Þjóðviljinn - 17.02.1985, Síða 17
LEIÐARAOPNA
Ásdís Þórhallsdóttir: Krakkarnir eru
spældir...
Ásdís Þór-
hallsdóttir
Okkar
hagsmunir
líka
Þetta kemur illa við okkur,
sagði Ásdís Þórhallsdóttir
nemandi í Hamrahlíð. Ef
kennararnirfara útmun
skólinn stöðvast. Krakkarnir
eru spældir yfir því að
skemma annirnar, því það
kemur til með að seinka öllu
náminu ef skólinn stöðvast.
Við teljum að það þurfi að
kippaþessuílag.
Hvað finnst þér um kröfur
kennaranna?
- Við styðjum launabaráttu
þeirra. Þetta eru smánarlaun. Ég
reiknaði það út með málfræði-
kennarann minn, að hann hefur
183 krónur fyrir nemanda á mán-
uði og um 120 nemendur.
Launabarátta kennaranna er
okkar hagsmunir líka. Við viljum
halda okkar kennurum, og við
sem hyggjum á frekari menntun
viljum að menntun sé metin að
verðleikum.
ólg.
Þorvaldur Sverrisson
Fromtíð mennta-
kerfisins í veði
Þorvaldur Sverrisson er nem-
andi í Menntaskólanum við
Hamrahlíð. Hvernig snýr
þessi kjaradeila kennara við
ykkurnemendum?
- Ég held að menn verði að
gæta þess að rífa ekki hlutina úr
samhengi. Deilan getur spillt ár-
angri fyrir önninni sem nú stend-
ur yfir, en hitt skiptir þó meira
máli hvaða áhrif hin lélegu kjör
kennara hafa á menntakerfið í
heild sinni. Það er framtíðar-
spursmál, sem ekki er bundið við
1. mars eða 1. júní.
Nú hefur fjölmennur fundur
nemenda hér í skólanum lýst yfir
fullum stuðningi við kennara.
Munið þið grípa til annarra stuðn-
ingsaðgerða?
- Já, það verður unnið að því
að safna liði í öllum framhalds-
skólunum hér á suðvestur-horn-
inu. Við ætlum að mynda skipul-
agshópa, og verður fyrsti sam-
eiginlegi fundurinn væntanlega
hér í skólanum um helgina, þar
sem lagt verður á ráðin.
Telurþú að hin lágu laun kenn-
ara hafi þegar komið niður á
kennslustarfinu í skólanum?
- Það er kannski erfitt að
dæma um slíkt, en ég tel þó að
þau hafi haft áhrif. Það er ljóst að
þegar kennarar eru beinlínis
móðgaðir vegna launa sinna þá
dregur það úr áhuga þeirra og
krafti til skapandi kennslustarfs.
Lág laun hafa alltaf slæm áhrif á
áhuga og vinnubrögð.
Nú hafa formenn nemendafé-
laga framhaldsskólanna lýst yfir
að þeir taki ekki pólitíska afstöðu
til deilunnar. Sú afstaða virðist
ekki vera í samræmi við afstöðu
fundarins hér. Hvað kemur til?
- Afstaða formannanna var
mótuð á sameiginlegum fundi,
sem haldinn var í Flensborg. Á-
lyktun þessi var runnin frá Fjöl-
brautaskólanum í Breiðholti. Ég
er ósammála þeirri hlutleysis-
stefnu, sem formennirnir hafa
fylgt. Þeir hafa að okkar mati
brugðist hlutverki sínu, þar sem
þarna hljóta sameiginlegir hags-
munir að vera í veði. Það er því
okkar að taka upp frumkvæðið
með fullum stuðningi við kenn-
ara. ólg.
Guðrún Margrét Baldursdóttir, Katarína Óladóttir og Brynhildur Fjölnisdóttir:
Við styðjum kennarana heilshugar.
Þorvaldur Sverrisson: Ætlum að mynda stuðningshópa...
Guðrún, Katarína og Brynhildur
Önnin verður ónýt
Ef skólinn stoþpar þá verður
önnin ónýt og við sjáum mikið
eftir þessum mánuðum sem
hafa þá farið fyrir lítið, sögðu
þær Guðrún Margrét Baldurs-
dóttir, KatarínaÓladóttirog
Brynhildur Fjölnisdóttir þar
sem við gripum þær glóðvolg-
arífrímínútunum í
Menntaskólanum í Hamra-
hlíð.
- Ef svo illa færi ættum við að
fá að lesa heima og spreyta okkur
á prófunum í vor.
Teljið þið líkur á að skólanum
verði lokað?
- Já, okkur virðist margt
benda til þess.
Hvað finnst ykkur um kröfur
kennaranna?
- Við styðjum þá heilshugar.
Kennslan er erfitt og ábyrgðar-
mikið starf. Þetta er mikil vinna
fyrir utan það að vera í kennslu-
tímum. Þeir þurfa að finna og út-
búa námsgögn, hafa mikla
heimavinnu og þessu starfi fylgja
ábyggilega heilmiklar áhyggjur.
Hafa nemendur í bígerð ein-
hverjar stuðningsaðgerðir fyrir
kennara?
- Við höfum nú ekki heyrt
mikið talað um slíkt, en það var
samþykkt stuðningsyfirlýsing á
fundinum hér í gær.
Hvað fannst ykkur um afstöðu
menntamálaráðherrans. Hefur
hann skilning á málinu?
- Þetta er sjálfsagt erfitt fyrir
hana, ekki síst þar sem þetta
verður í annað skiptið sem skól-
arnir stöðvast á vetrinum. En
okkur virtist hann hafa frekar
takmarkaðn skilning.
BAKGRUNNUR
Lagaþrœtur eða aðgerðir?
Skólarnir verða ekki reknir með hótunum um lögsókn
Mánudaginn 11. febrúar sendi
Ragnhildur Helgadóttir mennta-
málaráðherra út bréf til allra
þeirra framhaldsskólakennara,
sem þann 1. desember s.l. sögðu
upp störfum með 3 mánaða fyrir-
vara. í bréfinu var þeim tilkynnt
að þeim verði ekki veitt lausn frá
störfum fyrr en 1. júní, og er til-
skipun þessi studd með lagagrein
um réttindi og skyldur opinberra
starfsmanna frá 1954, þar sem
segir að uppsagnarfrestur sé 3
mánuðir ef ekki er um að ræða
ófyrirséð atvik eða að stjórnvöld
samþykki skemmri frest. í laga-
grein þessari segir jafnframt að
óskylt sé að veita starfsmönnum
lausn frá þeim tíma sem um er
beðið, ef svo margir leita lausnar
samtímis eða um líkt leyti í sömu
starfsgrein, að til auðnar um
starfsrækslu þar myndi horfa, ef
beiðni hvers um sig væri veitt. í
slíkum tilfellum getur stjórnvald
áskilið sér lengri uppsagnarfrest
eða allt að 6 mánuðum, segir í
lögunum.
Nú þegar menntamálaráð-
herra hefur beitt þessari heimild
nærri tveim og hálfum mánuði
eftir að uppsagnir bárust, vé-
fengja kennarar lagalegt gildi
slíkrar framlengingar á þeim for-
sendum að tilskipunin sé of seint
til komin. Hafa kennarar meðal
annars borið fyrir sig álitsgerð
Arnmundar Bachman lögfræð-
ings sem er sérfræðingur í vinnu-
rétti.
í álitsgerð þeirri sem Arn-
mundur samdi fyrir Hið íslenska
kennarafélag segir meðal annars:
„Út frá þeim meginreglum sem
um uppsagnarfrest gilda og sér-
staklega með tilliti til þess öryggis
sem uppsagnarfrestur á að veita
báðum aðilum ráðningarsamn-
ings, m.a. til að tryggja sér nýtt
starf eða nýjan starfsmann, verð-
ur túlkun mín á umræddri laga-
grein sú að stjórnvöld beri skylda
til að tilkynna ákvörðun sína um
framlengingu án ástæðulauss
dráttar. Strax og uppsögn ákveð-
ins hóps starfsmanna berst
stjórnvaldi ætti að liggja ljóst
fyrir hvort til auðnar um starfs-
rækslu þar mundi horfa.
Stjórnvaldi er ekkert til fyrir-
stöðu að taka ákvörðun um fram-
lengingu þegar uppsagnir ber-
ast... Til styrktar þessu sjónar-
miði skal bent á 15. grein reglu-
gerðar um réttindi og skyldur
Reykjavíkurborgar frá 7. des-
ember 1967. Samkvæmt
greininni getur borgarráðið
áskilið sér lengri uppsagnarfrest,
allt að 6 mánuðum, enda tilkynni
það viðkomandi starfsmönnum
þá ákvörðun sína innan mánaðar
frá því uppsagnir þeirra bárust.
Þessa reglu tel ég rétta og sann-
gjarna og ég tel einnig að hún
skipti verulegu máli varðandi
túlkun á sambærilegu ákvæði í
lögum um réttindi og skyldur
starfsmanna ríkisins.
Ef menntamálaráðuneytið hef-
ur ekki beitt fyrir sig heimild til
framlengingar á uppsagnarfresti
án ástæðulausrar tafar, t.d. ekki
innan mánaðar frá því að upp-
sagnir starfsmanna bárust og ljóst
var orðið um afleiðingar þeirra,
verður að telja að sá réttur sé
ekki fyrir hendi lengur.“
Menntamálaráðherra hefur
sem kunnugt er gagnstæða
skoðun á málinu og hefur hann
lýst því yfir að gangi kennarar úr
skólunum 1. mars verði það að
teljast lögbrot. Hver sem túlkun
dómstóla kann að verða á þessari
þrætu, þá er hitt þó meginatriðið
að menntamálaráðherra hefur
sýnt kennurum takmarkaða virð-
ingu með því að draga það fram á
síðustu stundu að beita umræddu
ákvæði. Enda má það ljóst vera
að kennarar verða aldrei neyddir
til þess að bera uppi íslenskt
skólastarf með hótunum um lög-
sóknir. Og menntamálaráðherr-
ann er væntanlega ekki svo skyni
skroppin að hann trúi því sjálfur
að hægt sé að reka skólana með
fjársektum og tugthúshótunum,
til frambúðar. Því eru þrætur um
lagalegan rétt í þessu tilfelli vart
til annars fallnar en að dreifa
kröftum og vekja athygli frá því
vandamáli sem við er að etja: að
skapa eðlilegan fjárhagslegan
grundvöll fyrir farsælu skólastarfi
í landinu.