða
þeim „umframdrápsmætti" sem
Sovétríkin og Bandaríkin búi yfir,
og að þessi vopn hafi eingöngu svo
kallað fæligildi: þeim sé ætlað að
fæla önnur ríki frá áformum um
árás. Því hafa Bretar og Frakkar
haldið því fram að takmarka eigi
vopnabúnaðinn hjá þeim sem þeg-
Samfara því að samningaviðræð-
urnar í Genf virðast dæmdar til að
mistakast er nú mögnuð upp bylgja
haturs og tortryggni bæði innan
Bandaríkjanna og Sovétríkjanna.
Friðaröflin eru þar á undanhaldi.
En hér hefur Evrópa sérstöðu.
Vonin um kjarnorkuvopnalausa
framtíð virðist nú bundin við það
að Evrópa haldi ró sinni og skyn-
semi og hafni vopnaskaki stórveld-
anna yfir höfði sínu. Andstaðan
gegn uppsetningu nýrra banda-
rískra kjarnorkuvopna í Evrópu
hefur aldrei verið meiri en einmitt
nú. Yfirgnæfandi meirihluti íbúa
þeirra ríkja sem taka eiga við hin-
um nýju vopnum virðast vera þeim
andvígur. Þannig sýnir nýieg skoð-
anakönnun í Belgíu að 79% íbúa
landsins séu andvígir fyrirhugaðri
uppsetningu kjarnavopna þar. Og í
V-Þýskalandi stendur Kohl kansl-
ari ráðþrota gagnvart friðarhreyf-
ingu sem nær langt inn í raðir hans
eigin flokks. Hefur hann nú ákveð-
ið að efna til „friðardags“ í haust til
þess að sýna fram á nauðsyn þess
að settar verði upp 108 Pershing II
flaugar og 96 stýriflaugar í V-
Þýskalandi til þess að mæta þeirri
ógnun sem V-Þýskalandi stafi af
350 hreyfanlegum sovéskum SS-20
eldflaugum, sem hver um sig er fær
um að granda Evrópu með þeim
þrem kjarnaoddum sem hún hefur
innanborðs.
ólg.
Tillögur Andropovs í Genf hafa
einkum verið tvennar: annars veg-
ar hefur hann lagt til það sem hann
kallar „raunverulega núll-lausn“:
að öllum kjarnorkuvopnum í Evr-
ópu verði eytt, bæði meðaldrægum
og langdrægum.
Ef slíkt samkomulag næst ekki
segist hann reiðubúinn til
samkomulags um stöðvun frekari
uppsetningar meðaldrægra vopna í
Evrópu, og að aðilar minnki síðan
núverandi forða sinn af þessum
vopnum um 2h. Síðan myndu aðil-
ar, þ.e. Sovétríkin og NÁTO, tak-
marka vopnafjölda sinn enn frek-
ar, þannig að algjört jafnræði náist
í fjölda eldflauga, kjarnorkubærra
flugvéla og kjarnorkuodda. í þessu
sambandi hefur Andropov nýlega
staðfest að Sovétríkin muni ekki
flytja þær SS-20 eldflaugar sem
verði lagðar niður, til austurhluta
Síberíu, heldur verði þær eyði-
lagðar.
Tillögur Reagans í viðræðunum í
Genf hafa verið tvenns konar: ann-
ars vegar „núll-lausnin“, þar sem
hótað er uppsetningu 572 banda-
rískra eldflauga í Evrópu, taki Sov-
étmenn ekki niður allar SS-20 eld-
flaugar sínar 350 að tölu. Hins veg-
ar „millilausnin" sem felst í því að
settur verði upp takmarkaður fjöl-
di bandarískra eldflauga í samræmi
við þá fækkun SS-20 eldflauga sem
Sovétmenn eru reiðubúnir að
framkvæma. í rauninni fela báðar
þessar tillögur í sér að Sovétríkjun-
um er ætlað að draga úr vígbúnaði
sínum en að NATO eigi að halda
sínum vígbúnaði eða auka við
hann.
Eins og að líkum lætur eru menn
nu orðnir svartsýnir á að árangur
náist í viðræðunum í Genf. Og ekki
hafa síðustu atburðir orðið til að
draga úr þeirri svartsýni. Afdrif
kóreönsku farþegaþotunnar urðu
til þess að blása vindi í segl hinna
herskáu afla í Bandaríkjunum og
bæði fulltrúadeild og öldungadeild
Bandaríkjaþings samþykktu
skömmu síðar tillögur Reagans um
188 miljarða dollara fjárframlag til
hermála á næsta ári, þar sem m.a.
er í fyrsta skipti í 14 ár gert ráð fyrir
sérstakri fjárveitingu til fram-
leiðslu á taugagasi í hernaðarskyni.
Fjárveitingin er réttlætt með því að
vinna þurfi upp forskot Sovétríkj-
anna á þessu sviði (sic!).
Ráðstefna
um launamál kvenna
á vinnumarkaðinum haldin í Félagsheimilinu á Seltjarnarnesi,
laugardaginn 24. september kl. 9.00.
Formaður Sambands Alþýðuflokkskvenna
Kristfn Guðmundsdóttir setur ráðstefnuna.
Ráöstefnusljóri: Kristín H. Tryggvadóttir
Kl. 9.05—11.45: Erindi
1. Kristinn Karlsson, félagsfræðingur
Launamisrótti kynjanna í Ijósi félags-
fræöinnar.
2. Hannes G. Sigurðsson, hagfræðingur
Helstu niðurstöður vinnumarkaðskönn-
unar Framkvæmdastofnunar viövíkjandi
iaunamálum kvenna.
3. Björn Björnsson, hagfræðingur A.S.Í.
Hversu ákvarðandi er eftirvinna, bónus,
yfirborganir eöa önnur hlunnindi í kjör-
um kvenna í samanburði viö karla á
vinnumarkaðinum? — Á aö viðhalda
bónuskerfinu eða fara nýjar leiðir?
4. Vilhjálmur Egilsson, hagfræðingur
V.S.Í.
Viðhorf vinnuveitenda til launamisréttis
kynjanna. Hvað er til úrbóta?
10. mín. kaffihlé.
5. Kona í frystihúsi: Aðalheiður Franz-
dóttir, B.Ú.R.
Vinnan og kjörin í frystihúsinu.
6. Láglaunakonan: Ragnhildur Vil-
hjálmsdóttir, V.R.
Að lifa af lægstu laununum.
7.-8. Ragna Bergmann, formaður Verka-
kvennafélagsins Framsóknar
Sigþrúður Ingimundardóttir, formaður
Hjúkrunarfélags íslands
Er skýringa að leita á launamismup
kvenna og karla vegna aöildar að kyn-
greindum stéttarfélögum?
9. Sigrún D. Elíasdóttir, formaður Al-
þýöusambands Vesturlands
Hvað hefur verkalýöshreyfingin gert tii
að koma á raunverulegu launa- og
kjarajafnrétti kynjanna? — Hvað er til
úrbóta?
10.
11.
Ester Guðmundsdóttir, formaður
Kvenréttindafélags islands
Hvernig er hægt aö ná fram launajafn-
rétti milli kynja á vinnumarkaöinum?
Erna Indriðadóttir, fréttamaður
Geta fjölmiölar gegnt hlutverki I aö upp-
ræta launamisrétti kynjanna?
Kl. 11.45—12.30
Fyrirspurnir og umræður
Kl. 12.30-
Matarhlé
-13.45
Kl. 13.45—15.30
Pallborðsumræður og fyrirspurnir um viöhorf og
stöðuna í launamálum kvenna.
Stjórnandi: Jóhanna Sigurðardóttir, alþm.
Þátttakendur:
1. Aðalheiöur Bjarnfreðsdóttir, form. Starfs-
mannafélagsins Sóknar
2. Ásmundur Stefánsson, forseti A.S.Í.
3. Einar Árnason, lögfræðingur V.S.Í.
4. Guöríður Þorsteinsdóttir, fyrrv. framkvstj.
B.H.M. og form. Jafnréttisráðs.
5. Hrafnhildur Sigurðardóttir, fulltrúi., Varafor-
maður S.Í.B.
6. Kristján Thorlacius, formaður B.S.R.B.
7. Þorsteinn Geirsson, formaður Samninga-
nefndar ríkisins
Kl. 15.30—16.00
Kaffihlé.
Kl. 16.00—17.30
Umræður.
)
Ráðstefnuslit um kl. 17.30.
Ráðstefnugjald 250 kr.
(Innifaliö m.a. léttur hádegisveröur og kaffiveitingar)
Fjölmennum og leitum leiða til að upprœta
launamisrétti kynjanna.
Samband Alþýðuflokkskvenna