Þjóðviljinn - 29.07.1987, Qupperneq 5

VIÐHORF
Með bundnar hendur
Fróðlegt hefur verið að fylgjast
með opinskáum umræðum for-
ystumanna og óbreyttra Alþýðu-
bandalagsmanna um flokkinn og
skellinn í kosningunum í apríl.
Skoðanir manna eru mjög skiptar
á köflum og það og ýmislegt ann-
að gera það að verkum að ég hef
ekki mikla trú á að fullar sættir
náist í flokknum á „uppgjörs-
fundum“ nú í haust.
Samskipti flokksins og verka-
lýðsforystunnar er e.t.v. það mál
sem erfiðast verður að ná sáttum
um. Á það hefur verið bent að
ýmsir telja að fylgistap flokksins í
kosningum megi að hluta til rekja
til slakrar frammistöðu forystu-
manna ASÍ innan flokksins í tíð
síðustu ríkisstjórnar. Ekki skal ég
fullyrða neitt um það en margir
hafa ekki gleymt því að þegar
kjaradómur var um það bil að
kveða upp sinn síðasta úrskurð í
launamálum BHMR, hafandi í
höndunum gögn sem mikil vinna
og löng hafði verið lögð í þá sá
ASÍ-forystan sig knúna til að tjá
sig um væntanlegan kjaradóm.
Var á henni að skilja að hún var-
aði við of miklum kauphækkun-
um til handa BHMR. Afskipti
ASÍ af þessum málum vöktu
lítinn fögnuð meðal háskóla-
manna og þeir áttu mjög erfitt
með að skilja hvers vegna ASÍ
þurfti að blanda sér inn í launa-
deilurnar. Hefði það gerst ef Ás-
mundur Stefánsson hefði einn
ráðið ferðinni?
Ekki veit ég það en engu að
síður er Ásmundur forseti ASÍ og
hann er í Alþýðubandalaginu og
fólk setur samasem merki þar á
milli. Einhvern veginn finnst mér
eins og Alþýðubandalagsmenn
innan ASÍ séu með bundnar
hendur. Bundnar hendur af því
Björn Pétursson skrifar
þeir eru í samstarfi við menn úr gleyma því að ráðherrar höfðuðu Ekki dettur mér í hug annað en
Sjálfstæðisflokknum, en það er mál gegn starfsfólki útvarps og að Ásmundur Stefánsson vilji
kaldhæðni örlaganna að sá flokk- sjónvarps (sem eins og aðrir öllu launafólki vel. Hann ræður
„Ég get ekki sœtt mig við það, að Al-
þýðubandalagsmenn starfi með Sjálf-
stæðismönnum ÍASI, svo dœmisé nefnt
og vœgilega til orða tekið“
ur skuli hafa jafn sterk ítök í
verkalýðshreyfingunni og raun
ber vitni. Einkum þegar haft er í
huga að sá flokkur hefur hag
hinna betur settu ávallt að
leiðarljósi. Framkoma Sjálfstæð-
isflokksins í garð launafólks í tíð
síðustu ríkisstjórnar jaðraði að
mínu mati við hreina og klára
fyrirlitningu á stundum. Má í því
sambandi nefna eitt dæmi.
Óljós stefna
BSRB átti í löngu og ströngu
verkfalli 1984. Þar spyrnti fólk
við fótum gegn grimmilegri ríkis-
stjórn. Eru menn búnir að
gleyma viðbrögðum ráðherra
Sjálfstæðisflokksins þegar ólög-
legu útvarpsstöðvarnar byrjuðu
að útvarpa? Eru menn búnir að
BSRB-félagar höfðu ekki fengið
greidd októberlaun sín eins og
þeim bar), vildi jafnvel koma því
bak við lás og slá?
Þetta fólk fann fyrir litlum
stuðningi frá ASÍ og hefði vafa-
lítið þegið miklu meiri stuðning
frá Alþýðubandalaginu. Hver
var stefna flokksins þá? Voru þær
kannski tvær? Eða engin?
Fólki fannst og finnst líklega
ennþá að Alþýðubandalagið sé
hálf lamað, ekki síst vegna sam-
starfsins við Sjálfstæðismenn
innan ASÍ. Og þá sé fokið í flest
skjól nema það skjól sem
Kvennalistinn veitir. Hafa ekki
skoðanakannanir sýnt að fylgi
Alþýðubandalagsins hefur fyrst
og fremst komið frá opinberum
starfsmönnum?
ferðinni ekki einn og verður að
taka tillit til annarra. Og kem ég
þá að því sem mér finnst vera
kjarni málsins: Eg get ekki sætt
mig við það að Alþýðubandalags-
menn starfi með Sjálfstæðis-
mönnum í ASÍ svo dæmi sé nefnt
og vægt til orða tekið.
Mótrökin eru líklega sú að ekki
sé um annað að ræða eigi flokks-
menn að hafa einhver ítök í
verkalýðshreyfingunni. Ég segi
fyrir mig: Alþýðubandalagið á að
hafa sérstöðu. Það á að hafa
fastmótaða kjarastefnu bæði fyrir
opinbera starfsmenn og þá á al-
menna markaðinum. I þeirri
stefnu eiga launþegar að geta séð
að Alþýðubandalagið er flokkur
þeirra. Þessa stefnu á að fara með
inn á ASÍ-þing. Sé henni hafn-
að þá verða flokksmenn að sætta
sig við að vera í minnihluta.
Það er nefnilega betra að vera
trúr umbjóðendum sínum og
vera í minnihluta heldur en að
starfa með mönnum úr flokki
sem ber hag hinna betur settu
ávallt fyrir brjósti. Ég hefði hald-
ið að þrátt fyrir allt ættu
Alþýðuflokks- og Alþýðubanda-
lagsmenn að geta unnið betur
saman innan ASÍ og það væri
mun betra fyrir launþega. Sam-
starfið við Sjálfstæðismenn innan
ASÍ hefur dregið mátt úr Al-
þýðubandalaginu. Bandalagið
virkar ekki sem ein sterk heild.
Það tók Svavar og Ragnar ekki
nema 15 mínútur að komast að
því á fundi með Þorsteini og
Friðriki um að samstarf Alþýðu-
bandalagsins og Sjálfstæðis-
flokksins í ríkisstjórn væri útilok-
að. Er í raun betri grundvöllur
fyrir samstarfi þessara flokka
innan verkalýðssamtakanna?
Talsvert hefur verið rætt og rit-
að um innra starf Alþýðubanda-
lagsins, uppbyggingu flokksstarfs
o.fl. Lítið þekki ég til þeirra mála
og því síður hef ég skoðun á því
hver eigi að verða næsti formaður
flokksins. Má það einu gilda,
hann mun varla verða „sterkur"
ef átökunum lihnir ekki og sættir
nást, sem vonandi verður því
launþegum og þeim sem minna
mega sín er nauðsyn að hafa
sterkan samhentan vinstriflokk.
f lokin vil ég senda því fólki
sem kaus Alþýðuflokkinn nú síð-
ast í þeirri trú að hann væri fyrst
og fremst félagshyggjuflokkur og
flokkur uppstokkunar einlægar
samúðarkveðjur mínar.
Björn Pétursson
er íþróttakennarl í Reykjavík
Alþýöubandalagiö - einnota flokkur
Alþýðubandalagið er gott
dæmi um stjórnmálaflokk sem
hefur gengið sér til húðar. Hann
hefur smám saman tapað áttum
og misst jarðsamband við lifandi
fólkið í landinu. Forysta flokks-
ins er með hattbörðin dregin nið-
ur fyrir öll skilningarvit og gekk
því fálmandi til síðustu Alþing-
iskosninga. Á sjálfan kjördag lét
svo örmagna forystan sig falla
endanlega fram á sverðið. Það
eru því miður engin frekari not
fyrir flokk eins og þennan.
Þessar staðreyndir eru nú
svona rifjaðar upp af gefnu tilefni
- doktor í fískeldisfræðum þótti
rétt að hreyta köpuryrðum í
ferskasta stjómmálaflokk þjóð-
arinnar um þessar mundir, Borg-
araflokkinn, og þótti flestum sem
þar væri á ferðinni grjótkast úr
glerhúsi. (Klippt og skorið, 24.
júlí).
En áfram með smérið.
Þriggja nafna þvottur
í rauninni er Alþýðubandalag-
ið jarðneskar leifar af gamalli
byltingu austur á Volgubökkum.
Enda hét flokkurinn fyrst
Kommúnistaflokkur íslands og
notaði það nafn upp til agna á
sínum tíma. Þá tók flokkurinn í
notkun annað nafn og hét Sósía-
listaflokkur um skeið uns það
nafn varð líka ónýtt. Þá greip
flokkurinn til þess bragðs að not-
ast við nafnið Alþýðubandalag
en það er nú líka orðið ónothæft.
Þetta eru nú meiri ónotin.
- og því miður búið að nota hann að fullu
Asgeir Hannes Eiríksson skrifar
En nú víkur sögunni að veit-
ingahúsi einu hér á landi. Þar
stóð þjónustufólkið oft dögum
Alþýðubandalagið stóð með vegi vinnandi fólks. Það eru góð
sverðshjöltun úr miðjum kvið býti fyrir fólkið.
eftir kosningamar og kemur því Þess vegna átti forysta Alþýðu-
„En Borgaraflokkurinn er nú að skjóta
rótum til langframa þarsem slitnar rœt-
ur gömluflokkanna ganga upp úrfrjó-
um jarðvegi vinnandifólks. Það eru góð
býtifyrir fólkið“
saman við að þvo upp einnota
borðbúnað til að nota næsta dag.
Þetta þóttu mér heldur merkileg
tíðindi þegar ég heyrði fyrst. Síð-
an hef ég stundum séð fólk rogast
með einnota hluti til þvotta. Þó
má öllum vera ljóst að það erfíði
er unnið fyrir gýg.
Við getum hæglega tekið
hvaða óbreytta doktora í fiskeldi
sem er og þvegið honum rækilega
á bak við eyrun með sápu. En
hann heldur nú samt áfram að
hafa sama nafnnúmer og áður.
Svo er nú það, Laxmaður og
Gróa. En það er nú önnur Ella.
varla að frekari notum í íslenskri
pólitík sem stjórnmálaflokkur
Frá Volgubökkum
til Varmalands
Örlög Alþýðubandalagsins em
einfaldlega tímanna tákn. Hluti
af kærkominni uppstokkun á
flokkakerfi landsins og hófst hún
þegar Borgaraflokkurinn kvaddi
sér hljóðs á vettvangi þjóðmála.
En Borgaraflokkurinn er nú að
skjóta rótum til langframa þar
sem slitnar rætur gömlu flokk-
anna ganga upp úr frjóum jarð-
bandalagsins að hlýða kalli tím-
ans og veita flokki sínum ná-
bjargimar strax eftir síðustu
kosningar með hæfilegum yfír-
söng og nokkmm eftirmælum.
Horfast í augu við orðinn hlut en
berja ekki höfðinu áfram við
steininn eða stinga því aftur í
sandinn. En hver er sinnar gæfu
smiður.
Ég kenndi því í brjósti um fólk-
ið í Alþýðubandalaginu um dag-
inn. Forystan lét það drösla
gamla flokknum sínum upp í
Borgarfjörð. Stóðu þó hjöltun í
kviðnum og oddurinn út um
bakið. Að Varmalandi dvaldi svo
hópurinn og þvoði leifarnar af
flokknum sínum öllum flakandi í
sámm. Stóð sá þvottur dögum
saman og mestan part á fastandi
maga.
Fullnotaður flokkur
En það er sama hversu mjög
húskveðja Alþýðubandalagsins
verður dregin á langinn. Hversu
oft flokknum verður dröslað á
jarðhitasvæði landsins þar sem
aðstæður em góðar til þvotta.
Hversu oft leifarnar verða
laugaðar í heitum hvemm og
skolaðar í volgu vatni Varma-
lands.
Einnota hlutir em til þess gerð-
ir að nota einu sinni og búið. Að
vísu tókst vertinum okkar hér að
framan að láta leggja einnota
hnífapör á borð hjá sér í nokkra
daga en upp komst um strákinn
Tuma. Sömu sögu er að segja um
Alþýðubandalagið: Það þvoði
sér á bakvið eyrun á milli nýrra
nafna. En allt er þegar þrennt er
og nú em þrjú nöfn Alþýðu-
bandalagsins að fullu notuð.
Alþýðubandalagið er því eini
stjórnmálaflokkurinn sem vitað
er um í samanlagðri veraldarsög-
unni sem er framleiddur til einna
nota. Hann er einnota flokkur.
En nú er því miður búið að nota
hann að fúllu.
Ásgeir Hannes Eiríksson, er versl-
unarmaður og varaþlngmaður
Borgaraflokksins I Reykjavík.
Miðvikudagur 29. júlí 1987 ÞJÓÐVIUINN - SfÐA '5