Þjóðviljinn - 23.08.1986, Blaðsíða 4
LEIÐARI
Verðbólgan og ríkisstjómin
Málsvarar ríkisstjórnarinnar klifa á því í síbylju aö
fyrir djúpa stjórnvisku hafi henni tekist að lækka
verðbólgu í landinu. Þetta er heldur hláleg staðhæf-
ing. Staðreyndin er sú, að hið eina sem ríkisstjórnin
hefur gert til að skerða verðbólguna var að skerða
kjörin hjáfólkinu í landinu-um heilanfjórðung! Fram
til þessa hefur hana ennþá brostið kjark til að vega
að hinum raunverulegu rótum verðbólguvandans.
Hið eina sem hún gerði var að greiða niður vandann
með fjármunum sem hún ruplaði úr vösum almenn-
ings.
Verðbólguhraðinn var rúm 60 prósent á árunum
1980-1983. Gengisfelling krónunnar í janúar 1983
og hratt gengissig í kjölfar hennar efldi mjög gang-
virki verðbólguvélarinnar, en þó hefði bólgan að
óbreyttu hjaðnað þegar leið á árið. Núverandi ríkis-
stjórn tók svo við í maí 1983. Hennar fyrsta verk var
að skerða kjör almennings um 25 prósent og það var
hennar eina framlag til að minnka verðbólguna, sem
í kjölfar kjararánsins fór niður í 30 til 40 prósent og
var á því bili fram til þessa árs.
Ríkisstjórnin lækkaði því verðbólguna úr 60 til 70
prósentum niður í 30 til 40 prósent með því afleita
bragði að skerða kaupmátt launafólks um fjórðung. í
rauninni ýttu aðrir þættir í efnahagsstefnu stjórnar-
innar á árunum 1983 til 1985 meira að segja fremur
undir verðbólguna en hitt. Þannig voru verðhækkan-
ir á opinberri þjónustu mjög miklar, hún dró úr að-
haldi að verðlagningu fyrirtækjanna og jafnframt var
gengi krónunnar fellt langt umfram mun innlendrar
og erlendrar verðbólgu. Það er því fráleitt að halda
því fram að ríkisstjórnin hafi lagt grunn að varanlegri
lækkun verðbólgunnar umfram það sem fólst í kjara-
skerðingunni.
Jafn fráleitt er að halda því fram að lækkun verð-
bólgunnar á þessu ári niður undir tíu prósent sé
stjórnvaldsaðgerðum að þakka. Þá þróun ber alfarið
að þakka hagstæðum ytri skilyrðum, - ríkisstjórn
íslands átti þar ekkert frumkvæði.
Hagstæð ytri skilyrði ásamt mjög grimmúðlegri
kjaraskerðingu í upphafi valdaskeiðs ríkisstjórnar-
innar eru því orsakir þess að verðbólgan hefur
hjaðnað. Ríkisstjórnin hefur ekkert lagt til þeirrar
þróunar, rætur verðbólguvandans eru enn jafn djúp-
ar og áður. Það sést ef til vill best á því, að undir
árslok verður verðbólgan í besta falli við tíu prósent-
in, meðan hún er um eða undir þremur prósentum í
nágrannalöndunum. -ÖS
Ragnhildur snupruð
Sverrir Hermannsson menntamálaráðherra hefur
nú ákveðið að taka á ný upp skylduaðild náms-
manna erlendis að Sambandi íslenskra námsmanna
erlendis og að Bandalagi íslenskra sérskólanema.
Þessum samtökum er slík skylduaðild mikil nauð-
syn. Þau annast hagsmunabaráttu námsmanna-
hópa sem víða dreifast, í öðru tilvikinu um fjölmarga
og misstóra íslenska sérskóla, í hinu tilvikinu um
hálfan hnöttinn, - og eigi slík samtök að geta sinnt
hlutverki sínu þurfa þau að hafa traustan fjárhags-
grunn. Svokölluð skylduaðild að samtökum náms-
manna er að auki jafn eðlileg og hin skipulega aðild
að stéttarfélögunum, sem var eitt af fyrstu baráttu-
málum verkalýðshreyfingar hér á landi.
Það var Vilhjálmur Hjálmarsson sem á sínum tíma
í ráðherrastól féllst á rök SÍNE-manna fyrir aðild allra
námsmanna erlendis að einum samtökum, - og
mun Vilhjálmur við þá ákvörðun hafa horft til Stétt-
arsambands bænda.
Ragnhildur Helgadóttir sem var menntamálaráð-
herra á undan Sverri ákvað hinsvegar snemma a
sinni ráðherratíð að afnema þau ákvæði sem hér að
lúta. Samtök námsmanna mótmæltu, og töldu að
með ákvörðun sinni væri Ragnhildur að reyna að
veikja námsmannahreyfinguna til að eiga hægara
með niðurskurðaráform sín í lánamálum og öðrum
menntamálum.
Þau samtök námsmanna sem urðu fyrir barðinu á
Ragnhildi reyndust nógu sterk til að standa af sér
hríðina, og ákvörðun Sverris nú er í rauninni viður-
kenning á þeim styrk.
Það á vel við að Sverrir skuli láta fylgja þessari
ákvörðun þá sendingu til fyrirrennara síns að það sé
misskilningur hjá mönnum að það sé best að halda
félögum sem þessum í sem mestri fjárþröng þó að
menn fallist ekki á stefnu þeirra eða málflutning.
Sverrir skilur ákvarðanir Ragnhildar á sínum tíma
sama skilningi og námsmenn, - og snuprar hana
fyrir.
-m
| LJÖSOPIÐ Mynd: Einar Ól.
DJODVIUINN
Málgagn sósíalisma, þjóöfrelsis
og verkalýöshreyfingar
Utgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Ritstjórar: Árni Bergmann, össur Skarphéðinsson.
Fréttastjóri: Valþór Hlöðversson.
Blaðamenn: Garðar Guðjónsson, Ingólfur Hjörleifsson, Kristín Ólafs-
dóttir, Lúðvík Geirsson, Magnús H. Gíslason, MörðurÁrnason, Sigur-
dórSigurdórsson, SigurðurÁ. Friðþjófsson, VíðirSigurðsson (íþróttir),
Yngvi Kjartansson (Akureyri).
Handrita- og prófarkalesarar: Andrea Jónsdóttir. Elías Mar.
Ljósmyndarar: Einar ólason, Sigurður Mar Halldórsson.
Útlitsteiknarar: Sævar Guðbjörnsson, Garðar Sigvaldason.
Framkvæmdastjóri: Guðrún Guðmundsdóttir.
Skrifstofustjóri: Jóhannes Harðarson.
Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Magnús Loftsson.
Útbreiðslustjóri: Sigríður Pétursdóttir.
Auglýsingastjóri: Sigríður Hanna Sigurbjörnsdóttir.
Auglýsingar: Ásdís Kristinsdóttir, Guðbergur Þorvaldsson, Olga
Clausen.
Simvarsia: Katrín Anna Lund, Sigríður Kristjánsdóttir.
Húsmóðir: ólöf Húnfjörð.
Bílstjóri: Jóna Sigurdórsdóttir.
Afgreiðslustjóri: Hörður Jónsson.
Afgreiðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Ólafur Björnsson.
Útkeyrsla, afgreiðsla, ritstjórn:
Síðumúla 6, Reykjavík, sími 681333.
Auglýsingar: Síðumúla 6 símar 681331 og 681310.
Umbrot og setning: Prentsmiðja Þjóðviljans hf.
Prentun: Blaðaprent hf.
Verð í lausasölu: 40 kr.
Helgarblöð: 45 kr.
Áskriftarverö á mánuði: 450 kr.
4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 23. ágúst 1986