Þjóðviljinn - 19.01.1985, Síða 13

KVIKMYNDIR
Enginn má sköpum renna
Nágrannakonan
(La femme d’a coté, Frakkland 1982).
Handrit og stjórn: Francois Truffaut.
Kvikmyndun: William Lubtshansky.
Tónlist: Georges Delerue.
Leikendur: Gerard Depardieu,
Fanny Ardant.
Sýnd í Regnboganum.
Francois heitinn Truffaut var í
rauninni afar rómantískur maður
og margar kvikmyndir hans eru
til vitnis um það. Ég læt mér
nægja að nefna Jules et Jim
(1961) og Sagan af Adele H.
(1975). Og svo þessa, Nágrann-
akonuna, sem mun hafa verið
næstsíðasta myndin sem Truffaut
stjórnaði.
Rómantíkin kemur fram í því
að fjallað er um ást sem enginn
ræður neitt við, óumflýjanleg ör-
lög elskenda sem eru dregin í átt
að hengifluginu af einhverju afli
sem þau þekkja ekki. Og hrapa.
Mathilde (Fanny Ardant) og
Bernard (Gerard Depardieu)
höfðu verið elskendur fyrir átta
árum en sambandi þeirra þá lauk
með ósköpum. Nú hittast þau aft-
ur af tilviljun, þegar Mathilde og
maður hennar Philippe (Henri
Garcin) flytja inn í hús sem er
ekki steinsnar frá húsinu þar sem
Bernard býr í lukkulegu hjóna-
bandi með Arlette (Michele
Baumgartner). Umhverfið er
með afbrigðum friðsælt og milli-
stéttarlegt, smáþorp í nágrenni
Grenoble, aðeins 7-8 hús og svo
tennisklúbbur sem rekinn er af
Madame Jouve (Veronique Sil-
ver).
Maddama þessi er reyndar
sögumaður myndarinnar og
táknræn persóna: ung að aldri
hafði hún reynt að stytta sér aldur
vegna ástarsorgar en tilraunin
misheppnast og síðan var hún
hölt og gekk við hækju. Þetta er
kona „með fortíð“, rík af reynslu
en ekki bitur, veit allt og skilur
allt.
Það er Mathilde sem er ger-
andinn í sambandi þeirra Bern-
ards - það er hún sem tekur upp
þráðinn að nýju. Bernard er í
fyrstu tregur til og virðist umfram
allt vilja halda áfram að lifa í friði
og ró með Arlette sinni og syni
þeirra Tómasi. En enginn má
sköpum renna segir lögmál róm-
antíkurinnar.
Einsog svo oft áður í myndum
Truffauts kemur í ljós að undir
fáguðu og rólegu yfirborði milli-
stéttarmannsins býr villimaður,
og engan leikara hefði hann get-
að fundið sem túlkaði þennan tví-
skinnung betur en Gerard Dep-
ardieu. Hann er beinlínis
sauðmeinlaus, ljúfur og indæll
eiginmaður og faðir, þangað til
villimaðurinn í honum brýst út og
hann fer hamförum, blindur og
tillitslaus. Þetta er hörð innri bar-
átta sem Depardieu kemur ein-
staklega vel til skila.
Mathilde er margslungin per-
sóna, búin til úr mörgum ólíkum
þráðum. Hún er listakona, en
óörugg sem slík og þarf mikla
uppörvun - sem hún reyndar fær
og sem verður til þess að hún gef-
ur út barnabók sem hún hefur
myndskreytt og samið. En þessi
iðja virðist ekki veita henni neitt
af því sem hún þarfnast, og eftir
útkomu bókarinnar brotnar hún
saman og verður spítalamatur um
hríð. Hún þjáist af þunglyndi og
virðist ekki hafa neinn áhuga á að
læknast fyrren henni hefur dottið
í hug eina færa lausnin á máli
þeirra Bernards - sem ekki verð-
ur tíunduð hér.
Fanny Ardant tekst vel að
túlka sjálfsfyrirlitningu og örygg-
isleysi Mathilde, og sýna þróun
hennar út úr því falska öryggi sem
hún hafði fundið hjá Philippe.
Ástin sem þau eru haldin, hún og
Bernard, er einskonar sjúkdóm-
ur, og hann er ólæknandi, a.m.k.
hvað Mathilde varðar. Hún hefur
gert ítrekaðar tilraunir til að
losna við sjúkdóminn, t.d. reynt
að fyrirfara sér og einnig steypt
sér út í hjónaband með „þeim
fyrsta sem bauðst" eftir að þau
Bernard slitu samvistum í fyrra
skiptið. En ekkert hefur dugað,
og Philippe dugar ekki heldur, né
það smáborgaralega öryggi sem
hann getur veitt. Örlögin hafa
leitt Mathilde og Bernard saman
á nýjan leik og það getur ekki
endað nema illa.
Madame Jouve fær reyndar
hliðstætt tækifæri til að hitta aftur
elskhugann sem olli því(ómeðvit-
að) að hún reyndi að fyrirfara sér
í eina tíð. En hún er skynsamari
en Mathilde og tekur enga
áhættu. Þegar von er á mannin-
um í heimsókn flýr hún af hólmi
og lætur hann fara fýluferð.
Það er mikil unun að horfa á
svo vel fléttaða sögu. Nágranna-
konan hefur beinlínis allt til að
bera sem góð kvikmynd þarf að
hafa að mínu mati: hún er vel
samin, vel leikin og vel tekin, hún
veitir okkur innsýn í líf persóna
sem eru vel þess virði að forvitn-
ast um hagi þeirra og hugsanir.
Og hvað sem allri rómantík líður
er hún líka raunsæisleg og gefur
trúverðuga mynd af þeirri
frönsku millistétt sem Truffaut
var einlægt að lýsa.
MENNING
Aratunga
Akureyringar
eru menninaarvitnr Tobacco Road
III I II III I I v I I I NÚ á sunnudag frumsýnir obssonar. Leikurinn gerist
i i_i_:_i___ QiiAurrílriiim RanHaríHtinnQ
Áriö 1983 áttu Akureyringar
kost á því að fara 62 sinnum á
tónleika allskonar og þeir gátu
skoðað 32 myndlistarsýning-
ar. Peir settu á svið fjögur
leikrit sem voru sýnd 63 sinn-
um og gáfu út um það bil
fimmtíu bækur. Þetta mun allt
heimsmet miðað við stærð
bæjarins.
Frá þessu og mörgu öðru segir í
Árbók Akureyrar 1983 sem ný-
lega er út komin hjá Bókaforlagi
Odds Björnssonar. Þetta er
fjórði árgangur bókarinnar og rit-
stjóri er Olafur H. Torfason.
Bókin hefst á fréttayfirliti eftir
mánuðum, en sérstakir kaflar eru
um samfélagsmál, atvinnumál,
menningarmál, íþróttir og tóm-
stundastarf og yfirlit úr kirkju-
bókum. Fjölmargir höfundar
eiga efni í bókinni, hver eftir sínu
starfssviði og hugðarefnum.
Ritstjórinn hefur brugðið á
það nýmæli að safna upplýsing-
um frá ýmsum aðilum og reyna
að gera þær auðskiljanlegar með
grafískum aðferðum, teikningum
og greinargerðum. Meðal annars
er með þessu móti reynt að finna
hve stór Eyjafjörðurinn eiginlega
er og kemur á daginn að hægt er
að hafa sextán aðferðir við að
reikna það út. Á mynd sýnist
manni Eyjafjörðurinn þá stær-
stur þegar hann tekur mið af út-
breiðslu KEA.
Árbókin er ríkulega mynd-
skreytt. -áb
Nú á sunnudag frumsýnir
Ungmennafélag Biskups-
tungna leikritið „Tobacco
road“ eftir Erskine Caldwell í
leikgerð Jacks Kirkland.
Leikstjóri er Eyþór Árnason
og leikmynd gerði Ólafur Engil-
bertsson. Þýðingin er Jökuls Jak-
obssonar. Leikurinn gerist i
Suðurríkjum Bandaríkjanna á
kreppuárunum og fjallar um líf
og starf Lester-fjölskyldunnar.
Leikarar eru ellefu en alls hafa
um 25 manns tekið þátt í uppsetn-
ingunni.
Frumsýnt er í Aratungu en
leikið verður víða á Suðurlandi.
Magnús Ólafsson
með skemmtidagskrá
Nú fara í hönd Þorrablót og
árshátíðir landsmanna og er þá
oft leitað fanga hjá
skemmtikröftum og leikurum
landsins með skemmtiefni á þess-
um mannamótum. Magnús Ól-
afsson skemmti skemmtikraftur
og leikari hefur að þessu sinni sett
saman skemmtidagskrá fyrir alla
aldurshópa. Magnús hefur áður
verið í samvinnu með öðrum, en
að þessu sinni er hann einn á báti
og bregður sér í hinar ýmsu per-
sónur. Skemmtidagskrá Magnús-
ar er fjölbreytt, með söng, eftir-
hermum og gamanmáli.
Lauqardaqur 19. ianúar 1985 ÞJÓÐVILJINN
LdkhÚsifl
H/TT
4. syning manudag 21. jan. kl. 21.00. Uppselt.
5. syn. þriðjudag 22. jan. kl. 21.00. Fáir miðar eftir.
6 SVn' n,'Í,VlkUda9 23' |an e«ir. (jSS
m l; Í83AN- FRi
síe/áí«/m%
Lúkas í
Kaupmanna-
höfn
Leikritið Lúkas eftir Guð-
mund Steinsson er nú sýnt í
Café Teatret í Kaupmanna-
höfn við góðar undirtektir.
Myndin sýnir Benny Bjerre-
gárd í trúarlegum ofstækisham í
hlutverki Lúkasar þess sem
leikurinn tekur nafn af.
i Rauða húsinu er músíserað og myndlist skoðuð